Οι άγονες γραμμές ως μοχλός ανάπτυξης

Το νέο πλαίσιο προκήρυξης των γραμμών δημόσιας υπηρεσίας ανακοίνωσε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με θέμα τις άγονες γραμμές.

Αναφερόμενος στο νέο τρόπο χρηματοδότησης των άγονων γραμμών, ο κ. Πλακιωτάκης, διαχωρίζοντας τον από την επί χρόνια παγιωμένη λογική της επιδότησης, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «για το υπουργείο πλέον οι άγονες γραμμές δεν είναι απλώς μια πολιτική επιδοματικής προσέγγισης, αλλά παίρνει χαρακτήρα ουσιαστικού αναπτυξιακού εργαλείου για τη νέα νησιωτική πολιτική της χώρας» και υπογράμμισε ότι οι νέες προκηρύξεις έχουν σαφή και ποιοτικότερα κριτήρια, κυρίως σε ό,τι αφορά στα πλοία της κατηγορίας Α’ (πλοία νεότερης ηλικίας).                                                                           

Τόνισε ότι έχουν εξασφαλιστεί 540 εκατομμύρια ευρώ για τέσσερα χρόνια ενώ αναφορικά με τις συμβάσεις είπε ότι για την κατηγορία Α’ θα είναι 4 χρόνια, για την 2η κατηγορία, δυο χρόνια και για την 3η κατηγορία, ένα έτος.

Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννη Πλακιωτάκη, αναμορφώνεται ριζικά το πλαίσιο των άγονων γραμμών της χώρας. Η εισήγηση αυτή έγινε δεκτή στο υψηλότερο επίπεδο, σε συνέχεια της ειδικής σύσκεψης υπό το συντονισμό του Γραφείου Πρωθυπουργού και υλοποιείται με πρωτοβουλία του ΥΝΑΝΠ και την καθοριστική συμβολή των Υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης & Επενδύσεων.                             

Τι προβλέπει η απόφαση

Αύξηση των χρηματοδοτικών πόρων

Αυξάνεται κατά 45% ο ετήσιος προϋπολογισμός  για τις άγονες γραμμές, με την επέκταση κατά 40 εκατ. Ευρώ της ετήσιας επιχορήγησης των άγονων γραμμών η οποία θα φθάσει πλέον τα 130 εκατ. ευρώ, έναντι 90.7 εκατ. ευρώ που ήταν ως τώρα. Λαμβάνεται ειδική πρόνοια για την ενσωμάτωση του αυξημένου κόστους για τα νέα καύσιμα από 1/1/2020, στο πλαίσιο προσαρμογής στα νέα περιβαλλοντικά δεδομένα, χωρίς να επιβαρυνθεί ο ωφελούμενος νησιώτης. Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε δεσμευθεί για την κάλυψη του αυξημένου κόστους των καυσίμων πλην όμως δεν προέβη ποτέ σε κάποια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση.

Ένταξη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.)                                  

Η χρηματοδότηση των άγονων γραμμών, πέραν της γενναίας χρηματοδοτικής ενίσχυσης προς όφελος της νησιωτικής χώρας και των νησιωτών, από φέτος εντάσσεται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). «Δηλαδή αλλάζει ο τρόπος χρηματοδότησης των άγονων γραμμών, καθώς πλέον δεν εντάσσεται στο συνολικό αποθεματικό του Υπουργείου, αλλά χρηματοδοτείται από το Π.Δ.Ε.», ανέφερε ο Κ. Πλακιωτάκης. Οι άγονες γραμμές είναι αναπτυξιακό έργο και ως τέτοιο πλέον χρηματοδοτείται. Επιπροσθέτως, οι άγονες γραμμές της χώρας χρηματοδοτούνται ως επαναλαμβανόμενη δράση για τα επόμενα έτη, με διασφαλισμένους πόρους και με την αναγκαία ευελιξία για την απρόσκοπτη χρηματοδότηση, αλλά και τη δυνατότητα κάλυψης πρόσθετων ή έκτακτων αναγκών που τυχόν προκύψουν. Το ΥΝΑΝΠ δύναται να αξιοποιεί τους μη διατιθέμενους πόρους για την επαναπροκήρυξη γραμμών, την ικανοποίηση νέων αιτημάτων των νησιών μας κλπ.

«Τέλος» στην επιδοματική προσέγγιση – Έμφαση στον αναπτυξιακό χαρακτήρα

Για το Υπουργείο πλέον οι άγονες γραμμές δεν είναι απλώς μια πολιτική επιδοματικής προσέγγισης, αλλά παίρνει χαρακτήρα ουσιαστικού αναπτυξιακού εργαλείου για τη νέα νησιωτική Πολιτική που αποκτούμε ως χώρα, με δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Αποδεσμεύουμε τον κρατικό προϋπολογισμό και αναβαθμίζουμε τις άγονες γραμμές, ως δημόσια υπηρεσία/ επένδυση που οφείλουμε να παρέχουμε στα νησιά μας, που το έχουν ανάγκη. Σημασία δεν έχει ποιος υλοποιεί το συγκοινωνιακό έργο, αλλά πως εξυπηρετείται ο προορισμός και οι νησιώτες με ασφάλεια και αξιοπιστία.                       

Ποιοτική διαφοροποίηση του προσφερόμενου μεταφορικού έργου

Οι νέες προκηρύξεις έχουν σαφή και ποιοτικότερα κριτήρια, κυρίως σε ότι αφορά στα πλοία της Κατηγορίας Α (νεότερης ηλικίας πλοία). Αυτά τα νέα ποιοτικότερα κριτήρια υποστηρίζουν νέα βελτιωμένα μισθώματα. Ταυτόχρονα παρέχεται πλέον η δυνατότητα επέκταση των άγονων γραμμών, όπου και όταν υπάρχει ανάγκη. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση των πόρων, είναι ικανό να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα ελκυστικό πακέτο για την προσέλκυση σύγχρονων πλοίων νεότερης ηλικίας.

Πρόβλεψη ρήτρας «Πλοίου Αντικατάστασης»                       

Για πρώτη φορά ενεργοποιείται η ρήτρα για «πλοίο αντικατάστασης» ως ποιοτικό  κριτήριο επιλογής (bonus), για εκείνες τις προσφέρουσες εταιρίες που θα προβλέψουν την άμεση αντικατάσταση του πλοίου, ώστε να καλυφθεί το μεταφορικό έργο που έχουν αναλάβει, στις έκτακτες περιπτώσεις που αδυνατούν να το παρέχουν ως οφείλουν. Το «πλοίο αντικατάστασης» ειδικά σε άγονες γραμμές που θα υπάρχει μόνο ένα πλοίο θα λειτουργεί ως κριτήριο επιλογής.

Συμπεράσματα

Τέλος ενημέρωσε ο κ. Πλακιωτάκης, ότι πλέον οι συμβάσεις των άγονων γραμμών θα είναι πολυετείς και συγκεκριμένα για την κατηγορία 1 θα είναι 4 χρόνια, για την κατηγορία 2 θα είναι 2 χρόνια και για την κατηγορία 3 θα είναι 1 έτος.

Για πρώτη φορά τίθενται κανόνες που στοχεύουν στην ποιοτική αναβάθμιση του παρεχόμενου μεταφορικού έργου, την εξασφάλιση χρηματοδοτικής βιωσιμότητας των αγόνων γραμμών, τον εξορθολογισμό της αγοράς.

Με όλα τα παραπάνω, το Υπουργείο ενσωματώνει τις άγονες γραμμές, στο νέο του αναπτυξιακό σχεδιασμό της νησιωτικής πολιτικής, παρέχοντας ένα δίχτυ κοινωνικής και αναπτυξιακής προστασίας για την αντιμετώπιση της νησιωτικότητας και της άρσης της απομόνωσης, παρεμβαίνοντας σε όσα ο ελεύθερος ανταγωνισμός δεν επιλύει.

Η χρηματοδότηση των άγονων γραμμών, όπως τόνισε ο Υπουργός, είναι ένα σκέλος της νησιωτικής πολιτικής, συμπληρώνοντας ότι «ήδη επεξεργαζόμαστε προτάσεις συνολικού σχεδιασμού και στήριξης της νησιωτικής Ελλάδας». Το Υπουργείο δεν επιδοτεί ακτοπλοϊκές εταιρίες. Χρηματοδοτεί και επενδύει στις θαλάσσιες διαδρομές νησιωτικής ανάπτυξης, παρέχοντας στους νησιώτες όσα το Σύνταγμα επιτάσσει.