“Αδήριτη κοινωνική ανάγκη η ύπαρξή του”

Ανεκτίμητη κρίνεται η κοινωνική προσφορά του Γηροκομείου “Άγιος Παντελεήμων” στη Σύρο δεδομένης της ουσιαστικής καθημερινής φροντίδας που παρέχει αδιάλειπτα σε 57 τροφίμους στη σημερινή οικονομικά δεινή εποχή.

Η “Κοινή Γνώμη” φιλοξενεί μία συνέντευξη εφ' όλης της ύλης από τον πρόεδρο της Φιλοπτώχου Εταιρείας Ερμούπολης, Νικήτα Γρυπάρη, το ΔΣ της οποίας διαχειρίζεται και μεριμνά για την απρόσκοπτη λειτουργία της οργανωμένης μονάδας φροντίδας ηλικιωμένων.

Ο πρόεδρος πραγματοποιεί εκτενή αναφορά τόσο στη δράση του Γηροκομείου, όσο όμως και στα οικονομικά ζητήματα που απασχολούν έντονα το ΔΣ με πρώτιστο θέμα, εκείνο που σχετίζεται με την ασφυκτική φορολογία που επιβάλλεται από την Πολιτεία, σε μία μονάδα με αποκλειστικά κοινωνικό έργο, - που υπό άλλες συνθήκες - όφειλε να είναι υποχρέωσής της, η αξιέπαινη προσφορά του.

Σκοπός η αξιοπρεπής διαβίωση

Αρχικά, ο κ. Γρυπάρης παραχώρησε γενικές πληροφορίες για την πορεία του Γηροκομείου. “Από τα στοιχεία που υπάρχουν στο αρχείο, γνωρίζουμε πως ξεκίνησε να λειτουργεί από το 1873. Σκοπός του είναι να προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες σε γέροντες και γερόντισσες και σε απόρους, κατοίκους της Σύρου και όχι μόνο”, ανέφερε, προσθέτοντας πως, σήμερα, ο αριθμός των τροφίμων που φιλοξενούνται στις εγκαταστάσεις του, ανέρχεται σε 57 άτομα”.

Το Γηροκομείο έχει μία σημαντική δραστηριότητα. Όπως σημειώνει ο πρόεδρος στη συνέχεια, προσφέρεται καθημερινά στους ηλικιωμένους “πλήρης σίτιση, συνεχής φροντίδα για την προσωπική καθαριότητά τους και σε όσους από εκείνους δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν πλήρως, παρέχεται συνεχής παρακολούθηση από το νοσηλευτικό προσωπικό και τον ιατρό κ. Κεραμιώτη”.

Εκτός των προαναφερομένων, αξίζει να αναφερθεί ότι ανά τακτά χρονικά διαστήματα, πραγματοποιούνται και εκδηλώσεις ψυχαγωγικού περιεχομένου για τους ηλικιωμένους ώστε να μπορούν να αισθάνονται “σαν το σπίτι τους και να έχουν μία αξιοπρεπή διαβίωση”.

Προσωπικό που “υπερβάλει εαυτόν”

Για την εξυπηρέτηση του συνόλου των τροφίμων και την κάλυψη των αναγκών τους, απαιτείται προσωπικό, το οποίο, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Γρυπάρης, “κυριολεκτικά υπερβάλει εαυτόν”. “Τηρούμε το νόμο απαρέγκλιτα και το προσωπικό μας είναι 18 άτομα τα οποία χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες”, αναφέρει, επεξηγώντας πως “υπάρχει η διοικητική υπηρεσία, η νοσηλευτική υπηρεσία, κοινωνικές φροντίστριες, καθαρίστριες των χώρων και το προσωπικό της κουζίνας”.

Όσον αφορά στην προσφορά τους, ο ίδιος πρόσθεσε πως, “Το προσωπικό είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικό αφού φροντίζει για όλους τους ηλικιωμένους, κάποιοι μάλιστα από τους οποίους δεν είναι αυτοεξυπηρετούμενοι και βρίσκονται σε ειδικά διαμορφωμένο θάλαμο. Όλοι δίνουν την ψυχή τους, καθώς είναι μία δύσκολη δουλειά. Είναι λειτούργημα επειδή δεν είσαι απλός υπάλληλος, αλλά έχεις να κάνεις με ανθρώπινες ψυχές και μάλιστα με ανθρώπους της Τρίτης Ηλικίας”. Δεν παρέλειψε μάλιστα να ευχαριστήσει τους εργαζομένους για ακόμη μία φορά δημόσια. “Το προσωπικό το ευχαριστώ δημόσια για την προσφορά του”, τόνισε χαρακτηριστικά.

Απωλέσθηκαν σημαντικά έσοδα

Η εύρυθμη λειτουργία του Γηροκομείου ωστόσο, εκτός από τον καλό σχεδιασμό και το απαραίτητο προσωπικό, απαιτεί και τους κατάλληλους οικονομικούς πόρους. Σκιαγραφώντας τον τρόπο με τον οποίο από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του, έως και σήμερα, πορεύεται οικονομικά το ίδρυμα, ο κ. Γρυπάρης εξήγησε, “Οι ανάγκες του Γηροκομείου μας καλύπτονταν από έσοδα που προέρχονταν από βασικές πηγές εσόδων αλλά και από έκτακτες. Μεγάλος ευεργέτης ήταν ο Νικόλαος Ανδρουλής, ο οποίος διέθεσε την περιουσία του για έναν συγκεκριμένο σκοπό. Για να καλύπτονται τα έξοδα διαβίωσης των ηλικιωμένων. Ο ίδιος είχε μετοχές της Εθνικής Τραπέζης, οι οποίες έφεραν μερίσματα. Η Φιλόπτωχος εταιρεία ήταν μέτοχος και μερισματούχος και ως εκ τούτου, μπορούσε να λαμβάνει κατ΄έτος ένα αξιοσέβαστο ποσό, το οποίο κατανάλωνε για τις λειτουργικές ανάγκες”. Παρόλα αυτά, σήμερα, όπως συμπλήρωσε, “Δυστυχώς αυτό το έσοδο εξέλειψε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που μαστίζει την πατρίδα μας και από το 2010 και μετά με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, απαγορεύθηκε να δίνονται μερίσματα. Κατά συνέπεια, στερηθήκαμε ένα σημαντικό ποσό που μπορώ να σας πω ότι κάλυπτε και τις ανάγκες σε ένα πολύ ικανοποιητικό επίπεδο”. Επιπρόσθετα, ο κ. Γρυπάρης σημείωσε πως ένα ακόμη κληροδότημα που συνδράμει οικονομικά στη λειτουργία του Γηροκομείου, προέρχεται από εκείνο του Ιωάννου Παπίνη.

Πιέζουν οι τρέχουσες ανάγκες

Ο Νικήτας Γρυπάρης, μίλησε και για τα υπόλοιπα έσοδα που προέρχονται από τα ενοίκια των ακινήτων, τα οποία ενοικίαζε και συνεχίζει να ενοικιάζει κάποια από αυτά η Φιλόπτωχος Εταιρεία. Τα χρηματικά ποσά που προέρχονται από τη συγκεκριμένη πηγή, “έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό”, σημειώνει ο πρόεδρος, λόγω του ότι “οι μισθωτές δυσκολεύονται στην καταβολή τους καθώς έχουν οικονομικές υποχρεώσεις προς το κράτος και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Δίνουν προτεραιότητα σε αυτές τις ανάγκες τους και αφήνουν πάντα ένα περιθώριο δύο ή τριών μηνών ώστε να μας δώσουν το ενοίκιο που πρέπει”.

Άρα, η δυσκολία του διοικητικού συμβουλίου, όπως καθιστά σαφές ο ίδιος, προέρχεται από “τα ζητήματα διαχείρισης, καθώς τονίζει πως “εμείς πρέπει να έχουμε χρήματα δεδομένων των τρεχουσών αναγκών και οι οποίες μηνιαίως πρέπει να καλυφθούν. Όταν δεν μπορούμε να φροντίσουμε γι αυτά, τότε ερχόμαστε σε δύσκολη κατάσταση”.

Γολγοθάς η φορολογία

Μέγιστο πρόβλημα βέβαια, που καλείται να αντιμετωπίσει η διοίκηση του Γηροκομείου είναι η βαριά φορολογία που επιβάλλεται από το κράτος. “Η υπέρμετρη φορολογία είναι ένα από τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι Έλληνες και φυσικά εμείς ως Γηροκομείο”, εξηγεί ο πρόεδρος παρακάτω, λέγοντας πως επί της ουσίας “Το Γηροκομείο αντικαθιστά έναν δημόσιο φορέα, ή το κράτος ή και έναν οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην παροχή ενός συγκεκριμένου κοινωνικού έργου” και κατά συνέπεια “η φροντίδα θα έπρεπε να είναι πρώτιστη υποχρέωση της Πολιτείας”. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, σημειώνει πως “Όταν έρχεται η Πολιτεία και αδιακρίτως επιβάλλει φορολογία ακίνητης περιουσίας ακόμη και σε τέτοιου είδους ιδρύματα, είναι σα να παίρνει από το στόμα των γερόντων το φαγητό για να πληρώσει φόρους”. Για τον κ. Γρυπάρη, όπως επεσήμανε, θα έπρεπε το ζήτημα “να ρυθμιστεί εντελώς διαφορετικά”. Αναπτύσσοντας τη θέση του, επεξήγησε μάλιστα πως, “βεβαίως δε θα είχαμε αντίρρηση αν υπήρχαν ακίνητα, τα οποία ενοικιάζουμε και μας δίνουν εισόδημα, να φορολογηθούμε όπως λέει ο νόμος. Αλλά το να έχουμε ακίνητα και να φορολογούμαστε με υπέρμετρα ποσά κατ΄έτος και μάλιστα υπό ασφυκτικές ημερομηνίες, που δεν είναι ελαστικές, τότε στερούμε από τους γέροντες αυτά που πρέπει να έχουν προκειμένου να ανταποκριθούμε σε μία υποχρέωση που έχουμε απέναντι στο κράτος, την οποία θεωρούμε ανάλγητη. Δεν λαμβάνεται υπόψιν η ιδιαιτερότητα του έργου που προσφέρεται, το οποίο με διαφορετικές συνθήκες θα έπρεπε να είχε επωμιστεί το κράτος. Δεν έχουμε σταθερούς πόρους, επομένως μη μας στερούν το δικαίωμα να επιβιώσουμε”.

Κίνδυνος μάλιστα που διευκρίνισε ότι ελλοχεύει από την κατάρρευση όλων αυτών των ιδρυμάτων είναι να δημιουργηθούν ιδιωτικά ιδρύματα, στα οποία δε θα έχει πρόσβαση ο κάθε ηλικιωμένος αλλά μόνο εκείνοι που έχουν την οικονομική δυνατότητα. “Τότε ποιοι θα έχουν την απαραίτητη περίθαλψη; Πάντως όχι οι φτωχοί. Πριν οδηγηθούμε σε αυτό το σημείο, πρέπει να σκεφθούν πού επιβάλλουν φόρους”, υποστήριξε χαρακτηριστικά.

Σταθερά έσοδα από συντάξεις

Τα μόνα σταθερά έσοδα όπως επισημαίνει στη συνέχεια, “είναι οι συντάξεις των ηλικιωμένων που φιλοξενούνται στο Γηροκομείο μας”. Εξηγεί δε, πως έχει καθοριστεί ένα ποσοστό της τάξεως του 80% εξ αυτών, να καταβάλλονται κάθε μήνα. “Γνωρίζετε καλά όμως, ότι οι συντάξεις των ηλικιωμένων έχουν μειωθεί στο ελάχιστο, άρα τα ποσά που δίνονται κυμαίνονται από 250 ευρώ έως 700 ευρώ, που δίνουν λίγες περιπτώσεις”, υπογράμμισε.

Ταυτόχρονα, ο Νικήτας Γρυπάρης, σημείωσε ότι το Γηροκομείο “έχει παράλληλα το χαρακτηρισμό Πτωχοκομείο και φιλοξενείται ένας αριθμός τροφίμων που δεν καταβάλλει σύνταξη ή δίνει μικρά χρηματικά ποσά, τα οποία προέρχονται κάθε δίμηνο σχεδόν από τα επιδόματα πρόνοιας”.

Στην ερώτηση αν ακόμη και αυτά τα μικρά ποσά, δυσκολεύονται οι ηλικιωμένοι να τα καταβάλουν, ο πρόεδρος δηλώνει, “καθυστερήσεις υπέρμετρες δεν παρατηρούνται“, προσθέτοντας ταυτόχρονα πως, “Αυτή τη στιγμή όλοι ευτυχώς έχουν κατανοήσει ότι πρέπει να καταβάλλεται μία κοινή προσπάθεια από τους ίδιους και από τους συγγενείς τους ώστε το ίδρυμά μας να συντηρηθεί και να υπάρχει”.

Μικρή ανάσα όσον αφορά στην οικονομική επιβίωση του ιδρύματος χαρίζουν χωρίς αμφιβολία και οι μικρές ή μεγαλύτερες δωρεές που κατά καιρούς γίνονται. “Πιστεύουμε ότι το Γηροκομείο έχει αγαπηθεί από τη Συριανή κοινωνία και αυτό φαίνεται μέσα από προσφορές που δεχόμαστε από ανώνυμους αλλά και επώνυμους πολίτες, οι οποίοι βοηθούν όπως μπορούν”, υπογραμμίζει ο κ. Γρυπάρης, απευθύνοντας ταυτόχρονα έκκληση ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων αν είναι δυνατόν οι πράξεις αγάπης προς το Γηροκομείο να ενισχυθούν. “Δε θα βγαίναμε ποτέ ευθαρσώς στα Μέσα Ενημέρωσης – πόσο μάλλον γνωρίζοντας την οικονομική κατάσταση που βρίσκονται οι πολίτες – να ζητήσουμε βοήθεια. Οτιδήποτε όμως επιθυμεί ο καθένας να προσφέρει, είναι θετικό, γιατί αξιοποιείται για το καλό των τροφίμων.

Ανάγκη για ριζικές επεμβάσεις

Σε επίπεδο κτιριακής υποδομής, ο πρόεδρος της Φιλοπτώχου, αναφέρει πως το Γηροκομείο του Αγίου Παντελεήμονα σε γενικές γραμμές, διατηρεί μία καλή εικόνα, ωστόσο παρατηρούνται ορισμένα σοβαρά ζητήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. “Το κτίριο που στεγάζεται το Γηροκομείο είναι ένα ιστορικό – παραδοσιακό κτίριο του περασμένου αιώνα. Έχουν γίνει κατά καιρούς ορισμένες ανακαινίσεις στους εσωτερικούς χώρους”, τονίζει, ωστόσο προσθέτει πως “δεν έχουμε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε σε μία μελέτη – καθώς ελέγχονται όλα από το υπουργείο Πολιτισμού - για να πραγματοποιήσουμε μία ολοκληρωμένη ανακαίνιση του κτιρίου. Τουλάχιστον να το στηρίξουμε σε θέματα που έχουν σχέση με τη στατικότητα του κτιρίου. Απαιτούνται τεράστια έξοδα, στα οποία εμείς δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε”.

Για το ανωτέρω θέμα, όπως γνωστοποιεί ακολούθως ο κ. Γρυπάρης, γίνονται παρεμβάσεις προς το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλειας και Πρόνοιας, προκειμένου να εξασφαλιστούν χρηματοδοτήσεις. Ωστόσο πολλές από αυτές, πέφτουν στο κενό. Σημειώνει, όμως, ότι πρόσφατα “εγκρίθηκε μία πίστωση, με την οποία δρομολογείται η επισκευή των κουφωμάτων, τα οποία πρέπει να διατηρήσουν τη μορφή τους όπως ορίζει ο νόμος”.

“Η μονάδα φροντίδας δεν πρέπει να λείψει”

Λίγο πριν ολοκληρώσει τη συνέντευξη, ο κ Γρυπάρης, δεδομένης της οικονομικής κρίσης, η οποία σταδιακά βαθαίνει χρόνο με το χρόνο, απαντά στο ερώτημα που εγείρεται, αν παρουσιάζεται ανησυχία σχετικά με την ομαλή λειτουργία του ιδρύματος το επόμενο χρονικό διάστημα. “Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί όλους τους Έλληνες άρα κι εμάς. Και εννοώ το διοικητικό συμβούλιο που απαρτίζεται από ευυπόληπτους πολίτες της Σύρου – Ερμούπολης, οι οποίοι προσπαθούν να επιλύουν τα προβλήματα ώστε να διατηρηθεί το Γηροκομείο” σημειώνει, καθώς “Υπάρχει βαθιά ανησυχία επειδή παρατηρούμε ότι δεν υπάρχει κάποιο πρόγραμμα ή ένα ορατό σημείο που θα μας δώσει διέξοδο στο μέλλον από τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε”. Σχολίασε ακόμη, πως, “Όταν βιώνουμε αυτή τη δεινή οικονομική κατάσταση ως χώρα και όταν δεν έχουμε από πουθενά κάτι σταθερό και μόνιμο, δεν μπορούμε να προγραμματίσουμε το μέλλον. Είναι ανησυχητικό για εμάς τί θα γίνει αύριο. Πάντως αυτή η οργανωμένη μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων δεν πρέπει να λείψει από τη Σύρο. Είναι μία αδήριτη κοινωνική ανάγκη, η οποία καλύπτει το παρόν και πιστεύουμε ότι θα καλύψει και το μέλλον. Είμαστε αισιόδοξοι”.