“Ο αβράβευτος πρώτος το λίθο βαλέτω”

Γελιούνται οι Αμερικάνοι αν νομίζουν ότι μόνο εκείνοι ξέρουν από καλό... βραβείο. Επειδή αυτοί δε βγάζουν την παγιέτα από πάνω τους μέχρι να περάσουν τα Όσκαρ, εμείς θα πρέπει να μένουμε στην αφάνεια; Μπορεί οι δικές τους απονομές να είναι παγκοσμίως γνωστές, όμως αυτό δε σημαίνει πως “άλλη παιδί δεν έκανε, μόνο η Μαριώ το Γιάννη”. Κι εμείς “γεννάμε” βραβεία για να αποδώσουμε την οφειλόμενη ευγνωμοσύνη σε όσους έχουν προσφέρει σημαντικό έργο στον τόπο μας, αλλά δεν προσπαθούμε να πείσουμε κανέναν ότι είμαστε οι μοναδικές “λεχώνες”.

Εξάλλου, οι τιμητικές διακρίσεις είναι πλέον της μόδας. Πάνε οι εποχές που όταν έβλεπες συνωστισμό σε ένα μέρος, αναρωτιόσουν αν μοιράζουν χρήματα. Σήμερα μοιράζουν βραβεία. Βραβεία για όλα τα γούστα και όλα τα ράφια. Κύπελλα, μετάλλια, αγαλματίδια, τιμητικές πλακέτες, επαίνους. Κανείς δεν μένει παραπονεμένος και κυρίως κανείς δεν επιστρέφει με άδεια χέρια στο σπίτι.

Παλαιότερα, πήγαινες σε μια κοπή πίτας και γύριζες απογοητευμένος, επειδή δεν είχες τον τυχερό λαχνό που κέρδιζε το δώρο. Ενώ τώρα σκοτίστηκες για το αν θα σου πέσει το γούρι, το ρολόι, το πορτοφόλι, ή οτιδήποτε άλλο έχουν προσφέρει στους Συλλόγους οι τοπικές επιχειρήσεις. Εφόσον φεύγεις από την εκδήλωση με τον αέρα του θριαμβευτή, τι να το κάνεις το δώρο που έτσι κι αλλιώς δεν θα το θυμάται κανείς μετά από δύο μέρες; Ενώ η βράβευσή σου θα καταγραφεί και θα μείνει στην ιστορία. Οι φωτογραφίες σου θα βρίσκονται αναρτημένες στο διαδίκτυο και το όνομά σου θα αναγράφεται σε σχετικά άρθρα έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων. Έτσι η αναγνώριση των κόπων και του ταλέντου σου θα είναι ευρεία, ενώ συγχρόνως θα έχεις κάνει την αρχή για να βάλεις εν καιρώ τα δυο πόδια της Μέριλ Στριπ σε μία γόβα.

Βέβαια θα πρέπει εξ' αρχής να γνωρίζεις ότι ο ανταγωνισμός θα είναι μεγάλος, καθώς -όπως έχεις αντιληφθεί- οι διακριθέντες γεμίζουν από μόνοι τους το ΟΑΚΑ και χωρίς να δίνουν συναυλία οι Red Hot Chili Peppers. Τις μπροστινές θέσεις καταλαμβάνουν οι “παλαίμαχοι” που έχουν αφιερώσει ολόκληρη τη ζωής τους στο αντικείμενο με το οποίο καταπιάστηκαν και στις πιο πίσω θέσεις κάθονται οι “νεοφερμένοι”.

Όπως και να 'χει, χώρος υπάρχει για όλους, από τη στιγμή που οι φορείς έχουν βρει τον τρόπο για να κάνουν πιο ιδιαίτερες τις εθιμοτυπικές εκδηλώσεις τους. Από το να “βομβαρδίζουν” τους παρευρισκόμενους με τις καθιερωμένες ευχές, τις οποίες πιθανόν να έχουν βαρεθεί και οι ίδιοι να ακούνε ένα μήνα τώρα, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να προσδώσουν στις συνεστιάσεις τους ένα πιο ξεχωριστό και -γιατί όχι- φαντασμαγορικό χρώμα.

Γιατί άλλη αίγλη έχει το να κόβεις την πίτα σου σε έναν γνώριμο και αρκούντως προβεβλημένο χώρο και άλλη να την κόβεις, λόγου χάρη, στον “Τιτανικό”, ακόμα κι αν αυτός βρίσκεται αγκυροβολημένος επάνω στο παγόβουνο. Μπορεί να “φλερτάρεις” με το ενδεχόμενο να χαρακτηριστείς υπερβολικός και επιδειξιομανής, αλλά τουλάχιστον θα έχεις καταφέρει να γίνεις θέμα συζήτησης. Και ταυτόχρονα, θα έχεις αποδείξει ότι είσαι ένας φορέας, ανοιχτός στην τοπική κοινωνία, ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα στον καθένα να γιορτάσει μαζί του, να γευματίσει δωρεάν και να χειροκροτηθεί από το κοινό για το έργο του και την προσφορά του, που περιμένει πάντα την έλευση του νέου χρόνου για να βγει στην επιφάνεια.

Επιπλέον, μέσα από τις δεκάδες βραβεύσεις αποκαλύπτεις το κοινωνικό σου πρόσωπο σε όλο του το μεγαλείο. Δείχνεις προς τα έξω ότι είσαι κιμπάρης, ευγενής και καθόλου αγνώμων. Ότι αναγνωρίζεις τις θυσίες κάποιων ανθρώπων κι ότι ξέρεις να ανταμείβεις όσους σε έχουν στηρίξει πρακτικά και ηθικά.

Και ενώ για τους ίδιους τους βραβευθέντες, η απονομή μιας πλακέτας είναι μεγάλη τιμή προς το πρόσωπό τους, οι υπόλοιποι παρευρισκόμενοι οι οποίοι χειροκροτούν βαριεστημένα κάθε δύο λεπτά, περιμένοντας τη λήξη της εκδήλωσης για να ξεκουραστούν, έχουν άλλη άποψη. Όχι γιατί οι ίδιοι δεν έχουν να επιδείξουν κάποιο έργο, ούτε γιατί δεν συγκαταλέγονται ανάμεσα στους τιμώμενους, αλλά γιατί δε βρίσκουν το λόγο μιας τέτοιας υπερπαραγωγής, η οποία θα μπορούσε κάλλιστα να φιλοξενηθεί κι αυτή με τη σειρά της στο Kodak Theatre.

Δεν είναι κατακριτέο να επιβραβεύεις κάποιον για το έργο και την προσφορά του, αλλά όταν χάνεται το μέτρο, αυτομάτως χάνεται και το νόημα της όποιας καλοπροαίρετης πρωτοβουλίας. Διότι ο καταιγισμός ονομάτων και προσώπων, τα οποία ανεβαίνουν στο βήμα, παραλαμβάνουν τη διάκρισή τους, ευχαριστούν και φεύγουν λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα από τον αρχικό σκοπό των διοργανωτών, αφού το κοινό όχι μόνο δε τα συγκρατεί στο μυαλό του, αλλά δε βλέπει και την ώρα να αποδεσμευτεί. “Παν μέτρον άριστον” είχε πει ο Κλεόβουλος ο Ρόδιος, αλλά όπως φαίνεται η πράξη δεν είναι τόσο εύκολη όσο η θεωρία.