Ηχορρύπανση

Το χειμώνα, από 1η Οκτωβρίου ως 31 Μαρτίου, απαγορεύεται η ηχορύπανση, από 15:30 έως 17:30 και από 22:00 έως 07:30. Είναι ώρες κοινής ησυχίας. Απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα που δημιουργεί θόρυβο.

Γιατί δυο, αντί μιας περιόδου με κοινή ησυχία; Οι περισσότεροι μεσογειακοί λαοί, κοιμούνται λίγη ώρα το μεσημέρι, μετά το μεσημεριανό γεύμα. Είναι η σιέστα. Αυτό οφείλεται πιθανώς στο ότι αυτές τις ώρες ο ήλιος ζεσταίνει πολύ και κάνει αδύνατο να εργασθεί κάποιος, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Λογική εξήγηση. Εντάξει, γιατί τα έχομε τα κλιματιστικά; Όμως αυτό το δικόρυφο ωράριο φαίνεται πως είναι το φυσιολογικό. Η αρτηριακή πίεση και η καρδιακή συχνότητα μειώνονται σ΄ αυτές τις περιόδους και, αν έχει κάποιος εκτακτοσυστολές, αυτές είναι μειωμένες σ΄ αυτά τα χρονικά περιθώρια. Αυτό ισχύει είτε υπάρχει σιέστα είτε όχι. Δηλαδή δεν ορίζονται αυτές οι λειτουργικές παράμετροι από το αν κοιμόμαστε ή όχι, αλλά μάλλον, τόσο ο ύπνος όσο και άλλες λειτουργίες μας ακολουθούν αυτό το δικόρυφο κιρκάδιο, νυχθημερινό, σχήμα. Με άλλα λόγια, η μεσημεριανή σιέστα των μεσογειακών λαών, αν και θεωρείται οικονομικά ασύμφορη, είναι περισσότερο σύμφωνη με τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας. Αυτός μοιάζει να έχει ένα ωρολογιακό πρόγραμμα. που ρυθμίζει ήπια, χωρίς να επιβάλλει, πολλές λειτουργίες του οργανισμού μας. Στον εγκέφαλό μας υπάρχει ένας περίεργος αδένας, η επίφυση (ή κωνάριο), που για πολύν καιρό τον έβλεπαν οι ανατόμοι, αλλά δεν ήξεραν τι κάνει. Κι όμως είναι πολύ σημαντικός. Είναι η μόνη περιοχή του σώματός μας που διαθέτει φωτοευαίσθητα κύτταρα, που διεγείρονται από το φως. Κι όμως το φως δεν φθάνει άμεσα ως την επίφυση. Επιπλέον λειτουργεί σαν ταλαντωτής χάλασης. Οι ταλαντωτές χάλασης έχουν ένα δικό τους ρυθμό, αλλά αυτός επηρεάζεται εύκολα, σε ορισμένες φάσεις του από εξωγενή ερεθίσματα, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι το σκοτάδι. Με το σκοτάδι, ή απλώς περιοδικά, ενεργοποιείται η επίφυση. Εκκρίνει τότε μια ορμόνη, τη μελατονίνη. Κι αυτή φέρνει νύστα, και μαζί και με άλλες αντίστοιχες ορμόνες ρυθμίζει τη διάθεσή μας. Οι διαταραχές τους συνοδεύουν τη χαρά ή την κατάθλιψη, τη σχιζοφρένεια κλπ.

Με άλλα λόγια, ο νόμος του κράτους μας στο συγκεκριμένο θέμα φαίνεται να προσαρμόζεται στο φυσικό νόμο που διέπει την ταλαντούμενη νυχθημερινή λειτουργία του οργανισμού μας. Δεν ακολούθησε το πρότυπο άλλων χωρών, καλύτερα οργανωμένων από εμάς που έχουν συνεχές ωράριο. Μπράβο μας! Μακάρι να γινόταν έτσι με όλους τους νόμους μας, να ταιριάζουν με τις φυσικές, βιολογικές, ανάγκες μας. Δυστυχώς δεν γίνεται έτσι. Τέτοιες στοιχειώδεις ανάγκες είναι πολλές και μια κοινωνία οφείλει να τις εξασφαλίζει σε ανταπόδοση των όσων απαιτεί από τους πολίτες της. Οι πολίτες π.χ. σε κάποια φάση της ζωής τους (θητεία) υπηρετούν την πατρίδα τους εκχωρώντας σ΄ αυτήν ακόμα και το δικαίωμα της ύπαρξής τους. Επίσης πληρώνουν φόρους. Ποιες ανάγκες είναι στοιχειώδεις είναι βέβαια συζητήσιμο. Είναι η σίτιση, ύδρευση, αποχέτευση, στέγαση, παιδεία, υγεία, μεταφορές, δρόμοι, πλατείες, λοιποί κοινόχρηστοι χώροι και άλλα. Το κράτος οφείλει να τα παρέχει χωρίς αντάλλαγμα, όπως στα κατοικίδια ζώα μας, τη γάτα ή το σκύλο μας. Το αντάλλαγμα έχει ήδη δοθεί (π.χ. θητεία κλπ). Μερικές φορές κάποια από τα παραπάνω μπορεί να μην είναι ζωτικά, επομένως ο πολίτης πρέπει να καταβάλει κάποιο αντίτιμο για τη χρήση τους, πέρα από το φόρο που έχει ήδη πληρώσει. Ποιες ακριβώς είναι οι ανάγκες που χρειάζονται, αλλά δεν είναι ζωτικές, πρέπει να το αποφασίσει ο ίδιος ο λαός. Στο σύστημά μας (και στα συστήματα όλου του κόσμου) οι αποφάσεις της πολιτείας (νόμοι) δεν είναι αποφάσεις του λαού τους ούτε των εκπροσώπων του, αλλά των εκπροσώπων των κομμάτων τους οποίους, προεπιλεγμένους, τους έχομε εκλέξει. Το σύνολο των πολιτών αποφασίζει μόνο σε ένα καθεστώς, τη δημοκρατία. Τέτοια όμως υπήρξε μόνο για λίγες δεκαετίες σε μία μόνο χώρα, την Ελλάδα, ιδίως την Αθήνα. Ακόμη κι εκεί δεν ήταν πλήρης, διότι πολίτες δεν ήταν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής, αφού πολίτες δεν ήταν οι γυναίκες, οι δούλοι και οι μέτοικοι.

Θα επιστρέψω όμως στο παράδειγμα των ωρών κοινής ησυχίας. Το κράτος μας νομοθέτησε, σωστά, σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους. Ωστόσο, δεν έχει πάρει τα σωστά μαθήματα από τα καλύτερα οργανωμένα κράτη. Ο νόμος μετατέθηκε απόλυτα σε περιορισμούς των πολιτών. Ναι, αλλά για σκεφτείτε πως το σπίτι μου είναι κοντά στην εθνική οδό και τα αυτοκίνητα μαρσάρουν και δεν με αφήνουν να κοιμηθώ. Τώρα κανένας δεν δημιουργεί θόρυβο. Η πόλη ολόκληρη είναι θορυβώδης. Εδώ ποιον να συλλάβεις και να τιμωρήσεις; Φυσικά υπάρχουν λύσεις. Τις έχω δει σε πιο καλά οργανωμένες χώρες. Στους μεγάλους δρόμους έχουν κατασκευάσει παραπετάσματα, που μπορούν να είναι και πυκνές δεντροστοιχίες κι αυτά τα παραπετάσματα, κόβουν το θόρυβο. Αλλά, είπαμε, σε πιο καλά οργανωμένες χώρες. Πριν από την επιβολή οποιασδήποτε τιμωρίας, το κράτος οφείλει να έχει πάρει τα μέτρα του να ελαχιστοποιήσει την παραβατικότητα. Και μάλιστα, χωρίς να ενοχλεί τους πολίτες του, αλλιώς θα ήταν ένα αστυνομικό καθεστώς.

Το κράτος μας, άλλο παράδειγμα, έχει ένα κώδικα κυκλοφορίας. Δεν μπορείς να τρέχεις πάνω από ένα όριο, υπάρχουν κανόνες πού μπορείς να παρκάρεις, επίσης πώς να κάνεις προσπέρασμα κλπ. Αν παραβείς αυτούς τους κανόνες θα τιμωρηθείς. Και μάλιστα συχνά με εξοργιστική γραφειοκρατική δυσκολία, π.χ. πρέπει να πληρώσεις ένα πρόστιμο όχι εκεί που μένεις ή διαμέσου μιας τράπεζας, αλλά εκεί που έγινε η παράβαση (έτσι ήταν τουλάχιστον όταν εγώ μέχρι προ ετών οδηγούσα, δεν ξέρω αν άλλαξε). Αλλά αυτό, που μεταθέτει την ευθύνη των παραβάσεων στον πολίτη, δεν αρκεί για να αποφεύγονται τα τραγικά τροχαία δυστυχήματα. Οι λωρίδες που πρέπει να τρέχουν τα αυτοκίνητα δεν είναι συντηρημένες. Τα αυτοκίνητα φθείρονται στις λακκούβες και υποχρεώνονται να οδηγούν στη λωρίδα που δεν πρέπει να βρίσκονται. Στο διαχωρισμό των λωρίδων που πάνε κι έρχονται δεν υπάρχει ένα τοιχίο που να εμποδίζει το πάτημα μιας συμβολικής διπλής γραμμής και την οδήγηση στην αντίθετη κυκλοφορία. Αυτά όμως είναι ευθύνες του κράτους, όχι των οδηγών, των πολιτών. Όταν γίνεται μια οδική παράβαση, την πραγματική ευθύνη την έχει όχι μόνο ο οδηγός, που θα τιμωρηθεί, αλλά και το κράτος που δεν τιμωρείται. Και αν η παράβαση οδηγήσει σε τροχαίο δυστύχημα, το θύμα είναι κάποιος πολίτης, όχι το κράτος.

Κάποτε το κράτος μας πρέπει να γίνουμε εμείς οι ίδιοι, οι πολίτες του. Ως τότε, δεν ξέρω.