Πληροφορίες ζωής για τους Συριανούς έρχονται στο φως

Στον απλό τρόπο με τον οποίο οι Συριανοί μπορούν να γνωρίσουν -διαδικτυακά- τις ρίζες τους, θα επικεντρωθεί η αυριανή ομιλία της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Newcastle της Αγγλίας Dr. Bιολέττας Χιονίδου, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Σύρου – Ερμούπολης.

Η μελέτη της κ. Χιονίδου σχετικά με τη δημογραφία της Ερμούπολης ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990. Η ίδια συγκέντρωσε πρόσφατα τις απογραφές που χρησιμοποίησε στο παρελθόν για την έρευνά της (όπως αυτής της Μυκόνου του 1861 και της Ερμούπολης του 1861, 1870 και 1879) και δημιούργησε μια βάση δεδομένων και μια ιστοσελίδα που βοηθούν τους χρήστες της να ερευνήσουν τη δική τους οικογενειακή ιστορία.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας, το κοινό θα ενημερωθεί για τον τρόπο χρήσης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας με τίτλο «Ιστορία της Οικογένειας στην Ελλάδα», καθώς και για τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσει κάποιος για να ανακαλύψει την ιστορία της δικής του οικογένειας.

Σε συνέντευξή της στην «Κοινή Γνώμη», η κ. Βιολέττα Χιονίδου αναφέρεται στην πολυετή έρευνά της, η οποία έφερε στο φως σημαντικά ιστορικά στοιχεία της Σύρου και της Μυκόνου, αλλά και στην παρουσίαση της βάσης δεδομένων σε μαθητές, δράση που υλοποιήθηκε χθες το πρωί στο χώρο της Βιβλιοθήκης.

Οι μαθητές συλλέγουν πληροφορίες ζωής

«Στο πλαίσιο της έρευνάς μου, χρησιμοποίησα το άφθονο υλικό που βρίσκεται στο Αρχείο των Κυκλάδων στην Ερμούπολη, καθώς και στο νησί της Μυκόνου. Όπως κάθε ακαδημαϊκός, έκανα κι εγώ σχετικές δημοσιεύσεις. Ωστόσο, κάποια στιγμή αισθάνθηκα ότι, κάτι θα πρέπει να δώσω πίσω στους τόπους που με φιλοξένησαν. Έτσι, έφτιαξα τη βάση δεδομένων με την οποία οι κάτοικοι μπορούν να ψάξουν το οικογενειακό τους δέντρο. Η πλατφόρμα χρησιμοποιείται και για εκπαιδευτικό σκοπό. Όσο συνομιλώ με μαθητές και δασκάλους, αντιλαμβάνομαι πόσο σημαντικό είναι το παιδί να γνωρίσει από νωρίς την ιστορία του. Οι περισσότεροι ενήλικες δεν έχουν μιλήσει με τους γονείς τους, δεν ξέρουν τις λεπτομέρειες των δικών τους παππούδων και των προπαππούδων. Επομένως, αν βοηθήσουμε και συμβουλεύσουμε από τώρα τα παιδιά να μιλήσουν με τους γονείς τους, τους παππούδες και τις γιαγιάδες, είναι σίγουρα πως θα συλλέξουν πληροφορίες ζωής που θα τους μείνουν. Μέσα από τα μαθήματα, προτρέπω τα παιδιά να συνδυάσουν την προφορική ιστορία (από συζητήσεις και αφηγήσεις με μέλη της οικογένειας) με τη βάση δεδομένων που έχω δημιουργήσει, με υλικό κυρίως του 19ου αιώνα. Ελπίζω ότι αυτός ο συνδυασμός θα τους δώσει περισσότερες πληροφορίες για το παρελθόν τους.

Με τα σχολεία πραγματοποιώ δύο μαθήματα. Στο πρώτο, μιλάμε γενικά για την ιστορία, τη χρήση της και δείχνω στα παιδιά πώς να δημιουργήσουν το πρώτο οικογενειακό δέντρο τους, ρωτώντας και μιλώντας με γονείς, παππούδες, γιαγιάδες, συγγενείς και όποιον έχει να τους πει κάτι. Στο δεύτερο μάθημα χρησιμοποιούμε τη βάση δεδομένων, ψάχνοντας για παλαιότερους προγόνους ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να συμπληρώσουν καλύτερα το γενεαλογικό τους δέντρο».

Ανακαλύπτοντας το παρελθόν εύκολα και μεθοδικά

«Το υλικό το οποίο φυλάσσεται στα Αρχεία των νησιών είναι πολύτιμο, αλλά δύσκολο να διαβαστεί από κάποιον που δεν γνωρίζει τον τρόπο. Χρειάζεται εκπαίδευση. Για να ψάξει κανείς ένα όνομα πχ. έναν Ζολώτα, θα πρέπει να διαβάσει ατέλειωτες σελίδες για να βρει τον συγκεκριμένο Ζολώτα. Ενώ τώρα με τη βάση δεδομένων, γράφεις «Ζολώτας» και αν είναι εκεί, το βρίσκεις. Αποτελεί μεγάλη ευκολία για όσους επιθυμούν να μάθουν το παρελθόν τους».

Συνεχής προσθήκη υλικού για τη βελτίωση της γνώσης

«Η έρευνά μου διήρκησε χρόνια, καθώς απαιτούσε συνδυασμό γνώσης και τεχνογνωσίας των βάσεων δεδομένων. Όταν το 1989 επισκέφτηκα τη Μύκονο, αντέγραψα την απογραφή του νησιού κατευθείαν σε φορητό υπολογιστή, τον οποίο είχα από το εξωτερικό και έκανα την ανάλυση με αυτές τις βάσεις δεδομένων. Οι βάσεις για την Ερμούπολη και τη Μύκονο ήταν ξεχωριστές.  Την τελευταία τριετία, άρχισα να τις βάζω όλες μαζί, προκειμένου να δημιουργήσω αυτή την καινούρια πλατφόρμα που είναι διαθέσιμη στο κοινό. Ελπίζουμε ότι στο προσεχές διάστημα θα συγκεντρώσουμε περισσότερο υλικό και για άλλα μέρη της Ελλάδας, καθώς ανακαλύπτονται συνεχώς καινούριες απογραφές. Με αυτό τον τρόπο, τα αρχεία μας και η γνώση μας βελτιώνονται και οι βάσεις δεδομένων θα εμπλουτίζονται».

Ο παράγοντας της μετανάστευσης

«Τα σχόλια των χρηστών είναι κολακευτικά και συγκινητικά, ιδιαιτέρων των Ελλήνων του εξωτερικού, οι οποίοι έχουν κάνει το γενεαλογικό τους δέντρο χρησιμοποιώντας τα αμερικάνικα στοιχεία. Η βάση δεδομένων ήταν για τους ίδιους κάτι καινούριο. Μέσα σε λίγες ώρες, βρήκαν συγγενείς τους από τον 19ο αιώνα, τους οποίους δε γνώριζαν και αυτό τους έδωσε μεγάλη χαρά.

Στο πλαίσιο της αυριανής εκδήλωσης, που θα πραγματοποιηθεί στις 19:00, θα παρουσιάσω, μεταξύ άλλων, περιπτώσεις οικογενειών από τη Μύκονο, μέλη των οποίων μετακόμισαν, έζησαν και εργάστηκαν στην Ερμούπολη. Βλέπουμε δηλαδή ότι, η οικογένεια σπάει τα δύο. Πολλοί άνθρωποι που γεννήθηκαν στη Μύκονο, καταγράφηκαν και απογράφηκαν στην Ερμούπολη. Και φυσικά δεν ήταν οι μόνοι, καθώς στις καταστάσεις συναντάμε πάρα πολλούς Χιώτες, οι οποίοι άλλωστε δημιούργησαν την πόλη. Έτσι, μας δίνεται η ευκαιρία να μιλήσουμε στους μαθητές για θέματα διαχρονικά, όπως η μετανάστευση και η προσφυγιά και να τους δείξουμε ότι η ιστορία περιοχών όπως η πρωτεύουσα των Κυκλάδων, μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το παρόν».

Αξίζει να σημειωθεί, πως η ιστοσελίδα της κ. Χιονίδου «Ιστορία της Οικογένειας στην Ελλάδα» θα παρουσιαστεί και στο νησί της Μυκόνου, την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 19:00. Η ομιλία της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Newcastle της Αγγλίας στη Βιβλιοθήκη Παναγιώτη Κουσαθανά θα επικεντρωθεί στην Οικογενειακή Ιστορία στη Μύκονο.