Προτάσεις της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος με τίτλο “Εκσυγχρονισμός του χωροταξικού και της πολεοδομικής νομοθεσίας”

Υπεράσπιση δημόσιας και ατομικής περιουσίας

Να μην απολέσουν οι πολίτες τις περιουσίες τους, ζητούν τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου με φόντο τις προβλέψεις για την εκτός σχεδίου δόμηση

Την προστασία της ατομικής περιουσίας καθώς και του περιβάλλοντος των νησιών επανέλαβαν σαν κύρια θέση τους και σε κατηγορηματικό τόνο οι περιφερειακοί σύμβουλοι Ν. Αιγαίου κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου την περασμένη Παρασκευή.

Με φόντο τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τον “Εκσυγχρονισμό του χωροταξικού και της πολεοδομικής νομοθεσίας”, η Περιφερειακή Αρχή παρουσίασε αναλυτικά τις προτάσεις της επί συγκεκριμένων άρθρων, μέσω των οποίων ζητά ουσιαστικές αλλαγές στο περιεχόμενό του, προς υπεράσπιση τόσο της περιουσίας των νησιωτών σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, όσο και του περιβάλλοντος.

Ειδικότερα, μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου έκαναν λόγο για “συντονισμένη επίθεση” το τελευταίο διάστημα απέναντι στον νησιωτικό χώρο, αν συνυπολογίσει κάποιος και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Αν και οι περιφερειακοί σύμβουλοι, όπως και ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος τόνισαν πως θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος και να μπει τάξη αναφορικά με την ελληνική πατέντα της εκτός σχεδίου δόμησης, ωστόσο, όπως εξήγησαν, αυτή η απάντηση στο πρόβλημα, απαιτεί διάλογο με την Αυτοδιοίκηση, αλλά και χρόνο για να υπάρξει μία μετάβαση.

Με σαφήνεια μέλη της Περιφερειακής Αρχής τόνισαν πως δεν κινείται σε λογικό πλαίσιο η “κατάργηση” μικρής ιδιωτικής περιουσίας και μάλιστα “εν μία νυκτί”, την ίδια στιγμή που επιχειρείται με ευνοϊκούς όρους η τάχιστη ανάπτυξη βιομηχανικών αιολικών πάρκων στα νησιά.

Οι προτάσεις της Περιφερειακής Αρχής εγκρίθηκαν από τις περισσότερες παρατάξεις, με εξαίρεση τη Λαϊκή Συσπείρωση, η οποία τοποθετήθηκε πολιτικά στο θέμα, εξηγώντας πως τάσσεται συνολικά κατά του νομοσχεδίου χωρίς να αναγνωρίζει στο περιεχόμενό του τίποτα θετικό για τον απλό πολίτη, παρά μόνον για την εξυπηρέτηση των αναγκών των μεγάλων επενδυτικών ομίλων.

Σημειώνεται πως σε τοποθέτηση επί του θέματος προέβη και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, ο οποίος πρότεινε να ζητηθεί η απόσυρση του τμήματος για την εκτός σχεδίου δόμηση, ώστε να υπάρξει ο χρόνος να μελετηθεί ορθά μία αντιπρόταση από μηχανικούς των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου.

Συνοπτικά οι προτάσεις της ΠΝΑι επί του νομοσχεδίου

Σε αναλυτική παρουσίαση των θέσεων – προτάσεων της Περιφερειακής Αρχής προχώρησε η περιφερειακή σύμβουλος, Έλλη Χωριανοπούλου. Παρακάτω ακολουθεί η σύνοψη αυτών, όπως αναφέρεται σε έγγραφο της Περιφερειακής Αρχής που τέθηκε ως εισήγηση στην τελευταία συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.

Αρθ 4 Α: • Στο Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων πέραν της προβλεπόμενης συμμετοχής εκπροσώπου της αντίστοιχης Περιφέρειας σε περίπτωση που συζητείται θέμα Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου, να συμπεριληφθεί στην μόνιμη σύνθεση και ένας εκπρόσωπος ΕΝΠΕ.

Αρθ 10: Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια: • Να προβλεφθεί μεταβατική διάταξη στην οποία να αναφέρεται ότι μελέτες ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ που έχουν ήδη ανατεθεί και εκπονούνται με τις διατάξεις και τις διαδικασίες του Ν.2508/97, ολοκληρώνονται και θεσμοθετούνται σύμφωνα με τις διατάξεις με τις οποίες ανατέθηκαν. • Να παρασχεθεί και στις Περιφέρειες η δυνατότητα κίνησης διαδικασίας εκπόνησης Τοπικού Χωρικού Σχεδίου. Επομένως πρέπει να συμπληρωθεί κατ’ αυτή την έννοια η παρ. 6 α του αρθ. 10. • Να προβλεφθεί ρύθμιση δημιουργίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας σε κάθε Περιφέρεια για το «monitoring» (παρακολούθηση) των μελετών αυτών.

Αρθ. 11: Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια: • Να αναφερθεί ρητά οι ζώνες ΠΕΡΠΟ αποτελούν αντικείμενο και των Ειδικών Πολεοδομικών Πλαισίων. • Να γίνει ειδική αναφορά στα «τοπικά ρυμοτομικά σχέδια» ότι ο σχεδιασμός αυτός διέπεται από ίδιο θεσμικό πλαίσιο τη διαδικασία του οποίου μπορούν να κινούν οι φορείς Α’βάθμιας και Β’βάθμιας Αυτοδιοίκησης και η θεσμοθέτησή τους γίνεται με Απόφαση Περιφερειάρχη κατόπιν γνώμης του οικείου ΣΥΠΟΘΑ. Να εξαιρεθεί δηλαδή ο σχεδιασμός αυτός από τις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και να αποτελέσει κατ΄εξαίρεση ειδική διαδικασία.

Οριοθέτηση υδατορεμάτων: • Να προστεθεί ειδική διάταξη που να αναφέρει ότι οριοθέτηση μεμονωμένων ή συνόλου υδατορεμάτων γίνεται με απόφαση Περιφερειάρχη κατόπιν σύνταξης ειδικών μελετών και μετά από την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας που διέπει το ίδιο νομικό καθεστώς τους, πλην ασφαλώς των περιπτώσεων που εντάσσονται σε μελέτες χωρικού σχεδιασμού.

Αρθ. 14: Σχεδιασμός και χαρακτηρισμός Δημοτικών Οδών: • Ο χαρακτηρισμός των δημοτικών οδών κατά το άρθρο αυτό να γίνεται με Απόφαση Περιφερειάρχη, • Να προστεθεί εδάφιο στο παρόν άρθρο ή στο αρθ 28 περί γενικών διατάξεων της εκτός σχεδίου δόμησης που να προβλέπει ότι μέχρι την κατηγοριοποίηση – χαρακτηρισμό των δημοτικών δρόμων κατά την έννοια των διατάξεων του αρθ. 14 του παρόντος Σ/Ν,οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί για κάθε χρήση, αναθεωρούνται και επεκτείνονται ως έχουν και στο προβλεπόμενο σε αυτές υφιστάμενο οδικό δίκτυο ανεξάρτητα αν αυτό είναι ή όχι χαρακτηρισμένο να μπορούν να εκδίδονται άδειες «εισόδου – εξόδου» ή κόμβων πρόσβασης προς τις αντίστοιχες ιδιοκτησίες κατά την κείμενη νομοθεσία.

Να γίνει ειδική αναφορά στο Ιταλικό κτηματολόγιο της Δωδ/σου το οποίο είναι σε ισχύ, που να προβλέπει ότι υφιστάμενοι κτηματολογικοί δρόμοι πλάτους τουλάχιστο 4 μ. θεωρούνται δημοτικές οδοί Α κατηγορίας μέχρι να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις κατά την έννοια των προβλέψεων του αρθ. αυτού. • Στα πλαίσια της ιδιαιτερότητας του νησιωτικού τοπίου (ξερολιθιές κλπ) και επομένως των νησιωτικών πολιτικών να προσδιοριστεί ότι δρόμοι που εντάσσονται αρμονικά στο νησιωτικό περιβάλλον και έχουν πλάτος λιγότερο από 6 μ. (όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε πολλά νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου), να παραμείνουν ως έχουν ως προς τη δυνατότητα δημιουργίας προσβασιμότητας – προσώπου πολύ δε περισσότερο όταν αυτοί είναι προϋφιστάμενοι του ’23. Επί πλέον να παρασχεθεί η δυνατότητα στη συνολική μελέτη που θα γίνει για το χαρακτηρισμό των δημοτικών οδών, να υπάρξουν και πλάτη δημοτικών οδών Α κατηγορίας μικρότερα από 6 μ. ειδικά για τις νησιωτικές περιοχές και ανάλογα με την ιδιαιτερότητα του τοπίου.

Αρθ. 28: Ειδικές διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση: • Το όριο αρτιότητας των γηπέδων προοριζόμενων για χρήση τουριστικών καταλυμάτων σε νησιά < 3.000 κατ. να προσδιοριστεί σε 4.000 μ2 • Το προτεινόμενο μήκος προσώπου 45 μ. επί κοινόχρηστου χώρου προκειμένου να καταστεί άρτιο ένα γήπεδο είναι ανεδαφικό, τουλάχιστο για τις νησιωτικές περιοχές. Προτείνουμε να παραμείνει στα 25 μ. • Η παρέκκλιση των 2000 τ.μ. σε εκτός σχεδίου περιοχές για οικόπεδα εντός 500 μέτρων από τα όρια (πυκνοδομημένο τμήμα) των οικισμών (εντός ζώνης) θα πρέπει να διατηρηθεί ως έχει. • Όσον αφορά στο «βάθος» των γηπέδων εκτός σχεδίου, αυτό έχει ήδη καταργηθεί. Δεν βλέπουμε το λόγο που επανέρχεται με το παρόν Σ/Ν. • Να τεθεί μεταβατική διάταξη που να προσδιορίζει ότι μέχρι την ολοκλήρωση του Χωρικού Σχεδιασμού κατά τις διατάξεις του παρόντος Σ/Ν, γήπεδα εκτός σχεδίου που είχαν τις προϋποθέσεις αρτιότητας – οικοδομησιμότητας με το προηγούμενο θεσμικό καθεστώς παραμένουν άρτια και οικοδομήσιμα ως είχαν πριν την ισχύ του παρόντος. Σαν δεύτερη επιλογή, προτείνουμε να υπάρξει μεταβατική περίοδος τουλάχιστο 5 ετών για την προσαρμογή στα οριζόμενα στο παρόν Σ/Ν αντί των 2 προβλεπομένων. • Να προστεθεί μεταβατική διάταξη που να προσδιορίζει ότι άδειες που έχουν κατατεθεί και δεν έχουν εκδοθεί, εκδίδονται βάσει των διατάξεων με τις οποίες κατατέθηκαν η δε αναθεώρηση γίνεται με τις διατάξεις βάσει των οποίων εκδόθηκαν.

Άρθρα που αφορούν στη Θαλάσσια Χωροταξία: • Να γίνει ειδική μνεία στις νησιωτικές Περιφέρειες της χώρας οι οποίες πρέπει να συμμετέχουν τόσο σε επίπεδο κίνησης διαδικασίας του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού περιφερειακού επιπέδου όσο και σε κάθε επιτροπή παρακολούθησης των αντίστοιχων μελετών κάθε επιπέδου.

Αρθ. 98 Κεντρική Επιτροπή Προσβασιμότητας: • Να προβλεφθεί εκπρόσωπος ΕΝΠΕ στη σύνθεσή της. Παρακαλούμε να γίνουν δεκτές και να ενσωματωθούν στο υπ’ όψιν Σ/Ν όλες οι παραπάνω παρατηρήσεις – προτάσεις.

Μεταβατική περίοδος 5 ετών για έκδοση αδειών

Τη συμφωνία του με την εισήγηση της Περιφερειακής Αρχής εξέφρασε ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, Μανώλης Γλυνός, εξηγώντας πως αξιολογεί το θέμα πολιτικά, καθώς δεν διαθέτει γνώσεις μηχανικού. “Ικανοποιήθηκα όταν άκουσα ότι οι προτάσεις εκφράζουν τις απόψεις πολλών μηχανικών και μας ήρθε αυτή η εισήγηση” σχολίασε αρχικά, λέγοντας πως θα επιμείνει στο θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης που είναι ιδιαίτερα κρίσιμο.

“Θα σταθώ στην εκτός σχεδίου δόμηση και κατά παρέκκλιση δόμηση και έχω να πω πως αν αυτή εφαρμοστεί θα κλάψουν πολλοί άνθρωποι. Πολλοί θα χάσουν τις περιουσίες τους και ενώ είχαν ένα οικόπεδο, δεν θα μπορούν να χτίσουν” υποστήριξε ο ίδιος, προτείνοντας προς την Περιφερειακή Αρχή να ζητηθεί μία περίοδος μετάβασης που θα φτάνει τα 5 έτη, ώστε οι ιδιοκτήτες να επιδιώξουν την έκδοση αδειών.

Γι αυτό πρέπει να επιμείνουμε να δοθεί μία μεταβατική περίοδος τουλάχιστον 5 ετών, μήπως προλάβουν σε αυτό το διάστημα να βγάλουν κάποια άδεια” ανέφερε, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του κι επαναλαμβάνοντας πως είναι αντίθετος στο εν λόγω νομοσχέδιο.

Δεν υπηρετεί τις ανάγκες των πολλών, αλλά των επενδυτικών σχημάτων

Την κάθετη διαφωνία της ως προς το νομοσχέδιο, όσο και απέναντι στις προτάσεις της Περιφερειακής Αρχής για βελτιώσεις σε βασικά άρθρα του, εξέφρασε η Λαϊκή Συσπείρωση, ο επικεφαλής της οποίας, Γιάννης Ντουνιαδάκης, υποστήριξε πως συνολικά οι διατάξεις του δεν υπηρετούν τις ανάγκες του απλού κόσμου, αλλά μόνον των επιχειρηματικών ομίλων.

Οι προτάσεις της Περιφέρειας για εμάς είναι μία προσπάθεια να εμφανίσει ότι διορθώνονται πλευρές ενός νομοσχεδίου με το οποίο η κυβέρνηση μετατρέπει τη γη σε “χαλί” στα πόδια μονοπωλιακών ομίλων. Εμείς κρίνουμε πολιτικά το νομοσχέδιο και θεωρούμε πως με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο η κυβέρνηση εκφράζει την πρόθεσή της να εντάξει ενιαία το χερσαίο και το θαλάσσιο χώρο σε μια εθνική χωρική στρατηγική (...) που θα υπηρετεί την καπιταλιστική ανάπτυξη προς όφελος μονοπωλιακών επιχειρήσεων και σε βάρος των λαϊκών αναγκών” δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Ντουνιαδάκης, εξηγώντας πως δεν υπάρχει καμία προστασία του περιβάλλοντος και της μικρής περιουσίας των πολιτών, ενώ όπως πρόσθεσε είναι στον αέρα περιοχές natura και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Ο ίδιος έκλεισε την τοποθέτησή του, υποστηρίζοντας τον “πονηρό” ρόλο του υπό σύσταση Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, λέγοντας πως σε αυτό “θα συμμετέχουν Διευθυντικά και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη” τα οποία θα γνωμοδοτούν σύμφωνα με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο σε περίπτωση διαφωνιών. “Το μόνο που διασφαλίζεται ακόμη περισσότερο είναι η ταχύτατη ανάγκη επενδυτικών σχεδιασμών για την ανάπτυξη” σχολίασε κατηγορηματικά, λέγοντας τέλος πως “Στα αζήτητα του νομοσχεδίου είναι οι ανάγκες του λαού για σχολεία, πολιτιστικούς και αθλητικούς χώρους”.

Να αποσυρθεί το μέρος για την εκτός σχεδίου δόμηση

Σαφής στο πλαίσιο του δικού του σχολιασμού υπήρξε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, ο οποίος παρακολούθησε τη συζήτηση του θέματος στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ξεκαθαρίζοντας πως βούλησή του υπήρξε η μεταφορά της αγωνίας επιχειρηματιών και πολιτών, όπως αυτή εκφράστηκε προς το Επιμελητήριο.

Ως εκ τούτου, ο ίδιος ανέφερε πως, “Από τη στιγμή που ο Υπουργός είπε ότι θα αποσύρει το μέρος του νομοσχεδίου που αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση, να μην πάρουμε την απόφαση να γνωμοδοτήσουμε”. Στα παραπάνω πρόσθεσε επεξηγηματικά τα εξής: “Να πούμε ότι αυτό πρέπει οπωσδήποτε να αποσυρθεί και να δοθεί ένας ικανός χρόνος και στους δύο νομούς με τους κατεξοχήν αρμοδίους μηχανικούς, για να έρθει μία ολοκληρωμένη άποψη. Είναι διαφορετικές οι συνθήκες που επικρατούν στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα και χρήσιμο είναι να έρθει μία συγκεκριμένη πρόταση”.

Ο ίδιος ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του, προτείνοντας προς τους περιφερειακούς συμβούλους, “Να επιμείνουμε στην απόσυρση αυτού του κομματιού για την εκτός σχεδίου δόμηση”.

Στην Ελλάδα υπάρχει προκλητική περιφρόνηση της ιδιωτικής περιουσίας

Προτού ολοκληρωθεί η συζήτηση, τον λόγο πήρε ο Περιφερειάρχης, ο οποίος ξεκαθάρισε πως υπεραμύνεται των προτάσεων της Περιφερειακής Αρχής όπως παρουσιάστηκαν από την κ. Χωριανοπούλου, η οποία είναι και πολεοδόμος, υποστηρίζοντας πως δεν συμφωνεί με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος.

“Ερχόμαστε με προτάσεις που είναι καλά δουλεμένες από συνεργάτες και υπαλλήλους, αλλά και από πολεοδόμους” δήλωσε μεταξύ άλλων, υπογραμμίζοντας πως, “Η ουσία είναι ότι το πρόβλημα το έχει δημιουργήσει η αυθαίρετη δόμηση”. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε παρακάτω, “Το πρόβλημά σου σαν χώρα είναι ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τη δόμηση”, χαρακτηρίζοντας μάλιστα “ελληνική πατέντα” σε παγκόσμιο επίπεδο την εκτός σχεδίου δόμηση.

Όπως συμπλήρωσε ακολούθως, “Η εκτός σχεδίου δόμηση είναι μία ελληνική “πατέντα” και κάποτε η χώρα πρέπει να σταματήσει”. Ωστόσο, εξήγησε πως η μετάβαση πρέπει να γίνει σταδιακά ώστε να μην απολέσει περιουσία ο κόσμος. Προτού κλείσει την τοποθέτησή του, ο Γιώργος Χατζημάρκος σημείωσε πως “Στη χώρα μας – δυστυχώς - υπάρχει προκλητική περιφρόνηση της ιδιωτικής περιουσίας”, τονίζοντας σε απόλυτο τόνο πως, δεν μπορεί το κράτος να θεωρεί προσβολή στο περιβάλλον ένα μικρό οίκημα μέσα σε 4 στρέμματα, όταν θεωρεί “αναβάθμιση και αξιοθέατο τις βιομηχανικές ανεμογεννήτριες”.