Δι’ ευχών των αγίων ημών

Δεν έχω σταματήσει μετά τη συναυλία να παριστάνω την κυρά μας τη μαμή. “Μάτια που την ματιάσανε, τρία είναι καλά να τη γιατρέψουν. Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα και της Χαρούλας το κακό στη γη να σκορπιστεί και την υγειά της να 'χει”.

Ό,τι προσευχές έχω διδαχθεί από τη γιαγιά μου και τη Βασιλειάδου, τις επαναλαμβάνω. “Στα άκαρπα δέντρα (φτου!), στα καταβάθια της θάλασσας, εκεί που δε λαλάει πετεινός”. Δεν είμαι σίγουρος αν όντως ξορκίζω το κακό ή το εκνευρίζω περισσότερο, πάντως νιώθω ιδιαίτερα συγκινημένος από τον πλούτο της λαϊκής μας παράδοσης. “Δυο μάτια σε καρφώσανε, τέσσερα σε ξεκαρφώσανε. Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι, Αμήν”.

Κατά τους παλαιότερους, η βασκανία θεωρείται χτύπημα του σατανά σε όσους δεν έχουν εφοδιαστεί με τα κατάλληλα όπλα που πολεμούν και συντρίβουν το διάβολο. Αν και η γιαγιά μου έχει προσπαθήσει επανειλημμένως να μου μεταλαμπαδεύσει τα μυστικά του καλού ξεματιάσματος και της πρόληψης από το “κακό μάτι”, αδυνατώ ακόμα να ξεχωρίσω τη θεία που έχει καταληφθεί από το σατανά από μία άλλη, η οποία πραγματικά πιστεύει ότι έχω ομορφύνει.

Άλλωστε το “κακό μάτι” είναι σαν την κουτσουλιά ενός περιστεριού ανάμεσα σε σμήνος. Σε πετυχαίνει στο δόξα πατρί και δεν καταλαβαίνεις ποιο εντερικό σύστημα από όλα την παρήγαγε. “Να κρατάς τα γεννητικά σου όργανα” ήταν η συμβουλή της θείας Κούλας. “Να κάνεις τρεις φορές με τη γλώσσα σου το σχήμα του σταυρού” ήταν η συμβουλή της γιαγιάς και “να λες από μέσα σου το Πάτερ Ημών” ήταν η συμβουλή της μαμάς.

Αν ήξερα ότι οι πληροφορίες αυτές θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στην κ. Αλεξίου θα είχα προσπαθήσει να τις επικοινωνήσω μέσω των Φρερ, πριν την εμφάνισή της στο Λατομείο. Ακόμα και να της ξέφευγε επί σκηνής καμία προσευχή, θα τη συνόδευε το κοινό που γνωρίζει τους στίχους φαρσί, σε αντίθεση με το “Ένα φιλί” του Ρους, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με το ρου της ιστορίας.

Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί ακόμη τρόποι για να διώξεις την κακή ενέργεια που σε περικυκλώνει, προτού αρχίσεις να φιγουράρεις στο διαδίκτυο. Το έχει τραγουδήσει και ο Γιάννης Κότσιρας “το θαλασσί της θάλασσας κι όλο το μπλε του χάρτη, να μπει στη χάντρα που φοράς, να μη σε πιάνει μάτι”. Εξάλλου, ένα ματόχαντρο είναι πρακτικότερο δώρο από μία απλή ανθοδέσμη που σε δύο ημέρες θα μαραθεί . Θα σε προστατεύει από την κακογλωσσιά εκείνων που σε φθονούν και θέλουν να σε βλάψουν. “Βάλε χάντρα θαλασσιά, μας ζηλεύουν...βάλε να ξεφύγουμε”. Αυτό έκανε ο Βαλάντης και βρήκε την υγειά του. Εμείς πάλι, αργήσαμε λίγο...αλλά τα καταφέραμε.

Καλή δουλειά κάνουν επίσης και οι απευχές, λεγόμενες και “αποτροπές” που θεωρούνται λαογραφικά ως συγγενείς με τις ευχές και τις κατάρες. Μάλιστα αρκετές απ' αυτές απαντώνται και ως επωδές στα νεότερα ελληνικά δημοτικά τραγούδια. "Μα τον Άγιο Σπυρίδωνα, μα τον Άγιο Παντελεήμονα, ξορκάω το κονάκι να πάει στα όρη στα βουνά στης Παναγιάς το γάλα".

Κατ' αυτόν τον τρόπο οι ασπίδες σου ενεργοποιούνται και αποκρούουν κάθε κακεντρέχεια και επικριτικό σχόλιο. Όταν έχεις ήδη κατηγορηθεί για λαϊκισμό, απόπειρα αυτοπροβολής και πολιτική προπαγάνδα επειδή αφιέρωσες μία συναυλία σου στις απολυμένες καθαρίστριες του υπουργείου Εσωτερικών, καλό είναι να είσαι προετοιμασμένος για τις συνέπειες της παραφιλολογίας. Απαίτησε έναν αγιασμό στο χώρο όπου θα εμφανιστείς, διαρρύθμισε τη σκηνή σύμφωνα με τις αρχές του Φενγκ Σούι, κάνε χορηγό σου την Amita motion για περισσότερη θετική ενέργεια, όμως μη μένεις με σταυρωμένα χέρια. Στρώσε κάτω ένα χαλί ή φόρα επιγονατίδες και κράνος. Προτίμησε τα σπορ παπούτσια και μία πιο casual εμφάνιση, που να επιτρέπει την ευκολότερη “συναρμολόγησή” σου μετά την πτώση.

Να ξέρεις όμως πως όσο εσύ φροντίζεις για αυτές τις λεπτομέρειες, κάποιοι θα βρεθούν και πάλι στη γωνία, να περιμένουν για μία άτυχη στιγμή, στο όνομα της εφήμερης δημοσιότητας. Μιας δημοσιότητας που έχει βασιστεί πάνω στους κανόνες της υποκουλτούρας και της χαμηλής αισθητικής που επιτάσσουν το σύγχρονο lifestyle και η ανάγκη για προβολή και αναγνώριση. Δεν έχει σημασία αν ένας καλλιτέχνης έχει συμπληρώσει τριάντα χρόνια παρουσίας στο χώρο, ούτε αν έχει προσκληθεί από τοπικούς φορείς για τον εορτασμό των 100 χρόνων ενός ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος του νησιού. Η επιθυμία μας να ξεχωρίσουμε, να “ρίξουμε σκόνη” στους άλλους και να διαφημιστούμε με κάθε τρόπο δείχνει το δρόμο προς την απαξίωση και τον χλευασμό ανθρώπων που ουδέποτε έχουν προκαλέσει.

Δεν υπάρχει όμως ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας γιατί το μπούμερανγκ κάποια στιγμή επιστρέφει στη θέση του, ενώ το “κακό μάτι” ή ο πονοκέφαλος με λίγο αγιασμό και μια ασπιρίνη υποχωρούν. Επομένως, μη σκας και έλα να τραγουδήσουμε μαζί “μη μου μιλάς για μαγγανείες, προσευχές και για μαγείες, πες μου μονάχα πως κι εδώ το ίδιο με φυλάς”.