Η Σαντορίνη επιζητά τον ποιοτικό τουρισμό

Η οπτική με την οποία βλέπει τον τρόπο διαχείρισης των δημοτικών πραγμάτων της Σαντορίνης και οι προοπτικές για το αύριο του νησιού, αναπτύχθηκαν από τον Δήμαρχο Θήρας, Αναστάσιο-Νικόλαο Ζώρζο, σε μία συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ.Γ.»

Ο οικιστικός και επιχειρηματικός κορεσμός του νησιού, η ανάγκη προστασίας του φυσικού τοπίου, η στροφή σε ποιοτικότερο τουρισμό, αλλά και η λογική μέσω της οποίας ασκείται η δημοτική διοίκηση ήταν τα θέματα τα οποία αναπτύχθηκαν στη συζήτηση με τον Δήμαρχο.

Αίσθηση προκάλεσε η κινητοποίηση σας για ενεργοποίηση του νόμου προκειμένου να υπάρξει οικιστικός περιορισμός στο νησί, τα τουριστικά δεδομένα του οποίου θα ήταν ικανά να συνηγορήσουν υπέρ του αντιθέτου.

Αν. Ν. Ζ: «Λέω συχνά ότι κανείς είναι χρήσιμος αν βλέπει προοπτικά τα πράγματα. Η άποψη η δική μου είναι ότι η δύναμη του νησιού είναι το γεωπεριβάλλον του. Είναι μοναδικό το νησί λόγω αυτής της δύναμης που έχει, που αφορά τη γη του. Το 2015 ήταν το 11% της Σαντορίνης καλυμμένο από δόμηση. Το 2017 είναι περισσότερο. Δηλαδή έχει μεγαλύτερη κάλυψη εδάφους από ότι η Αττική. Έχουν δημιουργηθεί αστικού τύπου προβλήματα, τα οποία στον περιορισμένο χώρο των 76 τετραγωνικών χιλιομέτρων είναι δύσκολο να λυθούν. Έχω δε την άποψη ότι όταν κανείς κατασπαταλά τα πλεονεκτήματα του τότε θα οδηγηθεί στη φτώχεια».

Αυτό το μοναδικό τοπίο της Σαντορίνης, το οποίο θέλετε να υπερασπιστείτε με αυτό τον τρόπο και είναι αυτό που πουλάει το νησί, ουσιαστικά μου λέτε ότι θα έχει ημερομηνία λήξης εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός. Εάν όμως αυτός ο ρυθμός πάψει θα μπορέσει το νησί να συνεχίσει τουριστικά;

Αν. Ν. Ζ.: «Βεβαίως. Αν η Σαντορίνη είχε τις μισές επιχειρήσεις από αυτές που έχει σήμερα θα ήταν ένας προορισμός πολύ πιο ελκυστικός και θα είχε άλλης ποιότητας τουρισμό».

Το νησί προσελκύει τον μαζικό τουρισμό και σε αυτόν βασίζεται. Επιζητάτε στροφή στον ποιοτικό τουρισμό;

Αν. Ν. Ζ.: «Έχει και ποιοτικό τουρισμό. Δεν νομίζω ότι μπορούν να συνυπάρχουν ο μαζικός και ο ποιοτικός τουρισμός. Η Καλντέρα έλκει ποιοτικότερους επισκέπτες και όταν λέω ποιοτικούς δεν αναφέρομαι κατ’ ανάγκη στους celebrities, είναι και εκείνοι που έχουν ειδικότερα ενδιαφέροντα και θα σεβαστούν τον τόπο. Δεν πρέπει η Σαντορίνη να βασίζεται μόνο στον κλασσικής μορφής τουρισμό, καθώς έχει πολλά κι εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Πέρα από την καλντέρα και το σπουδαίο γεωπεριβάλλον έχει μνημεία πολιτισμού που ξεκινούν από την προϊστορία και φτάνουν μέχρι τη νεότερη εποχή. Η λαϊκή αρχιτεκτονική είναι μνημειακή και σώζεται στους πυρήνες των οικισμών και χρειάζονται προεδρικά διατάγματα που θα προστατεύουν περισσότερο τα μορφολογικά στοιχεία των οικισμών. Επίσης το νησί έχει, λίγα μεν αγροτικά προϊόντα, αλλά ιδιαίτερα, με κορωνίδα το κρασί, που έχουν δημιουργήσει ένα άλλο θεματικό τουρισμό. Αυτές οι μορφές τουρισμού δε νομίζω ότι ευνοούνται από την μαζικότητα».

Έχει ταυτιστεί η Σαντορίνη με τον τουρισμό, όμως δεν είναι μόνο αυτό. Η Σαντορίνη είναι και οι μόνιμοι κάτοικοι. Σαντορίνη είναι μία νησιωτική επαρχία με τους ρυθμούς που αυτό συνεπάγεται.

Αν. Ν. Ζ.: «Τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί επιρροή και ο κοινωνικός ιστός. Κυρίαρχη αξία πλέον γίνεται η ύλη και η ευτυχία των ανθρώπων δεν στηρίζεται μόνο σε αυτό».

Το έχουν συνειδητοποιήσει οι Σαντορινιοί αυτό;

Αν. Ν. Ζ.: «Το μεγαλύτερο πρόβλημα της εποχής μας είναι η ταχύτητα. Είναι σαν να μπει κανείς σε ένα τρένο, να κάτσει στο παράθυρο για να δει το τοπίο και το τρένο να τρέχει με ταχύτητα υπερηχητικού αεροσκάφους. Δεν θα δει τίποτα. Κατ’ αυτό τον τρόπο περνά η ζωή του ανθρώπου και δεν εσωτερικεύει τίποτα και δεν εξελίσσεται ως άνθρωπος. Αυτό είναι κάτι που αφορά όλες τις δυτικές κοινωνίες και αφορά βεβαίως και τη Σαντορίνη, που βρίσκεται στη δίνη αυτής της οικονομικής ανάπτυξης. Δεν μπορεί κανείς να αλλάξει την ροή των πραγμάτων, αλλά προκαλεί έναν μόνιμο μου προβληματισμό».

Πόσο εύκολο είναι για έναν δήμαρχο με αυτές τις απόψεις να έρχεται απέναντι στους δημότες, που έχουν ανεβάσει το βοιωτικό τους επίπεδο με τα τουριστικά τους έσοδα και να εκφράζει τέτοιες απόψεις που έρχονται κόντρα και δεν εξυπηρετούν αυτό από το οποίο οι δημότες του ωφελούνται και επιδιώκουν;

Αν. Ν. Ζ.: «Εγώ το θεωρώ υποχρέωση μου αυτό. Ο Zygmunt Bauman λέει ότι η πολιτική έχει μπει στη λογική ότι θα δίνει στους πολίτες κάτι πολύ εύπεπτο και παρωδικό. Σε αυτή την λογική δεν μπορώ να μπω. Ναι, έρχεται λίγο κόντρα, όμως δεν έρχεται κόντρα με τις απόψεις και τη συνείδηση μου. Θεωρώ όμως ότι «φωνές» που έχουν μία άλλη άποψη για τη ζωή μας πρέπει να ακούγονται. Κι αν είναι απόψεις σου είναι λάθος και ίσως είναι ατιμία να μην τις εκφράζεις».

Πόσο λοιπόν έντιμη ή μη μπορεί να χαρακτηριστεί η στάση ενός δημάρχου, σε σχέση με αυτά που έλεγε πριν εκλεγεί, με αυτά που έλεγε το διάστημα που διένυε την πρώτη του θητεία, με αυτά που λέει τώρα;

Αν. Ν. Ζ.: «Οι απόψεις μου είναι σταθερές. Δεν εξέφρασα ποτέ άλλη αντίληψη. Άλλωστε ξέρανε όλοι ότι οι απόψεις μου σχετικά με το περιβάλλον και μe την ανάπτυξη της Σαντορίνης είναι αυτές. Απλά η ένταση του προβλήματος τώρα με αναγκάζει να προσπαθώ περισσότερο να πείσω. Μετά από μία συνεργασία που είχαμε με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στην προσπάθεια μας να κάνουμε έναν φορέα διαχείρισης προορισμού, που δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο, έχουμε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι από το 2012 έως το 2017 στην Οία η κατανάλωση νερού έχει αυξηθεί κατά 110%, στα Φηρά κατά 86% και στο Ακρωτήρι κατά 439% και στη Θηρασιά, που δεν έχει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη έχει διπλασιαστεί και μέχρι το Πάσχα θα μπει και μία δεύτερη αφαλάτωση. Η ΔΕΗ για 45-50 ημέρες, το 2013, χρειαζόταν 32,5 ΜW και σήμερα 48 MW, με τάση να αυξάνεται διαρκώς. Επειδή ο ιδιωτικός τομέας τρέχει με άλλες ταχύτητες και ο δημόσιος τομέας πηγαίνει με τον αραμπά, άλλωστε τέθηκαν τα προβλήματα από τους συναδέλφους δημάρχους, κυρίως για την έλλειψη ανθρωπίνων πόρων προκειμένου να διαχειριστούμε την κατάσταση, θα οδηγήσει πιθανόν σε κατάρρευση. Γι’ αυτό πρέπει να μετρηθούμε και να πούμε μετά από κάποια χρόνια τι κάναμε».

Με αυτό το «να μετρηθούμε», κάποτε μετρούσαμε το μπόι μας με γραμμές στους τοίχους, τώρα με ποιες γραμμές μετριέται το πολιτικό μπόι; Με γραμμές αποδοτικότητας, οικονομικού οφέλους της τοπικής κοινωνίας, ουσιαστικής προσφοράς ή απλώς ιδεολογικής ρητορείας;

Αν. Ν. Ζ.: «Μέσα από την ενασχόληση με την τοπική αυτοδιοίκηση και την εμπειρία που αποκτά κανείς από τη διαχείριση των θεμάτων που αφορούν μια κοινωνία, ωριμάζουν μέσα μας αρκετά πράγματα. Ο προβληματισμός μου διαρκώς μεγαλώνει, κυρίως για το που πάμε ως κοινωνίες. Διαρρηγνύεται ο κοινωνικός ιστός, οι σχέσεις των ανθρώπων γίνονται πιο δύσκολες και πιο χαλαρές, δεν σφίγγει με την ίδια ζεστασιά ο ένας το χέρι του άλλου, γιατί έχουμε αλλάξει προσανατολισμό. Οι νέοι άνθρωποι «διψούν» για μία άλλης λογικής συζήτηση από αυτή των καθημερινών θεμάτων. Επειδή δεν έχει έρθει η αρτηριοσκλήρωση στους νέους ανθρώπους, μπορεί τα πράγματα να κυλούν πιο εύκολα μέσα τους».

Το δια ταύτα του Δημάρχου Θήρας ποιό είναι;

Αν. Ν. Ζ.: «Δεν μπορεί να δει κανείς ουτοπικά το θέμα, ούτε να πει ότι «θα μόνιμα κόντρα στον ρουν του ποταμού» διότι θα τον ξεβράσει. Θέλουμε και την οικονομική ευημερία και την προστασία του τόπου, γιατί είναι τόσο ο τόπος όσο και οι άνθρωποι, αλλά και το πώς θα λειτουργούν από δω και πέρα οι κοινωνίες μας, που μετασχηματίζονται. Το όραμα για την κοινωνία της Σαντορίνης: να είναι πιο ανθρώπινη».