«Ανασφάλεια και αγωνία ζωής στα μικρά νησιά»

Πραγματοποιήθηκε στις Σπέτσες το 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μικρών Νησιών με την συμμετοχή δεκάδων προσκεκλημένων εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Κυβέρνησης, των συναρμόδιων υπουργείων, δήμων και περιφερειών, εκπροσώπων της ακαδημαϊκής Κοινότητας, του επιχειρηματικού, πολιτιστικού και κοινωνικού κόσμου των μικρών νησιών.

Το συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών, την  Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία και τον Δήμο Σπετσών, ενώ την αιγίδα τους έθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΟΚΕ), η Βουλή των Ελλήνων και το καθ’υλην αρμόδιο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Το συνέδριο στήριξαν επίσης το INSULEUR, το CISD, ο ΕΟΑΕΝ και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μικρών Νησιών.

«Η μικρονησιωτική Ελλάδα χώρος ίσων ευκαιριών»

Κατά το τριήμερο του Πανελλήνιου Συνέδριου ακούσθηκαν όλες οι απόψεις και κατά την συζήτηση προέκυψε το συμπέρασμα, πως «η σημερινή κατάσταση έχει επιδεινώσει την βιωσιμότητα των μικρών νησιών. Σήμερα, χώρος ίσων ευκαιριών στην μικρονησιωτική Ελλάδα δεν υφίσταται. Η ανασφάλεια, η αγωνία ζωής στα μικρά νησιά ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες είναι κάτι παραπάνω από εμφανής».

Αξίζει να σημειωθεί, πως κατά την διάρκεια του Συνέδριου το ΕΔΜΝ υπέγραψε πρωτόκολλο συνεργασίας με το Ινστιτούτο Δια Βίου Εκπαίδευσης του ΤΕΙ Αθήνας.

Το ΕΔΜΝ αμέσως μετά το συνέδριο, παρουσίασε στην Βουλή των Ελλήνων και την Υποεπιτροπή Νησιωτικών και ορεινών περιοχών τα συμπεράσματα του 8ου Πανελλήνιου Συνέδριου Μικρών Νησιών και συναντήθηκε ξεχωριστά με τον Γενικό Γραμματέα Αιγαίου, ενώ πραγματοποιήθηκε και τεχνική ενημερωτική συνάντηση αιρετών μικρών νησιών με την Ευρωβουλευτή και μέλος της επιτροπής περιφερειακής ανάπτυξης, κ. Μαρία Σπυράκη.

Το ΕΔΜΝ, μέσα από την ανακοίνωση των συμπερασμάτων της, η οποία κοινοποιείται σε όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, «προτείνει και ενθαρρύνει την κυβέρνηση, τα κόμματα και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να αναλάβουν πρωτοβουλίες για μια κοινή δράση σε θέματα κοινωνικής σύγκλησης και συνοχής χωρίς χάσματα και ανισότητες, και την μετατροπή της μικρονησιωτικής Ελλάδας σε χώρο πραγματικών ίσων ευκαιριών».

Οι προτάσεις του Ελληνικού Δικτύου Μικρών Νησιών

Σύμφωνα με το Δίκτυο, «η Βιωσιμότητα των μικρών νησιών είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη της πορείας όλης της χώρας» και με αυτό το δεδομένο προτείνει λύσεις, στην κατεύθυνση αυτή.

«Κάθε νησί και Δήμος. Εμμένουμε σε αυτή μας την θέση. Η πράξη έδειξε ότι όσα μικρά νησιά ενώθηκαν με μεγάλο δήμο χειροτέρεψε το βιοτικό τους επίπεδο. Ναι, βέβαια, σε διαδημοτικά σχήματα, εκεί όπου οι δήμοι έχουν ελλείψεις».

«Μεταφορά Ανθρώπων Πραγμάτων και Δεδομένων. Είναι πραγματικότητα, ότι ο αριθμός των πλοίων δεν μπορεί πλέον να καλύψει τις ανάγκες της χώρας μας. Επανασχεδιασμός του ακτοπλοϊκού χάρτη της χώρας. Εξασφάλιση ελάχιστου μεταφορικού έργου ανά νησί. Διαφορετική πολιτική, όσον αφορά στην ακτοπλοϊκή σύνδεση τον χειμώνα και ξεχωριστή το καλοκαίρι», με ενίσχυση εκεί όπου χρειάζεται. «Οι βασικοί πυλώνες είναι δύο: στήριξη της Ελληνόκτητης Ακτοπλοΐας και παρεμβατικές κρατικές διορθώσεις, εκεί όπου είναι αναγκαίο, με την συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων πολιτικών και οικονομικών παραγόντων».

«Περισσότερες εξουσίες στην τοπική αυτοδιοίκηση και σε θέματα νομοθεσίας.  (η οριζόντια πολιτική των νόμων δεν βοηθά τις ιδιαιτερότητες των μικρών νησιών. Περισσότερη νομοθετική εξουσία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».

«Διαχειριστική Επάρκεια - Τεχνική Υποστήριξη στους δήμους ώστε να μπορούν να υλοποιούν Εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα, τόσο περιφερειακά όσο και τομεακά. Τα ως τώρα μοντέλα στήριξης των μικρών νησιών, έδειξαν στην πράξη ότι δεν έχουν την δυνατότητα να βοηθήσουν τα μικρά νησιά. Ζητάμε ξεχωριστό φορέα ενίσχυσης και τεχνικής υποστήριξης  των έργων στα μικρά νησιά. Ζητούμε την δημιουργία ξεχωριστής εξωτερικής υπηρεσίας υπό μορφή ανάθεσης έργου για την ωρίμανση και διεκπεραίωση ενός έργου σε  φορείς ανεγνωσμένου επιστημονικού και τεχνικού κύρους (πανεπιστήμια φορείς κλπ). Να προηγείται το  κρίσιμο έργο του ώριμου. Ναι, σε μοντέλα Μελετοκατασκευής».

«Ελάφρυνση των όρων για την χρηματοδότηση έργων ΕΣΠΑ, τόσο στους δήμους, όσο και στους ιδιώτες. Να μπορεί να εκταμιεύεται οφειλή και σε πίστωση. Σε περίπτωση οφειλής φόρου κλπ κρατήσεων από το έργο, να παρακρατούνται σε κάθε καταβολή ποσού του έργου. Έχει παρατηρηθεί έλλειψη ανοικτών μέτρων άμεσης ανάγκης στα μικρά νησιά, πχ  μικρά νησιά και ΑμεΑ. Να αναληφθεί πρωτοβουλία από τις αρμόδιες διευθύνσεις για συνεργασία με φορείς της κοινωνίας σχετικά με τον σχεδιασμό δράσεων όπως οφείλει η πολιτεία σύμφωνα με το ΣΕΣ – ΕΣΠΑ 2014-2020».

«Εξασφάλιση Ελάχιστου Ανθρώπινου Δυναμικού ανά νησί. Καμία απόσπαση από μικρό νησί σε άλλη μεγαλύτερη πόλη. Ενίσχυση της σημερινής κατάστασης με τουλάχιστον μια θέση εκεί που ανά νησί την έχει πραγματική ανάγκη»

«Το μειωμένο ΦΠΑ στα μικρά νησιά δεν ήταν μέτρο ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας. Ήταν η παραδοχή στην πράξη του κράτους της αδυναμίας του να ανταποκριθεί και να προσφέρει στον μικρονησιώτη τα οφειλόμενα. Όχι αύξηση του ΦΠΑ στα μικρά Νησιά».

«Κοινή τιμολογιακή πολιτική στα αγαθά κοινής ωφέλειας (Ηλεκτρικό ρεύμα, Ύδρευση, μεταφορές). Δεν είναι δυνατόν, ένα κυβικό νερό να κοστίζει σε μεγάλες πόλεις κάτω των 30 λεπτών και σε ακριτικά μικρά νησιά να αγγίζει και τα 4 ευρώ. (1200% ακριβότερο)».

«Δημιουργία φορέα Μελέτης δεικτών στα μικρά νησιά. Η σημερινή έλλειψη δεικτών δυσχεράνει την προώθηση θέσεων της πολιτείας και των φορέων σε ότι αφορά την νησιωτική πολιτική σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

«Οι Φυσικοί πόροι Ανήκουν στην κοινωνία. Να γίνουν οι ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να αποκτήσουν ρόλο οι τοπικές κοινωνίες στην διαχείριση των φυσικών πόρων».

«Χωροταξικό στα μικρά Νησιά. Καταγραφή των αναγκών και εφαρμογή του, τόσο επάνω στα νησιά, όσο και στο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό».

«Δημιουργία δομής μιας στάσης, για ενημέρωση των τοπικών μικρονησιωτικών επιχειρήσεων για τις δυνατότητες συμμετοχής τους σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα».

«Μεγαλύτερη υποστήριξη σε δομές ΑμέΑ. Τόσο στην τεχνική υλοποίηση, όσο και στην  λειτουργίας τους και υποστήριξη διαδημοτικών επιχειρηματικών δράσεων (τουριστική προβολή, αθλητισμός, νεολαία, Υγεία, Παιδεία, Πολιτισμός κλπ), εφαρμογής μείωσης των ρύπων, εφαρμογής ΑΠΕ κλπ»

«Ενίσχυση της παραγωγής του πρωτογενούς τομέα και υποστήριξη τους. Υποστήριξη της βιοποικιλότητας, χλωρίδας, πανίδας στα μικρά νησιά και της ακτογραμμής (καθιέρωση Ακτολόγιου)».

«Υποστήριξη τοπικών επιχειρηματιών και τεχνητών μαστόρων οικοδόμων σκαφών κλπ με στόχο την διατήρηση της τοπικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς» και «επιτάχυνση νομοθετικών παρεμβάσεων σε θέματα ανάπτυξης (Υδροπλάνα, καταδυτικός τουρισμός, θαλάσσιος τουρισμός κλπ)».

 «Υποστήριξη και συνέχιση σε εθνικό επίπεδο ευρωπαϊκών προγραμμάτων τα οποία έχουν υλοποιηθεί με άριστο τρόπο και η επέκταση τους προσφέρει μόνο πλεονεκτήματα. (πχ τηλεματικές πλατφόρμες )»

 «Έργα εγκεκριμένα, για τα οποία καθυστερούν οι αδειοδοτήσεις, να επείγουν. Το δημόσιο να θέσει σε πρώτη προτεραιότητα τα μικρά νησιά και να απαντά άμεσα εντός 15 ημερών».

«Ειδικά μέτρα ενίσχυσης των μικρονησιωτών πού κληρονομούν από τους γονείς τους σπίτια με ανάγκες συντήρησης. Σε άλλη περίπτωση τα σπίτια αυτά εγκαταλείπονται και πωλούνται».

«Χρηματοδότηση εκτάκτων μελετών όπως και κατά το παρελθόν με το ποσόν των 50.000 ευρώ, ώστε να ωριμάσουν νέες μελέτες συνυφασμένες με την σημερινή κρίσιμη κατάσταση που υπάρχει στα μικρά νησιά. άμεση προτεραιότητα και συνοπτικές διαδικασίες στη έγκριση αδειών των έργων. (μπορεί πχ να οριστεί ως χρόνος απάντησης μια υπηρεσίας στις αδειοδοτήσεις το 15νθήμερο.)»