“Ξεκλειδώνουν” πόροι για τα νησιά

Θετικά αξιολογείται η εξέλιξη της αλλαγής κατηγορίας κατάταξης της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου από την κατηγορία των πλουσίων Περιφερειών σε εκείνη των Μεταβατικών Περιφερειών, καθώς γίνεται σαφές πως το νησιωτικό σύμπλεγμα, θα ευνοηθεί σε επίπεδο κονδυλίων από ευρωπαϊκούς πόρους, κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021 – 2027.

Το πολυσυζητημένο ζητούμενο που διεκδικείται σταθερά εδώ και πολλά χρόνια προκειμένου το πολυνησιακό σύμπλεγμα του Νοτίου Αιγαίου να αντιμετωπίζεται σε κάθε επίπεδο με κριτήριο τις σημαντικές ιδιαιτερότητές του και να απολαμβάνει χρηματοδοτήσεις, ως νησιωτικό μέρος με πολλές ανισότητες, φαίνεται να ακολουθεί πλέον νέο “δρόμο” και να βρίσκει ανταπόκριση ως “ανάγκη” που πρέπει να ικανοποιηθεί.

Συγκεκριμένα, τις θετικές εξελίξεις αλλαγής κατηγορίας κατάταξης της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου γνωστοποίησε η Περιφερειακή Αρχή μέσω δελτίου Τύπου της, στο περιεχόμενο του οποίου σημείωνε μεταξύ άλλων πως, το Ν. Αιγαίο “επανέρχεται στις Μεταβατικές Περιφέρειες” σύμφωνα με ανακοίνωση στελεχών της DG REGIO και της DG EMPL της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την περασμένη Παρασκευή, κατά τη διάρκεια ημερίδας στην Αθήνα, όπου και παρουσιάστηκε “η πρόταση κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πολιτική Συνοχής στη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027”.

Γνωστοποιώντας μάλιστα τον εμπλουτισμό των κριτηρίων βάσει των οποίων θα ισχύσουν οι νέες χρηματοδοτήσεις για την επόμενη περίοδο, η Περιφερειακή Αρχή έκανε λόγο για “ηθική δικαίωση της προσπάθειας αποκατάστασης των στατιστικών στρεβλώσεων που ισχύουν μέχρι σήμερα”, σημειώνοντας δε, πως το Ν. Αιγαίο εκτιμάται – σε πρώτο επίπεδο – πως μπορεί να συναντήσει και διπλασιασμό κοινοτικών πόρων.

Ωστόσο, σε πιο συγκρατημένο τόνο κινήθηκαν οι δηλώσεις των μελών της Οικονομικής Επιτροπής της ΠΝΑι, Τζώρτζη Μακρυωνίτη και Άννας Μαυρουδή από τη μείζονα κι ελάσσονα μειοψηφία, καθώς υποστηρίχθηκε πως, κρίνεται ναι μεν θετικά η αύξηση των κονδυλίων και ο εμπλουτισμός των κριτηρίων βάσει των οποίων θα γίνουν οι κατανομές των χρηματοδοτήσεων, ωστόσο, αυτό ως εξέλιξη είναι απλώς η αυτονόητη “ανάλυση της πολιτικής πραγματικότητας” για το Ν. Αιγαίο.

Σε παρόμοιο τόνο και πάντως σε θετική τροχιά κινήθηκαν και οι δηλώσεις των δύο κυβερνητικών βουλευτών των Κυκλάδων, Αντώνη Συρίγου και Νίκου Συρμαλένιου, οι οποίοι κλήθηκαν από την εφημερίδα να τοποθετηθούν και να σχολιάσουν στις εξελίξεις.

Περιφερειακή Αρχή: Ηθική δικαίωση, νέα κριτήρια και εκκρεμότητα... η παράμετρος της νησιωτικότητας

Ειδικότερα, η πλευρά της Περιφερειακής Αρχής έκανε ξεκάθαρα λόγο για “θετικές εξελίξεις και ηθική δικαίωση”, γνωστοποιώντας με ανακοίνωσή της, τα νέα δεδομένα που θα ισχύουν από τη νέα προγραμματική περίοδο τόσο για την Ελλάδα, όσο και για το Ν. Αιγαίο από την αλλαγή κατηγορίας στην κατάταξη των Περιφερειών.

Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη Τύπου ο Περιφερειάρχης τόνισε τα εξής: α. Αυξάνεται κατά 2 δισ. ευρώ (ποσοστό αύξησης 8% σε σχέση με την τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο) η χρηματοδότηση που θα λάβει η Ελλάδα από ευρωπαϊκούς πόρους, την περίοδο 2021 – 2017. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μεταξύ των 7 χωρών για τις οποίες η χρηματοδότηση αυξάνεται, εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες χώρες, για τις οποίες οι χρηματοδοτήσεις μειώνονται. Οι χώρες αυτές είναι: Ρουμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ιταλία, Φινλανδία, Ισπανία και Κύπρος. β. Από την επόμενη Προγραμματική Περίοδο, μειώνεται ο συντελεστής βαρύτητας του τοπικού ΑΕΠ στο 81%, αυξάνεται ο συντελεστής  των δημογραφικών και κοινωνικών κριτηρίων σε ποσοστό 15%, ενώ για πρώτη φορά θα ισχύσουν τα κριτήρια του μεταναστευτικού με 3% και της κλιματικής αλλαγής με 1%. γ. Το Νότιο Αιγαίο επανέρχεται στην κατηγορία των Μεταβατικών Περιφερειών  αντί του Στόχου των Πλέον Ανεπτυγμένων Περιφερειών που βρίσκεται σήμερα. Με μια πρώτη, ανεπίσημη εκτίμηση, αυτό μπορεί να επιφέρει ακόμη και διπλασιασμό των κοινοτικών πόρων για το Νότιο Αιγαίο, στην νέα Προγραμματική Περίοδο, ενώ παράλληλα “ξεκλειδώνει” η πρόσβαση και σε άλλες κατηγορίες προγραμμάτων. δ. Περιορίζεται κατά 30% η γραφειοκρατική διαδικασία που αφορά στον έλεγχο της υλοποίησης των προγραμμάτων, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης που αυτή συνεπάγεται.

Στο πλαίσιο του σχολιασμού του, ο Περιφερειάρχης ανέφερε δε, πως, “Ο στόχος που έχει τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι, οι παραπάνω αλλαγές να επικυρωθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τις Ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019, ώστε να είναι έτοιμος ο μηχανισμός να λειτουργήσει το 2021”, εξηγώντας πως, “πρόκειται για μία εξαιρετικά θετική εξέλιξη, που ανοίγει ευκαιρίες νέων χρηματοδοτήσεων για να καλύψουμε τις ανάγκες των νησιών μας”. Στην τοποθέτησή του όμως, σχολίασε πως, δυστυχώς “δεν καταφέραμε να περάσουμε και την νησιωτικότητα μεταξύ των κριτηρίων, καθώς βρήκαμε μπροστά μας τείχος από τις ορεινές Περιφέρειες της Ευρώπης”.

Αντώνης Συρίγος: “Τακτοποιείται η λανθασμένη αντίληψη. Αναμένουμε την έκβαση...”

Επί των εξελίξεων, όπως μάλιστα αυτές γνωστοποιήθηκαν από την Περιφερειακή Αρχή κλήθηκε να τοποθετηθεί ο βουλευτής Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Αντώνης Συρίγος, ο οποίος αν και ιδιαιτέρως λακωνικός, ωστόσο, υπήρξε σαφής. “Με δύο λόγια το όλο θέμα μπορεί να περιγραφεί ως εξής: Α. Η αμφισημία του ζητήματος ή η ειρωνεία του να θεωρείσαι «πλούσιος», ενώ δεν είσαι, και εν τέλει γι’ αυτό το λόγο να αδικείσαι. Β. Η πολύπαθη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ή πως καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά τ’ όνομα, διότι Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου σημαίνει πολυνησιακό σύμπλεγμα, θαλάσσια συγκοινωνία, απομονωμένα νησιά, ακριτικά νησιά, προσφυγικές ροές κ.ά. Ωστόσο όταν μιλά κανείς γι’ αυτήν, τα λησμονεί όλα αυτά και την αντιλαμβάνεται ως τον τουριστικό παράδεισο κάποιων νησιών”. Σχολιάζοντας πολιτικά το θέμα της αλλαγής κατηγορίας κατάταξης, το οποίο αναμένεται να επικυρωθεί το επόμενο διάστημα, αλλά και σε συνάρτηση με όσα ανέφερε πρωτίστως, πρόσθεσε πως, “Η λανθασμένη αυτή αντίληψη φαίνεται να τακτοποιείται”. Θέλησε να συμπληρώσει μάλιστα πως, “Εν αναμονή, λοιπόν, της γνώσεως λεπτομερειών επί του ζητήματος και την τελική του έκβαση κατά την πορεία του στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, εκτιμώ ότι πρόκειται περί θετικής εξελίξεως που εντάσσεται στην γενικότερα ευνοϊκή για την χώρα μας εξέλιξη όσον αφορά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί κατανομής των πόρων και την έγκριση των Κανονισμών εν όψει και της δύσκολης φάσης των διαπραγματεύσεων μέχρι την οριστικοποίησή τους κατά το επόμενο χρονικό διάστημα”.

Νίκος Συρμαλένιος: “Αποκαθίσταται εν μέρει η αδικία. Σημαντική η προσθήκη κοινωνικών κριτηρίων”

Σε παρόμοιο ύφος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του βουλευτή Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Συρμαλένιου, ο οποίος έκανε λόγο για “αποκατάσταση εν μέρει της αδικίας” απέναντι στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, σημειώνοντας θετικά σαφώς τη συμπερίληψη κοινωνικών κριτηρίων στην κατανομή των πόρων.

“Η αλλαγή που προτείνεται να ενταχθεί η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου από τις αναπτυγμένες Περιφέρειες στις Περιφέρειες υπό μετάβαση είναι μία πράγματι πάρα πολύ σημαντική αλλαγή. Είναι μία αλλαγή η οποία αποκαθιστά εν μέρει την αδικία που υπήρχε από τα Προγράμματα του 2006 και του 2014, που λάμβαναν υπόψιν μόνον το υψηλό ΑΕΠ πέντε νησιών, που επηρέαζε τα 48 κατοικημένα νησιά” υπογράμμισε πρωτίστως ο κ. Συρμαλένιος, σημειώνοντας παράλληλα πως, αυτό το δεδομένο στερούσε πόρους από το Ν. Αιγαίο.

Από την πλευρά του, εκτιμώντας πως, πλέον, “η αποκατάσταση αυτής της αδικίας διαφαίνεται ότι θα επιτευχθεί”, πρόσθεσε πως, “Είναι πολύ σημαντικό επίσης το γεγονός ότι εκτός από το κριτήριο του ΑΕΠ, το οποίο μειώνεται κατά ένα ποσοστό, υπάρχουν κοινωνικά κριτήρια για την ανεργία, την εργασία, καθώς επίσης και τα κριτήρια της μετανάστευσης”.

Πρόκειται όπως επεσήμανε, για κριτήρια που η πλευρά των νησιών του Ν. Αιγαίου είχε επισημάνει κατά το παρελθόν, αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε βρει την ανταπόκριση που έπρεπε να έχει.

Ωστόσο, αναφορικά με τις ανακοινώσεις για την αλλαγή στην κατάταξη, ο ίδιος ανέφερε πως, “Είναι γεγονός ότι με τα κονδύλια της Κοινωνικής Συνοχής τα οποία θα καθοριστούν για την επόμενη περίοδο διαφαίνεται ότι η Ελλάδα θα είναι όχι χαμένη, αλλά κερδισμένη”, σχολιάζοντας επιπλέον πως, ως εξέλιξη “δεν τη θεωρώ καθόλου τυχαία”.

Σύμφωνα με όσα ο ίδιος υποστήριξε, “Είναι αποτέλεσμα και των προσπαθειών που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια από τον ελληνικό λαό για να φτάσουμε στο τέλος των μνημονίων, αλλά και των προσπαθειών της ελληνικής κυβέρνησης που κατάφερε με την τήρηση των δεσμεύσεων, αλλά και με την προσπάθεια που έκανε μέσα σε πολύ σκληρές δημοσιονομικά συνθήκες να διατηρήσει το κοινωνικό κράτος”. Κλείνοντας τη δήλωσή του προς την εφημερίδα, υπογράμμισε πως, “όλες αυτές οι προσπάθειες αρχίζουν και αποδίδουν αποτελέσματα και φαίνεται η εμπιστοσύνη πια και των θεσμών, δηλαδή και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέναντι στη χώρα μας”.

Τζώρτζης Μακρυωνίτης: “Η νέα κατανομή σε σωστή κατεύθυνση, αλλά λείπει το κριτήριο της νησιωτικότητας”

Παρομοίως σε αισιόδοξο τόνο τοποθετήθηκε και ο Τζώρτζης Μακρυωνίτης ως μέλος της μείζονος περιφερειακής αντιπολίτευσης, παρατηρώντας όμως κατηγορηματικά ως μεγάλο “ανοικτό” ζήτημα τη μη συμπερίληψη του κριτηρίου της νησιωτικότητας.

“Η νέα μέθοδος κατανομής, σίγουρα είναι σε μία σωστή κατεύθυνση. Είναι σημαντικό. Αυτό που έχω να παρατηρήσω όμως είναι ότι τα κριτήρια με τα οποία διαφοροποιείται το Ν. Αιγαίο περιλαμβάνουν την ανεργία, τα χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης όπως αναφέρεται δηλαδή, αλλά όχι τη νησιωτικότητα” υπογράμμισε κατηγορηματικά, τονίζοντας μάλιστα πως, “Θεωρώ ότι θα ήταν απαραίτητο για το συμφέρον των νησιών μας, συγκεκριμένα των νησιών της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου να είχε μπει και η νησιωτικότητα”, αφού όπως πρόσθεσε, αν είχε ικανοποιηθεί αυτό το αίτημα, “θα ήμασταν σε πλεονεκτικότερο επίπεδο, απ΄ ό,τι είμαστε τώρα”.

Από την πλευρά του, το μέλος της παράταξης Μαχαιρίδη, πρόσθεσε πως, “Σε γενικές γραμμές αυτή η εξέλιξη είναι σε καλύτερο επίπεδο απ΄ ό,τι παλαιότερα”, επαναλαμβάνοντας πως, “θα ήταν καλύτερα αν είχε συμπεριληφθεί και το κριτήριο της νησιωτικότητας”.

Προτού κλείσει τις λιτές δηλώσεις του, υπογράμμισε επιπλέον πως, θετικό είναι και το γεγονός πως “μπαίνει το κριτήριο της μετανάστευσης”, καθώς σύμφωνα με όσα επεσήμανε, “εμείς αυτό μπορούμε να το αξιοποιήσουμε”. Υπενθύμισε τέλος, πως, “Εμείς ως μειοψηφία και ως πρώην Περιφερειακή Αρχή, αγωνιζόμαστε και αγωνιστήκαμε σε αυτήν την κατεύθυνση, να αλλάξει το κριτήριο του ΑΕΠ και να μπει η νησιωτικότητα”.

Άννα Μαυρουδή: “Μικρή παραχώρηση, θετική εξέλιξη αλλά όχι λόγος να πανηγυρίζουμε”

Σε αυστηρά πολιτική τοποθέτηση προχώρησε το μέλος της Νησιωτικής Ανατροπής, Άννα Μαυρουδή, η οποία έθεσε αρχικά το “κάδρο” στο οποίο κινείται η Ευρώπη την παρούσα περίοδο, ενώ αξιολόγησε στη συνέχεια τις τρέχουσες εξελίξεις για την Περιφέρεια του Ν. Αιγαίου.

“Πρόκειται περί προτάσεων και όχι τετελεσμένων αποφάσεων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις αρμόδιες Επιτροπές” σημείωσε πρωτίστως, εξηγώντας πως, σε πρώτο επίπεδο πρέπει να εξετασθεί και το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί σήμερα στην Ευρώπη.

“Το πρώτο που θα πρέπει να δούμε είναι τί διακυβεύεται αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποια είναι τα θέματα. Είτε με το φάσμα τη ακροδεξιάς και του δεξιού λαϊκισμού να προσπαθεί και να παίρνει “κεφάλι” σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες και το δεύτερο είναι ένα Brexit το οποίο υλοποιείται μέρα με την ημέρα. Κατά συνέπεια έχουμε μία Ευρώπη, η οποία είναι στην πιο δεινή θέση, στην οποία έχει υπάρξει από την ίδρυσή της και μετά” υπογράμμισε σύντομα, προσθέτοντας πως, “Σε αυτή την πολύ σημαντική και σοβαρή, κρίσιμη κατάσταση που βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, έρχονται προτάσεις για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο υποστηρίζει ότι ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες, στις μεγάλες ασύμμετρες απειλές που γνωρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνον εσωτερικά, αλλά και από εξωτερικούς παράγοντες”. Σύμφωνα με όσα πρόσθεσε δε για τη λειτουργία της Ευρώπης, “η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει πως απαντά με ένα ρεαλιστικό τρόπο (σσ. στις ανάγκες), με δεδομένη τη μείωση του προϋπολογισμού λόγω της αποχώρησης της Μ. Βρετανίας και των πολυετών δημοσιονομικών κρίσεων που έχει να αντιμετωπίσει”. Ωστόσο, προχωρώντας την κριτική της, σημείωσε πως πρέπει απαραιτήτως να εξετασθούν και τα “νέα κριτήρια που μπαίνουν και αυτό αντανακλάται και στη δική μας Περιφέρεια” αφού όπως παρατήρησε “γίνεται μία προσπάθεια να μιλήσουμε για κοινωνικούς δείκτες και περιβαλλοντικούς δείκτες”.

Εκφράζοντας την πολιτική θέση της, η Άννα Μαυρουδή με φόντο τα ανωτέρω, σημείωσε κατηγορηματικά πως, “Κατά τη γνώμη μου δεν είναι επαρκής η μετατόπιση των κονδυλίων για να αντιμετωπίσει τις κρίσιμες ανάγκες που υπάρχουν τόσο περιβαλλοντικά, όσο και κοινωνικά”, προσθέτοντας παράλληλα πως, “Δεν είναι μόνο το προσφυγικό που παίρνει - πλέον - ένα δικό του μερίδιο στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, αλλά όπως συμπλήρωσε “είναι οι τεράστιες κοινωνικές, οικονομικές ανισότητες που έχουν δρομολογηθεί μετά από πάρα πολλά χρόνια νεοφιλελεύθερων πολιτικών, απορρύθμισης της αγοράς, απορρύθμισης του πλαισίου ελέγχου των Τραπεζών”.

Καθιστώντας ξεκάθαρο το γεγονός των αιματηρών περικοπών μέσω της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ίδια τόνισε πως, “έρχονται τώρα και προτείνουν μία πολύ μικρή αύξηση, την οποία κρίνουμε θετικά” ωστόσο όπως εξήγησε, “Δεν είναι ώρα να πανηγυρίζουμε”.

Έθεσε μάλιστα το ερώτημα πως, με φόντο την αλλαγή της κατάταξης, “πρέπει να δούμε πώς όποια κονδύλια έρχονται σε μεγαλύτερες ροές στη χώρα μας, αυτά υλοποιούνται και τί υπηρετούν. Αμβλύνουν τις ανισότητες; Διανέμονται οι πόροι έτσι ώστε οι δείκτες, οι οικονομικοί, οι κοινωνικοί να προοδεύουν όλοι με τον ίδιο ρυθμό;”.

Η κ. Μαυρουδή αναφορικά με τις αλλαγές, θέλησε να υποστηρίξει ξεκάθαρα πως, ο αποχαρακτηρισμός της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου από πλούσια Περιφέρεια, ως εξέλιξη “αποτελεί καθαρά ανάλυση της πολιτικής πραγματικότητας”.

Κρίνοντας μάλιστα και τις δηλώσεις του Περιφερειάρχη, άφησε αιχμές, επισημαίνοντας πως, “H παράταξη του κ. Περιφερειάρχη είναι φορέας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αυτές πρεσβεύει σε όλο το φάσμα. Το γεγονός ότι γίνεται μία πολύ μικρότερη παραχώρηση με δεδομένη την κατάργηση του κοινωνικού κράτους σε όλο το φάσμα της Ευρώπης, δεν είναι λόγος να πανηγυρίζουμε. Είναι λόγος να σκεφθούμε πώς θα μπορέσουμε όλοι πιο αποτελεσματικά να αξιοποιήσουμε τα κονδύλια”.

Ολοκλήρωσε την τοποθέτησή της μάλιστα, υπενθυμίζοντας πως, “Εμείς πάντα φωνάζαμε ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι πάνω από τους αριθμούς”, υπογραμμίζοντας τέλος πως, “Στόχος πρέπει πάνω απ΄ όλα οι πολίτες και οι ανάγκες τους και γι αυτό, δεν μπορούμε να εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για άμβλυνση των ανισοτήτων μεταξύ των Περιφερειών και μέσα στην ίδια μας την Περιφέρεια να λειτουργούμε με κριτήρια που ευνοούν τις ανισότητες”.