Το Αρχείο της ΕΡΤ τιμά τη μνήμη του Μάρκου Βαμβακάρη

Με αφορμή την επέτειο θανάτου του Μάρκου Βαμβακάρη, του Συριανού ρεμπέτη μουσικού που «έφυγε» από τη ζωή στις 8 Φεβρουαρίου 1972, το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει στην ιστοσελίδα http://www.ert.gr/news/arxeio-afierwmata/ την εκπομπή «Περισκόπιο - Από τη Σύρα στον Πειραιά, η γέννηση ενός ρεμπέτη», παραγωγής 1987.
Το συγκεκριμένο επεισόδιο, που έχει θέμα τη ζωή και την καλλιτεχνική διαδρομή του Συριανού ρεμπέτη Μάρκου Βαμβακάρη (1905-1972), γυρίστηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 15 χρόνων από το θάνατό του.
Με οδηγό αφηγήσεις του ίδιου (αποσπάσματα από την «Αυτοβιογραφία» του), παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή του και τα φτωχικά παιδικά του χρόνια στην Άνω Χώρα της Σύρου, τα πρώτα του μουσικά ακούσματα, την αρμονική συνύπαρξη καθολικών («Φραγκοσυριανών» όπως ο ίδιος) και ορθοδόξων στο νησί.
Περιγράφονται οι τρόποι διασκέδασης των αρχών του 20ού αιώνα στη Σύρο, τα μουσικά όργανα που συνόδευαν την ψυχαγωγία των κατοίκων και ταυτόχρονα προβάλλεται το κοινωνικό περιβάλλον στην Άνω Σύρα και την Ερμούπολη.
Επίσης, γίνεται λόγος για την εγκατάσταση του Μάρκου Βαμβακάρη στον Πειραιά το 1917 -όπου «ενηλικιώνεται» ως ρεμπέτης στα καφενεία και στους τεκέδες του λιμανιού- την ενασχόλησή του με το μπουζούκι και τη σύνθεση τραγουδιών, τη συγκρότηση του μουσικού σχήματος «Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς», την απήχησή του στο κοινό, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αργότερα κατά τη δεκαετία του 1950.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής, συνομήλικοι συντοπίτες του και οι γιοι του Δομένικος και Στέλιος, μιλούν για την ξεχωριστή προσωπικότητα του μεγάλου ρεμπέτη, το ταλέντο του στο μπουζούκι, τις αντιξοότητες που συνάντησε στην καλλιτεχνική του διαδρομή και την αγάπη του για τη Σύρο.
Τέλος, ο μελετητής του ρεμπέτικου Παναγιώτης Κουνάδης μιλάει για τη συμβολή του Μάρκου Βαμβακάρη στη διαμόρφωση του ρεμπέτικου τραγουδιού και τον χαρακτηρίζει πρότυπο ολοκληρωμένου λαϊκού δημιουργού.
Στην εκπομπή ακούγονται μερικά από τα γνωστότερα τραγούδια του, τα οποία ερμηνεύουν οι γιοι του, Δομένικος και Στέλιος Βαμβακάρης.
Η μαγνητοσκόπηση έγινε στη Σύρο, κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων «Μουσικές στο Αιγαίο», που περιλάμβαναν συναυλία και έκθεση αφιερωμένη στη μνήμη του Μάρκου Βαμβακάρη.
Η εκπομπή προβλήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1987.
Σκηνοθεσία: Μιχάλης Μούζας.
Έρευνα-κείμενα: Λάμπρος Λιάβας, εθνομουσικολόγος.
Δείτε το αφιέρωμα στη διεύθυνση: http://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/markos-vamvakaris-8-fevroyarioy-1972/