Marika's dream από τη Φένια Παπαδόδημα στο θέατρο Απόλλων

“Marika’s dream : Αν μ’ αγαπά κι ειν' όνειρο” είναι ο τίτλος της παράστασης που θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου στις 20.30 στο θέατρο Απόλλων.

Την παράσταση φιλοξενεί ο Σύλλογος Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου, τιμώντας έτσι τα 160 χρόνια από τη λειτουργία του εμβληματικού και ιστορικού θεάτρου.

Πρόκειται για έναν καταιγιστικό μονόλογο από την Φένια Παπαδόδημα, η οποία αφηγείται την περιπετειώδη ζωή της σπουδαίας τραγουδίστριας, τα όνειρα, τις δυσκολίες, τον ρατσισμό που βίωναν όλοι οι μετανάστες εκείνης της εποχής στη Νέα Υόρκη.

Η Φένια Παπαδόδημα συνδέει την ζωή της Μαρίκας Παπαγκίκα με την ζωή μιας άλλης εμβληματικής τραγουδίστριας, της Μπίλι Χόλιντεϊ που αρχίζει την καριέρα της στο Χάρλεμ το 1929, όταν η Μαρίκα μεσουρανεί ήδη στο Μανχάταν, τραγουδώντας στο δικό της κλαμπ, το περίφημο “Marika’s”.

“Είναι μία ξενάγηση στη ζωή μιας πολύ χαρισματικής ερμηνεύτριας”

Για την παράσταση, αλλά και για το τι αυτή θα μεταφέρει στο κοινό της Σύρου, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” η βασική συντελεστής, Φένια Παπαδόδημα.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, ο συγκεκριμένος μονόλογος θα ταξιδέψει τους θεατές στην Αμερική του 1920, παρουσιάζοντας τη ζωή της Μαρίκας Παπαγκίκα, η οποία μέσα από μεγάλες δυσκολίες, μεσουράνησε στο Μανχάταν.

“Η παράσταση είναι επί της ένας μουσικός μονόλογος, μία ξενάγηση στη ζωή της Μαρίκας και του Κώστα Παπαγκίκα από τη στιγμή που φεύγουν από τον Πειραιά τον Μάρτιο του 1915 για τη Νέα Υόρκη, όπου με όλες οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως πάμφτωχοι μουσικοί  καταφέρνουν να κάνουν τελικά πολύ σπουδαία πράγματα, με τη δημιουργία  του Marikas το 1925, στο κέντρο του Μανχάταν, αλλά και με την ηχογράφηση 225 δίσκων των 75 στροφών, αρχής γενομένης από το 1929. Μιλάμε λοιπόν για μία ξενάγηση στον αγώνα αυτής της πολύ χαρισματικής ερμηνεύτριας, όχι μόνο σαν φωνή που μπορούσε να τραγουδήσει από άριες της όπερας, έως και τα πιο βαριά ρεμπέτικα, αλλά σαν μία παρουσία που μαζί με τον Κώστα Παπαγκίκα είχε ζυμωθεί μουσικά μέσα από τα ταξίδια τους τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό”, σημείωσε η κα. Παπαδόδημα.

Η σύνδεση της Μαρίκας Παπαγκίκα με την Μπίλι Χόλιντεϊ

Η καλλιτέχνιδα, μιλώντας για τον μονόλογο που θα παρουσιάσει στο θέατρο Απόλλων, επισήμανε πως θα ερμηνευτούν ζωντανά τα πιο γνωστά σμυρναίικα και ρεμπέτικα τραγούδια της Μαρίκας Παπαγκίκα. Την ίδια ώρα, όμως, αναφέρθηκε και στη δεύτερη ουσιαστικά πρωταγωνίστρια της παράστασης, την Μπίλι Χόλιντεϊ, η οποία έζησε και εκείνη στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του ΄20.

“Ξεκινώντας από την Μαρίκα Παπαγκίκα, έρχεται μέσα στην παράσταση και μία άλλη ιδιαίτερα εμβληματική ερμηνεύτρια εκείνης της εποχής στη Νέα Υόρκη, η Μπίλι Χόλιντεϊ, δίνοντας το στίγμα του παράλληλου αγώνα ζωής αυτών των δύο σπουδαίων γυναικών. Η Μπίλι Χόλιντεϊ έχει ένα σημαντικό μέρος στην παράσταση και αυτό συνέβηκε διότι μελετώντας τη ζωή της Μαρίκας Παπαγκίκα, αλλά και την κοινωνική κατάσταση που επικρατούσε στη Νέα Υόρκη με το θέμα της ζωής των μεταναστών από την Ευρώπη, δεν μπορούσα να μην αναφερθώ και σε εκείνη”, τόνισε η κα. Παπαδόδημα, η οποία, μάλιστα, πρόσθεσε πως “στην παράσταση παρουσιάζουμε στους θεατές το κοινωνικό «ταμπλό» της Νέας Υόρκης, το πλαίσιο της πολυτισμικότητας και όλων αυτών των ανθρώπων που έρχονται από διαφορετικές μεριές της γης, που συνυπάρχουν και που χτίζουν τον νέο κόσμο. Μέσα από αυτό το κοινωνικό σχόλιο στην παράσταση, φθάνουμε λοιπόν στη Μπίλι Χόλιντεϊ, για να πούμε ότι τόσο εκείνη, όσο και πολλοί Αφροαμερικανοί καλλιτέχνες είναι επί της ουσίας σε πολύ χειρότερη μοίρα από τους υπόλοιπους μετανάστες της Νέας Υόρκης, εξαιτίας του ρατσισμού που βιώνουν. Ενώ λοιπόν η Μαρίκα Παπαγκίκα στη δεκαετία του ’20 μεσουρανεί στο Μανχάταν, η Μπίλι Χόλιντέϊ για να καταφέρει να εμφανιστεί μουσικά, πρέπει να περάσουν αρκετά χρόνια, διότι απαγορευόταν ως μαύρη να παίξει στο Μανχάταν. Άρα συνδέουμε αυτές τις δύο περιπτώσεις καλλιτεχνών που παλεύουν για την έκφραση και την επιβίωσή τους, μέσα από αυτή την κοινωνική πραγματικότητα”.

Στην ερώτηση, εάν οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι τότε μετανάστες, μπορεί να συνδεθούν με τους μετανάστες του σήμερα, είτε με αυτούς που ζουν στην Ελλάδα, είτε αντίστοιχα με τους Έλληνες που φεύγουν στο εξωτερικό, η κα. Παπαδόδημα υπογράμμισε ότι οι σημερινές συνθήκες της κοινωνίας έχουν αλλάξει κατά πολύ, υποστηρίζοντας ότι η γκετοποίηση του σήμερα είναι πιο έντονη, από αυτό που επικρατούσε στην Αμερική του 1920.

“Δεν μπορώ να έχω μία ξεκάθαρη της κοινωνικής κατάστασης, πιστεύω ότι τότε ακόμη κι αν υπήρχαν γιγαντιαίες δυσκολίες να αντιμετωπίσει κανείς, ίσως ήταν πιο εύκολο να ενσωματωθεί κανείς στην κοινωνία, περνώντας φυσικά δυσκολίες όπως φτώχεια, πείνα κλπ. Σήμερα είναι σχεδόν αδύνατη, δύσκολη η ενσωμάτωση αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία. Ίσως γιατί έχουν και την ευθύνη οι μετανάστες που περνούν από την Ελλάδα και θέλουν να φύγουν από αυτή. Η μετακίνηση δηλαδή είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά και γιατί οι ίδιες οι συνθήκες της κοινωνίας έχουν δυσκολέψει πάρα πολύ. Οπότε ο αποκλεισμός σήμερα, η γκετοποίηση να το πούμε έτσι, ίσως να είναι πιο έντονη από τότε, που ίσχυε για τους Αφροαμερικάνους, για τους μαύρους”, δήλωσε χαρακτηριστικά.

Από τα παραδοσιακά σμυρναίικα στο “Well, You Needn’t” του Thelonious Monk

Τέλος να σημειωθεί ότι μαζί τη Φένια Παπαδόδημα, στο “σανίδι” του θεάτρου Απόλλων θα βρεθούν τρεις κορυφαίοι μουσικοί και συγκεκριμένα, ο Πάνος Βέργος στο σαντούρι, ο Γιώργος Παλαμιώτης στο μπάσο και ο Γιώργος Μικρός στο πιάνο, οι οποίοι θα ελίσσονται από τα παραδοσιακά σμυρναίικα στο “Well, You Needn’t” του Thelonious Monk.

Για την συγγραφή του κειμένου, η Φένια Παπαδόδημα αντλεί υλικό από τις αφηγήσεις του Γιώργου Κατσαρού που έχουν καταγραφεί στο αρχείο του Παναγιώτη Κουνάδη, από την αυτοβιογραφία της Μπίλι Χόλιντεϊ και από τη θεατρική νουβέλα που έχει γράψει η ίδια “Μια γάτα που την λέγαν Μπίλι Χόλιντεϊ”, εκδόσεις Γαβριηλίδης 2013.