Κίνημα της πετσέτας: Θα επανέλθει αυτό το καλοκαίρι;

Αιγιαλός, παραλία, προστατευόμενες περιοχές, παραχώρηση, ομπρέλες, ξαπλώστρες, beach bars.

Όσο η αντίστροφη μέτρηση για την επίσημη έναρξη της θερινής, τουριστικής, περιόδου και τη μαζική εξόρμηση στα παραθαλάσσια θέρετρα θα πλησιάζει προς το τέλος της τόσο η συζήτηση για το status quo στις παράκτιες ζώνες της χώρας και την εκμετάλλευσή τους θα καταλαμβάνει μεγαλύτερο μέρος της επικαιρότητας.

Πέρυσι το καλοκαίρι το αυθόρμητο «Κίνημα της Πετσέτας» ενεργοποίησε τ’ αντανακλαστικά των λουόμενων απέναντι στην ασύδοτη καταπάτηση των ακτών, κυρίως σε δημοφιλή νησιά, και προκάλεσε ένα πελώριο κύμα αντίδρασης στα -κατά βάση- ήρεμα νερά Αιγαίου και Ιονίου αντίστοιχα.

Για αρκετές εβδομάδες από τα μέσα Ιουλίου κι ως τα τέλη Αυγούστου, η απροσχεδίαστη αυτή πρωτοβουλία απέκτησε μαζικό χαρακτήρα αφήνοντας έκθετη την κυβέρνηση που επιχείρησε να αμυνθεί με εκ των υστέρων με αργοπορημένους ελέγχους και κυρώσεις κάθε φορά που διαπιστώνονταν καταχρήσεις των υπογεγραμμένων συμβάσεων.

Το νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς

Ακολούθως, και στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τότε, προχώρησε στην τροποποίηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, αναδιαμορφώνοντας ορισμούς και προϋποθέσεις που καθορίζουν τη φόρμουλα παραχώρησης σε ιδιώτες και επιχειρηματίες των ελεύθερων παραλιών. Παραλιών που παρεμπιπτόντως αποτελούν δημόσιο αγαθό άρα είναι υποχρεωτικό να διατίθενται δωρεάν στους πολίτες του.

Προς έκπληξη πολλών το νομοσχέδιο αυτό, που έφτασε στη Βουλή μετά τα μέσα Φεβρουαρίου και ψηφίστηκε κατόπιν κατά πλειοψηφία αποτελώντας πλέον νόμο του κράτους, κατατέθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών κι όχι το Περιβάλλοντος-Ενέργειας.

«Η εικόνα στις παραλίες της χώρας μας από το φετινό καλοκαίρι αλλάζει» υποστήριζε ο εισηγητής υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, όταν ανέπτυσσε το πλαίσιο και τους άξονες της νομοθετικής πρωτοβουλίας, επιμένοντας πως πρόκειται για βελτιωτικές ρυθμίσεις που διασφαλίζουν «τα δικαιώματα πρόσβασης των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος».

Μέχρι και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης επιστρατεύτηκε ως η τελευταία κυβερνητική απόπειρα πειστικών εξηγήσεων για το νομοθέτημα που προωθήθηκε άρον άρον. Εις μάτην, καθώς οι διαφωνίες, οι αντιρρήσεις και οι αντιδράσεις κάθε άλλο παρά πενιχρές ήταν.

Περιβαλλοντικές, μη κυβερνητικές, οργανώσεις είχαν επιχειρήσει κιόλας με άμεσες παρεμβάσεις τους στη δημόσια διαβούλευση να φωτίσουν τις πτυχές που άφηναν κενά και απροστάτευτα τα κομμάτια των ελεύθερων αιγιαλών.

Φερ’ ειπείν η ελληνική WWF σε άρθρο που δημοσιεύτηκε την περίοδο εκείνη στην ιστοσελίδα της έκανε λόγο για «νέο νομοσχέδιο αποξήλωσης της προστασίας» των ελληνικών παραλιών, διότι δεν δίνει έμφαση «στη θεσμική θωράκιση και την αποτελεσματική προστασία» τους. Αντιθέτως «καταργεί σημαντικές προστατευτικές διατάξεις που ισχύουν σήμερα για την παράκτια ζώνη».

«Ο νόμος δημιουργεί απαράδεκτες επιβαρυντικές συνθήκες»

Μια θεμελιώδη εξ αυτών, όπως αναλύει στο Βήμα ο Αντώνης Μπούγιας – υπεύθυνος εκστρατείας για τις θάλασσες για το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, «η εξαίρεση που προβλέπει παραχωρήσεις χρήσης σε «μικρούς» αιγιαλούς χωρίς δημοπρασία από όμορα ξενοδοχειακά καταλύματα».

«Φανταστείτε τις χιλιάδες κολπίσκων ανά την Ελλάδα κατειλημμένους από τις ξαπλώστρες του «από πάνω» ξενοδοχείου ή δωματίων» υπογραμμίζει επιπροσθέτως κι ο καθείς μπορεί από ‘κει και πέρα να πλάσει με το μυαλό του την εικόνα καταλυμάτων που δημιουργούν ιδιωτικές -μη προσβάσιμες- παραλίες.

Γι’ αυτό και ο κ. Μπούγιας είναι κάθετος όταν λέει πως «ο νέος νόμος όχι μόνο περιπλέκει, αλλά δημιουργεί νέες απαράδεκτες επιβαρυντικές συνθήκες στις ακτογραμμές». Μολονότι την ίδια ώρα ορίζεται ως ανώτατο όριο κατάληψης μόνο το 30% του παράλιου χώρου.

Στην ίδια γραμμή, συμφωνώντας κι επαυξάνοντας, κινείται επίσης η Νάντια Ανδρεανίδου, αρμόδια Προγραμμάτων και Πολιτικής στο MEDASSET. Χαρακτηριστικά επισημαίνει από τη δική της πλευρά πως ο νέος νόμος «δεν εισάγει μια μεταρρύθμιση για την αποτελεσματική προστασία και τη διαχείριση».

Εξηγεί μάλιστα πως σε κάθε περίπτωση «το κράτος παραμένει έκθετο απέναντι στο περιβάλλον». Διότι «αντί να υπάρχει μια συστημική προσέγγιση όταν πρόκειται για εκμετάλλευση δημόσιου αγαθού, όπως είναι οι παραλίες και ιδίως στην περίπτωση της Ελλάδας που βάλλεται από την κλιματική κρίση, απουσιάζουν όλες αυτές οι προβλέψεις προσαρμογής». Κοινώς, το αποτέλεσμα απέχει της καλής πρόθεσης, εφόσον αυτή υπάρχει a priori.

Διαπιστώθηκε εξάλλου πως δεν λήφθηκαν υπ’ όψιν αναφορές για «φυσικούς ανθρωπογενείς κινδύνους τόσο στην παράκτια όσο και στην παρόχθια ζώνη».

Δείτε αναλυτικά εδώ 

tovima.gr