Εκκρεμείς δηλώσεις, πρόστιμα και προθεσμίες για το Κτηματολόγιο

Για την πορεία του Κτηματολογίου ενημέρωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, σημειώνοντας ότι είναι «πολύ θετικά τα αποτελέσματα σε σχέση την ολοκλήρωση του έργου».

Ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους, ο κ. Χατζηδάκης ξεκίνησε με την αναγνώριση ότι για το Κτηματολόγιο έγινε σοβαρή δουλειά από τους προκατόχους του, παραδεχόμενος πως το Κτηματολόγιο έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό ωρίμανσης και σήμερα βρίσκεται λίγο πριν από την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της κτηματογράφησης.

Τα δηλωμένα και τα εκκρεμή δικαιώματα

Τους τελευταίους δυο μήνες, το Ελληνικό Κτηματολόγιο κατάφερε να ολοκληρώσει με επιτυχία το κλείσιμο 21 Περιφερειακών Ενοτήτων στις οποίες έληξε η προθεσμία υποβολής δηλώσεων.

Για τον μήνα Σεπτέμβριο, ο αριθμός των δηλώσεων που συγκεντρώθηκε ξεπέρασε τις 700.000. Το ποσοστό συλλογής δηλώσεων έχει φτάσει πλέον στο 70% των κατ’ εκτίμηση δηλώσεων για τις περιοχές που η προθεσμία έληξε τέλος Σεπτεμβρίου, ξεπερνώντας κατά πολύ τον συμβατικό στόχο του 55%, που ήταν ο στόχος που είχε τεθεί και παλαιότερα από τη διοίκηση του Κτηματολογίου και που έχει να κάνει και με τις συμβάσεις με τους αναδόχους.

Τον μήνα Οκτώβριο, τα πράγματα πήγαν επίσης πολύ θετικά, καθώς ο συνολικός αριθμός δηλώσεων που συλλέχθηκε ξεπέρασε τις 950.000. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πλήθος δηλώσεων που συλλέχτηκαν από όλους τους μήνες του 2019.

Το ποσοστό συλλογής ξεπέρασε έχει ξεπεράσει τον Οκτώβριο το 65% των κατ’ εκτίμηση δικαιωμάτων στις περιοχές που έληξαν οι προθεσμίες 31 Οκτωβρίου, ξεπερνώντας και εδώ τον συμβατικό στόχο του 55%. Και φυσικά οι πολίτες συνεχίζουν να υποβάλουν δηλώσεις.

Στο συνολικό ποσοστό συλλογής δηλώσεων, συμπεριλαμβάνονται και οι δηλώσεις «εμπρόθεσμης υποβολής», εκείνες οι δηλώσεις δηλαδή που πήραν αριθμό πρωτοκόλλου και για τις οποίες οι πολίτες θα προσκομίσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σε μεταγενέστερο χρόνο. Η διαδικασία αυτή διευκολύνει ειδικά εκείνους που σπεύδουν να δηλώσουν την ακίνητη ιδιοκτησία τους λίγες μόνο μέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας. Με την διαδικασία «εμπρόθεσμης προσέλευσης» ο πολίτης αποφεύγει την ταλαιπωρία της αυξημένης κίνησης των τελευταίων ημερών και επιστρέφει μετά από κάποιες ημέρες στα κτηματολογικά γραφεία για να ολοκληρώσει την δήλωση του προσκομίζοντας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

Συνολικά για τη χώρα, μέχρι σήμερα από τα εκτιμώμενα από τους ειδικούς 39,1 εκατομμύρια συνολικά δικαιώματα:

- Έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα 13 εκατομμύρια (33%). Πρόκειται για περιοχές στις οποίες έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση, κυρίως σε αστικές περιοχές, και στις οποίες λειτουργεί κανονικά το κτηματολόγιο.

- Είναι σε προχωρημένη επεξεργασία 7,5 εκατομμύρια (19%). Αφορούν περιοχές υπό κτηματογράφηση, που όμως έχει ολοκληρωθεί η περίοδος συλλογής δηλώσεων και έχουμε πάει σε επόμενα στάδια.

- Είναι σε εξέλιξη συλλογή δηλώσεων για 15 εκατομμύρια δικαιώματα (39%). Πρόκειται για τις 34 συμβάσεις που τρέχουν σήμερα και στις οποίες συλλέγονται δηλώσεις.

- Εκκρεμούν 2,7 εκατομμύρια δικαιώματα (7%) σε μελέτες που δεν έχουν ανατεθεί ως σήμερα, είναι για τις συγκεκριμένες 5 περιφερειακές ενότητες.

- 800.000 δικαιώματα (2%) αφορούν την μετάβαση από το παλαιού τύπου Κτηματολόγιο.

Πλέον το παζλ του Κτηματολογίου αρχίζει να συμπληρώνεται. Και μαζί με αυτό αρχίζει και σχηματοποιείται σιγά-σιγά το λεγόμενο γεωχωρικό υπόβαθρο της χώρας, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να διαμορφωθεί, σε δεύτερη φάση, ο ενιαίος ψηφιακός χάρτης.

Δηλώσεις και πρόστιμα

Οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν πως σε περίπτωση που δεν δηλώσουν εγκαίρως την ιδιοκτησία τους δεν σημαίνει πως θα την χάσουν. Κανένας πολίτης δεν πρόκειται να χάσει την περιουσία του επειδή καθυστέρησε να δηλώσει το ακίνητο του στο Κτηματολόγιο. Εκείνο όμως που θα συμβεί είναι πως δεν θα μπορεί να αξιοποιήσει εκ των πραγμάτων όσο εύκολα νομίζει την ιδιοκτησία του. Θα ταλαιπωρείται κάθε φορά που θα θέλει να μεταβιβάσει ή να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου του.

Με την δήλωση της ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο οι πολίτες θωρακίζουν και αναβαθμίζουν την περιουσία τους, προστατεύοντας στην πραγματικότητα τους εαυτούς τους. Την καθιστούν εύκολα εκμεταλλεύσιμη και απαλλαγμένη από περιττή γραφειοκρατία και αυξημένο κόστος στο μέλλον.

Τα πρόστιμα θα ενεργοποιηθούν ως υποχρέωση που απορρέει από την εφαρμογή του νόμου. Οι νόμοι του κράτους πρέπει να εφαρμόζονται. Υπάρχει ο νόμος 2308/1995 που προβλέπει την επιβολή προστίμων.

Δεν θα υπάρξει ακαριαία εφαρμογή του νόμου και έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δοθεί, για κάποιο διάστημα, η δυνατότητα στους πολίτες να σπεύσουν να δηλώσουν την ακίνητη ιδιοκτησία τους.

Προς το παρόν οι πολίτες μπορούν να δηλώσουν τα ακίνητα τους ακόμη και εκπρόθεσμα χωρίς την επιβολή κανενός προστίμου. Τα πρόστιμα θα ενεργοποιηθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους. Και το ύψος των προστίμων θα συνδέεται τόσο με την αξία της ακίνητης ιδιοκτησίας όσο και με τον χρόνο καθυστέρησης. Όποιος καθυστερήσει και έχει μεγαλύτερη περιουσία θα πληρώσει περισσότερο από αυτόν που έχει μικρότερη περιουσία. Και όποιος καθυστερήσει 3 χρόνια θα πληρώσει περισσότερα από αυτόν που καθυστέρησε 3 μήνες. Προς αυτή τη κατεύθυνση θα προετοιμαστούν οι σχετικές διατάξεις.

Παρεμβάσεις

Στόχος είναι το Ελληνικό Κτηματολόγιο να αποβάλλει τα βαρίδια του παρελθόντος και να μπορέσει να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά και πιο ευέλικτα στο εγγύς μέλλον. Να μπορεί να εξυπηρετεί καλύτερα τον πολίτη.

Και για να γίνει αυτό απαιτούνται παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα.

Πρώτον, άμεσες νομοθετικές παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στην καλύτερη λειτουργία του Κτηματολογίου, στην άμεση στελέχωση του με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό. Για τον σκοπό αυτό δρομολογείται άμεση η επιστροφή των δικηγόρων που απομακρύνθηκαν εξαιτίας της αχρείαστης αλλαγής του νομικού καθεστώτος του Κτηματολογίου καθώς και η πρόσληψη όσων υπαλλήλων χρειαστούν, μέσω ΑΣΕΠ φυσικά και σε συνεννόηση με τα Υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, για την στελέχωση των κατά τόπους κτηματολογικών γραφείων του Φορέα.

Δεύτερον, εφαρμογή σύγχρονων ψηφιακών υπηρεσιών που θα διευκολύνουν τον πολίτη στις υποθέσεις του με το Κτηματολόγιο, δηλαδή το Ηλεκτρονικό Κτηματολόγιο.

Τρίτον, παρεμβάσεις που αξιοποιούν επαγγελματίες, όπως μηχανικούς και δικηγόρους, για την ταχύτερη ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και την αποτελεσματικότερη λειτουργία του. Δρομολογείται, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, η υλοποίηση του θεσμού του διαπιστευμένου μηχανικού, που ισχύει άλλωστε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.