5 άξονες για «πράσινες» πόλεις

Τους άξονες για το περιβάλλον και την πορεία προς τις «Πράσινες» πόλεις ανέπτυξε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου, μιλώντας στην ημερίδα ECOFEST. Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε στους πέντε πυλώνες για ένα καλύτερο περιβάλλον, στις πόλεις, αναπτύσσοντας τις προτάσεις της ΚΕΔΕ για έργα απτά που με τη συμμετοχή και των πολιτών μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο το περιβάλλον που ζούμε. Και επειδή το περιβάλλον μας αφορά όλους, πρότεινε έναν μηχανισμό ελέγχου ώστε πλέον οι πολίτες αλλά οι εμπλεκόμενοι φορείς (ΚΕΔΕ, Δήμοι, κεντρική εξουσία) να ελέγχουν και να ελέγχονται για τα πεπραγμένα τους!

Στην τοποθέτηση του ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, ανέφερε ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία «πράσινη» πόλη, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, με τους πολίτες και τις αρχές να διαθέτουν «πράσινη» νοοτροπία. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, ο κ. Παπαστεργίου έθεσε του 5 άξονες, οι οποίοι είναι η ενέργεια, τα απορρίμματα, οι μετακινήσεις, η χωροταξία και οι φυσικοί πόροι.

Πρώτος άξονας η ενέργεια

Η παραγωγή ενέργειας αφορά και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πώς μέσα από χρηματοδοτικά εργαλεία από τις Περιφέρειες αλλά και το Υπουργείο θα μπορέσουμε να βάλουμε φωτοβολταϊκά στα σχολεία. Με σχέδιο και οργάνωση. Έτσι οι μαθητές θα μπορούν να βλέπουν, βιωματικά, σε μια οθόνη, πόση ενέργεια παράγουν, πόσες κιλοβατώρες κερδίζουν και παράλληλα πόσο διοξείδιο του άνθρακα γλυτώνουν σε σχέση με την κλασική μορφή ενέργειας.

Να δημιουργήσουμε ενεργειακές κοινότητες, με πραγματικό κοινωνικό αποτύπωμα, όπως για παράδειγμα: Μικρή μονάδα παραγωγής βιοαερίου από τα κτηνοτροφικά απόβλητα.

Να ενεργοποιήσουμε, αφήνοντας πίσω παθογένειες και ιδεοληψίες, πράσινα έργα που «λιμνάζουν».

Στο επίπεδο της εξοικονόμησης ενέργειας το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» είναι μια μεγάλη ευκαιρία. Δημοτικά ή Δημόσια κτίρια πρέπει να ακτινογραφηθούν τόσο στο ενεργειακό όσο και στο αντισεισμικό τους κομμάτι. Θέλει προσοχή όμως το εξής. Οι Δήμοι, όσο καλές τεχνικές υπηρεσίες και αν διαθέτουν, δεν μπορούν μόνοι τους να τρέξουν τέτοια δύσκολα και απαιτητικά έργα. Η λύση είναι μοντέλα τύπου ESCO ή ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα), όπου πέρα από τις όποιες χρηματοδοτήσεις, ο ανάδοχος (που θα έχει αναλάβει να κάνει και τη μελέτη), θα κερδίζει και από την εξοικονόμηση ενέργειας. Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχάσουμε τη χρήση του οδοφωτισμού με LED. Κι αυτό όμως, μέσα από την πολυνομία και τις ατελέσφορες διαγωνιστικές διαδικασίες, έχει κάνει πολλούς Δήμους να παραμένουν κολλημένοι ενώ θα μπορούσαν να κερδίζουν 60-70% εξοικονόμηση.

Όταν μιλάμε για την ενέργεια δεν πρέπει να ξεχάσουμε και το πολύ σημαντικό κομμάτι των παθητικών κτιρίων και πώς θα μπορέσουμε να βρούμε εργαλεία προκειμένου να χρηματοδοτήσουμε την κατασκευή κάποιων νέων κτιρίων τα οποία δεν θα καταναλώνουν αλλά θα παράγουν ενέργεια!

Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι για την ενέργεια είναι η αποθήκευσή της. Να δούμε πώς θα αποθηκεύσουμε την ενέργεια: συσσωρευτές αλλά και συστήματα με άντληση και αποταμίευση νερού.

Δεύτερος άξονας τα απορρίμματα

Καιρός να κάνουμε τις δικές μας μικρές καθημερινές επαναστάσεις. Μια τέτοια επανάσταση θα πρέπει να είναι αυτή της ανακύκλωσης και της ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων.

Η δημιουργία Μονάδων Επεξεργασίας και τα «Πράσινα σημεία» που έχουν αρχίσει να δημοπρατούνται. Αυτή θα είναι μια παρακαταθήκη για το μέλλον.

Άξονας τρίτος οι μετακινήσεις

Η εξάπλωση της ηλεκτροκίνησης είναι ραγδαία. Όμως ηλεκτρικό αυτοκίνητο με χρήση ενέργειας που δεν είναι «καθαρή» είναι μια τρύπα στο νερό!

Στηρίζουμε την ηλεκτροκίνηση αλλά με παράλληλη χρήση πράσινης ενέργειας.

Μέχρι να φτάσουμε σε τόσο μεγάλη αλλαγή νοοτροπίας είναι η χρήση του ποδηλάτου. Το ποδήλατο είναι ό,τι πρέπει για μέσο μετακίνησης, ειδικά στις μικρές πόλεις. Όμως χρειάζονται έργα ώστε οι ποδηλάτες να μην αισθάνονται ότι κάνουν … extreme sports!

Σημαντικό είναι να βάλουμε και ένα σωστό πλαίσιο για τα ηλεκτροκίνητα πατίνια! Πρέπει να διασφαλιστεί και η ασφάλεια όσων τα χρησιμοποιούν και φυσικά των πεζών.

Να εξετάσουμε πολιτικές αποτροπής χρήσης του αυτοκινήτου.

Να δούμε την προσβασιμότητα των ΑμεΑ και εμποδιζόμενων ατόμων.

Εκτός από τα όποια έργα, οι πόλεις θα γίνουν προσβάσιμες σε όλους και με την αλλαγή νοοτροπίας.

Άξονας τέταρτος η χωροταξία

Χρειάζεται αλλαγή στις παρωχημένες ζώνες οικιστικού ελέγχου. Οι χρήσεις γης χρειάζεται να αλλάξουν. Τεράστιο θέμα, τα εγκαταλελειμμένα ακίνητα, τα οποία πρέπει να περιέλθουν στους Δήμους. Να ξαναδούμε πιθανή εθελοντική ενοποίηση των ακάλυπτων χώρων, ίσως και με κάποια κίνητρα.

Πέμπτος άξονας οι φυσικοί πόροι

Μέσω του «Φιλόδημου» θα μπορέσουμε να ζωνοποιήσουμε τα δίκτυα ύδρευσης. Να ξέρουμε τι νερό αντλούμε, πού πάει αυτό το νερό. Με έξυπνους μετρητές να ελέγχουμε τις απώλειες. Να ξεφύγουμε από το απαράδεκτο ποσοστό του 40-50% που χάνεται στο σύστημα ύδρευσης. Και φυσικά να οργανώσουμε έτσι τα έργα ώστε να εκμεταλλευόμαστε το βρόχινο νερό και τα επιφανειακά ύδατα για την άρδευση των κοινόχρηστων χώρων.

Η ηχορύπανση είναι ένα πρόβλημα που δεν το έχουμε αντιμετωπίσει ακόμη. Πρέπει σοβαρά να κάνουμε μετρήσεις και να δούμε πώς θα έχουμε ήρεμες πόλεις.

Δείκτες για τους στόχους

ΚΕΔΕ και Υπουργείο μπορούμε να φτιάξουμε δείκτες πάνω στους 17 θεματικούς στόχους του ΟΗΕ για το 2030! Βελτιωνόμαστε σε επίπεδο ανακύκλωσης; Καταναλώνουμε λιγότερο νερό; Καταναλώνουμε λιγότερα καύσιμα; Λιγότερη ενέργεια; Φροντίζουμε για τη ζωή στο νερό και τη στεριά; Όλα αυτά είναι δείκτες που σιγά-σιγά μπορούν μπουν στην «καθημερινότητα» μας να και έτσι να μετρήσουμε και εμείς ως προς το τι κάνουμε ως Δήμοι, για να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι με κοινή συμμετοχή των πολιτών! Οι πολίτες όταν βλέπουν έργα και έλεγχο, είναι μαζί μας και μόνον έτσι οι κοινωνίες μας αλλάζουν.