Το success story της Αντιπάρου

Πριν από οκτώ μήνες, η Aegean Rebreath, σε συνεργασία με το Cyclades Preservation Fund, τον Δήμο Αντιπάρου και τον Σύλλογο Αλιέων Αντιπάρου, προχώρησε στη δημιουργία του πρώτου Σταθμού Συλλογής Θαλάσσιων Απορριμμάτων στην Ελλάδα, με την ομάδα να δημοσιεύει σε ένα απολογιστικό βίντεο γιατί αυτό το εγχείρημα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.

Η διαβούλευση με την τοπική κοινότητα, τον Δήμο και τους άμεσα ενδιαφερόμενους αλιείς προτού ξεκινήσει το project, αλλά και η αλληλοϋποστήριξη όλων των εταίρων κατά τη διάρκεια εκτέλεσης, αλλά και στη διάρκεια της λειτουργίας του Σταθμού, φαίνεται να είναι το «μυστικό» της επιτυχίας του πρώτου σταθμού συλλογής θαλασσίων απορριμμάτων στην Αντίπαρο, όπως φαίνεται από τις τοποθετήσεις των εκπροσώπων των εμπλεκομένων φορέων, σε ένα απολογιστικό βίντεο που δημοσίευσε η Aegean Rebreath, με θέμα την επιτυχία της πρότυπης αυτής εφαρμογής για τα ελληνικά δεδομένα στο μικρό κυκλαδονήσι.

«Οι σωστοί άνθρωποι στις σωστές θέσεις»

Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Σαρελάκο της Aegean Rebreath, «βασική αρχή του φορέα μας, είναι η γνωριμία με τις τοπικές κοινωνίες, πριν από την υλοποίηση κάθε δράσης. Θέλουμε να μας γνωρίσουν καλύτερα, να τους γνωρίσουμε καλύτερα, να συζητήσουμε τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και να δούμε ποιες μπορεί να είναι οι λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν».

Έτσι, σύμφωνα με τον ίδιο, «τον Σεπτέμβριο του 2018 η ομάδα μας πραγματοποίησε την πρώτη της μεγάλη αποστολή στην Αντίπαρο. Βρεθήκαμε εκεί για δύο μέρες, όπου πραγματοποιήσαμε συναντήσεις με τη δημοτική αρχή, συζητήσεις και διαβούλευση με την αλιευτική κοινότητα, με την εκπαιδευτική κοινότητα, εκπαιδευτικά σεμινάρια σε σχολεία, προχωρήσαμε σε δράσεις καθαρισμού, υποβρύχιες και παράκτιες και προχωρήσαμε στην προετοιμασία για την εγκατάσταση του σταθμού, όπου οι μαθητές έβαψαν και ετοίμασαν τους κάδους προκειμένου αυτοί να αποτελέσουν το βασικό σημείο του σταθμού».

Ο κ. Σαρελάκος τονίζει, ότι «είδαμε μεγάλο αριθμό του τοπικού πληθυσμού να ρωτάει, να προσπαθεί να μάθει για αυτό το εγχείρημα που ετοιμαζόμασταν να υλοποιήσουμε στον τόπο του, είδαμε τους μαθητές ενθουσιασμένους, συζητήσαμε μαζί τους ακόμη πιθανές λύσεις που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν στο σχολείο τους για τη μείωση των πλαστικών. Φυσικά, πραγματοποιήθηκε και ο πρώτος κύκλος διαβούλευσης με την αλιευτική κοινότητα, όπου ακούσαμε και τη δική τους γνώμη».

«Μιλούσαμε για μία ιδέα που δεν είχε εφαρμοστεί ποτέ πιο πριν στην Ελλάδα, δεν υπήρχε ανάλογη πρακτική. Μιλούσαμε με το Δήμο ενός μικρού νησιού, που προφανώς έχει περιορισμένο προσωπικό, περιορισμένες δυνατότητες. Ανοίξαμε μία κουβέντα σχετικά με την ανακύκλωση των θαλάσσιων απορριμμάτων, όταν στην ίδια την Αντίπαρο δεν υπήρχε σύστημα ανακύκλωσης», σημειώνει, ενώ «στη συνέχεια όμως, όταν ο σταθμός, με τη συμβολή τοπικών εταίρων και του Δήμου, δημιουργήθηκε, έπρεπε να εντοπίσουμε τα σωστά άτομα, που σε τοπικό επίπεδο θα μπορούσαν να υποστηρίξουν και να μας βοηθήσουν στην επίλυση αυτού του καινοτόμου εγχειρήματος».

Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Σαρελάκος υπογραμμίζει, ότι «σήμερα, μπορούμε να πούμε, ότι οι σωστοί άνθρωποι βρίσκονται στις σωστές θέσεις, ακόμη και σε επίπεδο αλιευτικής κοινότητας. Φροντίζουν και έχουν υιοθετήσει πλήρως αυτό το εγχείρημα και είναι αυτοί που κρατούν ζωντανό το έργο αυτό».

Ως Aegean Rebreath, σύμφωνα με τον κ. Σαρελάκο, «είμαστε συγκεντρωμένοι στο επόμενο βήμα. Μπορεί μετά από ένα χρόνο να έχουμε επιτύχει τους τρεις βασικούς στόχους που είχαμε βάλει. Αυτή τη στιγμή έχουμε ως σημαντική παρακαταθήκη τη συνεργασία μας με βασικούς εταίρους στο νησί […] οι οποίοι σήμερα εμφανίζονται ως εγγυητές ότι το έργο αυτό μπορεί να συνεχιστεί με βάση τους στόχους που είχαμε θέσει εξαρχής».

Η Αντίπαρος «πιλότος» για δημιουργία δικτύου

Για την επιτυχία του εγχειρήματος του πρώτου σταθμού συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων μιλά και η Διευθύντρια του Cyclades Preservation Fund, κ. Άννυ Μητροπούλου, η οποία σημειώνει, ότι «όπως μαθαίνω, τον φροντίζουν τον σταθμό οι ίδιοι οι ψαράδες, φροντίζουν οι ίδιοι να παραμένει καθαρός, να μπαίνουν τα σωστά πράγματα στη σωστή θέση, υπάρχουν άνθρωποι από την Επιτροπή Ανακύκλωσης του Δήμου που μεριμνούν ώστε να παραμείνει σε καλή κατάσταση, κάτι που το εύχομαι κι εγώ, διότι δε θέλουμε να έχουμε δημιουργήσει κάτι το οποίο θα λειτουργήσει αρνητικά».

Κάτι επίσης θετικό για την κ. Μητροπούλου «είναι το μνημόνιο συνεργασίας, που έχει κάνει το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη με την Aegean Rebreath, που μέσω αυτού διασφαλίζεται και η συλλογή των διχτυών, που θα μαζεύονται στο σταθμό θαλασσίων απορριμμάτων. Είμαστε σίγουροι, ότι κάποια στιγμή θα μπορούμε να δούμε τα δίχτυα που έχουν μαζευτεί από την Αντίπαρο, να επιστρέφουν στο νησί ως κάτι άλλο. Να ξέρουμε δηλαδή στην πραγματικότητα ότι έχει λειτουργήσει το στοίχημα της κυκλικής οικονομίας, που ήταν εξαρχής η πρόκληση και η συζήτηση όταν ξεκινήσαμε αυτό το project με την ομάδα του Aegean Rebreath».

«Χαιρόμαστε, διότι παράλληλα με τη δημιουργία του σταθμού γνωρίζουμε ότι έχουν προχωρήσει ταυτόχρονα σταθμοί και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, κάτι που εμάς μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, καθώς για εμάς η Αντίπαρος ήταν άλλωστε ένας “πιλότος”. Από τη στιγμή που αυτό αποδεικνύεται να είναι ένα επιτυχημένο μοντέλο, που λειτουργεί, για εμάς αποτελεί ένα λόγο συνέχισης της συνεργασίας μας με την ομάδα της Aegean Rebreath, με όραμα να υπάρξει ένα ουσιαστικό δίκτυο τέτοιων αντίστοιχων σταθμών σε όσο το δυνατόν περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, τα οποία μετά από λίγο καιρό δεν θα χρειάζονται καν την Aegean Rebreath για να παραμείνουν σε λειτουργία και να είναι βιώσιμοι οι σταθμοί. Θα έχουν αγκαλιαστεί από τις τοπικές κοινωνίες και οι ίδιες θα γνωρίζουν πολύ καλά τι να κάνουν», αναφέρει.

Η τοπική κοινωνία μέγας υποστηρικτής

Όπως επισημαίνει ο Αντιδήμαρχος Καθαριότητας Αντιπάρου, κ. Αρτέμης Τριαντάφυλλος, «η πρώτη μεγάλη πρόκληση ήταν να πειστεί η αλιευτική κοινότητα, ότι όλο αυτό το εγχείρημα αξίζει τον κόπο, δεδομένου ότι δεν έχει υπάρξει αντίστοιχο εγχείρημα στο παρελθόν και η αλιευτική κοινότητα δεν είχε παραδείγματα προκειμένου να πειστεί. Με τη βοήθεια της Aegean Rebreath και με διάφορες ημερίδες που έγιναν στο νησί, η αλιευτική κοινότητα τελικά πείστηκε και συμμετέχει ενεργά στο όλο εγχείρημα».

Ο Αντιδήμαρχος εξηγεί, ότι «τα απορρίμματα συλλέγονται εδώ στο σταθμό, γίνεται καταμέτρηση αυτών, και στη συνέχεια μεταφέρονται σε ένα Σταθμό Μεταφόρτωσης του Δήμου και κατόπιν, με οχήματα του Δήμου μεταφέρονται στο Σταθμό Ανακύκλωσης στον Άγιο Βλάσση της Πάρου απ’ όπου πάλι μεταφέρονται στα κέντρα διαλογής της Αθήνας».

Ο κ. Τριαντάφυλλος επισημαίνει, ότι το εγχείρημα «λειτούργησε ως εφαλτήριο για την κοινωνία του νησιού, ώστε να ξεκινήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανακύκλωσης. Ως αποτέλεσμα είχαμε τη δημιουργία μίας επιτροπής ανακύκλωσης από το Δήμο, ο οποίος ήδη λειτουργεί τρία ρεύματα ανακύκλωσης εδώ και περίπου οκτώ μήνες, όσο περίπου είναι και η λειτουργία του σταθμού. Το δεύτερο βήμα είναι η επέκταση των σταθμών σε κάθε παραλία ξεχωριστά, με τέσσερα ρεύματα, κάτι που θα βοηθήσει πάρα πολύ να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα για τα παράκτια απορρίμματα».

Σημαντική είναι επίσης και η τοποθέτηση του κ. Γιώργου Μαριάνου, Προέδρου του Συλλόγου Αλιέων Αντιπάρου, ο οποίος έκρινε ιδιαίτερα θετικά τη λειτουργία του σταθμού, σημειώνοντας, ότι μέχρι τη συνεργασία των ψαράδων με την Aegean Rebreath, «δεν είχε βρεθεί κάποιος να μας ενημερώσει σωστά και όπως έπρεπε. Βλέπω ότι τα πράγματα είναι πάρα πολύ θετικά και πάμε πολύ καλά. […] Τώρα ήδη έχουν ξεκινήσει και όλοι προσπαθούν, όλοι προσφέρουν, ο καθένας με τον τρόπο που μπορεί και όσο μπορεί. Βοηθάνε σχεδόν όλοι, το σύνολο».