Απεργίες υπό προϋποθέσεις

Απόλυτη μεταβολή των συνδικαλιστικών δεδομένων και των εργατικών διεκδικήσεων θα επιφέρει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το οποίο πρόκειται έως το τέλος του έτους να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση και βάλει κυρίως κατά του τρόπου λήψης αποφάσεων για απεργιακές κινητοποιήσεις.

Με κύριο ζητούμενο, από κυβερνητικής πλευράς, τον περιορισμό της

δυναμικής των συνδικάτων και του ρόλου των συνδικαλιστών, αλλά και της δύναμης των απεργιών, το νέο νομοθέτημα επιχειρεί, μετά από 32 χρόνια, να επιφέρει καίριες μεταβολές στον ισχύοντα συνδικαλιστικό νόμο (1264/1982).

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες που αφορούν στο νέο σχέδιο νόμου, οι οποίες δημοσιοποιήθηκαν από μεγάλης κυκλοφορίας αθηναϊκή εφημερίδα, οι κύριες διατάξεις του θα απασχολήσουν τις συζητήσεις του αρμόδιου υπουργού με την τρόικα, που ήδη κατά το παρελθόν είχε θέσει θέμα διευθέτησης των όσων σχετίζονται με τις απεργιακές διεκδικήσεις.

Οι μεταβολές

Μεταξύ των βασικών θεμάτων που θα ρυθμίζει το νέο νομοσχέδιο, πέραν του τρόπου που θα λαμβάνονται οι αποφάσεις για τις απεργιακές κινητοποιήσεις, συγκαταλέγονται η χρηματοδότηση των συνδικάτων, η επαναφορά της ανταπεργίας (λοκ-άουτ), και ο περιορισμός των συνδικαλιστικών αδειών.

Προκειμένου να υπάρξει περιορισμός των απεργιών και γίνει πλέον δυσχερής η οποία λήψη σχετικής απόφασης, θα απαιτείται να υπάρξει πλειοψηφική συναίνεση υπέρ της απεργίας ενός κλάδου, με τη συμφωνία του 50+1% των μελών των συνδικάτων, τη στιγμή που σήμερα κάθε ανάλογη απόφαση λαμβάνεται από τα διοικητικά ή γενικά συμβούλια των συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Η επιλογή της απεργίας ως μορφή συνδικαλιστικού αγώνα και προκειμένου αυτή να νομιμοποιείται, θα πρέπει να πλειοψηφούν υπέρ αυτής τα επί μέρους συνδικαλιστικά όργανα, γεγονός που σύμφωνα με την κυβερνητική λογική, μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και θετικά υπέρ της εργατικής συσπείρωσης και αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος των εργαζομένων περί των συντεχνιακών τους προβλημάτων, καθώς θα προϋποτίθεται μεγάλη συμμετοχή τους ώστε να υπερψηφίζεται η όποια απεργιακή πρόταση.

Ως προσχώματα στην όποια απεργιακή επιλογή θα λειτουργήσει τόσο η απαίτηση για διεύρυνση του χρόνου προειδοποίησης για την πραγματοποίηση της απεργίας, όσο και των υποχρεωτικών διαβουλεύσεων που θα πρέπει να προηγηθούν μεταξύ των εκπροσώπων των εργατικών σωματείων και των εργοδοτών.

Πέραν αυτών επανέρχεται στο προσκήνιο η παλιά διάταξη του 1976, επί υπουργίας Κ. Λάσκαρη, που αφορά στο μέτρο της ανταπεργίας (λοκ-άουτ) και για την χρήση της οποίας είχε ήδη προϊδεάσει η κυβέρνηση από τις περυσινές πολυήμερες κινητοποιήσεις των ναυτικών, κατά τις οποίες είχε ήδη γίνει πολλές φορές λόγος για επαναφορά του μέτρου.

Με την ανταπεργία δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να κλείνει την επιχείρησή του όταν οι εργαζόμενοι προχωρούν σε απεργιακές κινητοποιήσεις διαρκείας, ενεργοποιώντας ένα μέτρο που ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρώπης.

Μεταβολές επέρχονται και στον τρόπο αλλά και τις πηγές χρηματοδότησης των συνδικαλιστικών οργανώσεων, με προσανατολισμό στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής τακτικής, κατά την οποία η οικονομική κάλυψη προκύπτει από τις συνδρομές που καταβάλλουν τα μέλη των συνδικάτων.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα στην χώρα, τα συνδικαλιστικά όργανα λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση, η οποία προκύπτει από ποσοστό επί των εισφορών που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι και παρακρατούν οι εργοδότες.

Επίσης πρόκειται να μεταβληθούν και τα ισχύοντα για τις συνδικαλιστικές άδειες, με το καθεστώς να αυστηροποιείται, τόσο για τους δικαιούχους των αδειών όσο και για τον τρόπο χορήγησης τους.

Ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις

Αντιμέτωπο με το φιλεργατικό του παρελθόν θα βρεθεί το ΠΑΣΟΚ, το οποίο είχε επί σειρά ετών δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με τους συνδικαλιστικούς φορείς της χώρας και τώρα θα κληθεί να υιοθετήσει το κυβερνητικό νομοθέτημα.

Ήδη έγιναν εμφανείς οι πρώτες αντιδράσεις εκ μέρους των συγκυβερνώντων, οι οποίοι με τη στάση τους προκαλούν έντονες ενδοκυβερνητικές αναταράξεις, οι οποίες, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, έναντι ποιού ανταλλάγματος θα κατευνασθούν.

Η συναίνεση από πλευράς ΠΑΣΟΚ στο προωθούμενο αντισυνδικαλιστικό νομοσχέδιο, θα έρθει να ενισχύσει την μεταστροφή του σοσιαλιστικού του προφίλ, το οποίο ούτως ή άλλως έχει στιγματιστεί ανεπανόρθωτα από την συμμετοχή του στο κυβερνητικό σχήμα και της θετικής στάσης των στελεχών του σε κάθε μνημονιακή επιταγή.

Άλλωστε υπέρ αυτού λειτούργησε και ο αρνητισμός που εισέπραξε η προσπάθεια της «Ελιάς» του Β. Βενιζέλου, μειώνοντας τις πιθανότητες να σταθεί το Κίνημα αραγές σε αυτή την μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου του συνδικαλισμού.

Ο νέος συνδικαλιστικός νόμος που πάση θυσία θα πρέπει, κατ’ εντολή της τρόικας, να περάσει η κυβέρνηση, θα σημάνει ουσιαστικά ένα τεστ αντοχής τόσο για την συνοχή της, αλλά και για την συμπαγή διατήρηση του ΠΑΣΟΚ ως πολιτικού εταίρου.

Άλλωστε χαρακτηριστική της επικρατούσας διαφωνίας είναι η δήλωση του γραμματέας επικοινωνίας του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρη Καρύδη, ο οποίος σε τηλεοπτική του εμφάνιση ανέφερε για το θέμα πως «Είχε τεθεί και παλιότερα και το είχαμε απορρίψει. Και τώρα θα το κάνουμε».