ΚΑΒΑΛΑ: Σπάνιο γλυπτό 7.000 χρόνων παραδόθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο

Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

Ένα γλυπτό εξαιρετικής σπανιότητας, αλλά και παλαιότητας γλυπτό, βρέθηκε και παραδόθηκε στην αρχαιολογική υπηρεσία Καβάλας. Αφού το εξέτασαν, ειδικοί αρχαιολόγοι στην προϊστορική τέχνη, αποφάνθηκαν ότι είναι ένα γλυπτό που χρονολογείται την 5η χιλιετία π.Χ. και ίσως να φτάνει και προς τα πάνω, δηλαδή μέχρι και το 4.900 π.Χ., το οποίο σημαίνει ότι η ηλικία του φτάνει τα 7.000 χρόνια. Το εν λόγω γλυπτό που είναι ύψους 17 εκατοστών, το παρέλαβε η αρχαιολόγος Πηνελόπη Μάλαμα, η οποία μιλώντας στο «Χ» μας το περιέγραψε ως «ένα αγαλμάτιο στον τύπο των ειδωλίων των νεολιθικών χρόνων που παριστάνει ανθρώπινη μορφή με σχηματική απόδοση της ανατομίας και χρονολογείται στην πέμπτη χιλιετία», εκείνο που το καθιστά σπάνιο είναι ότι δεν είναι πήλινο, όπως άλλα ειδώλια που έχουν βρεθεί στην περιοχή μας, αλλά είναι κατασκευασμένο από πωρόλιθο! Μάλιστα στην περιγραφή της, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι η μορφή του θυμίζει τα κυκλαδίτικα ειδώλια, αν και εκείνα είναι πολύ νεώτερα, του τέλους της νεολιθικής περιόδου, ωστόσο υπάρχει κάτι κοινό στην απλότητα των γραμμών και στην αφαίρεση κάθε περιττού στοιχείου. Είναι όμως ένα πολύ παλαιότερο γλυπτό και αυτό προβληματίζει για το που βρέθηκε και τι άλλο μπορεί να το συνόδευε.

Το εν λόγω γλυπτό έχει μια λίγο περίεργη ιστορία και αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορεί να μας δώσει πάρα πολλές πληροφορίες. Παραδόθηκε στην αρχαιολογική υπηρεσία Καβάλας, πριν από ένα μήνα περίπου, από έναν κάτοικο εξωτερικού, με καταγωγή από την Ελευθερούπολη, ο οποίος ήρθε φέτος το καλοκαίρι να καθαρίσει το πατρικό του σπίτι. Το εν λόγω γλυπτό, βρέθηκε μέσα στα αντικείμενα της μακαρίτισσας πλέον μητέρας του και θυμήθηκε που του είχε μιλήσει γι’ αυτό. Σύμφωνα με αυτά που του είχε μεταφέρει, η μητέρα του, το είχε βρει πεταμένο σε ένα διπλανό, προς το δικό της σπίτι, πριν από μερικά χρόνια.

Το σπίτι στο οποίο βρέθηκε το γλυπτό – και το οποίο σήμερα έχει κατεδαφιστεί – ανήκε σε δυο αδέλφια που πριν από χρόνια, είχαν συλληφθεί και καταδικαστεί για αρχαιοκαπηλία!!! Μάλιστα ο ένας εκ των δυο βρέθηκε νεκρός, μετά από ατύχημα την ώρα που διενεργούσε παράνομη ανασκαφή!!! Ως εκ τούτου, κανείς σήμερα δεν μπορεί να δώσει πληροφορίες για το ποιο είναι το αρχικό σημείο εντοπισμού του εν λόγω γλυπτού, καθώς είναι πολύ πιθανό να συνοδευόταν και από άλλα σχετικά αντικείμενα τα οποία θα πρόσφεραν πολύτιμες πληροφορίες.

Υπάρχει αμοιβή για όσους τα παραδίδουν

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η νομοθεσία, προβλέπει αμοιβή για όποιον βρει και παραδώσει αρχαίο αντικείμενο, στις αρχαιολογικές υπηρεσίες, δίνοντας παράλληλα και πληροφορίες για το σημείο εντοπισμού. Αυτό είναι σημαντικό, όχι μόνο για την μελέτη των αντικειμένων αλλά και γιατί αν έχει βρεθεί εντός χώρου που είναι χαρακτηρισμένος ως αρχαιολογική ζώνη, δεν δικαιούται αμοιβής. Όταν παραδοθεί το αντικείμενο, το μελετάει επιτροπή αρχαιολόγων και αποφαίνεται για το ύψος της αμοιβής. Αν η αμοιβή είναι μέχρι 1.500 ευρώ, την καταβάλει η οικεία εφορεία αρχαιοτήτων, αν είναι μεγαλύτερη το θέμα πάει στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο βγάζει και την τελική απόφαση.

Συνήθως μέσα σε μια χρονιά υπάρχουν μέχρι 4 – 5 περιπτώσεις που εμφανίζεται κάποιος και παραδίδει ένα αρχαίο αντικείμενο στο αρχαιολογικό μουσείο Καβάλας και συνήθως αυτά, προέρχονται από την περιοχή της Θάσου και των Φιλίππων. Αυτή η νόμιμη διαδικασία για την παράδοση των αρχαίων αντικειμένων, τα οποία πολλές φορές είναι φορείς σημαντικών πληροφοριών, γι’ αυτό και προβλέπεται και αμοιβή για όποιον βρει και παραδώσει ένα αρχαίο αντικείμενο, για να λειτουργήσει αυτό ως αντικίνητρο στην διοχέτευση τους, σε παράνομα κυκλώματα διακίνησης αρχαίων αντικειμένων, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις τα εξάγουν σε αγορές του εξωτερικού, στερώντας από τη χώρα σπουδαίους αρχαιολογικούς θησαυρούς.