Στο “φως” όλες οι διαδρομές μέσω του Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών

Στην ανάδειξη, την χαρτογράφηση και την ασφάλεια στοχεύει η σημαντική περιβαλλοντική μεταρρύθμιση, σχετικά με τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών. Σε μία χώρα σαν την Ελλάδα, που οι εναλλαγές στα τοπία είναι κάτι δεδομένο, άλλο τόσο είναι και οι εναλλαγές στα μονοπάτια. Η Ελλάδα και τα νησιά μας εξάλλου αποτελούν προορισμό των απανταχού πεζοπόρων.  Γα πρώτη φορά, λοιπόν, η Ελλάδα αποκτά καταγεγραμμένο και ολοκληρωμένο Εθνικό Δίκτυο Μονοπατιών.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημοσίευσε πρόσκληση χρηματοδότησης συνολικού ύψους 30 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προς τους Δήμους και τις Περιφέρειες για τη δημιουργία ενός Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών, Διαδρομών Πεζοπορίας και Ποδηλασίας και σκοπό έχει τη δημιουργία, την αναβάθμιση, τη συμμόρφωση πλήρωσης κοινών κριτηρίων και την ενοποίηση των υφιστάμενων τοπικών δικτύων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας και βελτίωσης των χώρων αναψυχής.

Σκοπός του έργου

Το έργο θα εντοπίσει, θα χαρτογραφήσει και θα αναδείξει διαδρομές κατάλληλες για πεζοπορία και

ποδηλασία λαμβάνοντας υπόψη το ήδη υπάρχον δίκτυο μονοπατιών και διαδρομών. Νέες και υπάρχουσες διαδρομές και μονοπάτια θα συνδεθούν για να σχηματίσουν ένα ενοποιημένο Εθνικό Δίκτυο. Επιπλέον, οι χώροι ενδιάμεσης στάσης (χώροι αναψυχής) θα κατασκευαστούν με φιλικά προς το περιβάλλον υλικά. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων που εμπίπτουν στις παρακάτω κατηγορίες: 

    • Τη δημιουργία νέων μονοπατιών, διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλασίας

    • Tον εμπλουτισμό και αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου μονοπατιών, διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλασίας των υπό ένταξη περιοχών 

    • Τη δημιουργία και βελτίωση των χώρων αναψυχής, σε επιλεγμένα σημεία τον δικτύου μονοπατιών των υπό ένταξη περιοχών. 

Τα μονοπάτια των Κυκλάδων

Οι Κυκλάδες φημίζονται για τις εναλλαγές στα τοπία και τα πλούσια και διαφορετικά μονοπάτια. Μεγάλα και μικρά μονοπάτια, δύσκολα και εύκολα, αλλά σίγουρα καλύπτουν το γούστο του κάθε επίδοξου περιπατητή. Στην “Κοινή Γνώμη” μίλησαν οι δήμαρχοι δύο νησιών που φημίζονται για τα μονοπάτια τους. Η Άνδρος και η Πάρος δηλώνουν έτοιμες να συνδράμουν στο Εθνικό Δίκτυο Μονοπατιών.

Δ. Λοτσάρης: “Τα μονοπάτια είναι τα έργα τέχνης που μας άφησαν οι προπαππούδες μας”

Ο δήμαρχος Άνδρου, Δημήτρης Λοτσάρης, μίλησε στην εφημερίδα για την πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και δεν παρέλειψε να αναφερθεί στα πολλά και μεγάλα μονοπάτια του νησιού, “Είναι πολύ σημαντικό αυτό που συμβαίνει για την ανάδειξη των μονοπατιών. Είναι μία διαδικασία που είχε ξεκινήσει από την Νομαρχία και τον Τάσο Αναστασίου και μετά και ιδιωτικός φορέας το ανέδειξε στο νησί. Επί της ουσίας, τα μονοπάτια είναι κομμάτι του πολιτισμού μας και της λαϊκής μας παράδοσης. Είναι τα έργα τέχνης που μας άφησαν οι προπαππούδες μας και πλέον υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα μονοπάτια”.

Στη συνέχεια, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε και στις έως τώρα προσπάθειες σχετικά με τα μονοπάτια, επισημαίνοντας πως “έχουμε πλέον και ευρωπαϊκή πιστοποίηση σε ένα μεγάλο κομμάτι των μονοπατιών μας. Πρέπει εμείς να τα αναδείξουμε και να αναδείξουμε με αυτόν τον τρόπο, ένα θεματικό κομμάτι του τουρισμού. Η Άνδρος έχει περίπου 100 χλμ πιστοποιημένης διαδρομής μονοπατιών, ήδη και το σύνολο των μονοπατιών ξεπερνάει τα 300 χλμ.”

Μ. Κωβαίος: “Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μία καταπληκτική διαδρομή μέσα στη φύση”

Ο δήμαρχος Πάρου, Μάρκος Κωβαίος, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” και αναφέρθηκε με περηφάνια στα μονοπάτια του νησιού, “Κάνουμε μία σπουδαία προσπάθεια να τα αναδείξουμε γιατί έχει πολλά χιλιόμετρα μονοπατιών η Πάρος. Κάνουμε σταδιακά προσπάθεια να χαρτογραφηθούν και να καθαριστούν και παράλληλα προσπαθούμε να τα επεκτείνουμε. Ο επισκέπτης που θέλει να περπατήσει, μπορεί να το κάνει μέσα σε μία καταπληκτική διαδρομή μέσα στη φύση. Κάνουμε επίσης μία προσπάθεια ενοποίησης και των πολιτιστικών διαδρομών.”

Παράλληλα, σχολιάζοντας την απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, είπε “είναι μία πολύ σπουδαία απόφαση, καθώς τα μονοπάτια αποτελούν κομμάτι της άυλης κληρονομιάς μας, μαζί με τις αναβαθμίδες (πεζούλες) που θα πρέπει και αυτές να συντηρηθούν και να αναδειχθούν. Οι παλαιότεροι όταν έπεφτε μία πέτρα, την έβαζαν πίσω στη θέση της, αλλά τώρα δεν γίνεται αυτό”, ενώ αναφερόμενος στο τουρισμό που ψάχνει τα μονοπάτια στα νησιά, είπε, “παλιότερα οι τουρίστες ήταν περιηγητές, ήθελαν να μάθουν κομμάτια του τόπου, περπατώντας μέσα στη φύση, με το να αισθάνονται τα πάντα με όλες τις αισθήσεις τους. Οι πιο σύγχρονοι τουρίστες περιορίζονταν στην άμμο και στη παραλία και εμείς τώρα προσπαθούμε να προωθήσουμε εκ νέου μία διαδραστική μορφή τουρισμού”.

Κατευθύνσεις κατά τον σχεδιασμό του δικτύου μονοπατιών

Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, τα Εθνικά Δίκτυα Μονοπατιών είναι δίκτυα διαδρομών μέσων αποστάσεων που στην πλειονότητά τους αναπτύσσονται ξεκινώντας από τα διεθνή δίκτυα και διακλαδώνονται προς διάφορες κατευθύνσεις και περιοχές. Καλύπτουν ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές εντός της κάθε χώρας, ανάλογα με το φυσικό περιβάλλον και την γεωγραφική κατανομή τόπων ειδικού ενδιαφέροντος.

Κατά την έρευνα και τον σχεδιασμό ενός Εθνικού Δικτύου Μονοπατιών, λαμβάνονται σοβαρά υπόψη συγκεκριμένες κατευθύνσεις, αφ' ενός ως προς τα προσδοκώμενα οφέλη, αλλά πάντοτε με γνώμονα όχι μόνο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και το μικρότερο δυνατό οικολογικό αποτύπωμα από τις προτεινόμενες επεμβάσεις, αλλά και την ανάδειξη του φυσικού, πολιτιστικού, θρησκευτικού και ιστορικού πλούτου των περιοχών όπου πρόκειται να λάβουν χώρα. Οι κυριότερες από αυτές τις κατευθύνσεις είναι οι κάτωθι:

    • Η συμβολή τους στη διατήρηση, προστασία και ανάδειξη της υπαίθρου, της πολιτισμικής κληρονομιάς και παράδοσης.

    • Η συμβολή τους στην αποτελεσματικότερη προστασία και διαχείριση περιοχών εξαιρετικού φυσικού κάλλους και ευαίσθητων οικοσυστημάτων, υπό τους όρους και περιορισμούς της αειφορίας.

    • Η συμβολή τους ως μέσο ανάπτυξης περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ευαισθησίας και οικολογικής συνείδησης και επαφής/συμφιλίωσης με τη φύση, μάθησης, παράδοσης και ιστορίας.

    • Η διασύνδεση τόπων ειδικού ενδιαφέροντος και φυσικών, ιστορικών, πολιτιστικών ή άλλα μνημείων και αξιοθέατων.

    • Η εκτιμώμενη συνδρομή τους στην ευημερία και ανάπτυξη τοπικών κοινωνιών και οικονομιών, με τη προσφορά πρόσθετων εσόδων,τη δημιουργία απασχόλησης, καιτην ενίσχυση της παραγωγής τοπικών προϊόντων.

    • Η προσφορά σημαντικών ευκαιριών και δυνατοτήτων για εκπαίδευση και εκμάθηση.

    • Η υποβοήθηση του σχεδιασμού πρόληψης και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών (πλημμύρες, πυρκαγιές κ.λπ.).

Ως προς την οικονομική τους διάσταση, τα δίκτυα μονοπατιών, είτε βρίσκονται στο στάδιο υλοποίησης είτε στο στάδιο λειτουργίας, απαιτούν πόρους για το σχεδιασμό και τη δημιουργία τους σε πρώτη φάση και σε δεύτερη φάση για τη συντήρηση και διαχείρισή τους.