Φόρος τιμής στη βιομηχανική κληρονομιά της Σύρου

Φέτος συμπληρώνονται είκοσι χρόνια λειτουργίας του πρώτου Bιομηχανικού Mουσείου της χώρας μας, ενός μουσείου που δεν θα μπορούσε να βρίσκεται αλλού παρά στη Σύρο.

Γιατί μόνο στη Σύρο του 19ου αιώνα υπήρξαν οι προϋποθέσεις και οι συγκυρίες που επέτρεψαν την πρώτη ουσιαστική ανάπτυξη της βιομηχανίας και ταυτόχρονα τη δημιουργία μιας αστικής τάξης που διαμόρφωσε καθοριστικά τον νεοκλασικό χαρακτήρα της νέας πόλης, της μαγικής Ερμούπολης.

Αποκορύφωμα μακροχρόνιας προετοιμασίας και συντονισμένων προσπαθειών, του Δήμου Ερμούπολης, μιας ομάδας διαπρεπών ιστορικών και μιας πλειάδας ανθρώπων που εργάστηκαν με πάθος και αφοσίωση, το Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολης εγκαινιάστηκε στις 12 Μαΐου του 2000 από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο.

Έκτοτε, το Βιομηχανικό Μουσείο διαγράφει την ιδιαίτερη πορεία του. Δήμος, επιστήμονες, εμπειρογνώμονες, τεχνικοί, απλοί Συριανοί, με αγάπη για τον τόπο τους, συντελούν καθένας από τη μεριά του ώστε να διατηρεί το Μουσείο τη φήμη της μοναδικότητάς του εντός και εκτός των συνόρων της χώρας μας.

Το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης αποτελεί το σημαντικότερο μουσειακό χώρο στη Σύρο. Είναι το Μουσείο της πόλης, το Μουσείο της Ερμούπολης, δημοφιλής προορισμός για τους επισκέπτες της Σύρου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Αποτύπωση της «ψυχής» του χώρου και του χρόνου

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 20 χρόνων λειτουργίας του, ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης ετοίμασε μια επετειακή έκδοση, άριστης καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας, με την ευγενική χορηγία της εταιρείας ONEX NEORION SHIPYARDS SA.

Η παρούσα έκδοση αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια με τα στελέχη του Γραφείου Πολιτισμού, έχοντας ως στόχο την αποτύπωση της "ψυχής" του χώρου και του χρόνου μέσα από εικόνες και τεκμηριωμένα κείμενα, ώστε αυτή να διατηρηθεί, να παραδοθεί και να κοινωνηθεί και με αυτόν τον τρόπο  στις επερχόμενες γενιές .

«Αποτελεί φόρο τιμής  στη βιομηχανική κληρονομιά του νησιού μας και βασίζεται στη βαθιά μας πεποίθηση ότι  είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, ελκυστική πηγή γνώσης και εργαλείο ενίσχυσης της αίσθησης συνάντησης του παρελθόντος με το μέλλον διατηρώντας  σημαντικό κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης», δηλώνει στην «Κοινή Γνώμη» η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Αλίκη Λεονταρίτη.

Η έκδοση προσφέρει στους αναγνώστες την ευκαιρία μιας σύντομης αλλά περιεκτικής ξενάγησης στις αίθουσες του Μουσείου, όπου καθρεπτίζονται με τα χαρακτηριστικά της καινοτομίας, πρωτοπορίας και πρωτοτυπίας, η φιλοσοφία και οι αρχές της βιομηχανικής αρχαιολογίας και πολιτιστικής  κληρονομιάς του νησιού μας.

«Από την αρχή, επιδίωξή μας ήταν και είναι η συντήρηση, διατήρηση και η τόνωση του ενδιαφέροντος για την ιστορία του Βιομηχανικού Μουσείου που αποτελεί τον πυρήνα του Κέντρου  Τεχνικού Πολιτισμού και σημαντικό χώρο επισκεψιμότητας της Σύρου», επισημαίνει η κ. Λεονταρίτη.

Επετειακές δράσεις και εργασίες συντήρησης

Πρώτο μέλημα του Γραφείου Πολιτισμού από τον προηγούμενο κιόλας χρόνο ήταν η υπενθύμιση και ενημέρωση των σχολείων του νησιού και όχι μόνο για τη δυνατότητα ένταξης του Βιομηχανικού Μουσείου στο πρόγραμμα των εκπαιδευτικών και ψυχαγωγικών εκδρομών του.

Πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης εντός των χώρων του μουσείου αλλά και στον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο σε συνεργασία με την τεχνική υπηρεσία καθώς και με την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου.

Απομακρύνθηκαν τα εγκαταλειμμένα αυτοκίνητα που αποτελούσαν  εστίες επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία και πηγές περιβαλλοντικής  ρύπανσης.

Από τις αρχές Απριλίου, ξεκίνησαν  και συνεχίζονται μέσω της σελίδας του ΒΜ στο Facebook οι διαδικτυακές ξεναγήσεις, δίνοντας την δυνατότητα μιας διαφορετικής επισκεψιμότητας  πίσω από τις κλειστές  πόρτες του Μουσείου, λόγω της πρωτόγνωρης κατάστασης που όλοι βιώνουμε από  την άνοιξη  με την πανδημία του covid-19.

Στις 12 Μαΐου συμπληρώθηκαν ακριβώς 20 χρόνια από την ημέρα που ο τότε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων. Δυστυχώς το μουσείο  μαζί με όλα τα μουσεία παρέμεινε κλειστό και το Τμήμα Πολιτισμού δήλωσε το επετειακό έτος με την τοποθέτηση ενός εξωτερικού  banner στην κεντρική είσοδο, όπως και με  αναφορές στα ΜΜΕ.

Στις 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, σε συνεργασία  με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Enfield 8000, το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε στη Σύρο και φιλοξενείται στο Βιομηχανικό Μουσείο, μεταφέρθηκε στην Αθήνα και βρέθηκε  στην πρώτη γραμμή  με εθνική και διεθνή προβολή την ώρα των ανακοινώσεων της κυβέρνησης για την "πράσινη στροφή".

Στις 15 Ιουνίου, όπως όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία της χώρας, έτσι και το Βιομηχανικό Μουσείο επαναλειτούργησε, τηρώντας αυστηρά όλα τα υγειονομικά μέτρα προστασίας και ασφάλειας κατά  της πανδημίας μέχρι και την επιβολή των νέων  μέτρων τον Νοέμβριο .

Στις αρχές Ιουλίου, το Τμήμα Πολιτισμού εξασφάλισε μεγάλες χορηγίες για την συντήρηση και χρωματισμό των εξωτερικών κουφωμάτων και κιγκλιδωμάτων του Μουσείου. Με χορηγούς  την ONEX  NEORION SHIPYARDS SA, την DRAPA CHEMIE, καθώς και ένα μέλος του Συλλόγου Φίλων του Κέντρου Τεχνικού Πολιτισμού και μετά από μια σειρά διαδικασιών από τις υπηρεσίες του δήμου, στις 8 Σεπτεμβρίου ξεκίνησαν οι εργασίες οι οποίες ολοκληρώθηκαν στις 13 Οκτωβρίου.

Ευρωπαϊκή αναγνώριση

Στις 5 Οκτωβρίου το Βιομηχανικό Μουσείο με ενέργειες του Γραφείου Πολιτισμού σε συνεργασία με το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων  και Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, εντάχθηκε στο πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης ΣτΕ και συγκεκριμένα πιστοποιήθηκε  στην Ευρωπαϊκή Διαδρομή Βιομηχανικής Κληρονομιάς με φορέα διαχείρισης το δίκτυο ERIH ( European Route of Industrial Heritage), εξασφαλίζοντας οργανωμένη προβολή σε διεθνές επίπεδο. Η σημαντική αυτή ένταξη έχει στόχο την προώθηση, διαφύλαξη, αξιοποίηση και μεταβίβαση στις επόμενες γενιές της κοινής ευρωπαϊκής υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Τον ίδιο μήνα το αρμόδιο τμήμα του Δήμου έλαβε πρόταση για χορηγία της μελέτης φωτισμού των εξωτερικών όψεων του κτιρίου από την  εταιρεία SMK GROUP Ηλεκτροφωτισμός Σύρου.

Στις 27 Νοεμβρίου το Βιομηχανικό Μουσείο "ταξίδεψε" εντός και εκτός συνόρων της χώρας μας μέσω  ενός βίντεο παραγωγής της επιτροπής 2021.

Το επετειακό έτος ολοκληρώνεται με το λεύκωμα και τις θερμές ευχαριστίες του Γραφείου Πολιτισμού προς τους όλους τους  χορηγούς που αναγνωρίζουν αγαπούν και συμβάλουν πολύτιμα και ουσιαστικά στη διατήρηση, συντήρηση και προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς και πολιτιστικής ταυτότητας της Σύρου.

Αξίζει να σημειωθεί πως, στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης για το 2021 περιλαμβάνεται η επισκευή, υγρομόνωση και στεγάνωση της στέγης του Βιομηχανικού Μουσείου με ποσό 22.533,97€.

Το λεύκωμα για τα 20 χρόνια του Βιομηχανικού Μουσείου, που σελιδοποιήθηκε και τυπώθηκε στην Τυποκυκλαδική Α.Ε., προλογίζουν ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Νίκος Λειβαδάρας, η Αντιδήμαρχος, Αλίκη Λεονταρίτη και η πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κέντρου Τεχνικού Πολιτισμού Ερμούπολης, Μαργαρίτα Καλουτά.

Τα κείμενα, τα οποία έχουν μεταφραστεί και στην αγγλική γλώσσα, ανήκουν στον κ. Αχιλλέα Δημητρόπουλο και οι φωτογραφίες προέρχονται από τον κ. Δημήτρη Βαμβακούση και το αρχείο του Γραφείου Πολιτισμού.

Σκοπός του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης ήταν η παρουσίαση του λευκώματος στο πλαίσιο μιας λαμπρής εκδήλωσης στο Θέατρο Απόλλων, που λόγω της ιδιαίτερης κατάστασης που βιώνουμε, θα διοργανωθεί μελλοντικά, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.