“Φρένο” σε διαγωνισμούς και αναθέσεις

Μεγάλα ζητήματα ανακύπτουν από την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, που ψηφίστηκε και εφαρμόζεται, όσον αφορά στις αναθέσεις και τις δημόσιες συμβάσεις έργων στους Δήμους, καθώς υπάρχουν μεγάλες ασάφειες και πολύπλοκες διαδικασίες, οι οποίες ακόμη δεν έχουν διευκρινιστεί, παρά την άμεση θέση σε εφαρμογή του νόμου.

Την έλλειψη προετοιμασίας, σχετικά με την εφαρμογή του νόμου, που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις και τις αναθέσεις, εκ μέρους των δήμων, καταγγέλλουν η ΚΕΔΕ, ως το κεντρικό συλλογικό όργανο των ΟΤΑ α’ βαθμού, αλλά και Δήμαρχοι των Κυκλάδων, οι οποίοι τονίζουν, ότι ενώ η εφαρμογή του πλαισίου ήρθε αμέσως μετά την έκδοση του σχετικού ΦΕΚ, οι γενικές του κατευθύνσεις, αλλά και τα δυσνόητα σημεία του, προκαλούν «πονοκέφαλο» στις αρμόδιες υπηρεσίες, οι υπάλληλοι των οποίων, είτε ακόμη μελετούν το μακροσκελέστατο κείμενο του νόμου, είτε αδυνατούν να προχωρήσουν σε διαδικασίες, λόγω της έλλειψης διευκρινιστικών εγκυκλίων, οι οποίες δεν έχουν εκδοθεί από το Υπουργείο, ήδη έναν περίπου μήνα μετά την ψήφισή του.

Επιτακτική ανάγκη αναβολής της εφαρμογής

Εκ μέρους της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), εκφράστηκαν εξ αρχής προβληματισμοί, σχετικά με τα ουκ ολίγα δυσνόητα σημεία, αλλά και τις γενικόλογες κατευθύνσεις, που δεν δύναται να εφαρμοστούν σε ειδικές περιπτώσεις.

Μάλιστα, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Γιώργος Πατούλης, πραγματοποίησε συνάντηση με τον Υπουργό Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων, κ. Χρήστο Σπίρτζη, προκειμένου να του γνωστοποιήσει τις θέσεις των ΟΤΑ, ζητώντας την αναστολή της εφαρμογής του νόμου έως την αρχή του επόμενου έτους, προκειμένου οι αρμόδιες υπηρεσίες να έχουν τη δυνατότητα να εξοικειωθούν με τη νέα νομοθεσία, αλλά και να διατυπώσουν τα όποια προβλήματα προκύπτουν από τις διατάξεις του, έτσι ώστε να υπάρξουν τροποποιήσεις, για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

Κατά τη συζήτηση ο κ. Πατούλης και τα μέλη της αντιπροσωπείας της ΚΕΔΕ επισήμαναν στον υπουργό ότι ο σχετικός νόμος κινείται σε αρκετά σημεία του σε θετική κατεύθυνση και συμβάλλει στην ενίσχυση της διαφάνειας και στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας.

Ωστόσο, όπως υπογράμμισαν, αρκετές διατάξεις του περιέχουν ασάφειες, κρίνονται αναποτελεσματικές και έχουν δυσνόητο περιεχόμενο κυρίως σε ζητήματα που σχετίζονται με τις απευθείας αναθέσεις των τεχνικών έργων, όσο και με τις αναθέσεις υπηρεσιών και προμηθειών, γεγονός που, όπως τόνισαν, έχει «παγώσει» πολλά έργα νευραλγικής σημασίας για τις τοπικές κοινωνίες.

Επίσης επισήμαναν ότι υπάρχουν κενά στις διατάξεις που αναφέρονται στη συγκρότηση των γνωμοδοτικών οργάνων (επιτροπές ενστάσεων-παραλαβής) σε σχέση με την ειδική νομοθεσία που ισχύει για τα όργανα των Δήμων.

Ο κ. Πατούλης μετέφερε στον υπουργό την ομόφωνη απόφαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ να υπάρξει αναστολή, για ένα χρόνο, της εφαρμογής του νόμου για τους Δήμους, προκειμένου να μεσολαβήσει μία μεταβατική περίοδος κατά την οποία θα εξειδικευθεί το θεσμικό πλαίσιο αναθέσεως έργων και υπηρεσιών των Δήμων.

Προς αυτή την κατεύθυνση ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ γνωστοποίησε την πρόθεσή του να συναντηθεί άμεσα με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να υπάρξει σχετική συναίνεση για το συγκεκριμένο θέμα και από την πλευρά της Επιτροπής.

Σε κάθε περίπτωση η αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ ζήτησε την τροποποίηση ορισμένων διατάξεων, προκειμένου να διευκολύνονται ορισμένοι μικροί νησιωτικοί και ορεινοί Δήμοι, οι οποίοι δεν διαθέτουν επαρκές τεχνικό προσωπικό και υποδομές.

Από την πλευρά του ο υπουργός εμφανίστηκε θετικός σε αλλαγές επιμέρους διατάξεων, κατόπιν σχετικών παρατηρήσεων που θα τεθούν από την ΚΕΔΕ.

Σε αυτή την κατεύθυνση κατά τη συνάντηση αποφασίστηκε η σύσταση κοινής επιτροπής στην οποία θα μετέχουν εκπρόσωποι της ΚΕΔΕ και του υπουργείου, με αντικείμενο τη διατύπωση και επεξεργασία αιτημάτων των Δήμων με σκοπό την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του νόμου.

Επιπρόσθετα αποφασίστηκε να διεξαχθούν δύο ενημερωτικού χαρακτήρα ημερίδες, προκειμένου να συζητηθούν και να απαντηθούν ενστάσεις και ερωτήματα που έχουν οι Δήμοι.

Προς το σκοπό αυτό θα αποσταλεί άμεσα από την ΚΕΔΕ επιστολή προς όλους τους Δήμους με το αίτημα να αποστείλουν στην ΚΕΔΕ κάθε φύσεως ερωτήματα που έχουν επί των διατάξεων του νόμου.

Στο πλαίσιο της συζήτησης ο υπουργός πρότεινε στον κ. Πατούλη να μετάσχει η ΚΕΔΕ σε προγραμματική σύμβαση με το υπουργείο για τη σύσταση νέου φορέα για τα δίκτυα τηλεπικοινωνίας.

Επίσης ζήτησε τη συνεργασία της ΚΕΔΕ για την υλοποίηση υδατοδρομίων σε Δήμους.

Ο κ. Πατούλης ανταποκρίθηκε θετικά και στις δύο προτάσεις του υπουργείου, επισημαίνοντας ότι η ΚΕΔΕ είναι θετική σε κάθε νέα πρωτοβουλία που αναβαθμίζει το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και είναι στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής των πολιτών.

Στην αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ εκτός από τον Πρόεδρο Γ. Πατούλη μετείχαν ο Δήμαρχος Αμφιλοχίας Απ. Κοιμήσης, ο Δήμαρχος Νίκαιας-Ρέντη Γ. Ιωακειμίδης, ο Δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα Δ. Τσιαντής, ο νομικός σύμβουλος της ΚΕΔΕ Π. Ζυγούρης,  η δικηγόρος της ΚΕΔΕ Ν. Αλεξίου, ο οικονομολόγος-σύμβουλος της ΚΕΔΕ Γ. Γαλανός και ο Γενικός Διευθυντής της ΚΕΔΕ Ε. Πάνου.

«Έχει “παγώσει” όλο το σύστημα»

Προβληματισμό, σε σχέση με την εφαρμογή του νόμου, εξέφρασε ο Δήμαρχος Μυκόνου, κ. Κωνσταντίνος Κουκάς, ο οποίος και με την ιδιότητά του ως νομικός, εντοπίζει αρκετά “θολά” σημεία, σε ό,τι αφορά στην διατύπωση των διατάξεων, με αποτέλεσμα όλες οι διαδικασίες να παραμένουν στάσιμες, έως και την έκδοση ερμηνευτικών εγκυκλίων από το Υπουργείο.

«Μένουν πάρα πολλές ερμηνευτικές εγκύκλιοι, που δεν έχουν βγει, ενώ παράλληλα έχει “παγώσει” όλο το σύστημα και έχει σταματήσει η αναπτυξιακή πορεία όλων των Δήμων», σημείωσε, τονίζοντας, πως «πρόκειται για έναν δαιδαλώδη νόμο, ο οποίος ναι μεν, βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά σε Δήμους, όπως είναι ο δικός μας, που έχουμε έναν υπάλληλο, έναν μηχανικό, στην Τεχνική Υπηρεσία και την πολεοδομία, δυσκολεύουν τα πάντα πάρα πολύ».

Σύμφωνα με τον κ. Κουκά, «είναι σωστό το πνεύμα του νόμου, ωστόσο, είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Φυσικά, κάθε αρχή και δύσκολη και το σέβομαι αυτό, αλλά δεν δόθηκε μία περίοδος προσαρμογής και η εφαρμογή του νόμου δεν συνδυάστηκε με την προετοιμασία και την κατάρτιση των όποιων υπαλλήλων».

Ως εκ τούτου, όπως επεσήμανε, «συντάσσομαι με την θέση του προέδρου της ΚΕΔΕ, η εφαρμογή του νόμου να παραταθεί έως και τις 31 Δεκεμβρίου, ώστε να μην ανακοπεί η αναπτυξιακή πορεία των Δήμων τώρα, οι διαγωνισμοί και οι αναθέσεις, που όλοι έχουμε προϋπολογισμούς και τους εφαρμόζουμε το τελευταίο τετράμηνο του χρόνου και από 1η Ιανουαρίου, να έχουν βγει μέχρι τότε όλες οι απαραίτητες ερμηνευτικές εγκύκλιοι, το Υπουργείο Εσωτερικών αρμοδίως να έχει μεριμνήσει για τη διεξαγωγή σεμιναρίων για τους υπαλλήλους, προκειμένου να μπορέσουμε να τον εφαρμόσουμε σωστά».

Επαναλαμβάνοντας πως το θεσμικό πλαίσιο αποτελείται από «ένα τεράστιο νομοθετικό κείμενο», υπογράμμισε, πως «χρειάζεται εξειδίκευση ανάλογα με την περίπτωση, η οποία ακόμη δεν έχει υπάρξει. Ξαφνικά, βρεθήκαμε με διαγωνισμούς έτοιμους, τους οποίους δεν μπορούμε να κάνουμε, διότι πρέπει να συμμορφώνονται με το νέο πλαίσιο, το οποίο νέο πλαίσιο δεν το ξέρει κανείς εμπεριστατωμένα, να μας συμβουλεύσει».

«Σίγουρα, στους μεγάλους Δήμους θα ξεπεραστούν πολύ πιο γρήγορα αυτά τα προβλήματα, αλλά για τους μικρούς Δήμους, τους δικούς μας, τους νησιωτικούς και υποστελεχωμένους, τίθεται ένα μεγάλο ανάχωμα στην αναπτυξιακή τους πορεία», ανέφερε ο κ. Κουκάς, σχολιάζοντας, ότι «η κεντρική διοίκηση, αντί να μεριμνά για τους μικρούς και νησιωτικούς Δήμους, όπως πολύ ωραία τα λέει στην κουβέντα ο Υπουργός και συνεχώς βάζει αναχώματα. Άλλο, να είχαμε 20 και πλέον μηχανικούς, που διαθέτει ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης και άλλο να υπάρχει ένας, όπως στο Δήμο Μυκόνου».

Απροετοίμαστες οι υπηρεσίες, «αλαλούμ» με τις διαδικασίες

Στην ίδια λογική κινούνται και οι δηλώσεις του Δημάρχου Σίφνου, κ. Ανδρέα Μπαμπούνη, ο οποίος επίσης υποστήριξε, πως «είναι ένα περίπλοκο νομοσχέδιο και σίγουρα φάνηκε ότι έγινε με μία προχειρότητα. Χρειάζεται ακόμη να αποσαφηνιστούν πάρα πολλά θέματα, ειδικά σε σχέση με τις απευθείας αναθέσεις, τις συμβάσεις για τις προμήθειες και τα έργα, πριν εφαρμοστεί το θεσμικό πλαίσιο».

Όπως επεσήμανε ο κ. Μπαμπούνης, ενώ θα έπρεπε πρώτα να ληφθούν υπόψιν όλες οι παράμετροι και να δοθεί χρόνος προετοιμασίας, παρατηρήθηκε το αντίθετο, δηλαδή, πρώτα να ψηφίζεται νόμος του κράτους και αργότερα να ακολουθεί η διαβούλευση με τους Δήμους, με αποτέλεσμα, στο μεσοδιάστημα της εφαρμογής του και προτού ληφθούν αποφάσεις για την τροποποίηση τυχόν άστοχων διατάξεων, να δημιουργείται ένα «αλαλούμ», αναφορικά με ιδιαίτερα σημαντικές διαδικασίες, στις οποίες στηρίζεται η λειτουργία των Δήμων.

«Μιλώντας και με μηχανικούς του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), αλλά και γενικότερα και με ιδιώτες, οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι γίνεται, δεν γνωρίζουν πώς βαδίζουμε. Ο νόμος περιέχει πολλές ασάφειες, οι οποίες πρέπει να διευκρινιστούν, γι’ αυτό και ζητάμε, μέσω του κεντρικού συλλογικού μας οργάνου, την αναστολή της εφαρμογής του νόμου, έως το τέλος του 2016, έτσι ώστε στο διάστημα αυτό, να δοθούν οι όποιες διευκρινίσεις, με κάποιες εγκυκλίους, με κάποιες διατάξεις από το Υπουργείο, από κάποιον αρμόδιο», σημείωσε.

Σχετικά δε, με όσες αναθέσεις αποφασίστηκαν εν μέσω της αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου, ο Δήμαρχος Σίφνου υποστήριξε, ότι «διαβάζοντας τις διατάξεις του ΦΕΚ, καταλαβαίνω, πως για όσες αναθέσεις – και όχι συμβάσεις – έχουν γίνει, με απόφαση Οικονομικής Επιτροπής, έως και την ημέρα εφαρμογής του νόμου, ισχύει το παλαιότερο καθεστώς».

Αντίστοιχα με το Δήμαρχο Μυκόνου και ο Δήμαρχος Σίφνου, αναφέρθηκε στο τεράστιο ζήτημα των υποστελεχωμένων υπηρεσιών και των ελλείψεων, οι οποίες σε συνδυασμό και με τη νέα νομοθεσία, αναμένεται να προκαλέσουν προβλήματα.

«Εμείς, αυτό το οποίο “φωνάζουμε” και λέμε συνέχεια, είναι ότι πρέπει να υπάρχει στελέχωση, τόσο του Δήμου Σίφνου, όσο και των υπόλοιπων μικρών Δήμων, με το απαραίτητο τεχνικό προσωπικό, ώστε να μπορέσει να προχωρά τις διαδικασίες αυτές. Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σίφνου, αριθμεί, ουσιαστικά, τρία άτομα, τα οποία λόγω του τεράστιου όγκου εργασίας, δεν έχουν προλάβει καν να διαβάσουν ολόκληρο το μακροσκελές ΦΕΚ», τόνισε, ενώ ανέφερε, ότι «ειδικά για εμάς, που δεν έχουμε συγκροτημένη Τεχνική Υπηρεσία, διότι μπορεί να έχουμε τρία άτομα, αλλά δεν έχουμε διαχειριστική επάρκεια και κάθε φορά, οτιδήποτε χρειάζεται να κάνουμε, πρέπει να απευθυνόμαστε στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, είναι κάτι, για οποίο, θα πρέπει σίγουρα να υπάρξει ειδική μέριμνα, όπως και για το σύνολο των μικρών και νησιωτικών Δήμων, διότι αν τώρα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε δυο-τρία πράγματα ως Δήμος, με αυτή τη διαδικασία δεν θα μπορούμε να κάνουμε τίποτε».

«Μας βάζουν όλους, όπως κάθε φορά γίνεται, στο ίδιο τσουβάλι. Δεν υπολογίζουν τη νησιωτικότητα, δεν υπολογίζουν τις πρακτικές δυσκολίες ενός μικρού Δήμου. Βάζουν σε ένα τσουβάλι τη Σίφνο και τη Σίκινο ή τη Φολέγανδρο, με τη Ρόδο και τη Σύρο, που έχουν τεράστιες υπηρεσίες», τόνισε κλείνοντας.