Το «δράμα της Σαλαμίνας» και το ναυάγιο στο Κάβο Ντόρο της Άνδρου

Στην επιχείρηση παραλληλισμού της περιβαλλοντικής μόλυνσης του Σαρωνικού από τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου με το προ έτους ναυάγιο του φορτηγού πλοίου στις ακτές της Άνδρο και τη δημιουργία αρνητικού κλίματος και αμφιβολιών, ο Δήμος Άνδρου παραθέτει όλες τις πληροφορίες περί των ενεργειών, που αιτιολογούν πως υπάρχει συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης.

Με αφορμή δημοσίευμα, το οποίο προσπάθησε να παραποιήσει την αλήθεια και να παρομοιάσει «το δράμα της Σαλαμίνας» με το ναυάγιο του CABRERA στην Άνδρο, παραθέτουμε ορισμένα βασικά στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με το ναυάγιο του φορτηγού πλοίου Cabrera, το οποίο βυθίστηκε στις βόρειες ακτές της Άνδρου τα Χριστούγεννα του 2016.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι αντιδράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς ήταν άμεσες με αποτέλεσμα να αποφευχθεί κάθε μορφής περιβαλλοντική ρύπανση του φυσικού πλούτου του νησιού μας. Μετά την προσάραξη του φορτηγού πλοίου CABRERA και τη βύθιση του εξαιτίας των άσχημων καιρικών συνθηκών, μέρος των καυσίμων του διέρρευσε στη θάλασσα, με αποτέλεσμα αφενός να σημειωθεί μικρής έκτασης ρύπανση στη θαλάσσια περιοχή πέριξ του ναυαγίου και αφετέρου να ρυπανθεί αριθμός παραλιών στις βόρειες ακτές της Άνδρου.

Άμεσα κινητοποιήθηκαν η Λιμενική Αρχή της Άνδρου, η Πολιτική Προστασία και όλη εν γένει η Δημοτική Αρχή. Η πλοιοκτήτρια εταιρεία, με δική της ευθύνη και με την επίβλεψη φορέων του νησιού, ανέθεσε την επιχείρηση απάντλησης της ποσότητας των πετρελαιοειδών που βρίσκονταν στις δεξαμενές του ναυαγίου στις διεθνούς κύρους ναυαγοσωστικές εταιρείες Megatugs και Smit Salvage, οι οποίες, χωρίς καθυστέρηση, προσήλθαν στην περιοχή του ατυχήματος με τα κατάλληλα ναυαγοσωστικά πλοία, αντιρρυπαντικά σκάφη, εξειδικευμένο προσωπικό, ναυαγοσωστικό και αντιρρυπαντικό εξοπλισμό και εκτέλεσαν το παραπάνω έργο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της απάντλησης των καυσίμων διενεργήθηκε στα μέσα του χειμώνα κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες και ενώ το κατώτερο τμήμα του ναυαγίου βρίσκεται σε βάθος 35 μέτρων. Παρ' όλα αυτά, οι παραπάνω εταιρείες και με τη συνεχή εποπτεία της Λιμενικής Αρχής, κατάφεραν μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα να απαντλήσουν τη μέγιστη (από τεχνικής άποψης) δυνατή ποσότητα καυσίμων από τις δεξαμενές του ναυαγίου, καθώς επίσης και να περισυλλέξουν τις ρυπογόνες ουσίες που είχαν διαφύγει και βρίσκονταν πέριξ του ναυαγίου. Επίσης, ανέλκυσαν και μεγάλο μέρος του φορτίου του πλοίου (μετάλλευμα σιδηρονικελίου) - όσο ήταν τεχνικά δυνατό να ανακτηθεί πριν ανελκυστεί το ναυάγιο.

Συνεχής παρακολούθηση

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών απάντλησης και μέχρι σήμερα ειδικά αντιρρυπαντικά σκάφη και συνεργεία βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή του ναυαγίου, περισυλλέγοντας καθημερινά τις πολύ μικρές ποσότητες πετρελαιοειδών που εξακολουθούν να διαφεύγουν από το πρυμναίο τμήμα του πλοίου (εκεί όπου βρίσκεται το μηχανοστάσιο). Τα σκάφη και συνεργεία θα παραμείνουν εκεί μέχρι να ολοκληρωθεί η ανέλκυση του τμήματος του ναυαγίου, που δυνητικά ρυπαίνει, οπότε και θα σταματήσει η οποιαδήποτε μικρή εκροή πετρελαιοειδών.

Επιπρόσθετα, ο καθαρισμός των ακτών οι οποίες ρυπάνθηκαν από τις ποσότητες των καυσίμων που διέφυγαν από το ναυάγιο, έχει ανατεθεί από την πλοιοκτήτρια εταιρεία στις εταιρείες Megatugs και OSRA Hellas, οι οποίες διαθέτουν τα μέσα και την τεχνογνωσία για τέτοιου είδους εργασίες απορρύπανσης. Οι εργασίες αυτές ξεκίνησαν αμέσως μετά το συμβάν, πραγματοποιήθηκαν και εξακολουθούν να πραγματοποιούνται με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους, οι οποίες είναι πρωτίστως φιλικές προς το περιβάλλον, ενώ εκτελούνται πάντα υπό την αυστηρή επίβλεψη της Λιμενικής Αρχής και του Δήμου. Παράλληλα, υπάρχει η εποπτεία και των ειδικών σε θέματα ρύπανσης συμβούλων του διεθνούς οργανισμού ITOPF και, καθημερινά, των ασφαλιστών του πλοίου.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, όπως έχουμε διαπιστώσει από επιτόπιες αυτοψίες και την επικοινωνία μας με τις προαναφερόμενες εταιρείες, αλλά και τις διαβεβαιώσεις των αρμόδιων λιμενικών Αρχών, σε καμία περίπτωση δεν έγινε οποιαδήποτε χρήση χημικών διασκορπιστικών ουσιών από τις εταιρείες που ανέλαβαν την απορρύπανση.

Σύντομα, θα ξεκινήσουν οι εργασίες ανέλκυσης του πρυμναίου τμήματος του ναυαγίου, καθώς, ήδη, υπογράφηκε η σχετική σύμβαση μεταξύ της πλοιοκτήτριας εταιρείας και των αναδόχων εταιρειών Megatugs και Smit Salvage, που επίσης θα αναλάβουν την ανέλκυση του εναπομείναντος τμήματος του φορτίου. Βάσει της ενημέρωσης που έχουμε από τις εν λόγω εταιρείες, προσδοκάται ότι αυτό το έργο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους.

Έλεγχοι του ΕΛΚΕΘΕ

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης του έργου από τις αρμόδιες Αρχές, θα προηγηθεί η βεβαίωση του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών ότι έχουν πλήρως καθαριστεί τόσο το θαλάσσιο περιβάλλον, όσο και οι ακτές του νησιού. Το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. είναι ο κρατικός φορέας με αρμοδιότητα κατά νόμο να παρακολουθεί με επιστημονικό προσωπικό τις επιχειρήσεις εξουδετέρωσης περιστατικών ρύπανσης. Στο πλαίσιο αυτό, επομένως, η κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ακτών της Άνδρου πρόκειται να αξιολογηθεί επιστημονικά στο τέλος των εργασιών και να αποφανθεί το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. για την ποιότητα της αποκατάστασής τους. Ο Δήμος Άνδρου μετέχει εκ του νόμου θεσμικά στη σχετική διαδικασία και θα την παρακολουθήσει στενά μέχρι την ολοκλήρωσή της.

Επιπλέον, όμως, ήδη πολύ νωρίτερα ο Δήμος Άνδρου αξίωσε να γίνει αυτοψία, δειγματοληψίες και χημικές αναλύσεις από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., προκειμένου να προβεί σε μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης και των επιπτώσεων του περιστατικού. Αυτά έγιναν στα μέσα Μαΐου, με αποτελέσματα ικανοποιητικά και ενθαρρυντικά. Ειδικότερα, οι μετρήσεις του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. έδειξαν μικρή παρουσία πετρελαιοειδών, μόνο στο σημείο όπου βρίσκεται το ναυάγιο, με τιμές πάντως που δε δημιουργούν πρόβλημα στο θαλάσσιο περιβάλλον. Σε ό,τι αφορά το φορτίο του πλοίου, παρατηρήθηκε μικρή αύξηση των συγκεντρώσεων του νικελίου, όμως οι τιμές ήταν κατά πολύ μικρότερες από τα επιτρεπτά όρια. Τον Ιούνιο, με πρωτοβουλία του Δήμου Άνδρου, ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. Δρ. Ιωάννης Χατζηανέστης επισκέφθηκε εκ νέου την Άνδρο και έλαβε μέρος στη συνεδρίαση της επιτροπής που είναι αρμόδια, σύμφωνα με τον νόμο, για να αποφανθεί σχετικά με την ανέλκυση του ναυαγίου, ενημερώνοντας λεπτομερώς τα μέλη της για τα αποτελέσματα. Απάντησε σε όλες τις σχετικές ερωτήσεις και ήταν γενικά καθησυχαστικός για το περιστατικό και τις επιπτώσεις του στο θαλάσσιο περιβάλλον, πάντα με βάση τα αδιαμφισβήτητα αποτελέσματα των μετρήσεων.

Άστοχος παραλληλισμός

Δεδομένων όλων αυτών των ενεργειών, δεν μπορεί να γίνεται λόγος ούτε για «οικολογικό έγκλημα», ούτε για «άγνωστες, όποιες καταστροφικές συνέπειες», ούτε για «περιοχές –ίσως- απαγορευμένες» για κολύμβηση, ούτε για «πληγές άγνωστες και επικίνδυνες» στην Άνδρο. Αποτελεί μέγιστη ανευθυνότητα η διασπορά τέτοιων αστήρικτων απόψεων και έντεχνων υπαινιγμών, που μόνο ζημιά μπορούν να φέρουν στο νησί –εντελώς αδικαιολόγητα- αφού η πραγματικότητα είναι τεκμηριωμένα διαφορετική.

Επίσης, οποιοσδήποτε παραλληλισμός ανάμεσα στο ναυάγιο του «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» με αυτό του «CABRERA» και στις ενέργειες που, ήδη, πραγματοποιήθηκαν και πραγματοποιούνται για την αντιμετώπιση των συνεπειών τους είναι, προφανέστατα, παντελώς άστοχος. Ως Δήμος Άνδρου εξακολουθούμε να παρακολουθούμε καθημερινά το θέμα και εύλογα αναμένουμε ότι η ολοκλήρωση του παραπάνω έργου θα φέρει εις πέρας την όλη υπόθεση του ατυχούς περιστατικού σε ό,τι αφορά το νησί μας.

Τέλος, επισημαίνουμε ότι χωρίς τη γνωμοδότηση της Λιμενικής Αρχής και την πιστοποίηση του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., δε θα υπάρξει σύμφωνη γνώμη του Δήμου Άνδρου για τον τερματισμό από τις αρμόδιες Αρχές των εργασιών απορρύπανσης.