Επιστημονική βοήθεια για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Σαντορίνης

Μετά από τη Μύκονο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, θα δώσει τα “φώτα” του και στη Σαντορίνη για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο. Συγκεκριμένα, ο Δήμος Θήρας και το Ε.Μ.Π. προχωρούν σε προγραμματική σύμβαση για την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: «Ερευνητική και Επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά τη διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) και τη διαμόρφωση κατευθύνσεων πολιτικής για το χωρικό σχεδιασμό».

Η σημασία του έργου για την Σαντορίνη

Το εν λόγω σχέδιο αποτελεί πρωταρχικής σημασίας θεσμικό «εργαλείο», προκειμένου ο Δήμος Θήρας να προχωρήσει στην υλοποίηση του «Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιμης Ανάπτυξης» το οποίο θα καθορίσει την αναπτυξιακή πορεία του νησιού στο μέλλον. Με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο καθορίζεται μεταξύ άλλων το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης της Σαντορίνης, οι χρήσεις γης, οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, το βασικό κύριο οδικό δίκτυο, τα λοιπά τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και κυρίως τα έργα υποδομής τα οποία περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό Σχεδιασμό του Δήμου. Επιπροσθέτως, το ΕΠΣ θα προβλέπει μέτρα προσαρμογής στη κλιματική αλλαγή, μέτρα για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών και τη διαχείριση φυσικών καταστροφών.

Αποτελεί, ως εκ τούτου, εκφρασμένη βούληση και επιδίωξη του Δήμου η ουσιαστική συμμετοχή του στη διαδικασία εκπόνησης, έγκρισης και θεσμοθέτησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Προς τούτο, ο Δήμος Θήρας, προσφεύγει στην επιστημονική και εξειδικευμένη συμβουλευτική υποστήριξη του πλέον κατάλληλου επί του συγκεκριμένου επιστημονικού πεδίου φορέα, που είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Τι θα πετύχει ο Δήμος μέσω του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου

Με τη παρούσα Προγραμματική Σύμβαση, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και ειδικότερα το Σπουδαστήριο Πολεοδομικών Ερευνών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, αναλαμβάνει την επιστημονική και ερευνητική υποστήριξη του Δήμου Θήρας προκειμένου ο τελευταίος να συμμετέχει ουσιαστικά στη διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δήμου Θήρας και τη διαμόρφωση κατευθύνσεων πολιτικής για το χωρικό σχεδιασμό. 

Ο Δήμος Θήρας μέσω αυτής της συνεργασίας θα έχει τη δυνατότητα να υποστηριχθεί με ουσιαστικό τρόπο επιστημονικά ώστε να μπορέσει να προχωρήσει αποτελεσματικά και να εν τέλει να υλοποιήσει το απαραίτητο για την εύρυθμη, ισόρροπη και βιώσιμη χωρική ανάπτυξή του Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του οποίου η εκπόνηση ξεκινά παράλληλα με την έναρξη της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης.

Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, δια του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών θα έχει την δυνατότητα μέσω αυτής της συνεργασίας να προωθήσει και να διευρύνει την έρευνά του στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, και να παραγάγει νέα γνώση στο αντικείμενο της βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης περιοχών ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους που συγχρόνως παρουσιάζουν έντονη τουριστική ανάπτυξη και δέχονται ισχυρά ρεύματα επισκεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με έμφαση προφανώς κατά τους θερμούς μήνες του χρόνου. Παράλληλα, το ΕΜΠ θα έχει τη δυνατότητα μέσω των αποτελεσμάτων και του υλικού που θα συλλέγει για την εκπόνηση αυτού του ερευνητικού έργου να τροφοδοτήσει με νέο επιστημονικό υλικό το περιεχόμενο των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών του μαθημάτων που άπτονται αυτού του γνωστικού αντικειμένου.

Ορισμός Επιστημονικών Υπεύθυνων

Ο φορέας υλοποίησης αναλαμβάνει την εκπόνηση των απαραίτητων ερευνών, με την εφαρμογή επιστημονικών μεθόδων και τεχνολογιών, προκειμένου να διερευνηθεί, να εξευρεθεί, να σχεδιασθεί και να αναπτυχθεί το κατάλληλο και επωφελέστερο σύστημα για το Δήμο Θήρας. Το έργο που θα βασίζεται στην καινοτομία και θα προάγει την επιστήμη και την έρευνα, θα εκπονηθεί σε τρεις  φάσεις. Για την εκτέλεση του έργου αυτού ορίζεται, από την πλευρά του ΕΜΠ, Επιστημονικός Υπεύθυνος ο Κωνσταντίνος Σερράος, Καθηγητής του Τομέα Πολεοδομίας – Χωροταξίας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ και Διευθυντής του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, ο οποίος θα ορίσει ειδικότερα τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, και θα συντονίσει και θα διεκπεραιώσει τις εργασίες της. 

Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος (ΕΥ) θα ευθύνεται εν γένει για την ορθή υλοποίηση και πιστοποίηση του φυσικού αντικειμένου του έργου και τη σκοπιμότητα των δαπανών που συνδέονται με την εκτέλεση του φυσικού αντικειμένου του έργου παρακολουθώντας το οικονομικό αντικείμενό του. Παράλληλα, αναλαμβάνει τη γενική ευθύνη για την υποβολή όλων των εγγράφων εκ μέρους του ΕΜΠ προς το Δήμο και για τη γενικότερη σύνδεση μεταξύ των δύο συμβαλλομένων μερών. 

Στάδια εκτέλεσης του έργου

Το έργο αποτελείται από 3 Φάσεις, οι οποίες είναι οι εξής:

Η 1η φάση αφορά στην παρακολούθηση και επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά την διαδικασία προέγκρισης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ), με σκοπό την προώθηση και εφαρμογή ενός σύγχρονου, ισόρροπου και καινοτόμου χωρικού σχεδιασμού. Το παραδοτέο αυτής της φάσης είναι τεχνική έκθεση βασικών αξόνων χωρικής οργάνωσης του Δήμου Θήρας

Η 2η φάση αφορά στην παρακολούθηση και επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά την διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ), με ιδιαίτερη έμφαση, σε αρχές της βιώσιμης και ισόρροπης χωρικής και παραγωγικής ανάπτυξης, της προστασίας του περιβάλλοντος, της αποτελεσματικής προστασίας από φυσικές καταστροφές, της βιώσιμης κινητικότητας, και της επίτευξης μιας κατά το δυνατόν ανθεκτικής πόλης σε βάθος χρόνου. Τα παραδοτέα αυτής της φάσης, είναι τρεις τεχνικές εκθέσεις με τις βασικές κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης του Δήμου Θήρας, με έμφαση σε θέματα θεσμικού πλαισίου, χρήσεων γης, και πολεοδομικού σχεδιασμού.

Τέλος η 3η φάση αφορά στην ανάδειξη της πιλοτικής διάστασης της διαδικασίας και του περιεχομένου του ΕΠΣ, για τον Δήμο Θήρας. Συντονισμός και Διενέργεια Επιστημονικής ημερίδας με γενικό αντικείμενο το «Νέο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Θήρας σε συνάρτηση με τη Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη». Το παραδοτέο αυτής της φάσης είναι η επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά τον Προγραμματισμό, την οργάνωση και διεξαγωγή, καθώς και τη δημοσιοποίηση των πρακτικών της επιστημονικής ημερίδας.

Διάρκεια και προυπολογισμός της Προγραμματικής Σύμβασης

Η συνολική διάρκεια της Προγραμματικής Σύμβασης (καθαρός χρόνος εκπόνησης του έργου) ορίζεται σε 11 μήνες, με ημερομηνία έναρξης που ορίζεται από την εντολή έναρξης εκπόνησης της 1ης φάσης του ερευνητικού προγράμματος που χορηγεί ο Δήμος Θήρας. Η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να τροποποιηθεί με αιτιολογημένη εισήγηση της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης, σχετικά με την πορεία του Έργου και ομόφωνη απόφαση των αρμοδίων αποφαινόμενων οργάνων των δύο συμβαλλομένων μερών. Πιθανή παράταση δεν συνεπάγεται επιπλέον δαπάνη.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της εκτέλεσης του προβλεπόμενου Έργου, ανέρχεται στο ποσό των εκατό χιλιάδων Ευρώ 124.000 ευρώ. Οι πόροι για την υλοποίηση της Σύμβασης Συνεργασίας προέρχονται αποκλειστικά από τον προϋπολογισμό του Δήμου Θήρας οικονομικού έτους 2023.