Με έναν πόνο

“Βάλε, βάλε, βάλε κι άλλο δηλητήριο, να γλιτώσω απ' της δασκάλας το μαρτύριο”... έτσι νταλκαδιάρικα ξεκινάει και φέτος η νέα σχολική χρονιά.

Το παιδί σου επιστρέφει φουριόζο απ' το σχολείο, κρατώντας τις δίστηλες οδηγίες των εκπαιδευτικών για το καθιερωμένο καταναλωτικό “όργιο” στο πλησιέστερο βιβλιοπωλείο κι εσύ παίρνεις μία μικρή γεύση της ταραχής που βιώνει κάθε χειμώνα ο Άγιος Βασίλης.

Κι όσο ηχούν στα αυτιά σου τα πλήκτρα της ταμειακής μηχανής που αναμένεται και πάλι να πάρει φωτιά με σένα πυροσβέστη, τόσο περισσότερο διεκδικείς μια θέση στην αδελφότητα των Ανώνυμων Αλκοολικών. Όταν το απόθεμα στερεύει και στρέφεις το βλέμμα σου στο φωτιστικό οινόπνευμα του μπάνιου σου -παρόλο που είκοσι παρασκευαστές αλκοολούχων ποτών συνιστούν “μην το πιείτε, τριφτείτε”- αντιλαμβάνεσαι πλέον ότι έχεις φτάσει στο τελευταίο σκαλοπάτι της απόγνωσης.

Ωστόσο, αδυνατείς να σκεφτείς έναν φυσιολογικό τρόπο για να αποβάλεις από πάνω σου αυτό το βραχνά. Η αγορά των σχολικών ειδών σου προσδίδει κάθε χρόνο τέτοιο άγχος, σαν να είσαι ετοιμόγεννη λίγο πριν μεταφερθεί στην αίθουσα τοκετού. Οι πραγματικές ευχές φίλων και συγγενών χάνονται στη μετάφραση. “Καλή σχολική χρονιά” σου λένε εκείνοι, “με έναν πόνο” ακούς εσύ. Αν βέβαια η κατάσταση είναι πιο σύνθετη και “περιμένεις δίδυμα, τρίδυμα ή στη χειρότερη τετράδυμα” τότε πρέπει να το πάρεις απόφαση ότι θα σφαδάζεις. Μέχρι να συνειδητοποιήσεις το κακό που σε βρήκε, έχεις γίνει σαν τη σήραγγα του Αρτεμισίου.

Μπορεί τα παιδιά σου να κυριεύονται από έντονο ενθουσιασμό για την καινούρια τους “τσάντα”, εσύ όμως, βρίσκεσαι ένα στάδιο πριν την αποπληξία. Γιατί από τη μια “πρέπει” να αγοράσεις το σακίδιο, την κασετίνα και το παγουρίνο με τον αγαπημένο του ήρωα, από την άλλη “πρέπει” να πάρεις τα τετράδια με τους γορίλες, τις τίγρεις, τα γεράκια και τα αηδόνια που ζωντανεύουν μέσω κινητού τηλεφώνου και μέχρι να τα επεξεργαστείς όλα αυτά στο μυαλό σου, σου έχει κοστίσει “ο κούκος αηδόνι”.

Πόσο να περιορίσει τις απαιτήσεις του κι αυτός ο έρημος ο δάσκαλος; Αυτή πια δεν είναι σχολική λίστα, η λίστα του Σίντλερ είναι, όπου τα αναγραφόμενα είδη γλίτωσαν στο τσακ από το κρεματόριο, ενώ τα υπόλοιπα που έμειναν εκτός, βρίσκονται σήμερα στο λουτρό κάποιων σπιτιών, δίπλα στο σαμπουάν.

Παρόλα αυτά, η πίεση που δέχεται ένας γονιός από τις υπάρχουσες οικονομικές συγκυρίες, σε συνδυασμό με την ασίγαστη επιθυμία του παιδιού του να αποκτήσει όλα όσα δει μπροστά του, είναι μεγάλη και φορτική. Δύο είναι οι τρόποι για να τη μετριάσει. Ή θα εφαρμόσει το σχέδιο “Κωσταλέξι” και θα κλειδώσει το παιδί στο σπίτι μέχρι να αγοράσει ο ίδιος τα άκρως απαραίτητα ή θα ακολουθήσει την τακτική των “Χριστουγέννων”. Όπως δηλαδή, επιλέγει κάποιες φορές να στολίσει μόνος του το δέντρο, την ώρα που τα παιδιά βρίσκονται στο σχολείο, προς αποφυγή του συνηθισμένου χάους με τις σπασμένες μπάλες, τις μαδημένες γιρλάντες και το βουνό από χρυσόσκονη σε όλο το σπίτι, να φερθεί το ίδιο πονηρά και με την αγορά των σχολικών.

Έτσι, το παιδί βρίσκεται προ τετελεσμένων γεγονότων. Έπειτα, χτυπιέται και οδύρεται γιατί ήθελε να διαλέξει μόνο του τα πράγματά του και ο γονιός, σωριασμένος στον καναπέ, προσπαθεί να εντοπίσει την πηγή όλου του κακού, ανατρέχοντας στην Παλαιά Διαθήκη. “Ανάθεμα την ώρα, κατάρα τη στιγμή που δάγκωσαν το μήλο εκείνοι οι χαζοί”, συλλογίζεται αλλά μάταιος κόπος. Προκειμένου να καταλαγιάσει το δράμα, αναγκάζεται τελικά να του κάνει μερικά χατίρια, με αποτέλεσμα να βγει – θέλοντας και μη – εκτός προϋπολογισμού.

Παράλληλα, υπάρχουν και οι περιπτώσεις εκείνων που σχεδιάζουν ολόκληρο ταξίδι, με σκοπό να αγοράσουν τα σχολικά είδη από μεγάλα πολυκαταστήματα των αστικών κέντρων, που βομβαρδίζουν το κοινό με τηλεοπτικές διαφημίσεις, στην πλειοψηφία τους κουραστικές και ρατσιστικές. Το αγοραστικό κοινό “υπνωτίζεται” από την υπερβάλλουσα προβολή των φθηνών τιμών που φέρουν συγκεκριμένα προϊόντα, αμφιβόλου ποιότητας, με αποτέλεσμα να πέφτουν στην “παγίδα” των εν λόγω επιχειρήσεων.

Η διαφορά ακόμα και των 0.20 € καθίσταται πολλές φορές αρκετή για να γυρίσει ένας καταναλωτής την πλάτη του στα τοπικά καταστήματα, εκτιμώντας ότι αυτά εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις και την ανάγκη των μαθητών να εφοδιαστούν καταλλήλως για το σχολείο. Κι ενώ θεωρεί ότι οι αγορές του από ένα μοδάτο πολυκατάστημα είναι η πιο συμφέρουσα λύση, δεν του περνά από το μυαλό ότι έχει γίνει μέρος ενός συστήματος το οποίο δημιουργεί ψευδαισθήσεις, την ίδια στιγμή που τα μονοπάτια του οδηγούν ακριβώς στον ίδιο προορισμό, με την ίδια ή κάποιες φορές μεγαλύτερη κατανάλωση καυσίμων.

Το θέμα είναι ότι μία καθιερωμένη υποχρέωση που τα προηγούμενα έτη φάνταζε σαν ένα διασκεδαστικό παιχνίδι, που έδινε την ευκαιρία σε ένα παιδί να δει συγκεντρωμένα, όλα όσα θα ήθελε να έχει, πλέον έχει εξελιχθεί σε ένα ετήσιο βασανιστήριο των γονέων, οι οποίοι έχουν φτάσει στο σημείο να μετρούν και το παραμικρό λεπτό που έχουν στη τσέπη τους. Επομένως, ο μόνος τρόπος να βγεις αλώβητος από έναν “καταναλωτικό” και ταυτόχρονα ψυχολογικό πόλεμο όπως αυτός, είναι να ευχηθείς τουλάχιστον να κυλήσει όσο το δυνατόν πιο αναίμακτα. Δηλαδή, “με έναν πόνο”.