«Τα πιο όμορφα απομεινάρια αρχαίου θεάτρου»

Το σημαντικό, καλύτερα σωζόμενο θέατρο της αρχαιότητας, παραδόθηκε και εγκαινιάστηκε στο Δήμο Μήλου, παρουσία του Περιφερειάρχη Ν. Αιγαίου, Γ. Χατζημάρκου, του προέδρου της ΚΕΔΕ, Γ. Πατούλη, του Υπ. Εσωτερικών, Π. Κουρουμπλή και πλήθους εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.

Για την προστασία του μνημείου, εκπονήθηκε το 2009 μελέτη αποκατάστασής του, με χρηματοδότηση του Γ’ Κ.Π.Σ, ενώ αργότερα, το έργο «Ανάδειξη αρχαίου θεάτρου Μήλου» εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013, το οποίο υλοποιήθηκε στο διάστημα από το 2010 έως το 2015 από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, με επίβλεψη των αναστηλωτικών εργασιών από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων.

Τα εγκαίνια του αρχαίου θεάτρου, σηματοδότησαν το ξεκίνημα του 23ου Φεστιβάλ Πολιτισμού του Δήμου Μήλου.

«Παράδειγμα θεάτρου της ύστερης αρχαιότητας»

Στο χαιρετισμό της, η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, κ. Μαρία Βλαζάκη, τόνισε, πως «είμαστε τυχεροί, που μας έτυχε να γεννηθούμε και να δραστηριοποιηθούμε σ’ αυτή τη γωνιά του κόσμου, την Ελλάδα, σ’ αυτό τον τόπο, που προικίστηκε, εκτός των άλλων, με ένα μακρύ και παραγωγικό παρελθόν, το οποίο μας κληρονόμησε πλούσια πολιτιστικά αγαθά. Είμαστε ευλογημένοι να έχουμε την ευθύνη της προστασίας και διαχείρισης μνημείων, όπως αυτό, που μαρτυρούν, όχι μόνο την υψηλή τεχνική κατάρτιση των ανθρώπων που έδρασαν σε αυτό το μέρος πριν από εμάς, αλλά και τις πνευματικές τους ανησυχίες».

Όπως εξήγησε, «το μνημείο που μας φιλοξενεί σήμερα, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα θέατρα της αρχαιότητας, κατασκευασμένο στα Ρωμαϊκά χρόνια, σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από μάρμαρο, πάτησε πάνω σε αρχαιότερα λείψανα, όπως μαρτυρούν ταφικές κατασκευές, που εντοπίζονται κάτω από αυτό και γύρω του. Ήταν ενταγμένο σε έναν αστικό ιστό, την αρχαία πόλη της Μήλου, ενώ σήμερα, αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου μνημειακού συνόλου. Πρόκειται για παράδειγμα θεάτρου της ύστερης αρχαιότητας, στον τύπο, που συνηθίζονταν στις ανατολικές επαρχίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας».

Παράλληλα, επεσήμανε, πως «ένας ακόμη λόγος, που πρέπει να αισθανόμαστε υπερηφάνεια, είναι το είδος και το επίπεδο των εργασιών, που συντελέστηκαν εδώ, από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού, με βασικό στήριγμα την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου και το Δήμο Μήλου», κάνοντας αναφορά και στο ιστορικό των εργασιών, τους επιστήμονες και το προσωπικό που συνεργάστηκαν για την αποκατάστασή του, συγχαίροντας και ευχαριστώντας τους. Επιπλέον, ειδική μνεία έκανε στην αγαστή συνεργασία πλήθους φορέων, προκειμένου να παραχθεί το εξαιρετικό αυτό αποτέλεσμα, που όπως ανέφερε, «προσωπικά, πιστεύω πως είναι ίσως τα πιο όμορφα απομεινάρια αρχαίου θεάτρου, σε ένα από τα πιο προνομιακά σημεία των Κυκλάδων», δεδομένου ότι συνδυάζει ιστορική κληρονομιά και καλλιτεχνία, φυσικό κάλλος και μοναδική οπτική στη θάλασσα.

«Βάρος ευθύνης και απίστευτα μεγάλης κληρονομιάς»

Με τη σειρά του, ο Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου, κ. Γιώργος Χατζημάρκος τόνισε, πως «είναι πολύ μεγάλη η χαρά κι ακόμα μεγαλύτερη η συγκίνηση, σε αυτό τον ιδιαίτερο χώρο. Είναι από αυτές τις στιγμές που αισθάνεσαι το βάρος της ευθύνης μίας απίστευτα μεγάλης κληρονομιάς, αισθάνεσαι το βάρος της κρίσης. Καταλαβαίνεις ότι είσαι σε μία γενιά, που πολύ δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί αντάξια αυτών, που δημιούργησαν αυτά τα μνημεία».

Ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε στους ολοένα μειούμενους πόρους, που λαμβάνουν οι ΟΤΑ β’ βαθμού, μεταξύ των οποίων τους λιγότερους, η ΠΝΑι, η οποία, σύμφωνα με τον κ. Χατζημάρκο, είναι «η μόνη περιφέρεια που βάζει ίδιους πόρους για δράσεις και έργα πολιτισμού».

«Να αποτελέσει επίκεντρο πολιτισμού»

«Αποδίδεται ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό έργο πολιτισμού στη Μήλο, στα παιδιά της Μήλου και σε όλη την Ελλάδα. Μέσα από πολύ σκληρή δουλειά και συνεργασία του κράτους, της Περιφέρειας, του Δήμου Μήλου, αλλά και με πολύ κόπο, κάτω από τον καυτό ήλιο της Μήλου αρχαιολόγων και εργαζομένων, τους οποίους πραγματικά θέλω να ευχαριστήσω από το βήμα, για όλη αυτή την προσπάθεια», σημείωσε ο Δήμαρχος Μήλου, κ. Γεράσιμος Δαμουλάκης στην ομιλία του.

Όπως επεσήμανε, «είναι πράγματι πολύ συγκινητικό, ως Δήμαρχος, ως δημότης και ως παιδί, που μεγάλωσε στη Μήλο και ξέρει πώς ήταν το αρχαίο θέατρο, σε τι κατάντια – ας μου επιτραπεί αυτή η λέξη – ήταν, σήμερα να είναι στολίδι, που παραδίδεται σε όλους μας. Ιδιαίτερα στα παιδιά της Μήλου, σε αυτά ανήκει αυτός εδώ ο χώρος και γι’ αυτό ο Δήμος Μήλου και η Πολιτιστική Επιτροπή, αποφάσισε να ξεκινήσει αυτή η εκδήλωση με τα δικά μας παιδιά, τα παιδιά της μουσικής σχολής «Μηλίων Τέχνες», τα οποία καταθέτουν την αγνή καρδιά τους και περνούν το μήνυμα, αλλά και με μία συμβολική παράσταση, αυτή, που λίγο παραπάνω, στα τείχη της Μήλου, διαδραματίστηκε. Ο «Διάλογος των Μηλίων», το πλέον διαχρονικό αφήγημα, σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας, το οποίο αναφέρεται στο δίκαιο του ισχυροτέρου», το οποίο σκηνοθέτησε ο κ. Πέτρος Ζούλιας.

Κλείνοντας, ο κ. Δαμουλάκης υπογράμμισε, ότι «θέλω αυτό το σημείο, του αρχαίου θεάτρου, να αποτελέσει σημείο αγάπης όλων μεταξύ μας, να αποτελέσει επίκεντρο για τον πολιτισμό μας και μέσω αυτού, η Μήλος μας, να ακουστεί και στα πέρατα του κόσμου».

Σημερινά μηνύματα από τα αρχαία κείμενα

Λαμβάνοντας το λόγο, ο προσκεκλημένος Πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας και Δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μελεμένης, κ. Κυρίζογλου Λάζαρος, υπενθύμισε την ιστορική αναφορά του αρχαίου Έλληνα ιστορικού, Θουκιδίδη, που ενέπνευσε το θέμα της θεατρικής παράστασης του κ. Ζούλια.

Όπως ανέφερε ο Θουκιδίδης, «εκστράτευσαν οι Αθηναίοι εναντίων της Μήλου, με 30 δικά τους καράβια 6 από τη Χίο και 2 από τη Λέσβο, σύνολο 38 καράβια και με 1200 οπλίτες 200 τοξότες και 20 υποτοξότες Αθηναίους και με περίπου 1500 νησιώτες συμμάχους. Οι Μήλιοι είναι άποικοι των Λακεδαιμονίων και δεν ήθελαν να είναι υπήκοοι των Αθηναίων, όπως οι άλλοι νησιώτες». Αφού οι Μηλιοι αρνήθηκαν να συμβιβαστούν με τους καταφανώς ισχυρότερους Αθηναίους, παραδίδοντας την ελευθερία τους, ο Θουκιδίδης συνεχίζει, πως «οι μεν πρέσβεις των Αθηναίων επέστρεψαν στο στρατόπεδο, οι δε στρατηγοί τους, αφού οι Μήλιοι δεν παραδέχονταν τίποτα, άρχισαν τον πόλεμο. Και οι Αθηναίοι σκότωσαν όλους τους Μηλίους άνδρες, όσους συνέλαβαν, τις δε γυναίκες και τα παιδιά, τους κατέστησαν δούλους».

Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας ως επίλογο, αναφορικά με το «δίκαιο του ισχυρότερου», υπενθύμισε τα λόγια του Αλ. Παπαδιαμάντη:

«Έτσι γίνεται πάντοτε, οι ισχυρότεροι θέλουν να επιβάλλουν το δίκιο το δικό τους, κόντρα στην αρχή της δικαιοσύνης. Αλλά η αλαζονεία ποτέ δεν τους ωφελεί στο τέλος».

Την παράδοση του αρχαίου θεάτρου στο Δήμο Μήλου χαιρέτησαν επίσης από το βήμα, ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, κ. Δημήτρης Αθανασούλης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Γιώργος Πατούλης, καθώς και η Υπεύθυνη του Τομέα Πολιτισμού του ΕΔΔΥΠΠΥ, κ. Μαρίνα Σταυράκη-Πατούλη.

Στη συνέχεια ακολούθησε η μουσική εκδήλωση, από τα παιδιά της μουσικής σχολής της Μήλου, ενώ η εκδήλωση, έκλεισε με την παράσταση του κ. Ζούλια, η οποία βασίζεται στο πρωτότυπο κείμενο του Θουκυδίδη, σε επιμέλεια, διασκευή και μετάφραση του κ. Ζούλια, αλλά και στο κείμενο του Γιάννη Ρίτσου «Η καταστροφή της Μήλος» και όπου πρωταγωνίστησαν η Νένα Μεντή, ο Νίκος Νίκας, η Μαριάννα Τουντασάκη και άλλοι νέοι ηθοποιοί, οι οποίοι απέσπασαν το θερμότερο χειροκρότημα από τους θεατές του κατάμεστου αρχαίου θεάτρου της Μήλου.