Μετεωρίτες

Πριν από λίγο καιρό, διάβασα πως ένας μετεωρίτης έπεσε κάπου ανάμεσα στα Γιάννενα και στην Καλαμπάκα. Πριν φτάσει στο έδαφος διασπάστηκε σε μικρά κομμάτια και διασκορπίστηκε. Η ασύλληπτη ταχύτητα με την οποίαν διασχίζει τον ατμοσφαιρικό αέρα κατακαίει με την τριβή ό,τι περάσει. Μετεωρίτες πέφτουν πολύ συχνά στη γη. Δεν προλαβαίνουν να φτάσουν στο έδαφος. Καθώς πυρακτώνονται, λάμπουν και βλέπομε τις νύχτες την τροχιά τους, είναι τα γνωστά μας πεφταστέρια, οι διάττοντες αστέρες. Μπορεί όμως να είναι και μεγαλύτεροι. Μια αρκετά μεγάλη "πέτρα" έπεσε πριν από λίγα χρόνια. Για βραχύ διάστημα έλαμψε ο τόπος σαν από κάποιον ήλιο που ευτυχώς έπεσε στη θάλασσα κάπου στο Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό. Πριν από ένα αιώνα περίπου (1908) η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα χερσαία πτώση μετεωρίτη στην Ιστορία είχε «θερίσει» περισσότερα από 80 εκατ. δέντρα σε έκταση 2,15 εκατ. στρεμμάτων στη Σιβηρία (εικόνα). Απελευθέρωσε ενέργεια 1000 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της βόμβας στη Χιροσίμα. Ο Antoine de Saint-Exupéry εκτός από γοητευτικός συγγραφέας, ήταν και αεροπόρος. Περιγράφει πώς είχε κάνει αναγκαστική προσγείωση σε ένα απάτητο οροπέδιο με λευκούς βράχους. Αραιά και πού υπήρχαν μαύρες πέτρες, αδιάψευστη μαρτυρία πως είχαν πέσει από τον ουρανό. Θέλω να πω πως οι επισκέψεις από εξωγήινα αντικείμενα δεν είναι τόσο σπάνιες όσο φανταζόμαστε. Βέβαια, η επιφάνεια της γης καλύπτεται κατά τα 4/5 από θάλασσα, ενώ και το μεγαλύτερο μέρος από τις στεριές είναι ακατοίκητο. Έτσι, οι πιθανότητες να πέσει μετεωρίτης σε ένα πυκνοκατοικημένο μέρος στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου είναι πολύ λίγες, οπωσδήποτε κατά κανένα τρόπο μηδενικές.

Πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια περίπου έπεσε ένας μεγάλος μετεωρίτης στη γη. Τα ατέλειωτα δάση από τεράστια δέντρα σαν φτέρες κάηκαν. Οι τεράστιοι δεινόσαυροι, όσοι επέζησαν, δεν εύρισκαν τροφή και πέθαναν σύντομα (δηλαδή σε καμιά χιλιάδα χρόνια). Έτσι μπόρεσαν να αναπτυχθούν τα πολύ μικρότερα ζωάκια, όπως τα θηλαστικά, από τους ελέφαντες ως τα ποντίκια. Απ΄ αυτά τελικά προκύψαμε και εμείς με την εξέλιξη των ειδών.

Οι άνθρωποι πετύχαμε κάτι πρωτότυπο. Από τροφοσυλλέκτες γίναμε τροφοπαραγωγοί. Μ΄ αυτή την εξέλιξη από αγελαίο ζώο γίναμε κοινωνικό, και μάλιστα τόσο κοινωνικό και τόσο αγελαίο, όσο θέλαμε, γίναμε πολιτικό δηλαδή ζώο. Το πετύχαμε, μεταξύ άλλων, διότι μπορούσαμε να κατασκευάζουμε εργαλεία και όπλα. Το τόξο μας έριχνε βέλη που έτρεχαν πιο γρήγορα κι από το πιο γοργοπόδαρο θύμα για τροφή μας και σκότωναν από μακριά τα θηρία με τα φοβερά νύχια και δόντια τους που θα μπορούσαμε εμείς να γίνουμε τροφή τους. Μόνο που αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε τα όπλα που κατασκευάζομε όχι μόνον εναντίον άλλων ζώων, αλλά και εναντίον άλλων ανθρώπων. Ο πόλεμος μεταξύ ομοειδών ζώων είναι αναγκαστική συνέπεια της κοινωνικής ζωής, διότι σ΄ αυτήν υπάρχουν αποθήκες χρήσιμων ειδών, που καθένας του ίδιου είδους θέλει να τις σφετεριστεί. Ο πόλεμος έχει δυστυχώς βιολογική ερμηνεία στα κοινωνικά ζώα και επομένως η ανθρωπότητα δεν μπορεί να απαλλαγεί απ΄ αυτόν.

Ήδη όμως έχομε φτάσει σε καταστάσεις που μοιάζουν αδιέξοδες. Έχομε κατασκευάσει και αποθηκεύσει πυρηνικά όπλα τόσα που μπορούν να αφανίσουν την ανθρωπότητα ή και να καταστρέψουν ολόκληρη τη γη. Μια συνεννόηση μεταξύ των εθνών για να τεθούν κάτω από διεθνή έλεγχο τα πυρηνικά φαίνεται ουτοπικό όνειρο. Κανένας δεν μπορεί να δεχτεί να θέσει όλες τις πυρηνικές αποθήκες του κάτω από διεθνή έλεγχο, αφού, αν ένας άλλος αποκρύψει κάποια, αυτός θα γίνει ο άρχοντας της γης. Έ, όχι!

Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απειλή ενάντια στη γη μας δεν είναι μόνο οι σχεδόν παντοδύναμοι άλλοι άνθρωποι, αλλά και εξωγήινοι επισκέπτες σαν κι αυτούς που αναφέραμε στην αρχή αυτού του κειμένου. Οι μετεωρίτες δεν είναι καθημερινό φαινόμενο, αλλά, όπως είπαμε δεν είναι μηδενική η πιθανότητα να μας επισκεφτούν. Ένας καταστρεπτικός μετεωρίτης κανένας δεν μπορεί να ξέρει πότε θα πέσει στη γη καταστρέφοντάς την. Όμως είναι βέβαιο πως κάποτε, αύριο ή σε πολλά εκατομμύρια χρόνια, θα δεχθούμε μια πρόσκρουση με κάποιο τέτοιο εξωγήινο τεράστιο βράχο σαν εκείνον που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους ή και μεγαλύτερο. Τώρα όμως, αντίθετα από τότε που δεν υπήρχαν άνθρωποι, υπάρχουν λογικά όντα στη γη που διαθέτουν όπλα ικανά να εξουδετερώσουν μια επελαύνουσα απειλή πολύ πριν έλθει σε επαφή με μας και μας καταστρέψει. Αφού δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από τις αποθήκες των πυρηνικών ίσως θα είναι περισσότερο δυνατή μια συμφωνία για χρήση τους σε περίπτωση εξωγήινης επίθεσης.

Η μυθιστορηματική επιστημονική φαντασία συνήθως προηγείται πριν από την επιστήμη. Ο Ιούλιος Βερν είχε περιγράψει τα σύγχρονα τεχνολογικά επιτεύγματα πολλά χρόνια πριν εμφανιστεί έστω και ένας υπαινιγμός γι΄ αυτά. Πριν από λίγα χρόνια ένα κινηματογραφικό έργο (Don't look up) αντιμετώπισε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Η έμπνευση του συγγραφέα πρόβλεψε τις πιθανές αντιδράσεις των ανθρώπων. Πλανητάρχης, πρόεδρος των ΗΠΑ, είναι μια γυναίκα (Meryl Streep) που προτίμησε να μη διακυβεύσει την τύχη της να επανεκλεγεί ως Πρόεδρος στις προσεχείς εκλογές πανικοβάλλοντας το κοινό με τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν για να αντιμετωπίσουν τον εξωγήινο επισκέπτη. Οι μεγαλοάρχοντες επίσης διέβλεπαν τα κέρδη που θα μπορούσαν να αποκομίσουν αφήνοντας το μετεωρίτη να πέσει στη γη. Όλες αυτές οι δυνάμεις εναντιώθηκαν στην επιστημονική προτροπή να δράσουν και μάλιστα χωρίς καθυστέρηση.

Υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε; Όσο ουτοπικό κι αν ακούγεται, η λύση βρίσκεται στο να πάρει στα χέρια του ο λαός, όλος ο πληθυσμός της γης, την ευθύνη για τον πλανήτη. Φανταστείτε μια επέκταση της Αθηναϊκής δημοκρατίας πάνω σε όλη την επιφάνεια της γης. Με περιοδική κλήρωση μεταξύ των 8 εκατομμυρίων κατοίκων, θα επιλέγονται μερικές χιλιάδες που θα αποτελούν τη βουλή της γης. Αυτοί θα παίρνουν αποφάσεις για δημιουργία νόμων που τα νομοσχέδια θα υποβάλλονται, με τη βοήθεια μάλιστα της τεχνητής νοημοσύνης, από έμπειρους γνώστες οι οποίοι θα έχουν εκλεγεί από τον συνολικό πληθυσμό της γης. Αυτοί θα αποτελούν την παγκόσμια κυβέρνηση και θα είναι επιλεγμένοι μεταξύ προεπιλεγμένων στη βάση των ικανοτήτων τους και του τόπου καταγωγής τους.

Δύσκολο να εφαρμοστούν τα παραπάνω; Πολύ δύσκολο! Από την άλλη η απειλή είναι βέβαιη, έστω και αν κανένας δεν μπορεί να προφητέψει πότε θα εκδηλωθεί. Η απειλή είναι τόσο βέβαιη, που η ανάγκη της τεράστιας οργάνωσης είναι ενδεχόμενο (πάντα με ελάχιστες, όχι μηδενικές, πιθανότητες) να υποχρεώσει τα έθνη να βαδίσουν προς το κοινό όνειρο της ανθρωπότητας, την ειρήνη με ελευθερία, ισότητα, ασφάλεια.