Οι λύσεις για τις κατολισθήσεις στο Βούρλη

Με αναφορά σε τεχνικά στοιχεία των ήδη εκτελεσμένων αλλά και μελλοντικών παρεμβάσεων, παρουσιάστηκε από το Δήμο Σύρου-Ερμούπολης το μέρος του έργου που ολοκληρώθηκε και το συνολικό που προωθείται, σε σχέση με το κατολισθητικό φαινόμενο στην περιοχή Βούρλη της Ερμούπολης.

Παρουσιάστηκε εχθές στο Δημαρχείο το ιστορικό των μέχρι τώρα ενεργειών εκ μέρους της Δημοτικής Αρχής, σε σχέση με τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί από το 2010 και εντεύθεν, με σημαντικότερη καμπή την απόφαση του 2017 του Δημοτικού Συμβουλίου, βάσει της οποίας ο Δήμος ανέλαβε τη δέσμευση να προχωρήσει στην υλοποίηση συγκεκριμένων ενεργειών, προκειμένου να διασφαλιστεί πρωτίστως η ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής.

Οι ενέργειες αυτές αφορούν στην εφαρμογή ειδικών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, την λήψη μέτρων ασφαλείας, τη δημοπράτηση και ανάθεση έργου, προϋπολογισμού 27.000 ευρώ, για την αποκατάσταση και τον περιορισμό των φθορών του τοιχίου αντιστήριξης μπροστά στον ξενώνα Βούρλη, τη δημοπράτηση και ανάθεση μελέτης, προϋπολογισμού 18.000 ευρώ, για την συμπλήρωση της αρχικής μελέτης του καθηγητή Λέκκα από το 2010, η οποία είχε σημαντικές ελλείψεις και την πραγματοποίηση ειδικών γεωφυσικών γεωτρήσεων, προϋπολογισμού 18.000 ευρώ, προκειμένου να διερευνηθεί το υπέδαφος, διαδικασία που κρίθηκε απαραίτητη για την συμπλήρωση της μελέτης.

Σύμφωνα με την ενημέρωση από πλευράς Δήμου, το προηγούμενο διάστημα ολοκληρώθηκε η Α΄ φάση των ενεργειών, που καθόρισε η μελέτη, που περιλαμβάνει 3 τεχνικές λύσεις για οριστική αποκατάσταση του προβλήματος, ενώ στον παρόντα χρόνο βρίσκεται σε διαδικασία εξέλιξης η Β΄ φάση, ενώ η Γ΄ φάση, που περιλαμβάνει και την σύνταξη των τευχών δημοπράτησης του έργου, θα δώσει την απόλυτη ωριμότητα που θα επιτρέψει την εξασφάλιση, σύμφωνα με δέσμευση του Υπουργού Εσωτερικών, Πάνου Σκουρλέτη, της χρηματοδότησης για την προκήρυξη του τελικού έργου, το οποίο θα λύσει άπαξ το πρόβλημα που ταλαιπωρεί επί χρόνια την πόλη.

Σχολιάζοντας το θέμα των απαιτούμενων ενεργειών, ο Δήμαρχος, Γιώργος Μαραγκός, έκανε αναφορά στις προηγούμενες Δημοτικές Αρχές, που όπως είπε «προτιμούσαν να κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί», συμπληρώνοντας ότι «τώρα επιδείχθηκε η πολιτική βούληση για την ανάληψη πρωτοβουλίας ώστε επιτέλους ένα σοβαρό και χρονίζον πρόβλημα να επιλυθεί οριστικά».

Σημείωσε δε ότι «είναι χρήσιμο, οι δημότες και ιδιαιτέρως οι κάτοικοι αυτής της περιοχής, που υφίστανται ταλαιπωρία στην καθημερινότητα τους, να καταλάβουν ότι υπάρχει σχέδιο, υπάρχει αποφασιστικότητα και βούληση ώστε το επόμενο χρονικό διάστημα να μπορέσουμε να δημοπρατήσουμε ένα ακόμη σημαντικό έργο για το νησί, το οποίο θα επιλύσει οριστικά το πρόβλημα».

«Το θέμα έχει τεθεί ως προτεραιότητα»

Ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, Φραγκίσκος Βακόνδιος, αναφέρθηκε στις μέχρι σήμερα παρεμβάσεις που έγιναν στην περιοχή, σημειώνοντας ότι πρόκειται για ένα θέμα που έχει τεθεί ως προτεραιότητα ώστε σύντομα να επιτευχθεί η αποκατάσταση του.

Στο θέμα των υλοποιήσιμων ενεργειών, ενημέρωσε ότι σύμφωνα με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, τον Απρίλιο του 2017, προχώρησε και ολοκληρώθηκε η προσωρινή αποκατάσταση του τοιχίου, με κόστος 27.000 ευρώ, ενώ έγιναν και όλες οι απαιτούμενες ενέργειες από την Τεχνική Υπηρεσία, ώστε να προχωρήσει το θέμα της μελέτης του έργου, στην οποία θα υποδεικνύεται και ο τόπος της οριστικής επίλυσης του προβλήματος.

Το πρώτο μέρος της μελέτης έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ έχει ξεκινήσει και το δεύτερο μέρος και συνολικά έχουν προταθεί 3 λύσεις, εκ των οποίων η μία αφορά σε έναν νέο τύπο αντιστήριξης, η δεύτερη λύση εφάπτεται της πρότασης του καθηγητή κ. Λέκκα για αντιστήριξη με πασσάλους και η τρίτη λύση είναι η ενίσχυση του τοίχου με αγκύρια κατά μήκος του έως το σταθερό σημείο.

Ως προς το κόστος της μελέτης, ο κ. Βακόνδιος είπε ότι υπήρχε η βούληση και βρέθηκαν τα χρήματα προκειμένου να προχωρήσει ο διαγωνισμός, με το κόστος να φτάνει στις 18.000 ευρώ, ενώ ενημέρωσε ότι ως επόμενο βήμα απαιτούνται συμπληρωματικές γεωτρήσεις, 18.000 ευρώ, το ποσό των οποίων εγκρίθηκε κατά το προχθεσινό Δημοτικό Συμβούλιο, οι οποίες θα γίνουν για την καταγραφή του υπεδάφους της περιοχής, ώστε να επιλεγεί η πιο κατάλληλη από τις 3 προτεινόμενες λύσεις.

Ειδικά σε ότι αφορά στη λήψη απόφασης για τις ειδικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην περιοχή, ο Αντιδήμαρχος ενημέρωσε ότι αυτές θα παραμείνουν μέχρι την οριστική επίλυση του προβλήματος, ζητώντας την κατανόηση των πολιτών, καθώς όπως είπε «από την πλευρά μας κάνουμε ότι είναι δυνατόν ώστε να αποκατασταθεί ένα πρόβλημα πολλών χρόνων».

Δεν παρέλειψε δε να κάνει ειδική αναφορά στα στελέχη της Τεχνικής Υπηρεσίας, που όπως είπε «έχουν συμβάλλει τα μέγιστα ώστε να γίνουν όλες οι ενέργειες», ενώ ενημέρωσε ότι υπάρχει συνεχής επικοινωνία με τα αρμόδια υπουργεία ώστε όταν ολοκληρωθεί η μελέτη να υπάρξει η χρηματοδότηση, που θα επιτρέψει την άμεση εκκίνηση του έργου αποκατάστασης της περιοχής Βούρλη.

Πλήρης καταγραφή του ιστορικού

Τα στοιχεία της ιστορικής εξέλιξης της υπόθεσης παρουσιάστηκαν αναλυτικά από τον αναπληρωτή προϊστάμενο των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, Δαυίδ Διακοδημητρίου.

Κάνοντας αναφορά στο ιστορικό ενεργειών, καθώς το πρόβλημα είχε διαπιστωθεί πολλά χρόνια πριν, ενημέρωσε ότι το 2010, η τότε Δημοτική Αρχή είχε προχωρήσει σε σύναψη προγραμματικής σύμβασης με την τότε Νομαρχία και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, βάσει της οποίας εκπονήθηκε ένα ερευνητικό πρόγραμμα για την μείωση της κατολισθητικής επικινδυνότητας.

Να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο είχε καταγραφεί μία κατολίσθηση, που είχε εκτονώσει το φαινόμενο και έγιναν συγκεκριμένες προτάσεις παρεμβάσεων.

Σε αυτό το πρόγραμμα περιλαμβανόντουσαν τόσο η περιοχή του Λιβοχωρίου όσο και το σημείο στο Βούρλη, όπου παρατηρείται μία συνεχιζόμενη αστοχία στο τοιχίο αντιστήριξης.

Με βάση αυτή την μελέτη και με την έκθεση, 2 χρόνια αργότερα, επικινδύνου κτίσματος, που είχε εκδώσει η Πολεοδομία της Σύρου, έγινε μία αρχική προσπάθεια με το Υπουργείο Πολιτισμού, η οποία όμως δεν ευοδώθηκε, προκειμένου να προχωρήσει η επισκευή του τοιχίου.

Τότε διαπιστώθηκε ότι το ερευνητικό πρόγραμμα δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει ικανοποιητικά το πρόβλημα του τοιχίου αντιστήριξης, καθώς έλειπαν αρκετά στοιχεία και κυρίως όσα αφορούσαν στην στατικότητα του.

Το 2014 έγινε η ανάθεση μελέτης για την στατική επίλυση του προβλήματος στο τοιχίο, η οποία τελικά δεν ολοκληρώθηκε, καθώς ο μελετητής διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να προχωρήσει, με αποτέλεσμα την λύση της σύμβασης.

Το 2016 η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου εκπονεί μελέτη για την επισκευή του τοιχίου, η οποία όμως δεν υλοποιήθηκε, παρά του ότι μεσολάβησε έκθεση από το Υπουργείο Πολιτισμού, διότι στις αρχές του 2017 παρατηρήθηκε μία ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης, οπότε η συγκεκριμένη μελέτη δεν είχε λόγο εφαρμογής.

Τον Αύγουστο με Σεπτέμβριο του 2017, εκτελέστηκαν εργασίες, επισκευής στο τοιχίο, με κάποια στοιχεία της προαναφερθείσας μελέτης που μπορούσαν να εφαρμοστούν, προκειμένου να περιοριστούν κατά το δυνατό οι αστοχίες και οι φθορές που παρουσίαζε το τοιχίο, συνολικού κόστους 27.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, από το 2017 έως σήμερα, προχωρά η μελέτη για την ανακατασκευή του οδικού τμήματος του Βούρλη, η οποία επικεντρώνεται στην συγκεκριμένη περιοχή και αντιμετωπίζει το τοιχίο και τον δρόμο ως μία ενιαία κατασκευή, διαφοροποιούμενη από το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο δεν ελάμβανε σημαντικά υπόψη το τοιχίο αντιστήριξης.

Στόχος πλέον δεν είναι απλά η αποτύπωση της λύσης του προβλήματος αλλά η μελέτη να οδηγηθεί στην Γ΄ φάση, που είναι τα τεύχη δημοπράτησης ώστε να καθοριστεί και το οικονομικό αντικείμενο του έργου.

Οι τρεις προτεινόμενες λύσεις

Τα τεχνικά στοιχεία των προτεινόμενων λύσεων για την οριστική επίλυση του προβλήματος επεξηγήθηκαν από τον κ. Διακοδημητρίου, προκειμένου να γίνουν κατανοητές οι τεχνικές παρεμβάσεις που ποικίλουν σε κάθε πρόταση.

Η πρώτη λύση αφορά σε πασσαλοστοιχίες με κεφαλόδεσμους, είναι οι παρεμβάσεις που περιλαμβανόντουσαν στην αρχική μελέτη και προβλέπει ενίσχυση του τοιχίου αντιστήριξης με σκυρόδεμα.

Είναι μία λύση με υψηλή ακαμψία, η οποία θα μπορούσε κάλλιστα να εφαρμοστεί σε μία εθνική οδό, μακριά από κατοικημένη περιοχή, όμως η κατασκευή του έργου σε κατοικημένη περιοχή έχει πολύ υψηλούς κινδύνους, καθώς μόνο οι δονήσεις από τα γεωτρύπανα για την θεμελίωση των 13 πασσάλων που προβλέπονται, θα κρατήσει κλειστό τον δρόμο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, θα προκαλέσει προβλήματα στις γειτονικές ιδιοκτησίες, ενώ καθώς είναι ανεξάρτητη από το τοιχίο αντιστήριξης, αυτό θα έπρεπε να ανακατασκευαστεί. Πρόκειται για λύση υψηλού κόστους, που δεν ενδείκνυται χωρίς όμως και να αποκλείεται αβασάνιστα.

Η δεύτερη λύση αφορά σε αγκύρωση του τοιχίου με χαλύβδινα αγκύρια και ενίσχυση του με εκτοξευόμενο σκυρόδεμα.

Αυτή η λύση βοηθά στη βελτίωση της ευστάθειας του εδάφους, αγκυρώνει το τοιχίο μέσα στο υγιές υπόβαθρο, το αναβαθμίζει προθέτοντας του μία ισχυρή στατική λειτουργία.

Πρόκειται για μία οικονομικότερη και γρήγορη λύση, για την οποία υπάρχει η τεχνογνωσία καθώς έχει ξαναεφαρμοστεί στη Σύρο και αποκλείει το κλείσιμο του δρόμου, παρά για ελάχιστες ημέρες.

Στα μειονεκτήματα της λύσης περιλαμβάνεται η πολύ καλή γνώση των εδαφικών συνθηκών ώστε να γίνει ακριβής υπολογισμός των αγκυρίων, ενώ εμφανίζει δυσκολία και η προσέγγιση των συνεργείων στο σημείο παρέμβασης.

Η τρίτη λύση αφορά σε παρέμβαση που ουσιαστικά σημαίνει τη δημιουργία ενός νέου τοιχίου, όχι σε ολόκληρο το εύρος του αλλά στα σημεία των αντιρήδων προβλέπεται νέα κατασκευή, η οποία είναι αρκετά ογκώδης.

Το πλεονέκτημα αυτής της παρέμβασης είναι ότι προσφέρει ευστάθεια στο τοιχίο, αποφεύγοντας τα α φαινόμενα αποκολλήσεων που παρατηρούνται τώρα, ενώ ο δρόμος, κατά την εκτέλεση των εργασιών, μπορεί να παραμείνει σε λειτουργία καθώς το έργο θα εκτελεστεί από την εξωτερική πλευρά.

Ως μειονέκτημα κρίνεται το ότι πρόκειται για μία πολύ βαριά, ογκώδη κατασκευή με περιορισμένο χώρο θεμελίωσης, εκλείπουν στοιχεία γνώσης για το υπέδαφος και παρουσιάζει πολύ μεγάλη δυσκολία προσέγγισης, καθώς το έργο θα επεκταθεί σε πολλά μέτρα ύψος.

Για την τελική επιλογή, ο κ. Διακοδημητρίου χαρακτήρισε ως «αρκετά δελεαστική» την τρίτη λύση, καθώς μπορεί να είναι ογκώδης, όμως παρουσιάζει την μικρότερη όχληση για τους πολίτες, είναι οικονομικότερη σε σχέση με τις άλλες δύο και έχει πολύ συντομότερο χρόνο κατασκευής.

Επειδή, όπως ο ίδιος είπε «πρόκειται για ένα έργο που θα κρατήσει δεκαετίες, αξίζει τον κόπο» και με ένα κόστος των 18.000 ευρώ, που έλαβε την έγκριση του Δημοτικού Συμβουλίου, θα γίνει η γεωτεχνική έρευνα επικεντρωμένη στο σημείο του προβλήματος.

Η έρευνα αυτή θα αφορά σε γεωτρήσεις που θα γίνουν στο σημείο, σε αντίθεση με αυτές που έγιναν στο δρόμο, βάσει της μελέτης του Πανεπιστημίου, κατά τις οποίες με έμμεσες μεθόδους εκτιμήθηκε η ποιότητα του υπεδάφους, σε αντίθεση με την προτεινόμενη που θα αφορά σε τρεις γεωτρήσεις που θα καταδείξουν την ακριβή κατάσταση του υπεδάφους και σε πόσο βάθος και ποια η αντοχή του βραχώδους υποστρώματος.

Σύμφωνα με τον κ. Διακοδημητρίου «όλες οι λύσεις είναι ισάξιες, δίνουν ένα καλό και ευσταθές αποτέλεσμα για μεγάλο χρόνο ζωής. Συνήθως τα έργα αυτά υπολογίζονται στα 50 χρόνια. Όταν θα δούμε τις γεωτρήσεις και τι όντως μπορούμε να κάνουμε, μπορεί κάποια να εγκριθεί ομόφωνα».