Συντεταγμένες ενέργειες κυβερνητικής ενίσχυσης

Κυρίαρχο θέμα των κυβερνητικών διαπραγματεύσεων με τους εταίρους, αλλά και των τοπικών νησιωτικών κοινωνιών, αποτελεί η διατήρηση του ειδικού φορολογικού καθεστώτος των νησιών, το οποίο οφείλεται να τύχει της απόλυτης υπεράσπισης όχι μόνο από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά και από το σύνολο των πολιτών των νησιών, καθώς η όποια μεταβολή του συνεπάγεται αρνητικές επιπτώσεις για τις τοπικές οικονομίες.

Έστω και με καθυστερημένα ανακλαστικά, οι αυτοδιοικητικοί εκπρόσωποι των νησιωτικών περιφερειών και οι πρόεδροι των επιμελητηρίων, αποφάσισαν να δράσουν συντεταγμένα και να αντιτάξουν τα επιχειρήματα τους σχετικά με την απαίτηση εκ μέρους των δανειστών για αύξηση των φορολογικών συντελεστών που ισχύουν στα νησιά.

Η δραστηριοποίηση τους εκφράστηκε με την τεκμηριωμένη αντίθεση τους, όπως αυτή κατατέθηκε, στη συνάντηση που πραγματοποίησαν με τον αρμόδιο υπουργό Οικονομικών, ενώ ακόμα και την ύστατη στιγμή κάνουν λόγο ακόμα και για χρήση της εκλογικής δυνατότητας του δημοψηφίσματος, ώστε να υπάρξει η καταγραφή και της λαϊκής ετυμηγορίας υπέρ της διατήρησης του ειδικού φορολογικού καθεστώτος των νησιών.

Οι εν λόγω κινήσεις θα έπρεπε να έχουν εκδηλωθεί από την περίοδο που γνωστοποιήθηκε η συγκεκριμένη προοπτική των δανειστών, μέσω του e-mail Χαρδούβελη ή έστω με την έναρξη των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης, προκειμένου να ενισχυθεί ο αντίλογος της έναντι των απαιτήσεων των εταίρων.

Εντύπωση προκαλεί πως πολιτικά πρόσωπα που μέχρι πριν την ανάληψη των καθηκόντων της νέα κυβέρνησης, ενώ κατείχαν κυβερνητικές θέσεις και γνώριζαν πολύ καλά πως η αύξηση των μειωμένων συντελεστών των νησιών συμπεριλαμβανόταν στις μεταρρυθμιστικές απαιτήσεις των δανειστών, αρκούνταν σε ανακοινώσεις καθησυχασμού.

Με την προσφυγή στις κάλπες της προηγούμενης κυβέρνησης, η οποία είχε βρεθεί σε οριακό σημείο δυσχέρειας διαχείρισης των σχετικών θεμάτων καθώς και της αδυναμίας διεκπαιρέωσης των οικονομικών υποχρεώσεων της χώρας, που βάσει των οικονομικών στοιχείων αποδείχθηκε πως δεν ήταν σε θέση να καταβάλλει με συνέπεια, τα ακανθώδη αυτά θέματα να μεταφερθούν στη νέα κυβέρνηση, η οποία αποφάσισε να τα διαπραγματευτεί εν συνόλω.

Τώρα, τα ίδια πρώην κυβερνητικά στελέχη εμφανίζονται με ένα επαναστατημένο προσωπείο, προσπαθώντας να πείσουν για το δίκαιο αγώνα διεκδίκησης των κεντημένων των νησιωτών και μέσω αυτού να εξυπηρετήσουν αντιπολιτευτικές σκοπιμότητες.

Ενώ δε λοιδορούσαν ακόμα και τις σκέψεις ή εικασίες για διενέργεια δημοψηφίσματος, προκειμένου η απόφαση των τελικών χειρισμών για την έκβαση της διαπραγμάτευσης να προκύψει από τη λαϊκή βάση, τώρα τάσσονται υπέρ μίας ανάλογης πρότασης δημοψηφίσματος σε τοπικό επίπεδο, για να ενισχύσουν, μέσω δημοκρατικών διαδικασιών, την πολιτική τους αντίδραση.

Κινήσεις που αποδεικνύουν πως οι υποκινητές πολιτικών μεθοδεύσεων δεν σέβονται ούτε στην παρούσα περίπτωση ένα τόσο καίριο θέμα για τις τοπικές νησιωτικές κοινωνίες, καθώς η όποια μεταβολή των φορολογικών συντελεστών θα προκαλέσει ανεπανόρθωτο οικονομικό μαρασμό στα νησιά.

Σε κάθε περίπτωση, στην παρούσα κρίσιμη φάση των κυβερνητικών διαπραγματεύσεων, κρίνεται περισσότερο από αναγκαία η έκφραση έντονης διαφωνίας σε μία τέτοια προοπτική, παρέχοντας προς την κυβέρνηση την πολιτική ενίσχυση που χρειάζεται έναντι των εταιρών, αποδεικνύοντας πως οι προτάσεις και οι θέσεις της τυγχάνουν της απόλυτης κοινωνικής συμπαράστασης.

Αποτελεσματική συνάντηση

Σε προγραμματισμένη συνάντηση του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, με τους περιφερειάρχες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, Γιώργο Χατζημάρκο και Χριστιάνα Καλογήρου, τους εκπροσώπους της ΠΕΔ των αντίστοιχων νησιωτικών περιοχών και τους προέδρους των δύο Επιμελητηρίων, Γιάννη Ρούσσο και Γιάννη Πάππο, συζητήθηκαν εκτενώς οι ενστάσεις και τα λογικά επιχειρήματα κατά της απαιτούμενης από τους δανειστές μεταβολής των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά.

Ως εκπρόσωποι των Κυκλάδων στην παρούσα συνάντηση πέραν του προέδρου του Επιμελητηρίου ήταν και οι τρεις κυβερνητικοί βουλευτές του νομού, Αντώνης Συρίγος, Νίκος Συρμαλένιος και Νίκος Μανιός, η παρουσία των οποίων είχε βαρύνουσα σημασία, καθώς εμφανίστηκαν ως υποστηρικτές των επιχειρημάτων των φορέων.

Οι φορείς ενεργοποιήθηκαν και με την ενημέρωση για την συνάντηση προγραμματίστηκε μία προετοιμασία από όλους τους συμμετέχοντες, προκειμένου να τεκμηριωθεί το λογικό αίτημα αποφυγής, με κάθε τρόπο, της απώλειας των μειωμένων συντελεστών των νησιών.

Κατά την συνάντηση, το κύριο βάρος της ανάλυσης των επιχειρημάτων υπέρ της διατήρησης των μειωμένων φορολογικών συντελεστών έγινε από τους δυο περιφερειάρχες, με τους προέδρους των Επιμελητηρίων να δίνουν συμπληρωματικά στοιχεία υπέρ αυτών.

Παρ’ ότι το υπουργείο είχε στοιχεία που αποτύπωναν το όφελος της μεταβολής των συντελεστών σε 250 εκ. ευρώ, παρουσιάστηκε η τεκμηρίωση από πλευράς Δωδεκανήσου, ότι το πραγματικό όφελος είναι τελικά κάτι λιγότερο από 70 εκ. ευρώ, ενώ η ζημιά η οποία θα προκληθεί εάν μεταβληθούν οι φορολογικοί συντελεστές των νησιών δεν είναι μετρήσιμη.

Από την συζήτηση με τον υπουργό, επιβεβαιώθηκε πως η αύξηση του ΦΠΑ των νησιών έχει τεθεί ως κυρίαρχο θέμα από τους δανειστές, γεγονός το οποίο ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γ. Ρούσσος χαρακτηρίζει ως «ακατανότητο», διότι όπως εξηγεί, «το εισπρακτικό όφελος που προκύπτει από την αλλαγή των συντελεστών, είναι μικρό».

Προς τον υπουργό διευκρινίστηκε πως ως νησιά δεν πρέπει να νοούνται μόνο τα αυτά που παρουσιάζουν αυξημένη τουριστική κίνηση, αλλά υπάρχουν και τα νησιά άλλων τουριστικών μεγεθών, με την απομόνωση των μικρών νησιών και τον ακόμα δυσκολότερο χειμώνα.

Πρόκειται για μία απαίτηση εκ μέρους των εταίρων που θεωρείται πολύ δύσκολο να αναχαιτιστεί, αφού παρουσιάζεται ως κύρια θέληση τους, όμως με την επιχειρηματολογία που ανέπτυξαν οι νησιωτικοί εκπρόσωποι απέδειξαν στον υπουργό πως, εκτός όλων των άλλων, είναι ανυπολόγιστη η καταστροφή που θα προκύψει από τις επιχειρήσεις που θα αναγκαστούν να παύσουν την λειτουργία τους, καθώς θα χάσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, που ισοσκέλιζε με τα υψηλά κόστη μεταφοράς που επωμίζονται, οδηγώντας παράλληλα σε απώλεια θέσεων εργασίας.

Καθώς ο υπουργός πείστηκε από την επιχειρηματολογία που του αναπτύχθηκε, δεσμεύτηκε για την μεταφορά των σχετικών αιτημάτων στο υπουργικό συμβούλιο, προκειμένου η χώρα να επιμείνει στη διατήρηση του ειδικού φορολογικού καθεστώτος των νησιών και να αποτελέσει μία από τις «κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

Συμπερίληψη στις «κόκκινες γραμμές»

Από τις ακολουθούμενες πολιτικές των μνημονίων, οδηγήθηκαν τα νησιά στην απογύμνωση των δομών και των υπηρεσιών, με την απώλεια κάθε έννοιας της νησιωτικότητας, με μόνη τη διαφορά των συντελεστών του ΦΠΑ να παραμένει ως το τελευταίο θετικό μέτρο υπέρ του νησιωτικού χώρου.

Να σημειωθεί ότι τουλάχιστον την τελευταία τριετία έχει επιδεινωθεί δραματικά η κατάσταση τόσο όσον αφορά στον τομέα της επιχειρηματικότητας, όσο και την βιοποριστική καθημερινότητα των πολιτών.

Η κυβερνητική πρόθεση, όπως αυτή δημοσίως είχε διατυπωθεί, αφορούσε στη κάλυψη των απωλειών από την μεταβολή των συντελεστών, με λήψη ισοδύναμων μέτρων, ανταποδοτικών προς το κοινωνικό σύνολο των νησιών.

Αυτή όμως η κυβερνητική κατάκτηση, που ισχύει και στις περισσότερες νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης και μάλιστα με πολύ χαμηλότερους συντελεστές, στην περίπτωση που απωλεσθεί, αυτό θα γίνει δια παντός, με αποτέλεσμα τα μέτρα κοινωνικής ανταπόδοσης να μην είναι δυνατόν να λειτουργήσουν σε βάθος χρόνου, ενώ ανά πάσα στιγμή είναι δυνατό να αρθούν από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Σήμερα αναμένεται να κατατεθεί στον υπουργό από τους νησιώτες εκπροσώπους, ένα υπόμνημα με την τεκμηρίωση της επιχειρηματολογίας που του ανέπτυξαν ώστε αυτό να παραδοθεί στο κυβερνητικό συμβούλιο και να ενισχύσει το αίτημα να συμπεριληφθεί η διατήρηση του ΦΠΑ των νησιών στις «κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης.

Από την πλευρά των φορέων, υπάρχει ήδη ένας σχεδιασμός ώστε να εκφραστεί μία συντονισμένη αντίδραση από το σύνολο των πολιτών των νησιών, οι οποίοι πρέπει να συναισθανθούν τη σοβαρότητα της κατάστασης και να γνωστοποιήσουν προς τους δανειστές πως η άρνηση της κυβέρνησης στην αποδοχή των αυξήσεων των συντελεστών που απαιτούν, συνεπικουρείται και από την υποστήριξη των θιγόμενων κοινωνιών.

Πρόταση δημοψηφίσματος

Αναφερόμενη η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου στη συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών, αλλά και στις συνέπειες που θα επιφέρει στα νησιά μία πιθανή μεταβολή του ΦΠΑ, έθεσε ακόμα και την πιθανότητα δημοψηφίσματος, προκειμένου να υπάρξει πολιτική ενίσχυση του κυβερνητικού αντιλόγου έναντι των δανειστών.

Μεταξύ άλλων στην σχετική της ανακοίνωση γίνεται αναφορά στην επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε, λέγοντας ότι «…Στο επιχείρημα του Υπουργού Οικονομικών ότι οι δανειστές επιμένουν στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, προσδοκώντας έσοδα στα ταμεία του κράτους, οι εκπρόσωποι του Αιγαίου απάντησαν με στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η αύξηση του ΦΠΑ θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα για τα νησιά και την οικονομία της χώρας γενικότερα, αφού το πλήγμα που θα δεχτεί η ανταγωνιστικότητα της νησιωτικής Ελλάδας θα επιφέρει ανυπολόγιστη ζημία, η οποία δεν μπορεί να αποτιμηθεί με βάση την επιβάρυνση και μόνο από την αύξηση των φορολογικών συντελεστών».

Κατάθεση κοστολογημένων προτάσεων τέθηκε από τον Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου, Γιώργο Χατζημάρκο, ο οποίος «αφού κατέστησε σαφές στον κ. Βαρουφάκη ότι οι εκπρόσωποι των νησιών στέκονται με μεγάλο αίσθημα ευθύνης απέναντι στη μάχη που δίνει η χώρα για να επιστρέψει στην ομαλότητα, πρότεινε στον Υπουργό Οικονομικών να καταθέσουν οι φορείς του Αιγαίου συγκεκριμένες και κοστολογημένες προτάσεις ισοδύναμων μέτρων, τις οποίες η κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιήσει στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές, προκειμένου να μην υποστούν τα νησιά την απώλεια ενός μέτρου που για καταστατικούς λόγους της ΕΕ, εάν καταργηθεί, δεν μπορεί να επανέλθει.

Ο κ. Βαρουφάκης έκανε δεκτή την πρόταση του Περιφερειάρχη, μέχρι την Δευτέρα σύσσωμοι οι φορείς του Αιγαίου να ετοιμάσουν και να καταθέσουν τις προτάσεις τους για την αύξηση της εισπραξιμότητας του ΦΠΑ και δεσμεύτηκε ότι θα μεταφέρει στο Κυβερνητικό Συμβούλιο την πρόταση να συμπεριληφθούν και οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στις «κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης, στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις με τους δανειστές».

Αίτημα ενίσχυσης των κυβερνητικών θέσεων απηύθυνε ο κ. Βαρουφάκης, ο οποίος «ζήτησε από τους φορείς του Αιγαίου να ενισχύσουν και πολιτικά τον αντίλογο της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό ελήφθη απόφαση να διενεργηθεί δημοψήφισμα σε όλο το Αιγαίο, ώστε η συμβολή και των νησιωτών στον αγώνα για την διατήρηση της νησιωτικότητας να λάβει τον κοινά συμφωνημένο, απαραίτητο, κινηματικό χαρακτήρα».

Έκφραση αντίδρασης

Για έντονες αντιδράσεις έκανε λόγο η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγίου, προς υπεράσπιση του τελευταίου μέτρου κοινωνικό - οικονομικής στήριξης των νησιών.

Στην σχετική της ανακοίνωση η Π.Ε.Δ. Ν. Αιγίου κάνει λόγο για «Σκληρή και αποφασιστική αντίδραση στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών του Φ.Π.Α. στα νησιά, αποφάσισε ομόφωνα το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, στη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αθήνα, με το ζήτημα του Φ.Π.Α., ως μοναδικό θέμα συζήτησης».

Επισημαίνει δε την ανάγκη ετοιμότητας και εγρήγορσης, αναφέροντας πως «Οι δυσκολίες στη διαπραγματευτική πορεία της χώρας επιβάλλουν ακόμη περισσότερο την ενδυνάμωση του αγώνα των νησιωτών, γι΄ αυτό θα πρέπει να παραμείνουμε σε ετοιμότητα και εγρήγορση – παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις – και αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο το τελευταίο μέτρο που έμεινε στα νησιά, για την κοινωνικό - οικονομική στήριξή τους».

Τέλος υπερασπίζεται την περίπτωση των ενεργειών που θα εκφράζουν την βούληση των νησιωτών κατά της κατάργησης της έκπτωσης του ΦΠΑ, σημειώνοντας ότι «Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων (Π.Ε.Δ.) και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είναι σε συνεχή επαφή με τους αντίστοιχους φορείς του Βορείου Αιγαίου, καθώς και με τους δήμους όλων των νησιών, έτσι ώστε να προβούν σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια είναι αναγκαία και η οποία θα εκφράζει τη βούληση του συνόλου των νησιωτών μας για την αποτροπή του αντικοινωνικού και αντιοικονομικού μέτρου κατάργησης της έκπτωσης του Φ.Π.Α. στα αιγαιοπελαγίτικα νησιά».

Ενωτική διεκδίκηση

Η διατήρηση του κεκτημένου του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. στα νησιά, σημειώθηκε από τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννη Ρούσσο, ότι «παίρνει διαστάσεις Δαυίδ εναντίον Γολιάθ», ο οποίος απηύθυνε προς τους νησιώτες ενωτικό μήνυμα διεκδίκησης.

Συγκεκριμένα με ανακοίνωση του διαμηνύει πως «μας αφορά όλους τους νησιώτες στο Αιγαίο, ασχέτως πολιτικών πεποιθήσεων, καθώς πρόκειται για την άρση ενός μέτρου που έχει θεσπιστεί σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο ως μέσο στήριξης των νησιωτικών περιοχών για την κάλυψη των ανισοτήτων. Η άρση του στο Αιγαίο δεν έχει καμία νομιμοποίηση και καταρρίπτει και το τελευταίο ψυχολογικό οχυρό για τους πολίτες και τους επιχειρηματίες των νησιών μας.

Ενόψει της τελικής μάχης που δίνεται τις ώρες αυτές όλοι οι πολίτες, φορείς και συλλογικά όργανα στα νησιά μας πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα για να ανταποκριθούν άμεσα στις συντονισμένες ενέργειες που σχεδιάζονται τις επόμενες ώρες, ώστε η πίεση που όλο αυτό το διάστημα εκφράζεται από τους πολίτες στα συλλογικά τους όργανα, να διοχετευθεί ενιαία προς τη σωστή κατεύθυνση και το μήνυμα να ακουστεί.

Αυτή την κρίσιμη ώρα συνεχίζουμε να οργανωνόμαστε και να αντιδρούμε ως ένα σώμα, όλοι μαζί, δημιουργώντας μια ισχυρή γραμμή πυρός, για να ανατρέψουμε την άρση του μοναδικού – ίσως – μέτρου που έχει απομείνει ως ένδειξη δημοκρατίας και ισότητας στα νησιά μας».