Τουρισμός χωρίς οδική ασφάλεια

Στην πρώτη τριάδα του χάρτη με τα περισσότερα οδικά ατυχήματα σε σχέση με το σύνολο των Περιφερειακών Ενοτήτων της Ελλάδας, φαίνεται να βρίσκονται οι Κυκλάδες για το 2016, σύμφωνα με έρευνα που εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Σύμφωνα με την έρευνα με τίτλο «Εκτίμηση της επικινδυνότητας των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) της Ελλάδας βάσει των τροχαίων ατυχημάτων το 2016», του καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και ακαδημαϊκού της Βασιλικής Ακαδημίας Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Επιστημών και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας των Διδακτόρων της Ισπανίας, κ. Κωνσταντίνου Ζαπουνίδη, του Δρ. Μιχαήλ Νικολαράκη και του μεταπτυχιακού ερευνητή, κ. Νικόλαου Γιανναράκη, η Περιφερειακή Ενότητα των Κυκλάδων, βρίσκεται στην τρίτη θέση, ανάμεσα στις Π.Ε. με τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα, για το 2016.

Σε γενικό πλαίσιο, όπως σημειώνεται στην έρευνα, το 2016 καταγράφηκε αμελητέα μείωση στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα κατά ένα,(-1) και μία μικρή αύξηση στον αριθμό των νεκρών (+2).Ομοίως διαπιστώθηκαν μειώσεις και στα σοβαρά τροχαία ατυχήματα (-186) και στους βαρειά τραυματίες από αυτά (-219). Επίσης υπήρξαν μειώσεις και των ελαφρών ατυχημάτων (-28) ως και των ελαφρά τραυματισθέντων (-161), ενώ παρατηρείται, ότι υπάρχει μια σταθεροποίηση των τροχαίων ατυχημάτων, τα οποία βρίσκονται στις 11.500 περίπου τα τελευταία τρία χρόνια, σε ολόκληρη την επικράτεια.

Τουριστικοί προορισμοί – «καρμανιόλες»

Η έρευνα του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης, τονίζει, πως το πρόβλημα των ατυχημάτων, όπως διαπιστώνεται κάθε χρόνο, μεταφέρθηκε στις περιοχές που το οδικό δίκτυο δεν είναι σε καλή κατάσταση και ιδιαίτερα στα νησιά όπου το καλοκαίρι δέχονται πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών, κυκλοφορούν πολλά ενοικιαζόμενα δίκυκλα και το οδικό δίκτυο είναι κακό και άγνωστο στους επισκέπτες, όπως είναι το Νότιο Αιγαίο και πιο συγκεκριμένα οι Κυκλάδες.

Ως εκ τούτου, προτείνεται οι μεγάλοι τουριστικοί προορισμοί να τεθούν σε πρώτη προτεραιότητα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας, καθώς τα ατυχήματα με παθόντες τουρίστες δυσφημούν τη χώρα, συμπέρασμα στο οποίο οι ερευνητές κατέληξαν, δεδομένου, ότι οι ίδιοι, στα  ερωτηματολόγια που συμπληρώνουν κατά την αναχώρησή τους από την Ελλάδα, ανεβάζουν την οδική ασφάλεια στις πρώτες θέσεις δυσαρέσκειας.

Σημειώνεται, πως οι Κυκλάδες βρίσκονται στην τρίτη θέση των οδικών ατυχημάτων, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, βάσει της ίδιας έρευνας για το 2015, ενώ τα Δωδεκάνησα «έπεσαν» στην έκτη θέση της λίστας, από την πρώτη θέση που κατείχαν το 2015.

Πρόταση για χάραξη εθνικής στρατηγικής

Αναφορικά με τους τρόπους μείωσης των τροχαίων στην Ελλάδα, η έρευνα του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου, περιέχει τις εξής προτάσεις:

•             Η πολιτεία τα επόμενα έτη να δώσει οικονομικά κίνητρα στους οδηγούς, για να ανανεώσουν τα οχήματα τους με καινούργιας τεχνολογίας οχήματα.

•             Περισσότερη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών ιδιαίτερα της νέας γενιάς για την απόκτηση κυκλοφοριακής αγωγής.

•             Επιβάλλεται η νομοθέτηση αυστηρότερων ποινών και όχι η μείωση αυτών, για τους οδηγούς που παραβιάζουν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας.

•             Οι εκλεγμένοι περιφερειάρχες και τα περιφερειακά συμβούλια καθώς και οι δήμαρχοι με τα δημοτικά συμβούλια αυτών, να αναλάβουν δράση προκειμένου να διαμορφώσουν ασφαλείς οδούς, ενώ επαναλαμβάνεται και φέτος η επισήμανση ότι δεν υπάρχει καθόλου κεντρικός συντονισμός στις δράσεις αυτών που ασχολούνται με την οδική ασφάλεια στη χώρα.

•             Οι υπηρεσίες Τροχαίας της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίες έχουν σήμερα ελάχιστο προσωπικό και μέσα, επιβάλλεται να στελεχωθούν με το αναγκαίο και ειδικά εκπαιδευμένο αστυνομικό αλλά και επιστημονικό προσωπικό ως και τα κατάλληλα τεχνικά μέσα και οχήματα, προκειμένου με την αυστηρή και επαρκή τροχονομική αστυνόμευση, να μειώσουν στον επιτρεπτό από την θέση τους βαθμό, τα τροχαία ατυχήματα.

•             Στην έδρα κάθε αντιπεριφέρειας να θεσμοθετηθεί ένα ειδικό κέντρο που θα εποπτεύεται από τον εισαγγελέα πρωτοδικών της αντιπεριφέρειας και θα συντονίζει αλλά και ελέγχει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι θα έχουν αντιπρόσωπο στο κέντρο αυτό, ώστε οι συναρμόδιες υπηρεσίες να συνεργάζονται με τον καλύτερο τρόπο για κάθε επιγενόμενο τροχαίο ατύχημα.

•             Στα δίκυκλα που χρησιμοποιούνται για υπηρεσίες ταχυμεταφορών και delivery να αλλάξει το νομοθετικό καθεστώς, να θεσπισθεί τύπος δικύκλου κατάλληλος για συγκεκριμένο σκοπό, να είναι δημοσίας χρήσεως με αυξημένα τέλη κυκλοφορίας και οδηγό με επαγγελματικό δίπλωμα.

•             Να υπάρξει πανελλήνια συνδιάσκεψη – συνέδριο όλων των εμπλεκομένων φορέων σε υψηλό επίπεδο, για να καθοριστούν οι αρχικές κατευθυντήριες γραμμές, να συμφωνηθούν κάποιες κοινές δράσεις και να παρουσιαστεί το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας (2011–2020)».

Πρόβλημα η οδική ασφάλεια των τουριστών

Αντίστοιχη μελέτη, ωστόσο έχει εκπονηθεί και από τον Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και πιο συγκεκριμένα, από τον καθηγητή του ΕΜΠ, Γιώργο Γιαννή και την ερευνήτρια του ΕΜΠ, κ. Κατερίνα Φώλλα, η οποία ασχολείται με τη σχέση των τροχαίων ατυχημάτων και της αύξησης του τουρισμού, σε τουριστικές περιοχές, το 2016, ανάμεσα σε αυτές και το Νότιο Αιγαίο.

Σημειώνοντας, πως την τελευταία δεκαετία, η Ελλάδα καταλαμβάνει σταθερά μία από τις χειρότερες θέσεις στην Ευρώπη των 28, τονίζεται πως η Ελλάδα κατέγραψε μία εντυπωσιακή μείωση του αριθμού των νεκρών σε οδικά ατυχήματα της τάξης του 45% την περίοδο 2009-2015.

Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος των νεκρών, τραυματιών και υλικών ζημιών των καταγεγραμμένων οδικών ατυχημάτων με παθόντες στην Ελλάδα ξεπερνάει τα 3 δις € ετησίως και ενδεχομένως τριπλασιάζεται εάν υπολογιστεί ο πραγματικός αριθμός των παθόντων αλλά και τα ατυχήματα με υλικές ζημιές μόνο.

Σε ό,τι αφορά στα ατυχήματα, το ποσοστό των παθόντων αλλοδαπών τουριστών στο σύνολο των ατυχημάτων για την περίοδο 2007-2013 κυμαίνεται περίπου στο 3,5% και η τάση του ποσοστού των παθόντων αλλοδαπών τουριστών ακολουθεί την τουριστική κίνηση.

Ο αριθμός των νεκρών σε οδικά ατυχήματα στην Ελλάδα αυξάνεται τους θερινούς μήνες, ενώ τα οδικά ατυχήματα αποτελούν βασικό πρόβλημα των Ελλήνων και ξένων τουριστών. Ταυτόχρονα, αυξάνεται και ο αριθμός των παθόντων σε οδικά ατυχήματα κατά τους θερινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές σε αντίθεση με την Αττική, με τα νησιά του Ιονίου, του Ν. Αιγαίου και την Κρήτη να καταγράφουν το μεγαλύτερο ποσοστό μέσα στον Αύγουστο, αλλά και το υψηλότερο ποσοστό αλλοδαπών παθόντων, σε σχέση με το σύνολο της χώρας.

Στα συμπεράσματα της έρευνας του ΕΜΠ σημειώνεται, ότι η οδική ασφάλεια των τουριστών αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους αλλοδαπούς τουρίστες, αλλά και ότι η επικινδυνότητα των αλλοδαπών οδηγών είναι σχεδόν διπλάσια της αντίστοιχης για τους Έλληνες οδηγούς, καθώς οι αλλοδαποί οδηγοί προσαρμόζονται δυσκολότερα στις συνθήκες κυκλοφορίας. Τέλος, Έλληνες και αλλοδαποί οδηγοί και πεζοί είναι περισσότερο απρόσεκτοι στις διακοπές.

Εντός των προτάσεων της δεύτερης έρευνας σχετικά με το θέμα, τονίζεται, πως χρειάζεται η ετοιμασία και υιοθέτηση εθνικής στρατηγικής, καθώς και περιφερειακών προγραμμάτων δράσης για την αντιμετώπιση των οδικών ατυχημάτων στις τουριστικές περιοχές. Τα ολοκληρωμένα σχέδια αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν συνδυασμό δράσεων για τη συμπεριφορά των χρηστών της οδού, την οδική υποδομή και τα οχήματα, ενώ για την τεκμηρίωση των αποφάσεων χρειάζονται τα κατάλληλα στοιχεία (ατυχημάτων και κυκλοφορίας) και σοβαρή μελέτη. Τελικός στόχος είναι ανάπτυξη παιδείας οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές.