Γιατί όχι η Σύρος;

Κείμενο: Αλφόνσος Βιτάλης - Φωτογραφία : Αναστάσιος Αποστόλου
  • Τρίτη, 17 Ιουνίου, 2014 - 06:10

Γιατί όχι; Τι της λείπει; Ο πολιτισμός ή μήπως η «βαριά» παράδοση; Λείπει μήπως η αρμονία της φύσης και της αρχιτεκτονικής ή μήπως λείπει το «ανθρώπινο κεφάλαιο»;

Απολύτως τίποτα δεν λείπει από την Σύρο. Έχει και κάτι παραπάνω: μια κοινωνία πολιτών δημιουργική που ακόμα και σε πολύ δύσκολες εποχές όπως η σημερινή, παλεύει να «γυρίσει σελίδα», να περάσει σε ένα νέο αναπτυξιακό πλαίσιο.

Παρακολούθησα λόγω της δημοσιογραφικής - επαγγελματικής μου σχέσης και με την Κύπρο την υπέροχη προσπάθεια της «μικρής Πάφου» που τελικά ανακηρύχθηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017. Γι αυτό και εκτιμώ ότι μπορεί και η Σύρος να κερδίσει τη μάχη και να είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.

Γνωρίζω όμως επίσης πόσο δύσκολα, λόγω του μνημονίου και της πολιτικής λιτότητας, είναι για τον Οργανισμό «ΠΑΦΟΣ 2017» να εξοικονομήσει τα αναγκαία κονδύλια για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα.

Είναι απολύτως λογικό, για κάθε ευρώ που βγαίνει από την τσέπη του φορολογούμενου πολίτη της Σύρου για να κατευθυνθεί προς την προσπάθεια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, αυτόματα να δημιουργούνται ερωτηματικά και προβληματισμοί : «Που θα πάνε τα λεφτά;», «πάλι έργα βιτρίνας για να μαζέψουν ψήφους θα κάνουν;», «εδώ οι δρόμοι είναι χάλια και θα πετάξουμε λεφτά έτσι;», «ο κόσμος πεινάει και χρειάζονται συσσίτια, θα ασχολούμαστε τώρα με το παντεσπάνι;».

Να το πω με άλλα λόγια πιο απλά: Ή το εγχείρημα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας θα είναι ρητά και κατηγορηματικά συνδεδεμένο με ένα οδικό χάρτη που θα οδηγήσει το νησί σε μια νέα ποιοτική και βιώσιμη ανάπτυξη ή διαφορετικά αν είναι να γίνουν «έργα βιτρίνας» και «επιπολαιότητες» και να δαπανηθούν χρήματα χωρίς πρόγραμμα, καλύτερα να μην γίνει.

Οφείλουμε να μην ξεχνάμε το πώς ένας ολόκληρος λαός συστρατεύτηκε και δούλεψε για την ιδέα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αλλά και την πικρή γεύση που άφησε η «επόμενη μέρα», αφού οι όποιες υποδομές δεν αξιοποιήθηκαν, ο ποιοτικός τουρισμός δεν ήλθε, η οικονομία δεν «αναθερμάνθηκε».

Το μέχρι τώρα μοντέλο ανάπτυξης της Σύρου βαλτώνει και φθίνει καθημερινά, λόγω της οικονομικής κρίσης και όχι μόνο. Το Νεώριο δυστυχώς μαραζώνει και το μέλλον του είναι αβέβαιο, οι δημόσιες υπηρεσίες συρρικνώνονται και διαλύονται, το μοντέλο τουρισμού που αναπτύχθηκε παρήκμασε και εξαφανίζεται, τα παλιά καλά αγροτικά προϊόντα του νησιού έχουν περιοριστεί.

Η Σύρος έχει, την ιστορική εμπειρία και το ανθρώπινο κεφάλαιο να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία της πολιτιστικής πρωτεύουσας, να την αξιοποιήσει και να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για την ίδια και τα κοντινά της νησιά, αλλά και για όλες τις Κυκλάδες.

Η προσπάθεια αυτή δεν αφορά μόνο έναν καλό φάκελο παρουσίασης, αλλά κυρίως αφορά έναν σοβαρά επεξεργασμένο οικονομικό–αναπτυξιακό σχέδιο για το νησί που θα δώσει νέα ώθηση μέσα από διαδικασίες πλήρους διαφάνειας, χρηστής διαχείρισης και τακτικής λογοδοσίας.

Το νησί, έχει την ευκαιρία να βελτιώσει την οικονομία του μέσα από την προβολή και την αναγνώριση του ως ένας ποιοτικός πολιτιστικός, τουριστικός και θρησκευτικός προορισμός, καθώς και μέσα από την προσέλκυση επενδύσεων κλίμακας και την δημιουργία θέσεων εργασίας.

Το μεγάλο πρόβλημα των ακτοπλοϊκών συνδέσεων έχει τη δυνατότητα να βελτιωθεί, αλλά κυρίως να αντιμετωπιστεί ως παραγωγική υποδομή και να προωθηθούν βιώσιμες λύσεις μέσα από την ευρωπαϊκή εμπειρία.

Σύμβολο, σε παγκόσμια κλίμακα, μιας αρμονικής διαχρονικής συνύπαρξης δύο διαφορετικών θρησκειών (ορθόδοξων και καθολικών) ακόμα και σε ταραγμένες εποχές (από εθνικιστικές-θρησκευτικές διαμάχες σε γείτονες χώρες και όχι μόνο), η πρωτεύουσα των Κυκλάδων δίνει ανάγλυφα το παράδειγμα της συνεννόησης, της συνεργασίας και αποδοχής του διαφορετικού.

Κατάφερε, να διατηρήσει τη μοναδική και υπέροχη νεοκλασική αρχιτεκτονικής της, συνδυάζοντάς την με πρωτότυπο τρόπο με τη λαϊκή παράδοση και τέχνη και, πρωτίστως, με το ρεμπέτικο του «πρωτομάστορα», Μάρκου Βαμβακάρη. Ένα μουσικό είδος που μπορεί να σταθεί ισάξια δίπλα στη μεγάλη μουσική «αποκάλυψη» της τζαζ.

Όμως σε μια δύσκολη και μεταβατική εποχή παγκοσμίως, όπως η σημερινή, η Σύρος εξακολουθεί να «εκπέμπει» παράδειγμα ενός νησιού, που κατάφερε να μετατραπεί στο πρώτο λιμάνι της Ελλάδας, στο πρώτο εμπορικό κέντρο, αλλά και σε ένα σημαντικότατο βιομηχανικό κέντρο, ενώ ταυτόχρονα από αυτήν αναδείχτηκε και το πρώτο συνδικαλιστικό-δημοκρατικό κίνημα, που συνέβαλε στη συνέχεια σε θεμελίωση εργατικών δικαιωμάτων.

ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ λοιπόν η Σύρος …Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021; Αξίζει κάθε δυνατής υποστήριξης.