Άρση της «ομηρίας» των νησιών

Μετά από μαραθώνια διαβούλευση, μεταξύ της διοίκησης της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, αποφασίστηκε η λήξη της απεργίας των ναυτεργατών.

Έχοντας δώσει προθεσμία στους ακτοπλόους έως το μεσημέρι της Δευτέρας, να επανέλθουν με βελτιωμένες προτάσεις στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων, η ΠΝΟ είχε δεσμευτεί, πως στην περίπτωση που βρεθεί λύση στη συγκεκριμένη συνάντηση, θα έληγε την απεργιακή της κινητοποίηση.

Η διοίκηση του ΣΕΕΝ προσήλθε στο «ραντεβού» που είχε ορίσει ΠΝΟ, κομίζοντας νέα πρόταση, στην οποία συμφώνησαν οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των ναυτικών και ναυτεργατών, με τη σημείωση ωστόσο, πως η παύση της διπλής, κυλιόμενης 48ωρης απεργίας δε σημαίνει και την παύση γενικότερα των κινητοποιήσεων του κλάδου.

Συνεχείς διεργασίες από Κυριακή έως Δευτέρα

Από την πλευρά του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, είχε τονιστεί από την Κυριακή, που η ΠΝΟ αποφάσισε την συνέχιση για δεύτερο συνεχόμενο 48ωρο την απεργία, πως «ο Σύνδεσμός μας και οι ακτοπλοϊκές εταιρείες μέλη μας, τιμούν τους Έλληνες ναυτικούς οι οποίοι αποκλειστικά στελεχώνουν τα πλοία μας και προσφέρουν χωρίς καμία αμφιβολία εξαιρετικές υπηρεσίες για την ανάπτυξη των νησιών μας, την οικονομία της Χώρας μας και την προάσπιση των Εθνικών μας συμφερόντων. Όσον αφορά το «δίκαιο» του αιτήματος της ΠΝΟ για αυξήσεις με αναδρομικό χαρακτήρα, πρέπει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια της δεκαετίας 2010-2019 η χώρα έζησε μια πτώση του ΑΕΠ κατά 22% και οι μισθοί της ΓΣΕΕ μειωθήκαν κατά 21%, ενώ οι απολαβές των ναυτικών μας αυξήθηκαν κατά 5%». Επιπλέον, «τη διετία 2020-2021 η ακτοπλοΐα κατέγραψε τις υψηλότερες ζημίες των τελευταίων δεκαετιών λόγω της υγειονομικής κρίσης, της πτώσης της κίνησης και των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας».

Οι ακτοπλόοι υποστήριξαν, ότι «την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου ο Σύνδεσμος μας επανήλθε με νεότερη βελτιωμένη πρόταση και ζητήσαμε άμεση συνάντηση με την ΠΝΟ με σκοπό τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Αντί άλλης απαντήσεως η ΠΝΟ αποφάσισε την παράταση των απεργιακών κινητοποιήσεων».

Ο ΣΕΕΝ έκλεινε την ανακοίνωσή του καλώντας την ΠΝΟ σε ματαίωση των απεργιακών κινητοποιήσεων και συνέχιση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων.

Από την πλευρά της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας, το «γάντι» του ΣΕΕΝ σηκώθηκε, με την Ομοσπονδία να προβαίνει σε ανακοίνωση τη Δευτέρα, 13 Δεκεμβρίου, με την οποία καλεί τη διοίκηση του ΣΕΕΝ να επισκεφτεί τα γραφεία της ΠΝΟ στην Ακτή Μιαούλη στον Πειραιά, έως τις 13:00, ώστε να συζητηθούν οι νέες, ρεαλιστικές και βελτιωμένες προτάσεις, για τις οποίες έκανε λόγο ο Σύνδεσμος στην ανακοίνωσή του.

Επιπλέον, η ΠΝΟ και τα σωματεία μέλη της, πραγματοποίησαν παράσταση διαμαρτυρίας στο λιμάνι του Πειραιά, έναντι του Σταθμού του ΗΣΑΠ και μπροστά από το δεμένο Blue Star Delos.

«Δε μας βρίσκει απόλυτα ικανοποιημένους το τελικό αποτέλεσμα»

Τελικώς, και έπειτα από πολύωρες διαβουλεύσεις, τόσο μεταξύ των δύο φορέων, όσο και μεταξύ των μελών των διοικήσεων των δύο συλλογικών οργάνων, αποφασίστηκε αργά το απόγευμα της Δευτέρας η αποδοχή της συνολικής αύξησης της τάξεως του 3%, στο πλαίσιο της ανανέωσης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, που πρότεινε ο ΣΕΕΝ, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.

Η Διοίκηση της ΠΝΟ, με ανακοίνωσή της μετά το πέρας της διαβούλευσης, ανακοίνωσε τη λήξη της απεργίας τα μεσάνυχτα της 13ης Δεκεμβρίου, και ευχαρίστησε τα πληρώματα των πλοίων και όλους τους ναυτεργάτες «οι οποίοι μαζικά, αγωνιστικά και δυναμικά ύψωσαν το ανάστημα τους, συσπειρωμένοι γύρω από την Διοίκηση της Ομοσπονδίας μας για την επιτυχία της απεργιακής μας κινητοποίησης και επιβεβαίωσαν περίτρανα με τη στάση τους ότι δεν περνάνε οι όποιες μεθοδεύσεις και απειλές από όπου και αν προέρχονται».

Η ομοσπονδία τόνισε, πως «δε μας βρίσκει απόλυτα ικανοποιημένους το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με την εργοδοτική πλευρά και η επίτευξη αυξήσεων συνολικά της τάξεως του 3%, πλην όμως, σταθμίζοντας την όλη κατάσταση, πιστεύουμε ότι είναι μία αποδεκτή λύση». Παράλληλα, προειδοποιεί, πως δεν θα γίνει ανεκτή η παραμικρή απόκλιση από τα συμφωνηθέντα, ή η όποια καταστρατήγηση των όρων των ΣΣΕ.

Ταυτόχρονα, όμως, η ΠΝΟ στρέφοντας τα πυρά της κατά του αρμόδιου Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της κυβέρνησης, απειλεί με νέες κινητοποιήσεις, χαρακτηρίζοντας τις δύο συνεχόμενες 48ωρες απεργίες «απλά προειδοποιητικές» και υπογραμμίζοντας ότι «σηματοδοτούν την έναρξη νέων αγώνων».

Τα αιτήματα του κλάδου προς το Υπουργείο, αφορούν στο θέμα του κοινωνικοασφαλιστικού, των μειωμένων συνθέσεων και τα καθαρά εργασιακά θέματα, όπως η προστασία των άνεργων ναυτικών, ο επαναπατρισμός των συναδέλφων τους, τα οξυμένα προβλήματα στο ΚΕΣΕΝ, στο ΓΕΝΕ, στα σωστικά, στην εκπαίδευση, στα μητρώα, στον Οίκο Ναύτου κλπ.

Μάλιστα, η Ομοσπονδία ζητά άμεση συνάντηση με τον Υπουργό, σημειώνοντας ότι «αναμένουμε ξεκάθαρες λύσεις από τον ίδιο, ούτως ώστε, αφού εκτιμηθούν από τη Διοίκηση της Ομοσπονδίας μας, να καθοριστεί η περαιτέρω πορεία μας» και προειδοποιώντας, ότι «από τον ίδιο τον κ. Υπουργό και την κυβέρνηση, καθώς και την εργοδοτική πλευρά, εξαρτάται η επανέναρξη και η διάρκεια περαιτέρω κινητοποιήσεων, καθώς τα προβλήματα είναι κατεπείγοντα και ζητούν άμεσες προσεγγίσεις και ουσιαστικές λύσεις».

Ανασφάλεια εν αναμονή των εξελίξεων για τους νησιώτες

Σε κάθε περίπτωση, η θέση σε ομηρία των νησιωτών και ο αποκλεισμός των κατοίκων των νησιών προς απόλυτα απαραίτητες δομές υγείας και διοικητικές υπηρεσίες που δεν διαθέτουν μικροί τόποι, του δικαιώματος των πολιτών στη μετακίνηση, της αγροτικής, οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στα νησιά, οφείλει πλέον να παύσει να εργαλειοποιείται, ως μέσο άσκησης πίεσης. Ειδικά, έπειτα από τις εξαγγελίες της ΠΝΟ για πρόθεση περαιτέρω κλιμάκωσης, σε δεύτερο χρόνο, των απεργιακών κινητοποιήσεων.

Ιδιαίτερα δε, θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν, πως σε οποιαδήποτε άλλη κινητοποίηση διαμαρτυρίας, κατά την οποία αποκλείονται τρόποι μετακίνησης, πάντοτε υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι προκειμένου να μην καταπατάται πλήρως το δικαίωμα των πολιτών στη μετακίνηση. Ενδεικτικά, στις απεργιακές κινητοποιήσεις των αγροτών, όπου κλείνονται σχεδόν στο σύνολό τους τα ρεύματα κυκλοφορίας εθνικών οδών, υπάρχουν πάντοτε παρακαμπτήριες οδοί, ώστε να συνεχιστεί – αν και με ταλαιπωρία – η μετακίνηση των πολιτών. Παράλληλα, στις περιπτώσεις, όπου λόγω κακοκαιρίας ή φυσικών καταστροφών, διαπιστωθεί αποκλεισμός κάποιου προορισμού, συνήθως κινητοποιείται ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός για την αποκατάσταση της πρόσβασης.

Αντιθέτως, με την απεργία των πλοίων, οι κάτοικοι των περισσότερων νησιών τίθενται σε απόλυτη ομηρία, καθώς δεν υπάρχει άλλο, διαθέσιμο μέσο μετακίνησης, δεδομένου ότι από τα 24 νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, μόνον 14 διαθέτουν αεροδρόμιο, ενώ συγκεκριμένα στα 19 κύρια νησιά των Κυκλάδων, υπάρχουν μόλις έξι αεροδρόμια. Σημειωτέον δε, πως τα αεροπλάνα εξυπηρετούν μόνο την επιβατική κίνηση, εντούτοις εμπρορεύματα και λοιπά φορτία παραμένουν καθηλωμένα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις ευαίσθητες τοπικές οικονομίες.

Ως εκ τούτου, οι νησιώτες αποτελούν ίσως τη μοναδική κατηγορία πολιτών, που ο πλήρης αποκλεισμός τους – ορισμένες φορές για παραπάνω από 96 ώρες – αντιμετωπίζεται ως «αναγκαίο κακό» στο πλαίσιο των διεκδικήσεων του ναυτικού κλάδου.

Αξίζει ωστόσο να τονιστεί και να ξεκαθαριστεί σε όλους τους τόνους, πως οι ίδιοι νησιώτες, οι οποίοι τιμούν σε κάθε διαθέσιμη ευκαιρία τα πληρώματα και τους ναυτικούς, που εξυπηρετούν τις ανάγκες των νησιών σχεδόν αποκλειστικά, όντας σε ένα μεγάλο ποσοστό τους και οι ίδιοι απασχολούμενοι στον κλάδο, βρίσκονται στη συντριπτική πλειοψηφία τους στο πλευρό των αγωνιζόμενων εργαζομένων. Πάγιο αίτημα των τοπικών κοινωνιών της νησιωτικής Ελλάδας, δεν είναι σε καμία περίπτωση η μη πραγματοποίηση κινητοποιήσεων, αλλά η μέριμνα εκ μέρους όλων των εμπλεκόμενων φορέων, προκειμένου να εξαλειφθεί το ασφυκτικό αίσθημα πλήρους αποκλεισμού και ανασφάλειας των κατοίκων των νησιών, κατά τη διεξαγωγή τους.