"Ένα πρωτοφανές περιβαλλοντικό έγκλημα στο ΧΥΤΑ της Σύρου επιβάλλει την άμεση απόδοση ευθυνών"

Θλίψη και έντονο προβληματισμό προκαλεί η τωρινή εικόνα των εγκαταστάσεων του ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) Σύρου στη θέση Κοράκι. Η κατάσταση μοιάζει ανεξέλεγκτη, αφού οι σημαντικές ελλείψεις που παρουσιάζονται, σε συνδυασμό με την πλήρη καταστρατήγηση των περιβαλλοντικών όρων, καθιστούν υπόλογη τόσο την απερχόμενη διοίκηση του υπό κατάργηση ΦΟΔΣΑ Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, όσο και τη δημοτική αρχή, η οποία επαίρεται ότι επί των ημερών της «ανέστησε» το Φορέα, ενώ στην πραγματικότητα πέτυχε το ακριβώς αντίθετο, πιστοποιώντας σε έναν ακόμη τομέα αρμοδιοτήτων της, πόσο ανίκανη και επικίνδυνη είναι για τον τόπο μας.

Αναλυτικότερα, κάποια από τα βασικά και εξόφθαλμα προβλήματα στο χώρο του ΧΥΤΑ είναι τα εξής:

• Μεγάλες ποσότητες σκουπιδιών, οι οποίες απορρίπτονται στο κεντρικό κύτταρο, καλύπτουν τα πρανή σημεία, χωρίς να έχουν επικαλυφθεί με το απαραίτητο υλικό (χώμα).
• Οι ποσότητες υλικού επικάλυψης των απορριμμάτων είναι αισθητά περιορισμένες σε σχέση με το παρελθόν, με συνέπεια την έντονη επιβάρυνση του κυττάρου, με την ταυτόχρονη επιδείνωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης που προκαλείται στην ευρύτερη περιοχή από απορρίμματα που διασκορπίζονται σε τοποθεσίες της Απάνω Μεριάς.
• Στο χώρο απόρριψης σκουπιδιών εντοπίζονται μεγάλες ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών και άλλων άχρηστων αντικειμένων όπως μέταλλα, ξύλα, σίδερα, στρώματα, κλαδιά, κλπ.
• Ο τεμαχιστής, παρότι επισκευάστηκε στο τέλος της προηγούμενης δημοτικής θητείας, δεν έχει λειτουργήσει από το περασμένο φθινόπωρο ενώ παράλληλα, μηχανήματα έργου, όπως μπουλντόζες, αλλά και η ερπύστρια, βρίσκονται εκτός λειτουργίας, επιβεβαιώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ότι δεν πραγματοποιούνται εργασίες συμπίεσης και επιχωμάτωσης των απορριμμάτων.
• Μολονότι οι ποσότητες των ανακυκλώσιμων μειώθηκαν λόγω της πανδημίας στο χώρο του Σ.Μ.Α.Υ. (Σταθμός Μεταφόρτωσης Ανακυκλώσιμων Υλικών), παρουσιάζεται αδικαιολόγητη συσσώρευση υλικών σε διάσπαρτα σημεία του ΧΥΤΑ. Είναι πασιφανές ότι τα ανακυκλώσιμα δεν απομακρύνονται εγκαίρως, καθώς η μεταφορά των υλικών προς τα Κέντρα Διαλογής πραγματοποιείται με μειωμένη συχνότητα.
• Το προσωπικό που απασχολείται στο ΧΥΤΑ έχει περιορισθεί, αφού δεν τηρούνται οι όροι της σύμβασης του ΦΟΔΣΑ με την εργολήπτρια εταιρία η οποία είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του χώρου.
• Μία ακόμη απόδειξη της μη τήρησης των όρων της σύμβασης, αποτελεί και η παντελής απουσία μηχανικού από την 31η Μαΐου, στοιχείο το οποίο συντελεί στην αδυναμία της υποχρεωτικής επίβλεψης της λειτουργίας του ΧΥΤΑ.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δημοτικής θητείας έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις, με σκοπό την αντιμετώπιση των προβλημάτων, τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας του χώρου και την ενίσχυση του εξοπλισμού του, μιας και ως δημοτική αρχή παραλάβαμε το 2014 έναν «σκουπιδότοπο» και σταδιακά τον μετατρέψαμε σε οργανωμένο ΧΥΤΑ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν ατέλειες και ελλείψεις που ποτέ δεν αποκρύψαμε. Πολλά από τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς χάρη στην καθημερινή και ουσιαστική συνεργασία του πολιτικού και υπηρεσιακού προσωπικού του Δήμου, η οποία στο διάστημα της τρέχουσας δημοτικής θητείας διαταράχθηκε καταφανώς, γεγονός που δημιούργησε σοβαρά προβλήματα διοικητικής φύσεως στον ΦΟΔΣΑ.

Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα των ενεργειών μας ήταν η δημιουργία Σ.Μ.Α.Υ. με καμπίνα προδιαλογής, η προμήθεια τεμαχιστή, αρπάγης και κλαρκ, η ωρίμανση και εξασφάλιση χρηματοδότησης 6,5 εκ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ για τη δημιουργία ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) και οι γενικότερες παρεμβάσεις που έγιναν στον ευρύτερο χώρο του ΧΥΤΑ, με σκοπό τη λειτουργία των εγκαταστάσεων κάτω από τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.

Η σημερινή δημοτική αρχή που οσονούπω θα πρέπει να παραδώσει τα «κλειδιά» του ΧΥΤΑ στο νέο Ειδικό Περιφερειακό Διαβαθμιδικό Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νοτίου Αιγαίου, διαδραματίζει ρόλο πρωταγωνιστή σε ένα ακόμη πισωγύρισμα για το νησί μας. Μέσα σε μερικούς μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων της, κατόρθωσε να αλλάξει προς το χειρότερο τη συνολική εικόνα του ΧΥΤΑ, ο οποίος, λόγω της προκλητικής αδιαφορίας, αλλά και της ανεπάρκειας των ανευθυνοϋπεύθυνων αιρετών προσώπων, μετατρέπεται σε χωματερή.

Δεδομένων των δρομολογημένων αλλαγών του διοικητικού καθεστώτος, αλλά και της ολοκλήρωσης της θητείας του ΦΟΔΣΑ Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, θεωρούμε επιτακτική και αυτονόητη την άμεση κινητοποίηση των αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών και τη διενέργεια επισταμένου ελέγχου στο ΧΥΤΑ, με την ίδια ευαισθησία που επέδειξαν στο παρελθόν, ούτως ώστε να αποτυπωθεί η κατάσταση στην οποία παραδίδεται το σύνολο των εγκαταστάσεων στον Περιφερειακό Φορέα Νοτίου Αιγαίου, καθώς και το μέγεθος του περιβαλλοντικού εγκλήματος που συντελείται, προκειμένου με βάση τις διαπιστωθείσες ελλείψεις, αποκλίσεις και παραλείψεις, να αποδοθούν οι ευθύνες στους πραγματικούς υπαίτιους.