Μεγάλο κεφάλαιο της Συριανής ιστορίας

Για τον τρόπο λειτουργίας της Φιλαρμονικής με τη μάθηση πνευστών και κρουστών οργάνων, την εξέλιξη των μαθητών στη μπαντίνα και την ορχήστρα, το ρεπερτόριο και το ρόλο της στην τοπική κοινωνία ενημερώθηκαν χθες το απόγευμα μαθητές των Δημοτικών Σχολείων του νησιού.

Η εκδήλωση γνωριμίας με τη σημαντική πολιτιστική δομή της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, πραγματοποιήθηκε στο Θέατρο «Απόλλων», στο πλαίσιο του εορτασμού των 150 χρόνων από την ίδρυση της Ορχήστρας, η οποία αδιαμφησβήτητα αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο της Σύρου.

Μία μικρή αναδρομή στη μουσική ιστορία της Ερμούπολης, όπου κατά τον 19^ο και 20^ο αιώνα, η καλλιέργεια των Τεχνών και των Γραμμάτων είχε πρωταρχική σημασία, έκανε η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Σύρου - Ερμούπολης, Θωμαή Μενδρινού, χαιρετίζοντας την έναρξη των επετειακών αυτών εκδηλώσεων.

Διακριτικό σημείο της ταυτότητας του νησιού

Το 1869, με απόφαση του Δήμου Ερμουπόλεως ιδρύθηκε η «Φιλαρμονική Δημοτική Εταιρεία Ερμουπόλεως» με μουσικοδιδάσκαλο τον Δελφίνο Σπινέλη. Η συγκεκριμένη εταιρεία διαλύθηκε το 1872, αλλά σύντομα γύρω στο 1880, η Σχολή Απόρων Παίδων αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τη μουσική παιδεία του τόπου με τη δημιουργία ενός μουσικού τμήματος του οποίου ηγήθηκαν ο Σπινέλης και ο Παν. Λοβέρδος. Η μουσική παιδεία άνθισε το 1894 με την ίδρυση του Συλλόγου «Φιλόμουσοι Σύρου» από φιλόμουσους Ερμουπολίτες με κύριο έργο τη διδασκαλία της ωδικής και οργανικής μουσικής και την ίδρυση της φιλαρμονικής μπάντας, η οποία συμμετείχε σε τακτικές υπαίθριες συναυλίες αλλά και σε πανελλήνιες γιορτές και εκδηλώσεις.  Πρόεδρος του Συλλόγου ήταν ο Εμμ. Ελευθεριάδης. Τη διεύθυνση ανέλαβαν αξιόλογοι μουσικοί, όπως ο Πέργολάς, Λαμούρας, Γκομφιώτης, Κάμπιγχας, Μπιφέρνος και Άνδλοβιτζ .

Μάλιστα η Φιλαρμονική είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο προόδου, που κατά τη «φωτεινή πομπή» των Ολυμπιακών Αγώνων, κατόπιν διαταγής του τότε διαδόχου Κωνσταντίνου, ως Προέδρου των Αγώνων, τέθηκε επικεφαλής της πομπής.

Αργότερα, με δωρεά του Θεόδωρου Πάγκαλου κτίστηκε για τη φιλαρμονική μπάντα μαρμάρινη εξέδρα επί της Πλατείας Μιαούλη και παραπλεύρως τους αδριάντα του ήρωα. Η Φιλαρμονική Σύρου παιάνιζε κάθε Πέμπτη κ Κυριακή τις ωραιότερες όπερες κ οπερέτες προς τους περιπατητές της Πλατείας.

Κατά την εποχή που ο αυτοκράτορας της Γερμανίας Γουλιέλμος παραθέριζε στην Κέρκυρα, θέλησε να απολαύσει Φιλαρμονικές από όλη την Ελλάδα, την Κέρκυρα, την Πάτρα, την Ζάκυνθο, την Σύρο. Στον καλλιτεχνικό διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε το πρώτο βραβείο κατέκτησε η Φιλαρμονική της Σύρου με αρχιμουσικό τον Ιταλό Αντόνιο Μπιφέρνο ο οποίος αφιέρωσε μια σύνθεση του στη Σύρο.

Με βάση την ιστορία της Φιλαρμονικής, η κ. Μενδρινού έκρινε επιβεβλημένη τη διαφύλαξη όλων εκείνων που δημιούργησαν οι πρόγονοί μας και μας κληροδότησαν ως πολύτιμο θησαυρό, ως διακριτικό σημείο της ταυτότητάς μας. «Η ευθύνη και το ηθικό χρέος πέφτει σε εμάς, τη νεότερη γενιά,  να προστατεύσουμε το παρελθόν μας και να αναδείξουμε όλα τα ζωντανά στοιχεία του. Και η υπόθεση αυτή μας αφορά ανεξαιρέτως όλους, γιατί ο πολιτισμός μας αφορά όλους» ανέφερε χαρακτηριστικά, απευθύνοντας θερμές ευχαριστίες στον Σύλλογο Φίλων Μουσικής, στην αρχιμουσικό Alice Labarche, σε όλους τους δασκάλους αλλά και τα μέλη της Φιλαρμονικής του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Al. Labarche: «Με συστηματική δουλειά και υπομονή, θα επανακάμψουμε»

Στη συνέχεια, το κοινό είχε την ευκαιρία να μάθει από την κ. Labarche για τον τρόπο ένταξης στην ορχήστρας, την προετοιμασία της μπαντίνας και τη θέση των πνευστών και των κρουστών, που αποτελούν και τα μοναδικά όργανα σε μία Φιλαρμονική. Στόχος της εκδήλωσης ήταν το σταδιακό χτίσιμο της ορχήστρας με την επίδειξη όλων των ομάδων, που εμφανίζονταν διαδοχικά στη σκηνή. Μικροί και μεγάλοι ενημερώθηκαν για την ιστορία τον οργάνων, την έκτασή τους και παρακολούθησαν τον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται ο κάθε ήχος.

Στη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης συμμετέχουν σήμερα 45 μουσικοί όλων των ηλικιών. Σε ερώτηση της «Κοινής Γνώμης» για το αν, αυτή τη στιγμή, υπάρχει Δημοτική Ορχήστρα που παρουσιάζει αξιόλογο έργο και λειτουργεί ως πρότυπο για τις υπόλοιπες, η κ. Labarche αναφέρθηκε στην περίπτωση της Φιλαρμονικής Ραφήνας-Πικερμίου, μιας ορχήστρας, που σύμφωνα με την ίδια, ανέβασε κατά πολύ το επίπεδό της τα τελευταία 10-12 χρόνια.

«Δημιουργήθηκε από το μηδέν και πλέον αριθμεί 120 μέλη. Πραγματοποιούν μεγάλες συναυλίες και συνεργασίες με τραγουδιστές στην Αθήνα. Έχουν πάρα πολλούς δασκάλους με πτυχία, υπαλλήλους και αίθουσες. Είναι μια ορχήστρα ανοιχτή σε μεγάλο αριθμό παιδιών. Αυτό έχει να κάνει με το πώς ή κάθε πόλη βλέπει τη Φιλαρμονική αλλά και με τις δυνατότητες που διαθέτει», δήλωσε η αρχιμουσικός.  

Όπως τόνισε, δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι η Σύρος είναι νησί, σημαντικός παράγοντας που επιβάλλει τη συνεχή ανανέωση των μελών της Δημοτικής Φιλαρμονικής, δεδομένου ότι πολλά παιδιά, που μαθαίνουν να παίζουν σωστά, φεύγουν από τον τόπο, ανοίγοντας τα φτερά τους για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. «Για να παίζεις ένα όργανο καλά θέλει τουλάχιστον 10 χρόνια. Αλλά τα παιδιά, όταν ολοκληρώνουν την Γ’ Λυκείου, πηγαίνουν να σπουδάσουν, σε αντίθεση με τη Ραφήνα που ανήκει στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Πολλά από τα παιδιά δε φεύγουν μακριά, συνεπώς έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις εκδηλώσεις της Φιλαρμονικής της».

Καταλήγοντας, η κ. Labarche αναφέρθηκε στις μικρές ελλείψεις που παρατηρούνται σήμερα στις ομάδες των οργάνων, λόγω της διακοπής κάποιων μαθημάτων κατά το παρελθόν, ωστόσο εμφανίστηκε αισιόδοξη για το μέλλον της Ορχήστρας, δηλώνοντας ότι, σε πέντε χρόνια τουλάχιστον, η Φιλαρμονική θα έχει ανακάμψει και φτάσει στο επιθυμητό σημείο. «Χρειάζεται λίγη υπομονή και θα τα καταφέρουμε».