Αντισυνταγματική περικοπή

Η αντισυνταγματικότητα των μειώσεων που επιβλήθηκαν στους μισθούς και τα επιδόματα των ένστολων, όπως έκρινε η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, θέτει υπό αμφισβήτηση τις περικοπές σε όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες, βάσει αποφάσεων που κινούνται στα όρια της μνημονιακής νομιμότητας.

Η Ολομέλεια του ΣΤΕ έλαβε απόφαση που προκαλεί τριγμούς στο σύνολο των σχετικών κυβερνητικών αποφάσεων, καθώς κρίνεται πως αντιμετωπίζουν συνταγματικά προβλήματα οι υπουργικές αποφάσεις για τις περικοπές των αποδοχών των ένστολων όλων των Σωμάτων, κατ’ εφαρμογή του Μνημονίου ΙΙΙ (Ν. 4093/2012).

Η διαπίστωση αυτή του ΣτΕ περί αντισυνταγματικότητας των περικοπών μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της σχετικής υπουργικής απόφασης και να ανοίξει τον δρόμο για αναδρομικές απαιτήσεις των ένστολων, με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να αναμένει την δημοσίευσης της, εντός του επόμενου τριμήνου, προκειμένου να πράξει ανάλογα.

Η προσφυγή

Στο ΣτΕ προσέφυγε το σύνολο των ενώσεων και των ομοσπονδιών των εν ενεργεία αλλά και εν αποστρατεία στρατιωτικών όλων των όπλων, όπως και των σωμάτων ασφαλείας, κατά των περικοπών των μισθών και των επιδομάτων τους.

Η προσφυγή αφορούσε στις περικοπές, από 2,5% έως 20%, που υπέστησαν οι αποδοχές των ένστολων, με μείωση των επιδομάτων τους, ενώ παράλληλα καταργήθηκαν και οι αυτόματες μισθολογικές ωριμάνσεις, γεγονός που επηρέασε αρνητικά και το ύψος των συντάξεων.

Οι προσφυγές που κατατέθηκαν στο ΣτΕ από τις Ομοσπονδίες και Ενώσεις όλων των κατηγοριών των ένστολων αφορούσαν τόσο την υπουργική απόφαση που βασίστηκε στο Μνημονίο ΙΙΙ, όσο και την αναδρομική, από 1η Αυγούστου 2012, επιστροφή των «αχρεωστήτως καταβληθέντων» μέρους των αποδοχών τους.

Σύμφωνα με τις προσφυγές, οι περικοπές των αποδοχών παραβιάζουν την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς αυτές υπερβαίνουν το όριο των συνταγματικά ανεκτών περικοπών των αποδοχών.

Παράλληλα υποστηρίζεται πως το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας, επιβαρύνει μονομερώς στους στρατιωτικούς και στα Σώματα Ασφαλείας, παραβιάζοντας τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας, που μεταξύ άλλων η κατανομή των βαρών θα πρέπει να γίνεται εξίσου σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους.

Τέλος τίθεται θέμα αντίθεσης της εν λόγω απόφασης με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και συγκεκριμένα με το δικαίωμα της δίκαιης αμοιβής και το Συνταγματικό δικαίωμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης.

Κυβερνητικές τοποθετήσεις

Το υπουργείο Οικονομικών αναμένοντας την δημοσίευση της απόφασης, έχει ήδη ξεκινήσει τη διερεύνηση τρόπων αναστολής της, καθώς αναμένεται να προσφύγουν και άλλες επαγγελματικές ομάδες διογκώνοντας το πρόβλημα για την κυβέρνηση, πόσο μάλλον τη στιγμή που αναμένονται οι ελεγκτές της τρόικας, ενώ το νέο μνημόνιο βρίσκεται προ των πυλών.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Σίμος Κεδίκογλου, προσπαθώντας να μην εκτεθεί δεν έδωσε σαφή απάντηση και αρκέστηκε να πει πως «Ασφαλώς και η κυβέρνηση σέβεται τις αποφάσεις του ΣτΕ, όμως η κυβέρνηση δεν μπορεί να τοποθετηθεί αν δεν δει προηγουμένως την απόφαση. Δεν έχουμε πάρει την απόφαση στα χέρια μας».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ανέφερε πως «Προς το παρόν δεν υπάρχει η οριστική απόφαση του δικαστηρίου και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν σχολιάζουμε», συμπληρώνοντας ότι «Οι αποφάσεις της Δικαιοσύνης πρέπει να γίνονται σεβαστές, όπως και αποφάσεις για προσφυγές που οι εργαζόμενοι δεν έχουν δικαιωθεί».

Στην ανάγκη ισοδύναμων μέτρων σε περίπτωση ακύρωσης των υπυοργικών αποφάσεων αναφέρθηκαν κυβερνητικά στελέχη, με τον υπουργό Υγείας, Άδ. Γεωργιάδη να αναφέρει ότι «όσες δικαστικές αποφάσεις και να βγουν, λεφτά δεν θα γεννήσουμε», σημειώνοντας πως «Το πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι νομικό. Κάθε απόφαση που θα ακυρωθεί θα πρέπει αυτομάτως να αντικατασταθεί με κάποια άλλη».

Και ο υφυπουργός Ανάπτυξης, Θανάσης Σκορδάς, κινήθηκε στην ίδια λογική λέγοντας ότι «οι αποφάσεις της δικαιοσύνης γίνονται σεβαστές καθώς αυτό επιβάλλεται να συμβαίνει σε ένα κράτος δικαίου. Από κει και μετά, αν αυτό το ποσό το υπολογίσει η αρμόδια υπηρεσία και δημιουργεί κάποιο πρόβλημα στις υποχρεώσεις μας σε ότι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι θα πρέπει να βρεθεί ένα ισοδύναμο μέτρο».

Η πλευρά της αντιπολίτευσης

Ο γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Βούτσης, σχολιάζοντας την απόφαση του ΣτΕ ανέφερε ότι ανοίγει ένα πολιτικό ζήτημα, λέγοντας πως «στον νέο κύκλο και αφού πέρασαν 2 χρόνια που το ΣτΕ είχε επικροτήσει τις πρώτες μνημονιακές αποφάσεις, φαίνεται ότι υπάρχει ένα σκεπτικό ότι πλέον δεν είναι η ανάγκη της χώρας τέτοια που να υπάρχουν πράξεις της διοίκησης στα όρια ή και έξω από τα όρια της νομιμότητας σε σχέση με μισθολογικά ζητήματα, οικονομικές ανάγκες, δημοσιονομική πολιτική. Πράγμα που ανοίγει ενδεχομένως πολύ ευρύτερο ζήτημα πέραν της μισθολογικής αποκατάστασης των ενστόλων. Και με αυτή την έννοια έχει πολλαπλό ενδιαφέρον, αν πράγματι είναι έτσι, δηλαδή να πρόκειται για μία στροφή στη βάση ότι μία συγκυρία έχει εκμετρήσει τον βίο της, να την εννόησαν σαν τέτοια. Γιατί οι προηγούμενες αποφάσεις έθεταν αυτό το ζήτημα, το συγκυριακό και των αναγκών δημοσιονομικής πολιτικής. Αν έχουμε μπει σε έναν άλλον κύκλο, κατά το σκεπτικό του ΣτΕ, είναι προφανές ότι θα είναι η απαρχή και άλλων σχετικών αποφάσεων».

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνος του τομέα διοικητικής μεταρρύθμισης, Αλέξης Μητρόπουλος, ζήτησε «η δίκαια κρίση του ΣτΕ πρέπει να επεκταθεί και σε όλους τους άλλους κλάδους και να μην περιοριστεί στο ειδικό μισθολόγιο των στρατιωτικών, για το οποίο η κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει την μερική ενίσχυσή του μέσα από το λεγόμενο πλεόνασμα. Εξάλλου η απόφαση αυτή δεν θίγει τη συνεχιζόμενη ραγδαία μείωση των μισθών και ημερομισθίων του υπόλοιπου δημοσίου και βεβαίως του πολύπαθου ιδιωτικού τομέα, όπου εξακολουθεί να εφαρμόζεται η δραστική μείωση μισθών και συντάξεων σύμφωνα με τη «ρήτρα της συγκρίσιμης ανταγωνιστικής υποτίμησης» με τις χώρες της Νοτιανατολικής Ευρώπης (Βουλγαρία, Ρουμανία), όπως προβλέπει το δεύτερο μνημόνιο. Ελπίζουμε ότι η απόφαση αυτή θα εγκαινιάσει μια νέα θεώρηση της δικαστικής λειτουργίας για τους μισθούς και συντάξεις όλων ανεξαιρέτως των Ελλήνων, βγάζοντας σταδιακά αντισυνταγματικούς όλους τους σχετικούς εφαρμοστικούς νόμους που μέλλουν να εφαρμοστούν για πολλές γενεές εργαζομένων».