Όλοι διαφορετικοί – όλοι ίσοι

Είκοσι έξι σχολεία από όλη την Ελλάδα έστειλαν χθες τα δικά τους μηνύματα για την Παγκόσμια Ημέρα Αναπηρίας μέσω της συμμετοχής τους στη θεματική διαδικτυακή ημερίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Σκοπός της ημερίδας, που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Υφυπουργού Σοφίας Ζαχαράκη, ήταν η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας σε ζητήματα ισότητας, αποδοχής της διαφορετικότητας, κοινωνικής δικαιοσύνης, ένταξης και αλληλεγγύης.

Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάστηκαν συνολικά 26 εργασίες μαθητών Σχολικών Μονάδων Γενικής και Ειδικής αγωγής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και από τις 13 Περιφερειακές Διευθύνσεις της χώρας. Οι εργασίες και οι δραστηριότητες (τέχνης, πολιτισμού, αθλητισμού) διαπραγματεύονταν ζητήματα αναπηρίας, ένταξης και σεβασμού των δικαιωμάτων των ΑμεΑ.

Από την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου επιλέχτηκαν να παρουσιαστούν οι εργασίες του Ενιαίου Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου – Λυκείου Νάξου και του Δημοτικού και Νηπιαγωγείου Διαφανίου Καρπάθου.

«Έχεις Μήνυμα!»

Ο ρόλος της τέχνης ως μέσου επικοινωνίας και διερεύνησης του εαυτού μας αναδείχθηκε μέσα από την ομαδοσυνεργατική διαθεματική δράση «Έχεις Μήνυμα!» που υλοποιήθηκε τους τελευταίους μήνες στο Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο – Λύκειο Νάξου.

Η δράση διακρίθηκε σε διάφορα στάδια: ξεκίνησε με αφορμή την ανάγκη για επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων διαμέσου της τεχνολογίας. Ακολούθησε συζήτηση μεταξύ των μαθητών για τα σημαντικά μηνύματα που αξίζει να επικοινωνηθούν μέσα από την ίδια έκφραση των συναισθημάτων των μαθητών απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Η διαδικασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας των μαθητών αξιοποιήθηκε για την έκφραση και τη διαχείριση συναισθημάτων αλλά και καταστάσεων, όπως είναι τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που σχετίζονται με την αναπηρία.

Στη σχεδίαση και υλοποίηση του προγράμματος συμμετείχαν: η Διευθύντρια του σχολείου Άννα Προμπονά, η κοινωνική λειτουργός Ιωάννα Λιζάρδου, η ψυχολόγος Κωστούλα Τσουνέλη και η καθηγήτρια της ηλεκτρολογίας, Άννα Ευθυμίου. Στις δραστηριότητες έλαβαν μέρος οι μαθητές: Παρασκευή Βαθρακοκοίλη, Χρήστος Σάρκα, Τζέσι Κουλλόλι, Ραφαήλ Σκουλάξενος, Βασιλική και Κυριακή Αξαοπούλου, Αντώνης Βερνίκος, Ανέστης Ντοπέσι και Λευτέρης Αγγελής.

Η Τέχνη… σημείο επαφής με τους μαθητές

Τη φιλοσοφία και τους σκοπούς της εργασίας ανέλυσε, κατά τη διάρκεια της χθεσινής διαδικτυακής ημερίδας, η κοινωνική λειτουργός κ. Λιζάρδου. Όπως τόνισε, η δράση υποστηρίχτηκε από ερευνητικές και βιβλιογραφικές πηγές, ωστόσο βασίστηκε, εν τη γενέσει της, στην εμπειρία. «Οι εργαζόμενοι στο σχολείο, υπηρετώντας ως αναπληρωτές όλα τα προηγούμενα έτη, καλούμασταν κάθε χρόνο να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη διαφορετικών παιδιών σε διαφορετικά πλαίσιο. Με βάση αυτή την ανάγκη, αναζητούσαμε κάθε φορά ένα κανάλι επικοινωνίας με τους μαθητές, το οποίο βρήκαμε στην τέχνη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μέσω της δράσης, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους και των επιθυμιών τους να συμμετέχουν σε ένα ευρύτερο πρότζεκτ με σκοπό την αποτύπωση και απεικόνιση των συναισθημάτων και των σκέψεων που γεννά το θέμα της αναπηρίας και κατόπιν τη διάχυση αυτού του δημιουργήματος στην κοινότητα.

 να δώσει την ευκαιρία στον κάθε μαθητή, στο μέτρο των δυνατοτήτων του και των επιθυμιών του να μπορέσει να συμμετέχει σε ένα ευρύτερο πρότζεκτ. Ήταν ουσιαστικά η αποτύπωση και η απεικόνιση των συναισθημάτων και των σκέψεων που γεννούν τα συναισθήματα αυτά, εν προκειμένω όσον αφορά την αναπηρία και κατόπιν τη διάχυση αυτού του δημιουργήματος, στην κοινότητα.

«Όλοι γνωρίζουμε πως η τέχνη είναι ένα μέσο επικοινωνίας με τους άλλους και μέσω διερεύνησης και κατανόησης του εαυτού μας», σημείωσε η κ. Λιζάρδου, διευκρινίζοντας πως δεν πρόκειται για εικαστικό μάθημα, καθώς ο στόχος και το περιεχόμενο του είναι διαφορετικά. «Η παρέμβαση μέσω της τέχνης στοχεύει στην ψυχολογική διαδικασία και ως προς το περιεχόμενο που περιλαμβάνει το θεραπευτικό σχεδιασμό».

«Η διαφορετικότητα είναι δικαίωμα για όλους»

Η παρουσίαση μιας εικόνας για τη διαφορετικότητα αποτέλεσε την απαρχή της ευαισθητοποίησης των μαθητών και την αφορμή για μια κοινή δράση του Δημοτικού και του Νηπιαγωγείου Διαφανίου Καρπάθου.

Η εργασία με τίτλο «Η διαφορετικότητα είναι δικαίωμα για όλους» διήρκεσε 4 διδακτικές ώρες και υλοποιήθηκε με τη συνεργασία του δασκάλου Χρήστου Γεωργακάκη και της Νηπιαγωγού Ιωάννας Σολωμού. Συμμετείχαν οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου, Άννα Κανάκη και Βασίλειος Κανάκης και ο Μαρίνος Αντωνάκης από το Νηπιαγωγείο.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, έγινε συζήτησης και προβολή βίντεο με θέμα την αναπηρία, το οποίο απέληξε σε γόνιμο προβληματισμό των μαθητών. Στη συνέχεια οι μαθητές ανέλαβαν να υλοποιήσουν κατ’ επιλογή δραστηριότητες σχετικές με το καίριο ζήτημα της αναπηρίας. Τελικά, αποτύπωσαν τις σκέψεις τους και τα συναισθήματά τους για τα άτομα με αναπηρίες μέσα από ζωγραφιές αλλά και τη δημιουργία ποιήματος.

Το δικαίωμα στην έκφραση, δικαίωμα όλων

Ενδεικτικές δράσεις ευαισθητοποίησης, εικαστικές δημιουργίες και λοιπές δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν σε σχολικές μονάδες των νησιών μας εν όψει της 3^ης Δεκεμβρίου, παρουσιάστηκαν επίσης στο πλαίσιο της χθεσινής διαδικτυακής εκδήλωσης του 1ου ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Νοτίου Αιγαίου με θέμα «Το αναφαίρετο και διαχρονικό δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση».

Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνεται η δράση «Μεγάλοι Ζωγράφοι» του Δημοτικού Σχολείου Άνω Σύρου, η οποία ξεκίνησε το σχολικό έτος 2019 – 2020 και συνεχίζεται το σχολικό έτος 2020 – 2021. Πρόκειται για μια συνεργασία των μαθητών και μαθητριών της Γ’ Τάξης του σχολείου με μαθητές και μαθήτριες του Ειδικού Δημοτικού Σχολείο Ερμούπολης. Η δράση αφορά στην ισότιμη συνεργασία μαθητών και μαθητριών γενικής και ειδικής αγωγής με αφορμή το έργο κάποιων μεγάλων Ευρωπαίων Ζωγράφων.

Αξίζει να σημειωθεί πως, η 3η Δεκεμβρίου, θεσπίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 1992 ως «Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία». Εορτάζεται σε όλο τον Πλανήτη με σκοπό την προώθηση και την κατανόηση σε θέματα αναπηρίας, την κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ), ενώ ταυτόχρονα επιδιώκεται η αύξηση του

βαθμού ένταξης αυτών σε κάθε πτυχή της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής.