“Κατάρρευση” για το αρχείο της Πολεοδομίας Σύρου

Απροθυμία να καταγραφεί η σημερινή κατάσταση του χώρου που φυλάσσεται το αρχείο της Πολεοδομίας Σύρου, στο κτίριο του Τελωνείου στο Νησάκι, μέσω λήψης φωτογραφιών από την εφημερίδα, επέδειξε χθες ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, Μηνάς Αληφραγκής, ο οποίος προφασιζόμενος υποχρεώσεις ανειλημμένου χαρακτήρα στον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης (συμμετοχή σε Οικονομική Επιτροπή), δεν επέτρεψε στην “Κοινή Γνώμη” να συνοδεύσει το σημερινό ρεπορτάζ με την σχετική φωτογραφική τεκμηρίωση.

Με τη στάση του επιβεβαίωσε ουσιαστικά την κατάρρευση των ραφιών – βιβλιοθηκών που είναι τοποθετημένα τα αρχεία τεσσάρων νησιών των Κυκλάδων, εξαιτίας της έντονης βροχόπτωσης και των θυελλωδών ανέμων που επικράτησαν προ ημερών στη Σύρο και που όπως είναι γνωστό, προκάλεσαν ζημιές στον χώρο και παρ΄ ολίγον καταστροφή ενός μέρους του αρχείου.

Ο ίδιος αν και ρωτήθηκε ευθέως για το αν υπήρξαν σοβαρότατες συνέπειες εξαιτίας της τελευταίας κακοκαιρίας εντός του χώρου που φυλάσσεται το αρχείο της Πολεοδομίας, επέλεξε να αποκρύψει το πραγματικό μέγεθος των γεγονότων, δηλαδή της πτώσης των ραφιών, της καταπλάκωσης εγγράφων και κατ΄ επέκταση της αναζήτησης αρχείων μέσα σε μικρές “λίμνες” νερού, προσπαθώντας προφανώς να προλάβει την αρνητική κριτική που θα δεχόταν, αναφορικά με τις ευθύνες της σημερινής Δημοτικής Αρχής.

Στις απαντήσεις του άλλωστε, δεν είναι τυχαίο πως δίνει έμφαση στις ευθύνες προηγούμενων Δημοτικών Αρχών, χωρίς να ασκεί αυτοκριτική για το αν ο ίδιος ως αρμόδιος Αντιδήμαρχος τα τελευταία δύο χρόνια και άρα, ως υπεύθυνος για τη μεταφορά του αρχείου, έπραξε το καλύτερο άμεσα ή καθυστέρησε να αναζητήσει χώρο, με αποτέλεσμα το αρχείο να έχει υποστεί φθορές.

Πρέπει να σημειωθεί μάλιστα, πως, τα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο του αρχείου, στο κτίριο του Τελωνείου στο Νησάκι είναι γνωστά εδώ και πολλά χρόνια κι έχουν αποτυπωθεί και σε παλαιότερο ρεπορτάζ της εφημερίδας, τον Φεβρουάριο του 2018, οπότε και ο τότε Αντιδήμαρχος, Σταύρος Γουσγουνέλης είχε μιλήσει ανοιχτά γι αυτά.

Ως εκ τούτου, η εφημερίδα δημοσιεύει σήμερα το φωτογραφικό υλικό από το αρχείο που πήρε προ 4ετιας, στο οποίο αποκαλύπτονται η υγρασία στους τοίχους και η εισροή υδάτων, καθώς και τα προβλήματα στη στεγάνωση της οροφής και των κουφωμάτων, από τα οποία πλέον, εισρέει άφθονο νερό της βροχής, ενώ αφήνεται στη σκέψη του αναγνώστη το πώς διαμορφώθηκε η σημερινή κατάσταση με τα αρχεία πεσμένα στον χώρο, μετά από θυελλώδεις ανέμους και έντονες βροχές.

Σήμερα, η πραγματικότητα δυστυχώς(!) θέλει το αρχείο ουσιαστικά να μην λειτουργεί, έως ότου να τοποθετηθεί ξανά στη βάση του, εργασία για την οποία λογικά ο Δήμος αξιοποιεί υπαλλήλους της Τεχνικής Υπηρεσίας και της Πολεοδομίας.

Ωστόσο, ερώτημα του οποίου η απάντηση παραμένει ουσιαστικά σε εκκρεμότητα είναι το αν η πρόσβαση των υπαλλήλων σε αυτόν τον χώρο γίνεται σε ασφαλείς συνθήκες.

Παρακάτω ακολουθούν οι δηλώσεις τους Αντιδημάρχου, Μηνά Αληφραγκή στην “Κοινή Γνώμη” σχετικά με το σοβαρό θέμα.

Σημειώνεται εξ αρχής πως ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης έχει αιτηθεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” ύψους 508.400 ευρώ για την υλοποίηση του κατωτέρω υποέργου με τίτλο “Ψηφιοποίηση και Ηλεκτρονική Διαχείριση Αρχείου Πολεοδομίας και Ψηφιακές Υπηρεσίες Δήμου Σύρου – Ερμούπολης” και το οποίο εντάσσεται σε συνολικότερη πρόταση με δύο ακόμη έργα που θέλει να προωθήσει η Δημοτική Αρχή.

• Σε ποια κατάσταση βρίσκεται τώρα ο χώρος του αρχείου και το αρχείο; Έχουν υπάρξει κι άλλες φθορές και άλλα σοβαρότερα προβλήματα από αυτά που γνωρίζαμε κατά το παρελθόν;

“Μέσα στο γενικότερο πλαίσιο του τί μας παρέδωσε η προηγούμενη Δημοτική Αρχή όσον αφορά δημοτικά κτίρια, είτε αυτά είναι δικά μας, είτε είναι μισθωμένα, ή αθλητικούς χώρους και όλα αυτά που ήταν σε κακό χάλι, αυτή τη στιγμή καλείται η Δημοτική Αρχή μέσα σε δύο χρόνια να έχει λύσει παθογένειες 20ετιας. Σαφώς και είχε προβλήματα το συγκεκριμένο κτίριο που είχε παραχωρηθεί από την Κτηματική για τη φιλοξενία του Αρχείου της Πολεοδομίας και μπορώ να πω ότι φέτος αυτά τα προβλήματα έχουν επιδεινωθεί. Δεν μιλάμε για επικινδυνότητα με την έννοια να είναι το κτίριο υπό κατάρρευση, αλλά στάζει η οροφή, τα κουφώματα θέλουν αλλαγή, οι δοκοί θέλουν υποστήριξη. Είναι ένας σωρός προβλημάτων.

Αυτό είναι ένα θέμα που μας έχει απασχολήσει από την αρχή και ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος για πολίτες, δηλαδή για μηχανικούς. Απευθύνονται στον αρμόδιο υπάλληλο που χειρίζεται το θέμα στην Πολεοδομία κι αυτός με τη σειρά του πάει και βρίσκει φακέλους που τους ενδιαφέρουν. Μας έχει απασχολήσει από την αρχή και το δίλημμα που μπαίνει είναι κατά πόσον συμφέρει να “ρίξουμε” χρήματα για να επισκευάσουμε ένα κτίριο που στην ουσία δεν είναι δικό μας. Γιατί θα είναι ένα κόστος αξιόλογο, δηλαδή ενδεχομένως 30 – 40 χιλ. ευρώ.

Αυτή τη στιγμή έχουμε στραφεί στο να βρεθεί είτε δημοτικός χώρος, είτε να ενοικιαστεί ένας χώρος. Γίνεται μία διερεύνηση ώστε να μεταφερθεί το αρχείο και να είναι επισκέψιμο και από πολίτες και από μηχανικούς. Αυτό είναι το ένα σκέλος.”.

• Προσανατολίζεστε στην κατεύθυνση ψηφιοποίησης του αρχείου της Πολεοδομίας; Ποιες είναι οι κινήσεις που έχετε κάνει για την κατοχύρωση χρηματοδότησης;

“Έχουμε υποβάλλει πρόταση στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης” μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Η ψηφιοποίηση του αρχείου της Πολεοδομίας είναι ένα υποέργο. Σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις του αρμόδιου Υπουργού, αυτές οι προτάσεις θα εγκριθούν. Είναι χρηματοδότηση 500 χιλ. ευρώ.

Πέρα από αυτό όμως, έχει κάνει και ενέργειες η ίδια η Υπηρεσία. Μέχρι το 1978 κάποια αρχεία είτε τα έχει περάσει στον υπολογιστή σε ειδικό φύλλο, είτε τα έχει σκανάρει. Έχει γίνει μία προσπάθεια από την Υπηρεσία. Δηλαδή έχουμε κάποια αρχεία που είναι ψηφιοποιημένα για να μπορείς να τα αναζητήσεις. Αυτές είναι οι ενέργειες που έχουν γίνει. Κι επαναλαμβάνω ότι αυτό που προσπαθούμε αυτήν την περίοδο είναι ή να βρεθεί χώρος δημοτικός να μεταστεγαστεί το αρχείο ή να ενοικιαστεί χώρος.”.

• Γνωρίζουμε από παλιά σε ποια κατάσταση ήταν ο χώρος του αρχείου. Με τις πρόσφατες βροχές, τους θυελλώδεις ανέμους, είχατε άλλα προβλήματα;

“Είχαμε. Με τις βροχές που υπήρξαν μπήκαν νερά μέσα. Κάποιοι φάκελοι υπέστησαν μία φθορά λόγω της βροχής. Ευτυχώς είναι ευανάγνωστοι οι φάκελοι και καταφέραμε να τους σώσουμε. Αυτό βέβαια μας επιτάσσει να κάνουμε ενέργειες πολύ πιο συστηματικές για τη μεταφορά του αρχείου από τον συγκεκριμένο χώρο.”.

• Στην κριτική που θέλει για διάστημα δύο ετών - δηλαδή στη διάρκεια της θητείας σας - να μην έχετε προχωρήσει καθόλου για τη μεταφορά και άρα, τη διαφύλαξη του αρχείου, τί απαντάτε;

“Αυτό που είπα στην αρχή. Ότι παθογένειες 20ετίας έχουν την απαίτηση όλοι, να λυθούν μέσα σε δύο χρόνια. Αυτό δεν γίνεται. Θα μπορούσαμε να αναλύσουμε αν η Τεχνική Υπηρεσία είχε στη διάθεσή της όλον τον προϋπολογισμό του Δήμου. Και δεν είναι μόνον το αρχείο είναι ένας σωρός προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Από αρχείο, από θέατρο “Απόλλων”, από αθλητικές εγκαταστάσεις, από Δημαρχείο στην Άνω Σύρο, από Βιομηχανικό Μουσείο. Κάθε φορά αναφερόμαστε στον πολιτισμό και υπάρχει κριτική ότι δεν κάνουμε εκδηλώσεις, αλλά για εμένα πολιτισμός, από το πόστο που είμαι αυτήν τη στιγμή, δεν είναι μόνον οι εκδηλώσεις αλλά είναι και η διαφύλαξη των χώρων που γίνονται οι εκδηλώσεις. Δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να αναζητηθούν ευθύνες από τη σημερινή Δημοτική Αρχή, επειδή οι προηγούμενες Δημοτικές Αρχές σε βάθος 20ετίας δεν έχουν φροντίσει για τη συντήρηση των κτιρίων.”.

• Σε τι κτίριο προσανατολίζεστε να μεταφερθείτε; Και η Τεχνική Υπηρεσία ή μόνον το αρχείο;

“Για την Τεχνική Υπηρεσία έχουμε πει ότι θα γίνει χρήση του χώρου που είναι στο πρώην σούπερ μάρκετ Νεωρίου, δηλαδή τον χώρο των ηλεκτρικών με έναν χώρο πίσω από αυτό το τμήμα. Βέβαια, αυτό θα το εξετάσουμε πάλι. Δηλαδή κατά πόσον μας συμφέρει οικονομικά. Αν μας συμφέρει να μισθώσουμε εκείνον τον χώρο και να ενοικιάσει η Τεχνική Υπηρεσία κάποιον άλλον που ενδεχομένως να μας έρθει οικονομικότερα. Ο προσανατολισμός μας είναι προς τα εκεί.

Τον τελευταίο καιρό έχω κάνει επαφές με ιδιοκτήτες ακινήτων που θα μπορούσαν να στεγάσουν και τα δύο, και την Τεχνική Υπηρεσία και το αρχείο της Πολεοδομίας. Κι αυτό επειδή η Πολεοδομία, η Υπηρεσία δεν πρόκειται να φύγει από το κτίριο του Τελωνείου γιατί θα αρθεί η παραχώρηση.

Αυτές οι επαφές δεν απέδωσαν γιατί άλλα χρησιμοποιήθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους και άλλα ενοικιάστηκαν. Εν πάση περιπτώσει, είμαστε σε φάση διερεύνησης.”.

• Αναφέρατε πως αυτή τη στιγμή δεν επιτρέπεται η πρόσβαση σε πολίτες, μηχανικούς. Η κατάσταση του χώρου του αρχείου έχει χειροτερέψει σε τόσο μεγάλο βαθμό;

“Δεν έχει χειροτερέψει σε τόσο μεγάλο βαθμό, αλλά δεν είναι επισκέψιμος ο χώρος. Όταν τα παράθυρα μπάζουν, όταν η στέγη έχει θέματα, δεν μπορεί να είναι επισκέψιμος ο χώρος. Πρέπει να λαμβάνουμε τα μέτρα μας.”.

• Είναι επικίνδυνος ο χώρος; Και οι υπάλληλοι άνθρωποι είναι και προφανώς μπαίνουν στο αρχείο...

“Δεν είναι επικίνδυνος με την έννοια ότι θα πέσει το κτίριο. Αλλά πρέπει να διαφυλάξουμε κι αυτούς. Δεν είναι ένας χώρος που μπορεί να πάει ο πολίτης να κάτσει δύο ώρες μέσα να ψάχνει κι έξω να βρέχει. Με αυτήν την έννοια δεν είναι επισκέψιμος.”.

• Άρα, ολοκληρώνοντας, σχετικά με τη διαφύλαξη του αρχείου, έχετε εναποθέσει τις ελπίδες σας στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”.

“Ήδη έχουμε κάνει πρόταση για την οποία έχουμε διαβεβαιώσεις ότι θα εγκριθεί. Περιμένουμε. Σαφώς και κάθε Δημοτική Αρχή έχει υποχρέωση να φροντίζει τα κτίριά της και να ιεραρχεί και τις προτεραιότητές της, αλλά από την άλλη πλευρά δεν μπορούν να λυθούν παθογένειες μέσα σε δύο χρόνια.”.