Προς διευκόλυνση των ιδιωτικών επενδύσεων σε τουριστικούς λιμένες

Αλλαγές έρχονται στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τους τουριστικούς λιμένες, με την πρόθεση του Υπουργείου Τουρισμού να φαίνεται να κινείται στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα αυτό.

Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Τουρισμού, στο πλαίσιο του Έργου «SUB5: Αναβάθμιση Τουριστικών Λιμένων (Upgrade of Tourism Ports)-Δράση 16931» και της προωθούμενης  μεταρρύθμισης του νομοθετικού καθεστώτος των τουριστικών λιμένων, ανάρτησε την τελευταία ημέρα του 2021, ένα μέρος των προς τροποποίηση διατάξεων, διευκρινίζοντας ωστόσο, πως στόχος είναι η προκαταρκτική επεξεργασία τους,  χωρίς αυτές να αποτελούν ένα δεσμευτικό κείμενο.

Οι προτεινόμενες αλλαγές στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο

Οι αλλαγές που προτείνονται, αφορούν στον ν. 2160/1993, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και συγκεκριμένα στο Γ’ Κεφάλαιο του νόμου, το οποίο αφορά στη δημιουργία και λειτουργία των τουριστικών λιμένων.

Προτείνεται ειδικότερα η τροποποίηση της παραγράφου 2 του Άρθρου 29, όπου ορίζεται η έκταση εφαρμογής. Η παράγραφος αναφέρει, πως «σε κάθε τουριστικό λιμένα καθορίζεται, με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου, τμήμα ξηράς (χερσαία ζώνη) και θαλάσσης (θαλάσσια ζώνη), στην οποία επιτρέπεται η εκτέλεση λιμενικών έργων και κατασκευή πάσης φύσεως χερσαίων κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων, που απαιτούνται για τη δημιουργία, τη λειτουργία, την τουριστική ανάπτυξη, την εκμετάλλευση, αξιοποίηση και την οικονομική βιωσιμότητα του λιμένα».

Με την προτεινόμενη τροποποίηση κρίνεται σκόπιμο να προστεθεί ένα τμήμα, το οποίο αναφέρει, ότι «ως μέρος της χερσαίας ζώνης δύνανται να θεωρηθούν και τα λιμενικά έργα ικανού πλάτους για την κατασκευή πάσης φύσεως χερσαίων κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων, εξυπηρέτησης του τουριστικού λιμένα. Η χερσαία και θαλάσσια ζώνη συναποτελούν τη ζώνη τουριστικού λιμένα».

Έπειτα, η παράγραφος συνεχίζεται κανονικά, όπως ισχύει, ότι «στα ανωτέρω έργα και εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται ιδίως οι απαραίτητες προσχώσεις του θαλάσσιου χώρου (παράλιου και χερσαίου) για εναπόθεση, συντήρηση και επισκευή σκαφών αναψυχής, καθώς και οι πάσης φύσεως κτιριακές εγκαταστάσεις για δραστηριότητες υποστήριξης του τουριστικού λιμένα, τουριστικής αξιοποίησης, εκμετάλλευσής τους και υποστήριξης των συναφών και λοιπών εμπορικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της ανέγερσης κατοικιών στη ζώνη τουριστικού λιμένα για μακροχρόνια εκμετάλλευση».

Στη συνέχεια προτείνονται αλλαγές και για το Άρθρο 31 του ίδιου νόμου, όπου περιγράφεται η διαδικασία για τη «Δημιουργία μαρίνων. Πρωτοβουλία - Διαδικασία – Εκμετάλλευση».

Στην παράγραφο 10, υποπαράγραφο 1, όπου αναφέρονται τα έγγραφα και τα παραστατικά στοιχεία, τα οποία οφείλει να υποβάλει ο φορέας διαχειριστής του τουριστικού λιμένα, εντός δύο μηνών από την ολοκλήρωση του συνόλου των έργων, προκειμένου να εκδοθεί η άδεια λειτουργίας από την αρμόδια Δ/νση του Υπ. Τουρισμού, προστίθεται η πρόβλεψη για κατάθεση Ειδικού Κανονισμού Λειτουργίας, της παραγράφου 4 του άρθρου 31^α.

Στην ίδια υποπαράγραφο, ο ισχύων νόμος ορίζει, ότι «σε διάστημα εξήντα ημερών από την υποβολή της αίτησης, η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Τουρισμού ελέγχει τα υποβληθέντα δικαιολογητικά ως προς την πληρότητα τους και ενημερώνει το φορέα διαχείρισης για ελλείψεις ή εκδίδει την άδεια λειτουργίας τουριστικού λιμένα». Με την προτεινόμενη τροποποίηση, προτείνεται να προστεθεί πρόβλεψη, ότι «εντός της προθεσμίας του προηγούμενου εδαφίου εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, και ο Ειδικός Κανονισμός του τουριστικού λιμένα. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου του πιο πάνω χρονικού διαστήματος ο Ειδικός Κανονισμός τεκμαίρεται εγκεκριμένος».

Ειδικός Κανονισμός λειτουργίας προτείνεται να προβλέπεται και σε ό,τι αφορά στις τμηματικές άδειες λειτουργίας, για κάθε διακεκριμένο τμήμα του τουριστικού λιμένα και πάλι κατόπιν έγκρισής του από το Υπ. Τουρισμού και με δημοσίευσή του σε ΦΕΚ.

Παρακάτω, προτείνεται, μεταξύ άλλων η προσθήκη εδαφίου, σχετικά με τον Ειδικό Κανονισμό Λειτουργίας, ο οποίος ρυθμίζει τους ειδικούς όρους λειτουργίας και εκμετάλλευσης κάθε τουριστικού λιμένα και ιδίως θέματα, όπως:

α. Την οργάνωση της διοίκησης, τη στελέχωση και τις ειδικές συνθήκες λειτουργίας του τουριστικού λιμένα.

β. Το σαφή προσδιορισμό των ορίων της ζώνης (χερσαίας και θαλάσσιας) του λιμένα.

γ. Το είδος των σκαφών, το μέγεθος (ελάχιστο - μέγιστο) κατά μονάδα και τον αριθμό κατά κατηγορία σκάφους, καθώς και το συνολικό αριθμό των σκαφών, που μπορεί να ελλιμενιστούν.

δ. Τον τρόπο διαθέσεως των θέσεων ελλιμενισμού των σκαφών στο λιμένα και το σύστημα αγκυροβολιάς τους.

ε. Τις παρεχόμενες υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις, συμπεριλαμβανομένων των
εξυπηρετήσεων ατόμων με αναπηρία.

στ. Τα μέτρα ασφάλειας και προστασίας των σκαφών και των χρηστών του λιμένα.

ζ. Η διάταξη κυκλοφορίας, στάσης και στάθμευσης τροχοφόρων και της αντίστοιχης σήμανσης εντός του τουριστικού λιμένα.

η. Κάθε άλλο θέμα σχετικό με την ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του λιμένα.

Τέλος, προτείνεται η προσθήκη νέας, τελευταίας παραγράφου στο Άρθρο 36 του ίδιου νόμου, περί «Φορολογικών, αρχαιολογικών και γενικών θεμάτων, που να προβλέπει ότι «Στους χωροθετημένους δυνάμει του παρόντος νόμου τουριστικούς λιμένες και ύστερα από απόφαση του φορέα διαχείρισης αυτών που γνωστοποιείται προς την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Τουρισμού, τα εμπορικά καταστήματα που βρίσκονται εντός της χερσαίας ζώνης του τουριστικού λιμένα είναι δυνατό να λειτουργούν, με απασχόληση προσωπικού, Κυριακές και αργίες για την εξυπηρέτηση των διαρκών αναγκών σύμφωνα με τις διατάξεις της οικείας εργατικής νομοθεσίας».

Παρεμβάσεις με ειδικό στόχο την προσέλκυση επενδύσεων

Αξίζει να σημειωθεί, πως οι συγκεκριμένες τροποποιήσεις, προτείνονται στο πλαίσιο του Έργου «SUB5: Αναβάθμιση Τουριστικών Λιμένων (Upgrade of Tourism Ports)-Δράση 16931», το οποίο έχει ήδη χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με 161.050.200 ευρώ και εντάσσεται στον πυλώνα ανάκαμψης 4, «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας» και στον άξονα 4.6, «Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων οικονομίας της χώρας».

Στο πλαίσιο του προγράμματος και σύμφωνα με το εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμά του, εντός του 2022 προβλέπεται η κατάθεση των τροποποιήσεων, που θα λάβουν οριστική μορφή μετά από την επεξεργασία τους, και η έναρξη ισχύος της νομοθεσίας για τη μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου για τους τουριστικούς λιμένες με σκοπό την προσέλκυση νέων επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης της τροποποίησης των διατάξεων που αφορούν στην αδειοδότηση της εγκατάστασης και λειτουργίας σύμφωνα με τον νόμο 4442/2016 για την αδειοδότηση επενδύσεων.

Με την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου, το επόμενο βήμα, το οποίο προβλέπεται για το 2023, η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων για αναβαθμίσεις τουριστικών λιμένων με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

Τέλος, και με ορίζοντα  υλοποίησης το 2025, προβλέπεται η ολοκλήρωση συγκεκριμένων εργασιών αναβάθμισης τουριστικών λιμένων για την προώθηση του τουρισμού και των ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς επίσης και η ολοκλήρωση άλλων τουριστικών παρεμβάσεων για την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού και την παράταση της τουριστικής περιόδου, μεταξύ άλλων:

- Πράσινη ανάπτυξη: βελτίωση της διαχείρισης των προορισμών μέσω της δημιουργίας τοπικού γραφείου διαχείρισης προορισμών και σχετικών παρατηρητηρίων βιώσιμου τουρισμού, ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού που καλύπτει ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις δημόσιων υποδομών και εγκατάσταση νέων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικής), τουρισμός υγείας και ευεξίας με την αξιοποίηση ιαματικών πηγών, προώθηση του αγροτουρισμού και της γαστρονομίας.

- Γαλάζια ανάπτυξη: παρεμβάσεις αναβάθμισης για τη βελτίωση της διακυβέρνησης, των υποδομών και των υπηρεσιών που παρέχονται σε μαρίνες, της δυνατότητας πρόσβασης στις παραλίες για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρίες, και προώθηση της ανάπτυξης του καταδυτικού και υποβρύχιου τουρισμού.