Φόβοι για τουριστικό κορεσμό της Σαντορίνης

Τους προβληματισμούς του για τον «υπερτουρισμό» της Σαντορίνης, εξέφρασε ο Δήμαρχος Θήρας Αν. Ν. Ζώρζος, στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια της ανασκαφής στο Ακρωτήρι, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης.

Η συμπλήρωση των 50 χρόνων της ανασκαφής του Προϊστορικού Οικισμού στο Ακρωτήρι, αποτέλεσε την αφορμή μεγάλης εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Μουσείο της Ακρόπολης, με οικοδεσπότη των Δήμαρχο Θήρας και σημαντικούς ομιλητές, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην πορεία των ενεργειών ανάδειξης της πολιτιστικής ιστορίας του νησιού, αλλά και τον σχεδιασμό της μελλοντικής της αξιοποίησης.

Κύριοι ομιλητές της εκδήλωσης ο καθ. Χρίστος Ντούμας, διευθυντής Ανασκαφής στο Ακρωτήρι, ο οποίος αναφέρθηκε στο ανασκαφικό έργο των 50 ετών στην περιοχή, ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, δρ Δημήτρης Αθανασούλης, ο οποίος ενημέρωσε για την υποστήριξη και ανάδειξη των πολιτιστικών μνημείων της Σαντορίνης, ο πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ, Σταύρος Μπένος, ο οποίος μίλησε για τον προγραμματισμό προστασίας και προβολής και γενικά διαχείρισης του πολιτιστικού πλούτου του νησιού και ο γενικός Διευθυντής της Google Ελλάδας, Κύπρου, Μάλτας, Γρηγόρης Ζαριφόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στη συνεργασία της Google με το Δήμο Θήρας για την αναβάθμιση και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος της Σαντορίνης.

Βήματα ανάδειξης του πολιτισμού

Στο έργο και την πορεία των 50 χρόνων της ανασκαφής στο Ακρωτήρι αναφέρθηκε στην αρχή της ομιλίας του ο Δήμαρχος Θήρας, Αν. Ν. Ζώρζος, υπενθυμίζοντας τον πολιτιστικό πλούτο που ανακαλύφθηκε, με τα σπουδαία ευρήματα και έργα τέχνης, χαρακτηριστικά των οποίων είναι οι θαυμαστές τοιχογραφίες.

Χαρακτήρισε τα ανασκαφικά ευρήματα ως έναν σημαντικό αρχαιολογικό θησαυρό, ενός κόσμου που έζησε χιλιάδες χρόνια πριν στον ίδιο τόπο και του κληροδότησε τα έργα του.

Η ανασκαφή που άρχισε το 1967 ο καθηγητής αρχαιολογίας  Σπυρίδων Μαρινάτος, στον τόπο που τα σημάδια ενίσχυαν τις επιστημονικές του σκέψεις για την ύπαρξη προϊστορικού οικισμού,  γρήγορα έφερε στο φως απομεινάρια μιας πόλης, ενός πολιτισμού που εξακολουθεί να γοητεύει τον επισκέπτη, με οποιαδήποτε ιδιότητα και αν φθάνει στο Ακρωτήρι ή και αν μόνον βλέπει τα ευρήματα που βρέθηκαν σε αυτόν. Έκτοτε το έργο της ανασκαφής συνδράμει πλήθος επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων, των οποίων οι έρευνες  βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τον σπουδαίο αυτό πολιτισμό.

Αναφέρθηκε στην πρόταση του Δήμου Θήρας, με την οποία άρχισε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, για σύναψη προγραμματικής σύμβασης ύψους 100.000 ευρώ ετησίως, που θα χορηγεί ο Δήμος για την προστασία, στήριξη και ανάδειξη μνημείων σε αρχαιολογικούς χώρους.

Ανακοίνωσε δε ότι ο Γουλάς του Εμπορείου θα διασωθεί, αφού εντός της εβδομάδος δημοπρατείται από πόρους του Δήμου, η τοποθέτηση ικριωμάτων περιμετρικά του μνημείου, έργο προϋπολογισμού πάνω από 300.000 ευρώ, για να είναι δυνατή η ολοκλήρωση της μελέτης του και η δημοπράτηση της δεύτερης φάσης του.

Την  χρονιά που τελειώνει σε λίγο, λειτούργησαν με πρωτοβουλία του Δήμου, σε συνεργασία με τα σχολεία, με ιδιαίτερη  επιτυχία, κύκλοι πολιτιστικών δραστηριοτήτων που θα συνεχισθούν και προσέφεραν στους μαθητές ερεθίσματα για αναζητήσεις και δυνατότητες έκφρασης.

Ο πολιτισμός στοιχείο τουριστικής προσέλκυσης

Η ανασκαφή στο Ακρωτήρι, με τα εντυπωσιακά ευρήματα, αποτέλεσε τα παλιότερα χρόνια  σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών που έφθαναν στο νησί κυρίως για την επίσκεψη του χώρου της ανασκαφής, ο οποίος με τα χρόνια έγινε μέρος της ζωής του σημερινού οικισμού του Ακρωτηριού που βρίσκεται σε μικρή απόσταση.

Αναφερόμενος ο κ. Ζώρζος στην τουριστική ανάπτυξη της Σαντορίνης, που συγκαταλέγεται στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς, σημείωσε ότι το Ακρωτήρι δεν αποτελεί μόνον άλλο ένα προσόν στο προσφερόμενο  τουριστικό προϊόν, αλλά λόγο που αυξάνει αφ’ εαυτού την προσέλκυση επισκεπτών και προδιαθέτει τον σεβασμό τους για τον τόπο που κράτησε στα σπλάχνα του έργα των κατοίκων του πριν χιλιετίες.

Τη σύνδεση των πολιτιστικών στοιχείων με την προσέλκυση επισκεπτών έθεσε υπόψη του ακροατηρίου του ο Δήμαρχος Θήρας, λέγοντας ότι η Σαντορίνη και η Θηρασία, στην οποία επίσης γίνεται σημαντική αρχαιολογική έρευνα τα τελευταία χρόνια, χάρις στην πολιτιστική τους κληρονομιά, διαθέτουν σπουδαίους λόγους για να μην εξαρτώνται  από την τουριστική αγορά με βασικό προτεινόμενο προϊόν την πρόταση γνωριμίας με την ιδιαίτερη μορφολογία του ηφαιστειογενούς τοπίου και τα απομεινάρια της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Τα νησιά έχουν την δυνατότητα να κρατήσουν την θέση τους στην τουριστική αγορά, διότι εκτός από την προσπάθεια ανταπόκρισης στις διαρκώς διαμορφούμενες απαιτήσεις της τουριστικής βιομηχανίας διαθέτουν πλούσιο και ενδιαφέρον πολιτιστικό πλαίσιο, ικανό να αυξάνει το ενδιαφέρον του επισκέπτη και  αυτό το πλαίσιο αξίζει την μέριμνα και φροντίδα για την αξιοποίησή του και την προβολή του.  

Αναγκαία μέτρα τουριστικής διαχείρισης

Αναφερόμενος ο κ. Ζώρζος στην τουριστική πορεία της Σαντορίνης, που συνεχίζει να βρίσκεται παγκοσμίως στις πρώτες θέσεις προτίμησης των ταξιδιωτών και δέχεται επισκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, επανέλαβε τις ανησυχίες του για το μέλλον του τόπου, του οποίου έχει την ευθύνη διαχείρισής του.

Έκανε λόγο για ξέφρενους ρυθμούς ανάπτυξης, χωρίς έλεγχο, στον τουριστικό τομέα, που αυξάνουν τις ανησυχίες του, με την επισήμανση ότι η Αυτοδιοίκηση δεν έχει αυτοτέλεια και επομένως την δυνατότητα θέσπισης κανονιστικού πλαισίου για την ανάσχεση αυτής της ξέφρενης και αλόγιστης πορείας.

Επίσης η έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού στις διάφορες υπηρεσίες και η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, εξέφρασε τον φόβο, πως θα οδηγήσουν σε μη επιθυμητά αποτελέσματα και για τον λόγο αυτό επανέλαβε το επίμονο αίτημα προς την πολιτεία για την άμεση θέσπιση θεσμικού πλαισίου που να διασφαλίζει ότι η Σαντορίνη θα παραμένει πολύ ψηλά στις προτιμήσεις των επισκεπτών και θα παρέχει συνθήκες ποιότητας ζωής στους κατοίκους της.

Αναφέρθηκε δε όλα εκείνα τα στοιχεία, όπως η υπέρμετρη και άναρχη δόμηση, η αλλοίωση και εξαφάνιση των παραδοσιακών οικισμών, η υπεραύξηση της κατανάλωσης νερού και ενέργειας, που καταδεικνύουν πως θα είναι αδύνατο, αν έγκαιρα δεν ληφθούν μέτρα, να ανασχεθεί μια αρνητική εξέλιξη που θα οδηγήσει τον ιδιαίτερο αυτό τόπο γρήγορα σε υποβάθμιση.

Πέραν των συνεργασιών, των συμφωνιών και των χρηματοδοτήσεων που εξασφαλίστηκαν για την υλοποίηση σημαντικών έργων στον τομέα της ενέργειας και των υποδομών, ο Δήμαρχος έκανε ειδική αναφορά στις πρωτοβουλίες της δημοτικής αρχής, στο μέτρο των δυνατοτήτων της, για τον έλεγχο των τουριστικών ροών, με αποτέλεσμα την εγκατάσταση του συστήματος ελέγχου των αφίξεων των κρουαζιεροπλοίων και του ορισμού ανώτατου αριθμού επισκεπτών καθ’ ημέρα ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός.

Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια συγκρότησης μηχανισμού ρύθμισης των τουριστικών ροών, με την λειτουργία Παρατηρητηρίου Βιώσιμου Τουρισμού και δημιουργία Φορέα Διαχείρισης και Προβολής του Προορισμού.