Το Πλαστικό μου & Εγώ

Οι κίνδυνοι από την αλόγιστη χρήση πλαστικού αλλά και η ανάγκη μείωσής της για την προστασία της δημόσιας υγείας και της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας αναδεικνύονται μοναδικά μέσα από ένα ενδιαφέρον περιβαλλοντικό πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από το Cyclades Preservation Fund για τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης των Κυκλάδων.

Το «Πλαστικό μου & Εγώ» είναι σχεδιασμένο για να συντελέσει στην εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης και να ενθαρρύνει τα παιδιά σε έναν τρόπο ζωής με λιγότερο πλαστικό και βασισμένο στις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Τα παιδιά αποτελούν το ιδανικό σημείο εκκίνησης τέτοιων πρωτοβουλιών, ως μελλοντικοί «διαχειριστές» του πλανήτη!  Το πρόγραμμα βασίζεται στο παιδικό βιβλίο «Το πλαστικό στη ζωή μας, στο περιβάλλον».

Ο συνοδευτικός οδηγός του προγράμματος περιλαμβάνει εκπαιδευτικό υλικό το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (Γ΄ - ΣΤ΄ δημοτικού) είτε αυτούσιο για την υλοποίηση εκπαιδευτικής δράσης για τη μείωση χρήσης του πλαστικού είτε αποσπασματικά σε συνδυασμό με τις θεματικές της εκπαιδευτικής ύλης.

Σε αυτόν, παρουσιάζονται αναλυτικά οι στόχοι του προγράμματος σε επίπεδο ενημέρωσης, καλλιέργειας γνωστικών δεξιοτήτων, προσωπικής έκφρασης και ενεργούς πολιτειότητας. Περιλαμβάνονται επίσης προτεινόμενες διασχολικές δράσεις για την υιοθέτηση συμπεριφοράς «Λιγότερο πλαστικό»: Συλλογικές δραστηριότητες και ασκήσεις τις οποίες μπορεί να αξιοποιήσει μία σχολική κοινότητα σε επίπεδο διασχολικό ή τάξης για την όσο δυνατόν καλύτερη προαγωγή κουλτούρας περιορισμού της χρήσης του πλαστικού.

Ο οδηγός δίνεται στον εκπαιδευτικό μαζί με ένα βιβλίο. Για την καλύτερη και πιο αξιόπιστη διάχυση της γνώσης γύρω από το πλαστικό, ο φορέας «Ίδρυμα για την Προστασία και την Ανάδειξη του Φυσικού Περιβάλλοντος των Κυκλάδων», (CPF) ανάδοχος και δωρητής του προγράμματος, υποστήριξε την έκδοση του βιβλίου «Το Πλαστικό: Στη ζωή μας, στο Περιβάλλον μας». Μέσα από την αληθινή και παράξενη ιστορία των πλαστικών παιχνιδιών που ξεχύθηκαν στον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό το 1992, το έγκυρο κείμενο, την ελκυστική εικονογράφηση, το βιβλίο παρέχει το «έδαφος» και την αφόρμηση για τον εκπαιδευτικό, ώστε να ξεκινήσουν η συζήτηση, ο προβληματισμός για τη χρήση του πλαστικού και η σκέψη για την επόμενη ημέρα μέσα από την αλλαγή της νοοτροπίας.

Φιλοσοφία και στόχοι του προγράμματος

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περισσότερο από το 80% των θαλασσίων απορριμμάτων είναι πλαστικά. Εξαιτίας του αργού ρυθμού αποσύνθεσης, το πλαστικό συσσωρεύεται σε θάλασσες, ωκεανούς και παραλίες στην ΕΕ και παγκοσμίως. Τα πλαστικά υπολείμματα εντοπίζονται σε θαλάσσια είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φώκιες, οι φάλαινες και τα πουλιά, αλλά επίσης στα ψάρια και τα οστρακοειδή και ως εκ τούτου στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα. Κάθε χρόνο στην Ευρώπη συλλέγονται πάνω από 27 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων, εκ των οποίων λιγότερο από το ένα τρίτο διοχετεύεται σε μονάδες ανακύκλωσης. Είναι προφανές ότι η αναθεώρηση του τρόπου ζωής μας στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και η μείωση της χρήσης του πλαστικού αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την αποτροπή της πλαστικής ρύπανσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προώθησε νομοθεσία για τη σταδιακή κατάργηση των πλαστικών χρήσης την οποία, με συλλογική και ατομική ευθύνη, θα πρέπει να εφαρμόσουμε για την προστασία της δημόσιας υγείας και της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας. Στο πλαίσιο αυτό διαγράφονται οι παρακάτω στόχοι.

Κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι: η ενημέρωση γύρω από το πλαστικό, τη χρήση του, τους κινδύνους, προετοιμασία για την εφαρμογή της νομοθεσίας από τον Ιανουάριο του ’21, η καλλιέργεια ατομικής και κοινωνικής ευθύνης, προαγωγή κοινωνικής και περιβαλλοντικής συνείδησης και ενεργούς πολιτειότητας μέσα από: 1) οργάνωση συλλογικών δράσεων εντός σχολικής κοινότητας 2) ενθάρρυνση ατομικής πρωτοβουλίας ζώντας με «λιγότερο πλαστικό» και η ένταξη της οικογένειας στο πλαίσιο επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με το πλαστικό.

Οι μαθητές θα αναπτύξουν δεξιότητες σε επίπεδο γνώσεων, γλωσσικής έκφρασης (γραπτής, προφορικής), δημιουργικότητας, επικοινωνίας, συνεργατικότητας.

Θα πληροφορηθούν γύρω από το πλαστικό, την ιστορία του, τη σύνθεσή του, τα είδη του, τη διαδικασία επεξεργασίας, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του που οδηγούν σε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα χρήσης του, τις εφαρμογές του, την ανακύκλωσή του.

Θα αποκτήσουν / ενεργοποιήσουν τις γεωγραφικές τους γνώσεις (ήπειροι, θάλασσες, ωκεανοί). Θα εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους με λεκτικά παιχνίδια γύρω από το πλαστικό.

Θα συζητήσουν για τα φυσικά υλικά και τον χρόνο αποσύνθεσής τους συγκριτικά με το τεράστιο χρονικό διάστημα βιοδιάσπασης του πλαστικού.

Θα μάθουν τα 4 διαφορετικά σενάρια κατάληξης του πλαστικού: 1) από τον κάδο ανακύκλωσης σε νέο προϊόν – Έννοια της κυκλικής οικονομίας, 2) το πλαστικό καίγεται και εκλύονται τοξίνες που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα και βλάπτουν τα ζώα και τα φυτά 3) το πλαστικό καταλήγει στη χωματερή, αποσυντίθεται για πολλά χρόνια και επικίνδυνες χημικές ουσίες διαρρέουν στα νερά 4) το καταπίνουν ζώα και πεθαίνουν και το λαμβάνουμε και εμείς.

Θα μάθουν για την ανακύκλωση (τι σημαίνει, γιατί γίνεται, ποια τα ανακυκλώσιμα υλικά) και θα κατανοήσουν τον όρο βιωσιμότητα και τη σύνδεσή της με το περιβάλλον.

Το Cyclades Preservation Fund προσφέρει τη δυνατότητα δια-δραστικής παρουσίασης του προγράμματος «ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥ & ΕΓΩ» σε μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης των σχολείων των Κυκλάδων (δια ζώσης όπου είναι δυνατόν ή ηλεκτρονικά μέσω webex) και τη δωρεάν διάθεση του παιδικού βιβλίου ‘ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ, στην ζωή μας, στο περιβάλλον μας’ στην σχολική βιβλιοθήκη των σχολείων που θα εμπλακούν ενεργά στο πρόγραμμα.