Στο επίκεντρο η διατήρηση της ταυτότητας των νησιών

Η καλοκαιρινή και έντονα τουριστική περίοδος βαίνει προς το τέλος της και η συζήτηση για τα προβλήματα που ταλανίζουν τα νησιά των Κυκλάδων, αλλά και η προσπάθεια για εξεύρεση λύσεων, προσπαθεί να βρει εκ νέου πρόσφορο έδαφος, σε μία πιο ήρεμη περίοδο για τα νησιά.

Γι' αυτό και επέλεξαν το συγκεκριμένο διάστημα, το "Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες" και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος, για να αποστείλουν προς τους δημάρχους και τα Δημοτικά Συμβούλια των Κυκλάδων, ψήφισμά τους με στόχο την προστασία της κυκλαδικής ταυτότητας από τις μη αναστρέψιμες απώλειες, ενώ θα ακολουθήσει μία διαδικτυακή συνάντηση την ερχόμενη Τρίτη, 10 Σεπτεμβρίου.

Γ. Σπιλάνης: "Υπάρχουν πολλά θέματα που είναι σε εκκρεμότητα επί της ουσίας"

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μέλος του συντονιστικού του Δικτύου, Γιάννης Σπιλάνης, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη", για το συγκεκριμένο ψήφισμα, τονίζοντας, πως, "το ψήφισμα απευθύνεται σε όλους τους δημάρχους των Κυκλάδων. Θα κάνουμε κάποιες επαφές τις επόμενες ημέρες για να έχουμε τη μεγαλύτερη συμμετοχή την προσεχή Τρίτη και θα δούμε πως θα προχωρήσουν τα πράγματα. Εμείς συνεχίζουμε να μαζεύουμε τις υπογραφές των ιδιωτών, μέσα από το site και ζητάμε και από τα ΜΜΕ μία βοήθεια προς αυτή τη κατεύθυνση γιατί είναι σημαντικό. Περιμέναμε να κάνουμε τη συζήτηση μετά τον πανικό του Αυγούστου, για να μπορούν οι άνθρωποι από τα νησιά να το δουν και να το μελετήσουν. Το είχαμε αναρτήσει εδώ και καιρό, αλλά τώρα αρχίζουμε την προώθησή του, προχωράμε σε συνεννόηση με τους δημάρχους, γιατί υπάρχουν πολλά θέματα που είναι σε εκκρεμότητα επί της ουσίας, όπως το θέμα του χωροταξικού του τουρισμού, που είναι αυτή τη στιγμή σε συζήτηση. Είναι η κατάλληλη εποχή για να δούμε όλοι μαζί, τι ανάπτυξη θέλουμε και αυτό είναι το σημαντικότερο".

"Απευθυνόμαστε σε όλα τα νησιά, διότι θεωρούμε ότι το πρόβλημα υπάρχει με διάφορους τρόπους παντού"

Στη συνέχεια, ο κ. Σπιλάνης, αναφέρθηκε στο σύνολο των νησιών και στους στόχους της προσεχούς συνάντησης, λέγοντας, ότι, "απευθυνόμαστε σε όλα τα νησιά, διότι θεωρούμε ότι το πρόβλημα υπάρχει με διάφορους τρόπους παντού. Για αυτό και στο ψήφισμα γράφουμε ότι κάθε Δημοτικό Συμβούλιο, μπορεί να προσαρμόσει την απόφασή του, όπως νομίζει, καθώς κάθε νησί έχει ιδιαιτερότητες. Για παράδειγμα η Πάρος έχει πολύ δόμηση αλλά καμία στρατηγική επένδυση ως τώρα, ενώ αντίστοιχα σε άλλα νησιά αυτό διαφοροποιείται. Δεν είναι όλοι οι τόποι το ίδιο, για αυτό πρέπει ο καθένας, να προσθέσει ή να αφαιρέσει τα ζητούμενα, ανάλογα με τις ανάγκες του. Για την συνάντηση δεν έχουμε βάλει κάποιο συγκεκριμένο στόχο, αλλά επειδή κατά καιρούς διάφοροι δήμαρχοι παίρνουν τηλέφωνο και ζητούν βοήθεια, ήθελα να τονίσω ότι αυτό δεν είναι απλό, διότι πρέπει αρχικά να ξέρουμε το "σε τι να βοηθήσουμε". Έτσι λοιπόν, ή θα γίνει κάποια πολιτική κίνηση ή δεν θα γίνει τίποτα. Το θέμα είναι αρχικά να αντιμετωπιστεί το θέμα της δόμησης και κατ΄επέκταση του τουρισμού".

Η επιστολή στους δημάρχους και τα δημοτικά συμβούλια

Η επιστολή, που απευθύνεται σε όλους του δημάρχους και τα Δημοτικά Συμβούλια των Κυκλάδων, αναφέρει αρχικά, ότι, "είστε όλοι ενήμεροι των ανησυχιών, που υπάρχουν στις κοινωνίες των νησιών, οι οποίες βλέπουν την οριστική μεταμόρφωση των νησιών από την υπερβολική και εκτός κλίμακας δόμηση, που οδηγεί στην απώλεια της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ταυτότητάς τους, ενώ ταυτόχρονα, λόγω υπερβολικού αριθμού- τουριστών (υπερτουρισμός) στην υψηλή τουριστική περίοδο σε σχέση με το μέγεθός τους, προκαλείται υποβάθμιση της ζωής των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών και επιβαρύνεται το υφιστάμενο σύστημα υποδομών. Στα περισσότερα νησιά υπάρχουν ήδη σημαντικά προβλήματα με την έλλειψη νερού, το κυκλοφοριακό, την ηχορύπανση, την αδυναμία πρόσβασης σε παραλίες και άλλους δημόσιους χώρους, το συνωστισμό σε καταστήματα και υπηρεσίες, καθώς και πρόσθετα προβλήματα στις ήδη υποβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας κλπ.

Το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) επισημαίνουν, ότι η συνεχιζόμενη μη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας και νομολογίας του ΣτΕ σε ό,τι αφορά την εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών δόμηση αλλά και η έλλειψη αναπτυξιακών μέτρων που θα στήριζαν μια ισορροπημένη, βιώσιμη ανάπτυξη για τα νησιά μας, οδηγούν στην οριστική απώλεια της ταυτότητας των νησιών (μορφολογία, κλίμακα, τοπίο) και στην υποβάθμιση της κοινής τους κληρονομιάς, θέτοντας σε κίνδυνο τα όποια επιτεύγματα από τη μέχρι τώρα τουριστική ανάπτυξή τους. Για το λόγο αυτό έχουμε καταθέσει δημόσια ένα ψήφισμα (https://sustainablecyclades.eu/) που περιλαμβάνει μέτρα για τη βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών, την πολιτιστική και περιβαλλοντική προστασία και μέτρα για τη δόμηση (όπως πχ. περιορισμό των υπόσκαφων, κατάργηση των μεγάλων επενδύσεων με ακύρωση των ειδικών τοπικών ρυθμίσεων, «αδειών» δημιουργίας πισίνας κλπ) καθ’ υπέρβαση της φέρουσας ικανότητάς τους".

Η έκκληση προς τους δημάρχους

Το εισαγωγικό σημείωμα στη συνέχεια κάνει έκκληση προς του δημάρχους τονίζοντας, ότι "σας ζητάμε να φέρετε το ψήφισμα στο Δημοτικό Συμβούλιο όσο γίνεται ταχύτερα ώστε, και με την παρουσία μέλους μας δια ζώσης ή διαδικτυακά, να γίνει διεξοδική συζήτηση για τον κίνδυνο οριστικής απώλειας της ταυτότητας του κάθε νησιού ξεχωριστά στο βωμό της απληστίας του real estate, προσαρμόζοντας ενδεχόμενα το ψήφισμα στην πραγματική κατάσταση του νησιού σας (δεδομένου ότι γνωρίζουμε τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των νησιών σε ότι αφορά την τουριστική πίεση και το φαινόμενο του υπερτουρισμού, τόσο σε ό,τι αφορά στις υφιστάμενες διατάξεις, τα επίπεδα εξάρτησης της τοπικής οικονομίας από τον τουρισμό, όσο και στα προβλήματα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαφορετικές προτεραιότητες), να ζητήσουμε όλοι μαζί από την κυβέρνηση να εφαρμόσει τον νόμο και πολιτικές για τη μετάβασή τους σε βιώσιμη κατάσταση με βάση τις διεθνείς τάσεις και πρακτικές".

Το πλαίσιο διεκδίκησης

Έχοντας υπόψη το πρόσφατο δελτίο Τύπου Περιβαλλοντικών Οργανώσεων σχετικά με τα προβλήματα που δημιουργεί η εκτός οικισμού δόμηση, το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, επισημαίνουν ότι τυχόν χαλάρωση της κατάστασης και μη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιστροφή της, θα οδηγήσουν στην οριστική απώλεια της ταυτότητας των νησιών (μορφολογία, κλίμακα, τοπίο) και υποβάθμιση της κοινής τους περιουσίας, θέτοντας σε κίνδυνο τη μέχρι τώρα ανάπτυξη τους. Ζητούν από την κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου:

• Άμεση εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, της νομολογίας του Σ.τ.Ε. καθώς και των διατάξεων των υφιστάμενων ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και του τοπίου

• Άμεσο περιορισμό της νέας τουριστικής δόμησης

• Διατήρηση της δυνατότητας κατασκευής μόνο μονόροφων κατοικιών εκτός οικισμού

• Δραστικό περιορισμό της δυνατότητας κατασκευής πισίνας

• Περιορισμό και όχι ενθάρρυνση της δημιουργίας νέων τουριστικών κλινών

• Μεταφορά των πόρων του τέλους ανθεκτικότητας στην τοπική αυτοδιοίκηση

• Ενίσχυση μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης έργων

• Άμεση χρηματοδότηση μελέτης για την εκτίμηση της Φέρουσας Ικανότητας των νησιών

Το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες ζητά από τα Δημοτικά Συμβούλια των Κυκλάδων να τοποθετηθούν στα θέματα αυτά και να στείλουν επιστολή στην κυβέρνηση, ζητώντας την άμεση εφαρμογή τους.