Καταργείται το τέλος ταφής απορριμμάτων και αντικαθίσταται από την εισφορά κυκλικής οικονομίας

Τροπολογία του ΥΠΕΝ, η οποία περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, με τίτλο “Ρυθμίσεις μέριμνας προσωπικού Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατολογίας, στρατιωτικής Δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις”, αφορά στην κατάργηση του τέλος ταφής και στην αντικατάστασή του από την εισφορά ενίσχυσης δράσεων κυκλικής οικονομίας.

“Η τροπολογία αποτελεί μια ουσιαστική αλλαγή κυκλικής οικονομίας στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα και με τον νόμο 4042 του 2012 είχε καθοριστεί το ειδικό τέλος ταφής, το οποίο όμως δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Κάθε χρόνο το Κοινοβούλιο, με εισήγηση των συναρμόδιων Υπουργείων, ανέστελλε την εφαρμογή του παρ’ ότι ως ρύθμιση είχε πραγματική και αντικειμενική βάση, καθώς αφορούσε στην αποτροπή της ταφής”, σημείωσε ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος, υποστηρίζοντας την τροπολογία του ΥΠΕΝ στην Ολομέλεια της Βουλής.

Σύμφωνα με τον Αν. ΥΠΕΝ, η ρύθμιση του 4042 δεν εφαρμόστηκε διότι, κατά πρώτον, δεν συνδυάστηκε με μέτρα ενθάρρυνσης μιας διαφορετικής διαχείρισης απορριμμάτων και με ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης της ανακύκλωσης ή με υποδομές κυκλικής οικονομίας και αξιοποίησης των απορριμμάτων. Κατά δεύτερον, συνέδεε το τέλος ταφής με τους δήμους όχι όμως με τους φορείς διαχείρισης των αποβλήτων, που είναι οι αρμόδιοι οργανισμοί για την υλοποίηση και τη λειτουργία των έργων ταφής και διαχείρισης των αποβλήτων. Επίσης, η οικονομική επιβάρυνση που προέβλεπε ο 4042 ήταν πολύ μεγάλη (από 35 ευρώ ο τόνος) και σε αναντιστοιχία με το βάρος που είχαν έτσι κι αλλιώς οι φορείς για την ταφή, ενώ η ρύθμιση δεν προέβλεπε ότι θα επιστραφεί το τέλος αυτό σε δράσεις κυκλικής οικονομίας και ανακύκλωσης.

“Η χώρα μας είναι πλέον μία από τις πρώτες δέκα χώρες της Ε.Ε. που έχει στρατηγική κυκλικής οικονομίας κατατεθειμένη και στην ΕΕ, σε συμφωνία με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και όλους τους παραγωγικούς φορείς. Αυτό το μέτρο αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της απόφασης του ΚΥΣΟΙΠ και της πολιτικής για την κυκλική οικονομία. Με την τροπολογία που καταθέτουμε σήμερα τροποποιείται, στην ουσία καταργείται το τέλος ταφής και εισάγεται πλέον η εισφορά κυκλικής οικονομίας”.

Στη συνέχεια, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι με την τροπολογία προβλέπεται η καταβολή από τους ΦοΔΣΑ στο Πράσινο Ταμείο μιας εισφοράς, η οποία ανέρχεται σε 10 ευρώ ανά τόνο, ξεκινώντας από την 1.1.2020, για τις ποσότητες απορριμμάτων που οδηγούνται στην ταφή χωρίς επεξεργασία και ανάκτηση ωφέλιμων πόρων. Το ποσό αυτό θα αυξάνεται κατά 5 ευρώ κάθε έτος, από το 2021, αν οι Δήμοι που υπόκεινται σε αυτή την εισφορά συνεχίζουν να μην καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την ευρωπαϊκή πολιτική για τη διάθεση αποβλήτων. Αυτό το τέλος θα διατίθεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση έργων κυκλικής οικονομίας, δηλαδή θα ενισχύει την ανακύκλωση σε δήμους στους οποίους, ακριβώς επειδή δεν έχουν αρκετά αναπτυγμένες δράσεις ανακύκλωσης, υποχρεούνται να πληρώνουν εισφορά κυκλικής οικονομίας και διαθέτουν τα απορρίμματά τους αποκλειστικά στην ταφή. Έτσι αυτή η εισφορά θα οδηγήσει μονοσήμαντα σε ενίσχυση εξοπλισμού ανακύκλωσης.

Όσον αφορά την τιμολόγηση, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι οι δήμοι που δεν έχουν καμία δραστηριότητα ανάκτησης και επεξεργασίας στερεών αποβλήτων θα έχουν την υποχρέωση να καταβάλλουν 10 ευρώ τον τόνο. Όταν όμως υπάρχει περιβαλλοντική αδειοδότηση σύγχρονης μονάδας, δηλαδή έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προετοιμασίας των μονάδων κυκλικής οικονομίας, θα υπάρχει 35% έκπτωση επί αυτού του ποσού, ενώ όταν υπάρχει συμβόλαιο και κατασκευάζεται η εκάστοτε μονάδα θα υπάρχει έκπτωση 70% και όταν πλέον λειτουργεί η μονάδα επεξεργασίας στερεών αποβλήτων δεν θα υπάρχει η υποχρέωση πληρωμής εισφοράς εκ μέρους του Δήμου: “Θα υπάρχει υπολογισμός της εισφοράς των Δήμων ανά εξάμηνο, μέσα το επόμενο τρίμηνο θα βγαίνει ο λογαριασμός για τις ποσότητες που διατέθηκαν προς ταφή χωρίς επεξεργασία.

Ουσιαστικά οι ΦοΔΣΑ όλης της χώρας θα κληθούν φέτος τον Ιούνιο να συντάξουν τιμολογιακή πολιτική που θα τη στείλουν σε όλα τα Δημοτικά Συμβούλια, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία (ν. 4555 και 4496), ώστε να συζητηθεί σε όλη τη χώρα η ανακύκλωση, η μείωση του κόστους διαχείρισης λόγω ανακύκλωσης και η εισφορά κυκλικής οικονομίας για την αξιοποίησή της. Και σε αυτή την τιμολογιακή πολιτική θα υπάρχουν εκπτώσεις έως 25% για τους πολίτες και επαγγελματίες, με βάση την απόδοση των δήμων, με βάση την ΚΥΑ που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ αυτή τη βδομάδα”.

Ο Αν. ΥΠΕΝ ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρχουν στεγανά στη διαχείριση στερεών αποβλήτων, τα αποτελέσματα ταφής και ανακύκλωσης θα είναι διαθέσιμα στον πολίτη, η αυτοδιοίκηση και η κοινωνία θα αξιολογούνται και θα υπάρχει ολοκληρωμένη πληροφόρηση για το τι γίνεται με τη διαχείριση των απορριμμάτων, διότι μέχρι τώρα δεν υπήρχαν αξιόπιστες βάσεις δεδομένων. Με αυτό τον τρόπο θα ελέγχεται και η καταβολή της εισφοράς κυκλικής οικονομίας και η ταφή εκ μέρους των ΦοΔΣΑ.

Τέλος, στη ρύθμιση δεν υπάρχει κανένας περιορισμός ως προς τη διάθεση του ποσού αυτού, δηλαδή δεν υπόκειται στους μνημονιακούς περιορισμούς του Πράσινου Ταμείου που είχαν εισαχθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά το σύνολο του ποσού θα διατίθεται ως κίνητρο στην αυτοδιοίκηση, προκειμένου να αναπτύσσει την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία, για ένα νέο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων.