Μέθυσαν με το αθάνατο νερό του 1821

Η Αναγέννηση ήταν ένα πολιτιστικό κίνημα που ξεκίνησε από την Ιταλία το 15ο αιώνα και εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη. Αποτέλεσε τη γέφυρα στο πέρασμα από το Μεσαίωνα στη σύγχρονη εποχή. Ως κίνημα έφερε άνθηση στις τέχνες, τη λογοτεχνία, τις επιστήμες, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, τις πολιτικές επιστήμες, την εκπαίδευση. Λέγεται ότι ήταν μια προσπάθεια αναβίωσης των ιδεολογιών της αρχαιότητας. Ο άνθρωπος γίνεται το κέντρο κάθε δραστηριότητας και κάθε απόφασης (αναγεννησιακός ουμανισμός).

Καταλυτική στο κίνημα αυτό είναι η παρουσία του σπουδαίου λόγιου Μανουήλ Χρυσολωρά , ο οποίος κατ΄ εντολή του αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου φτάνει στην Ιταλία για να ζητήσει βοήθεια εναντίον των Οθωμανικών επιθέσεων. Το 1397 ο Χρυσολωράς εγκαθίσταται στην Ιταλία όπου διδάσκει τα ελληνικά γράμματα στη Βενετία, Φλωρεντία, Μιλάνο, Παβία και Ρώμη και βάζει τις βάσεις για την άφιξη στη Δύση , μετά την Πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, πολλών σπουδαίων λογίων , επιστημόνων και καλλιτεχνών από την Ανατολή.

Την περίοδο αυτή η Ευρώπη ζούσε σημαντικές στιγμές της ιστορίας της. Βρισκόταν σε διεργασίες αποτίναξης των Σκοτεινών Αιώνων (Μεσαίωνας) και ζούσε την Αναγέννησή της, που στηρίζονταν  στο έργο που είχαν αφήσει οι αρχαίοι Ελληνες. Από την άλλη η πατρίδα μας δεν μπόρεσε ν΄ ακολουθήσει το ρεύμα των υπόλοιπων ευρωπαικών κρατών. Βίωνε το δικό της Μεσαίωνα, μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Από τη μια συνέβαιναν συνταρακτικά γεγονότα στη Δύση όπως η ανάπτυξη των επιστημών, των τεχνών, της λογοτεχνίας, μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση κ.λ.π. και από την άλλη , στην πατρίδα μας, ο πλήρης σκοταδισμός. Όχι για εκατό ή διακόσια αλλά για τετρακόσια ολόκληρα χρόνια.

Την Αναγέννηση διαδέχεται το 18ο αιώνα ο Διαφωτισμός. Οι αγώνες για την αφύπνιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Διοργανώνονται κινήματα εναντίον των φεουδαρχικών διακυβερνήσεων. Τα συνθήματα για Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη εκφράζουν τα κινήματα αυτά, τα οποία δε θα μπορούσαν να αφήσουν αδιάφορους τους Ελληνες.

Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα γεννάται η Φιλική Εταιρεία με σκοπό να ξεσηκώσει τους Ελληνες (και όχι μόνο) εναντίον των Οθωμανών ΄΄Σ΄ ανατολή και δύση και νότον και βοριά , για την πατρίδα όλοι, να ΄χωμεν μια καρδιά. Στην πίστην του καθ΄ ένας ελεύθερος να ζει, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί. Όσοι απ' την τυραννίαν, πήγαν στην ξενητιά, στον τόπον του καθ' ένας, ας έλθη τώρα πιά. Και όσοι του πολεμου, την τέχνην αγροικούν, εδώ ας τρέξουν όλοι, τυρράνους να νικούν΄΄.

Παράλληλα ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στη Διακήρυξή του καλούσε τους Ελληνες: ΄΄Η ώρα ήλθεν, ω Άνδρες Έλληνες! Προ πολλού οι λαοί της Ευρώπης, πολεμούντες υπέρ των ιδίων Δικαιωμάτων και ελευθερίας αυτών, μας επροσκάλουν εις μίμησιν… ας ενωθώμεν λοιπόν με Ενθουσιασμόν! η Πατρίς μάς προσκαλεί...΄΄.

Και πήραν τα όπλα και ξεσηκώθηκαν οι Ελληνες για τα δίκαια του αγώνα. Η φωνή του Μπάυρον δονούσε τις ψυχές τους : ΄΄Αυτόν τον λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα. Μεθύστε με τ΄ αθάνατο νερό του ΄21΄΄ .

Είδαν τα δίκαια του αγώνα τους οι ξένοι και όπως ήταν φυσικό η Επανάσταση έγινε αποδεκτή από τους πνευματικούς κύκλους όλου του κόσμου και δημιούργησαν ένα κίνημα φιλελληνισμού, πολεμώντας τον κατακτητή, είτε με τα όπλα είτε με την …πένα τους.

Ο Ρώσος ποιητής Πούσκιν έγραφε στο ποίημά του Πιστή Ελληνίδα ΄΄Πιστή Ελληνίδα μην κλαις – έπεσε ήρωας , το βόλι του εχθρού καρφώθηκε στο στήθος΄΄. Ενώ στο άλλο με τίτλο Εξεγέρσου, ω Ελλάδα, εξεγέρσου , το οποίο έγραψε το 1829, μετά τη Συνθήκη της Αδριανούπολης , κατά την οποίαν η Ελλάδα αποκτούσε μερική ανεξαρτησία , έγραφε : ΄΄Ω! Χώρα των ηρώων και θεών, έσπασες τα δεσμά της δουλείας,τραγουδώντας τους φλογερούς στίχους του Τυρταίου, του Μπάιρον και του Ρήγα΄΄.

Ενώ ο Δεκεμβριστής Β. Κιουχελμπέκερ έγραφε: ΄΄Φίλοι ,μας περιμένουν τα τέκνα της Ελλάδος . Ποίος θα μας δώσει φτερά; Θα πετάξουμε! Χαμηλώστε βουνά, στερέψτε ποταμοί και λίμνες. Οι Έλληνες μας περιμένουν γρήγορα να φτάσουμε΄΄.

Και αλλού ΄΄Τή βλέπω, καταφθάνει ἡ ἱστορία. Τό καθετί παντοῦ εἶναι παλιό, Θεσμοί, νόμοι, κιτάπια καί βιβλία . Λαοί, ἀπ’ τον ὕπνο σας ξυπνῆστε τῶρα,. Ἦρθε ἡ χαρά, τῆς λεφτεριᾶς ἡ ὥρα΄΄ (Ο Κιουχελμπέκερ οδηγήθηκε στα κάτεργα).

Ο Βίκτωρ Ουγκώ, από τους μεγάλους υποστηρικτές της Ελλάδας στον αγώνα της έγραφε ΄΄Ελλάδα του λόρδου Μπάιρον, Ελλάδα του Ομήρου

Εσύ γλυκιά αδελφή, εσύ δική μας μάνα΄΄.

Ο Φιλέλληνας Άγγλος ποιητής Πέρσι Σέλλεϋ στον πρόλογο του ποιήματος του με τον τίτλο ΄΄ΕΛΛΑΣ΄΄ έγραφε:

΄΄Όλοι είμαστε Έλληνες. Οι νόμοι μας, η φιλολογία μας, η θρησκεία μας, οι τέχνες μας, έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα. Γιατί, χωρίς την Ελλάδα η Ρώμη, η οδηγήτρα, η καταχτήτρα, δεν θα μπορούσε να σκορπίσει κανένα φως κι εμείς θα είμαστε ειδωλολάτρες και άγριοι. Η μορφή και το πνεύμα του ανθρώπου έφτασαν την τελειότητά τους στην Ελλάδα…΄΄.

Ο μεγάλος φιλέλληνας Ιταλός Σαντόρε ντι Σανταρόζα που έχασε την ίδια του τη ζωή στο νησί της Σφακτηρίας έγραφε σε φίλο του: ΄΄Φίλε μου, την Ελλάδα, την πατρίδα του Σωκράτους, την αγαπώ με έρωτα, που έχει μέσα του κάτι το ιερό. Ο ελληνικός λαός, γενναίος, αγαθός, που έχει επιζήσει ύστερ' από ολόκληρους αιώνες δουλείας, είναι αδελφός του δικού μου λαού. Κοινές είναι οι τύχες της Ιταλίας και της Ελλάδας, και επειδή δεν μπορώ να κάνω τίποτε για την πατρίδα μου, οφείλω ν' αφιερώσω τα λίγα χρόνια της ακμής που μου μένουν...΄΄.

Ο Γάλλος συγγραφέας και πολιτικός Φρανσουά ντε Σατωμπριάν πίστευε ότι η Γαλλία ήταν ΄΄η πρωτότοκος θυγάτηρ της Ελλάδος κατά τε την ανδρείαν, την ευφυΐαν και τας τέχνας΄΄. Ουαί , όμως, φοβόταν για τις συνέπειες που θα προκαλούσε στους απόγονους του Λεωνίδα το σκοτάδι της μακροχρόνιας σκλαβιάς.

Η είδηση της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης προκάλεσε μεγάλη αίσθηση σε όλο τον κόσμο. Ποιητές, ζωγράφοι, έμποροι, τραπεζίτες, ευγενείς πολιτικοί ,στρατηγοί μέθυσαν με το αθάνατο νερό του ΄21. Στάθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας απ΄ όλον τον κόσμο.

Ακόμη και Τούρκοι στάθηκαν στο πλευρό των Ελλήνων. Οπως ο μουσουλμάνος θρησκευτικός ηγέτης Χατζή Χαλίλ Εφέντης,που όταν ξέσπασε η Επανάσταση με τον Υψηλάντη αρνήθηκε να εκτελέσει τη διαταγή του τότε σουλτάνου Μαχμούτ Β' για αθρόα σφαγή των Ορθοδόξων που κατοικούσαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία , με τίμημα την εξορία και τη δολοφονία του. Επίσης, ο Τούρκος χειρούργος γιατρός του Οδ. Ανδρούτσου και του Μακρυγιάννη, Χασάν Αγά Κούρταλη, την οικογένεια του οποίου έσφαξαν οι Ελληνες επαναστάτες στην Αταλάντη.