«Η εφαρμοσμένη καινοτομία στον κύκλο του νερού»

Ημερίδα διοργάνωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με θέμα «Η εφαρμοσμένη καινοτομία στον κύκλο του νερού. Καλές πρακτικές στην επεξεργασία και διατήρηση του πόσιμου νερού, των αφαλατώσεων και των υγρών αποβλήτων».

Στόχος της ημερίδας, σύμφωνα με ενημέρωση του υπουργείου Περιβάλλοντος, ήταν η ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των συμμετεχόντων στους τομείς της επεξεργασίας του πόσιμου νερού, των αφαλατώσεων και των υγρών αποβλήτων. Μεταξύ άλλων, συζητήθηκαν η συμβολή και ο ρόλος της τεχνολογίας στα θέματα αυτά, με παρουσιάσεις από ομιλητές που προέρχονται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές και την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Η πολυπλοκότητα της διατομεακής καινοτομίας που σχετίζεται με το νερό και η διαδραστικότητα των τεχνολογιών, των φορέων και των παρόχων παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με δυνατότητες αντιμετώπισης φαινομένων, όπως η απώλεια ύδατος και η υπερεκμετάλλευσή του, που έχουν σαφές κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.

Η σημασία του νερού και η παγκόσμια κρίση, λόγω της μείωσης των αποθεμάτων, επιτάσσουν την ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού στη χώρα μας, κατά προτεραιότητα, στη βάση μίας στρατηγικής εξοικονόμησης των πόρων εθνικής κλίμακας, με καινοτόμα εργαλεία και καλές πρακτικές. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να δοθούν λύσεις για τη μόνιμη και μακροπρόθεσμη καταπολέμηση του φαινομένου της λειψυδρίας, τη διασφάλιση  παροχής άριστης ποιότητας νερού για τους πολίτες και την προώθηση της ελληνικής οικονομίας.

Επίσης, ένα πολύ σημαντικό θέμα που συζητήθηκε ήταν η διαχείριση του πλέγματος νερό-ενέργεια στα νησιά της χώρας μας. Οι νησιωτικές περιοχές επειδή είναι απομακρυσμένες και περιβάλλονται από το θαλάσσιο χώρο είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε διάφορες πιέσεις, είτε αυτές είναι φυσικές, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα (πλημμύρες-ξηρασία), καταιγίδες, αναμενόμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας, λόγω κλιματικής αλλαγής, είτε είναι ανθρωπογενείς, όπως η υπεράντληση των υπόγειων υδάτων, η ρύπανση των υδροφορέων και η υφαλμύρωση τω γεωτρήσεων.

Η ανάπτυξη της καινοτομίας στο πλέγμα νερό-ενέργεια είναι στην πρώτη γραμμή της διαχείρισης του περιβάλλοντος και αποτελεί ισχυρό εργαλείο στις δράσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προστασία, διαχείριση και ανάπτυξη των υδατικών και ενεργειακών πόρων της χώρας.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός, «η οργάνωση της διαχείρισης των υδατικών πόρων, καθώς και τα έργα επεξεργασίας και διάθεσης υγρών αποβλήτων, σε συνδυασμό με τις επενδύσεις στην τεχνολογία και την επεξεργασία νερού, αποτελούν τομείς της περιβαλλοντικής δράσης που συμπληρώνουν και υποστηρίζουν την οικονομική και αναπτυξιακή λειτουργία, σε όλες τις περιοχές της χώρας μας. Ταυτόχρονα, δημιουργούν ένα νέο αντικείμενο, με σημαντική υπεραξία για τον κλάδο της τεχνολογίας περιβάλλοντος, ο οποίος δίνει προοπτική και εργασία σε νέους επιστήμονες».

Σχέδια διαχείρισης

«Περιβάλλον, υδατικοί πόροι και καινοτομία βασικοί πυλώνες της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας», ήταν η επισήμανση του αναπληρωτή υπουργού περιβάλλοντος, Σωκράτη Φάμελλου, μιλώντας στην ημερίδα για τις καινοτόμες πρακτικές στον κύκλο του νερού, υπογραμμίζοντας ότι το πλέγμα νερό - ενέργεια αποτελεί σημείο σύγκλισης και σύνδεσης των πυλώνων αυτών, ιδίως μέσα από την εφαρμοσμένη καινοτομία και τις καλές πρακτικές για την ορθολογική διαχείριση και εξοικονόμησή τους.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός «Η πρόταση της χώρας μας, αυτή την περίοδο, στο επίπεδο της διαχείρισης των υδάτων και των υγρών αποβλήτων προσβλέπει στην αναθεώρηση των υδατικών σχεδίων για όλες τις λεκάνες απορροής. Πρόκειται για δράση η οποία επηρεάζει την διαθεσιμότητα των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων και πρέπει να ολοκληρωθεί εντός του 2017».

Δίνοντας περισσότερες διευκρινίσεις, ενημέρωσε πως «Η αναθεώρηση αυτή έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από το 2015. Κλείνουμε, λοιπόν, μία καθυστέρηση επτά χρόνων, από την εκποίηση και έγκριση των πρώτων σχεδίων  διαχείρισης. Ταυτόχρονα, σε όλη τη χώρα θα υλοποιηθεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα κατασκευής υποδομών, αποχέτευσης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, ιδιαίτερα για τους οικισμούς κατηγορίας και προτεραιότητας Γ', δηλαδή για τους οικισμούς  άνω των 2.000 κατοίκων, ώστε να ικανοποιήσουμε τις υποχρεώσεις μας, έναντι της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, αλλά και να εξοπλίσουμε τους μικρότερους και μεσαίους οικισμούς της χώρας, με υποδομές που θα προστατεύουν το περιβάλλον και θα υποστηρίζουν, τόσο την ποιότητα της ζωής των πολιτών, όσο και την οικοσυστηματική λειτουργία. Παράλληλα με αυτά τα έργα, προγραμματίζονται να υποβληθούν στα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, συμπληρωματικά έργα ύδρευσης και επεξεργασίας νερού, στο σύνολο της χώρας». 

Εγκαθίστανται οι αφαλατώσεις

Στην αναγκαιότητα άμεσης εγκατάστασης μονάδων αφαλάτωσης στα νησιά αναφέρθηκε στην τοποθέτηση του στην ημερίδα ο υφυπουργός Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντορινιός, λέγοντας ότι «Η αφαλάτωση αποτελεί προτεραιότητα στην κάλυψη του βασικού αυτού προβλήματος, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά, καθώς τα περισσότερα είναι άνυδρα» συμπληρώνοντας ότι «κεντρικός πολιτικός στόχος είναι η υδατική αυτονομία των νησιών με την εγκατάσταση αφαλατώσεων».

Την δημιουργία προϋποθέσεων για την επιστροφή των κατοίκων στα νησιά τόνισε ο υφυπουργός, καθώς επεσήμανε ότι εντός της τελευταίας 50ετίας περί τα 50 νησιά έχουν εγκαταλειφθεί εξαιτίας της λειψυδρίας.

Ο κ. Σαντορινιός αναφέρθηκε και στο υπέρογκο κόστος μεταφοράς νερού με υδροφόρα πλοία στα άνδρα νησιά, το οποίο αγγίζει τα 3 εκ. ευρώ, γεγονός που πρέπει να μεταβληθεί και όπως είπε «Δεν μπορούμε να το συνεχίσουμε αυτό. Θα συνεχίσουμε να υδροδοτούμε για φέτος, αλλά θα προχωρήσουμε στην εγκατάσταση μονάδων αφαλατώσεων», για τις οποίες όπως ενημέρωσε έχουν ήδη εξασφαλιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια.

Ο υφυπουργός γνωστοποίησε ότι στα νησιά Λέρο, Αιγιάλη Αμοργού και Δονούσα, ήδη έχουν τεθεί σε λειτουργία μονάδες αφαλάτωσης, γεγονός που επιτρέπει την μη μεταφορά νερού σε αυτά, ενώ σε άμεση υλοποίηση βρίσκεται ανάλογη εφαρμογή και για τα νησιά Πάτμο και Αρκιούς, όπου και εκεί η μεταφορά νερού θα σταματήσει από τα μέσα Απριλίου και μετά.

Έκανε δε αναφορά και στην χρήση φορητών μονάδων αφαλάτωσης για την κάλυψη των άμεσων αναγκών που προκύπτουν στα νησιά, ενώ έδωσε χρονικό ορίζοντας το 2018 για την πλήρη υδατική αυτονομία του συνόλου των νησιών.