Η νησιωτικότητα στην πράξη

Υποστήριξη των νησιωτικών κοινωνιών, με δέσμη μέτρων ανάπτυξης των νησιών, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, από τη Νίσυρο, θέτοντας προτεραιότητες στα θέματα υγείας, παιδείας και μεταφορών, με στόχευση στη νησιωτικότητα, όπως σημείωσε.

Ο πρωθυπουργός, επισκέφτηκε το ακριτικό νησί της Δωδεκανήσου για να θέσεις τις βασικές αρχές της νησιωτικότητας και τα μέτρα που την ενισχύουν, με παρόντες τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο, τον υπουργό Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουμπλή, τον υφυπουργό Νεκτάριο Σαντορινιό και βουλευτές των Δωδεκανήσων και των Κυκλάδων, όπως ο Αντώνης Συρίγος και ο Νίκος Συρμαλένιος.

«Η Ελλάδα είναι νησιωτική. Οφείλουμε να δείξουμε έμπρακτα την στήριξή μας στους νησιώτες», είπε ο Αλέξης Τσίπρας, συμπληρώνοντας «Απευθύνομαι σε αυτούς που φυλάνε Θερμοπύλες... Η πολιτεία έχει χρέος να είναι δίπλα σας... Να έχετε ίσα δικαιώματα όπως όλοι οι άλλοι Έλληνες πολίτες».

Έκανε λόγο για αναπτυξιακό πρόγραμμα εδαφικής συνοχής των νησιωτικών περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προωθείται η νησιωτικότητα ως θεμελιώδης πολιτική της Ε.Ε. ως θέμα με την ανάληψη της προεδρίας της Μάλτας.

Ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι «Χρειάζεται ολοκληρωμένος σχεδιασμός παραγωγικής ανασυγκρότησης των νησιών» και ανακοίνωσε την άμεση ενεργοποίηση του Συμβουλίου Νησιωτικής Πολιτικής, ενώ για την ίδρυση του Ερευνητικού Ινστιτούτου Νησιωτικής Πολιτικής προωθείται το Προεδρικό Διάταγμα.

Ακτοπλοϊκό, Παιδεία και Υγεία

Στις ανακοινώσεις περιλαμβανόταν ο σχεδιασμός ακτοπλοϊκού δικτύου συνδυασμένων μεταφορών, με την εφαρμογή της αρχής του μεταφορικού ισοδυνάμου, που αφορά στην εξομοίωση και για τα νησιά του κόστους της απόστασης στη στεριά.

Συγκεκριμένα θα υπάρξει επανασχεδιασμός του δικτύου ακτοπλοΐας, επί του οποίου θα υπάρξει διαβούλευση με τις νησιωτικές κοινωνίες ώστε να καταστεί λειτουργικό για τους νησιώτες.

Ειδικά για τις συνδυασμένες μεταφορές θα συσταθεί Επιστημονική Επιτροπή για την διαμόρφωση του σχεδίου του δικτύου, προκειμένου να συνδυαστούν τα ακτοπλοϊκά με τα αεροπορικά δρομολόγια και με την παράλληλη λειτουργία των υδατοδρομίων.

Στον τομέα της παιδείας είπε ότι «Πετύχαμε φέτος όλα τα σχολεία, σε όλα τα νησιά μας να έχουν δασκάλους και βιβλία, εξαιτίας της εξαιρετικής προεργασίας που είχε γίνει» και εξήγγειλε προσλήψεις εκπαιδευτικών για τις νησιωτικές περιφέρειες, εκ των οποίων 944 αναπληρωτών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, 249 αναπληρωτών ειδικής αγωγής και 354 αναπληρωτών για παράλληλη στήριξη της ειδικής αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Βαρύτητα δίνεται στον τομέα της υγείας με τον πρωθυπουργό να αναφέρει «Παρά τις δυσκολίες καταφέραμε να διασφαλίσουμε την πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία σε όλους», συμπληρώνοντας ότι «Πρέπει να φροντίσουμε ώστε να μην υπάρχει κανένα νησί στην Ελλάδα χωρίς τη μόνιμη παρουσία ενός γιατρού»,

Σε ότι αφορά τις πρωτοβάθμιες δομές υγείας, εξήγγειλε και την δημιουργία 27 μονάδων υγείας σε νησιά, ο συνολικός ετήσιος προϋπολογισμός των οποίων ανέρχεται σε 10 εκ. ευρώ.

Για τις άμεσες ενέργειες, οι οποίες θα υλοποιηθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2017, ανακοίνωσε πως οι δομές υγείας των νησιών θα ενισχυθούν με 112 μόνιμους γιατρούς, 107 επικουρικούς, 172 νοσηλευτές και βοηθητικό προσωπικό, 460 συμβασιούχους ορισμένου χρόνου ίδιων ειδικοτήτων και 50 διοικητικούς.

Εκτός αυτών το υπουργείο Υγείας θεσπίζει βαθμολογικά και οικονομικά κίνητρα για τους γιατρούς που θα υπηρετούν στα νησιά, ενώ ανάλογα κίνητρα θα δοθούν και σε οπλίτες πτυχιούχους ιατρικής, προκειμένου να υπηρετούν σε απομακρυσμένα νησιά, καλύπτοντας κενές θέσεις.

Ειδική αναφορά έκανε και στο θέμα των διακομιδών, ενημερώνοντας και για την δημιουργία της βάσης αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ στη Σύρο, όπως για την εξυπηρέτηση των νησιών του Βορείου Αιγαίου πρόκειται να λειτουργήσει και αντίστοιχη βάση στη Μυτιλήνη.

Σε ότι αφορά στις πλωτές διακομιδές εξήγγειλε την προμήθεια υγειονομικά διαμορφωμένων πλωτών ταχύπλοων μέσων, προϋπολογισμού 1 εκ. ευρώ, για τις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και τη Νότια Κρήτη.

ΦΠΑ, λειψυδρία, τουρισμός και ΟΤΑ

Στο ιδιαίτερο θέμα του ΦΠΑ των νησιών η πρωθυπουργική ανακοίνωση έγινε σε σχέση μόνο για τα νησιά που επωμίζονται τις προσφυγικές ροές, χωρίς να κάνει καμία αναφορά στις Κυκλάδες, καθώς είπε συγκεκριμένα «Σήμερα ανακοινώνουμε μέτρα για τα νησιά που σηκώνουν όλο το βάρος του προσφυγικού. Τα νησιά της πρώτης γραμμής θα απαλλαγούν από την αύξηση του ΦΠΑ όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα. Πρόκειται για τα νησιά της περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και Δωδεκανήσων».

Για το μεγάλο πρόβλημα λειψυδρίας που παρουσιάζουν τα νησιά, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την λειτουργία, σε σύντομο χρονικό διάστημα, μονάδων αφαλάτωσης σε όλα τα άνυδρα νησιά.

Αναφέρθηκε δε συγκεκριμένα και στην ολοκλήρωση των τριών μονάδων αφαλάτωσης, οι οποίες ήδη λειτουργούν, στη Λέρο, την Αμοργό και τη Δονούσα.

Χρηματοδοτούνται επίσης και τα σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων, με προϋπολογισμό 40 εκ. ευρώ για τα μικρά νησιά.

Στον τομέα του τουρισμού, ανακοίνωσε δράσεις επέκτασης του μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Επιχειρηματικότητας, Ανταγωνιστικότητας και Καινοτομίας (ΕΠΑΝΕΚ), όπως η προϋπολογιζόμενη με 120 εκ. ευρώ δράση «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων».

Θα τονωθεί με επιχορηγήσεις η δημιουργία πολυλειτουργικών παραθαλάσσιων πάρκων, θα προχωρήσει η ανάδειξη του ιαματικού τουρισμού, όπως η πιλοτική δράση για τον θρησκευτικό τουρισμό.

Παράλληλα, θα προχωρήσει εντός του πρώτου εξαμήνου του 2017 η πρόσληψη μέσω ΑΣΕΠ 200 μονίμων αρχαιοφυλάκων σε όλη τη χώρα, με προτεραιότητα στα νησιά και εποχικού προσωπικού για τους αρχαιολογικούς χώρους, που θα απασχολείται σε σταθερή ετήσια βάση.

Για τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους ανακοίνωσε την ενίσχυση τους με έμπειρα στελέχη, προκειμένου να μπορούν να υλοποιούν συγχρηματοδοτούμενες δράσεις, ενώ θα προχωρήσει και  εκπαίδευση δημοτικών υπαλλήλων σχετικά με την διαχείριση των ΟΤΑ, ενώ για να μην χάνονται πόροι του ΕΣΠΑ θα παρέχεται και υποστήριξη από στελέχη της Μονάδα Οργάνωσης Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων. Άμεσα δε προωθείται ρύθμιση προκειμένου να ενισχυθεί το προσωπικό των μικρών και απομακρυσμένων νησιωτικών Δήμων.

Επιχειρηματικότητα και πρωτογενής τομέας

Ανακοίνωσε επίσης ότι ξεκινούν δύο ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα για το Βόρειο και το Νότιο Αιγαίο, αναφέροντας ότι για την επόμενη τριετία θα δοθούν 50 εκ. ευρώ για την χρηματοδότηση δράσεων περιβαλλοντικής προστασίας, λιμενικών υποδομών και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.

Στον αναπτυξιακό νόμο προβλέπεται η ένταξη των μικρών, παραμεθόριων και των νησιών που δέχονται προσφυγικές ροές σε ειδικά καθεστώτα ενίσχυσης, με παράλληλη διευκόλυνση της αποπληρωμής παλαιότερων επενδύσεων.

Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις των νησιωτικών περιοχών θα διασφαλιστεί η πρόσβαση τους σε ρευστότητα, μέσω του προγράμματος «Ακριτική Επιχειρηματικότητα» του Ταμείου Επιχειρηματικότητας, ενώ θα υπάρξουν και υπάρξουν και επιδοτούμενα προγράμματα για νέους επιχειρηματίες.

Για την στήριξη στον πρωτογενή τομέα ανακοίνωσε αύξηση της εξισωτικής αποζημίωσης κατά 28 εκ. ευρώ, για 12.000 νησιώτες αγρότες και κτηνοτρόφους στο Βόρειο και Νότιο Αιγαίο, όπως και αύξηση των επιχορηγήσεων κατά 14,3 εκ. ευρώ των αγροτών και κτηνοτρόφων των νησιών που υποδέχονται πρόσφυγες.

Για την ενίσχυση της γεωργίας στα νησιά ανακοίνωσε προγράμματα που θα βοηθήσουν την εγκατάσταση νέων γεωργών, την ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τη στήριξη για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Και στα τοπικά προϊόντα του πρωτογενή τομέα θα άμεση στήριξη τους προκειμένου να κατοχυρωθούν ως προϊόντα ονομασίας προέλευσης.