Ενισχύσεις της ΕΕ για COVID-19 και φυσικές καταστροφές

H επιτροπή Προϋπολογισμών ψήφισε υπέρ των ενισχύσεων της ΕΕ για φυσικές καταστροφές στη Γαλλία και την Ελλάδα και σε 20 συνολικά χώρες στο πλαίσιο της έκτακτης ανάγκης στην υγεία.

Τα μέλη της επιτροπής Προϋπολογισμών ενέκριναν τη Δευτέρα το σχέδιο έκθεσης της Eider Gardiazabal (Σοσιαλιστές, Ισπανία) με 38 ψήφους υπέρ, μία κατά και καμία αποχή, για την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ). Προβλέπεται η παροχή στήριξης σε συνολικά 20 χώρες σε σχέση με φυσικές καταστροφές και την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας λόγω της νόσου COVID-19 το 2020.

Στήριξη στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας

Τα 397,5 εκ. ευρώ της βοήθειας της ΕΕ θα συμβάλουν στις προσπάθειες που καταβάλλουν 17 κράτη μέλη και 3 υποψήφιες προς ένταξη χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, αλλά και Αλβανία, Μαυροβούνιο και Σερβία) για την προστασία της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Τα κονδύλια αυτά αυτή θα χρηματοδοτήσουν μέρος των δημόσιων δαπανών τους για ιατρικό εξοπλισμό και εξοπλισμό ατομικής προστασίας, για την έκτακτη οικονομική στήριξη των πολιτών και τα μέτρα πρόληψης, παρακολούθησης και ελέγχου της εξάπλωσης της νόσου. Η Κροατία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία ζήτησαν και έλαβαν ως προκαταβολή τμήμα της προβλεπόμενης συνολικής συνεισφοράς του ΤΑΕΕ.

Στο πλαίσιο του γενικού προϋπολογισμού της Ένωσης για το οικονομικό έτος 2021, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινητοποιείται σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και σε πιστώσεις πληρωμών σε σχέση με τη σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, που ειδικά για την Ελλάδα χορηγείται ποσό ύψους 3.994.022 ευρώ.

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση Η Κροατία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία ζήτησαν και έλαβαν προκαταβολή επί της προβλεπόμενης ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 4α του κανονισμού για το ΤΑΕΕ. Το ποσό που καταβάλλεται ως προκαταβολή αφαιρείται από την τελική πληρωμή… Στην περίπτωση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, η Επιτροπή εφαρμόζει για τον καθορισμό των ποσών ενίσχυσης παρόμοια μέθοδο όπως και για τις φυσικές καταστροφές: μια χώρα λαμβάνει το 2,5 % του συνολικού ποσού επιλέξιμων δημόσιων δαπανών έως το ειδικό ανά χώρα κατώτατο όριο, συν 6 % για κάθε δημόσια δαπάνη που υπερβαίνει το κατώτατο όριο. Καθώς ο υπολογισμός αυτός οδήγησε σε συνολικό για όλες τις χώρες ποσό που υπερβαίνει τις διαθέσιμες πιστώσεις του προϋπολογισμού, τα ποσά ανά χώρα μειώθηκαν κατ’ αναλογία… Για τους παραπάνω λόγους, οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν από τη Γαλλία και την Ελλάδα, καθώς και οι αιτήσεις 17 κρατών μελών και 3 υπό ένταξη χωρών σε σχέση με την πανδημία Covid-19 πληρούν τους όρους που προβλέπονται στον κανονισμό”.

Φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα και τη Γαλλία

Η δέσμη ενισχύσεων ύψους 86,7 εκ. ευρώ αποτελείται από τα εξής:

• 59,3 εκ. ευρώ για τη Γαλλία, μετά τις σοβαρές ζημίες που προκλήθηκαν από την καταιγίδα Άλεξ στην περιφέρεια Provence-Alpes-Côtes d’Azur του Οκτωβρίου 2020

• 21,6 εκ. ευρώ για την Ελλάδα σε σχέση με τις ζημίες που προκλήθηκαν από τον μεσογειακό κυκλώνα Ιανό του Σεπτεμβρίου 2020

• 3,3 εκ. ευρώ για την περιοχή της Στερεάς Ελλάδας που επλήγη σοβαρά από τις πλημμύρες του Αυγούστου 2020

• 2,5 εκ. ευρώ για την Ελλάδα για τη στήριξη ενεργειών έκτακτης ανάγκης και ανάκαμψης μετά τον καταστροφικό σεισμό στα νησιά της Σάμου, της Ικαρίας και της Χίου του Οκτωβρίου 2020.

Η Γαλλία και η Ελλάδα έχουν ήδη λάβει προκαταβολές για αυτά τα περιστατικά στις περιφέρειές τους.

Μόλις η ολομέλεια του ΕΚ εγκρίνει την οικονομική ενίσχυση κατά τη σύνοδό της στις 17-20 Μαΐου, θα μπορέσουν να εκταμιευθούν τα τελικά ποσά. Το Συμβούλιο την ενέκρινε στις 23 Απριλίου.

Το ΤΑΕΕ δημιουργήθηκε μετά τις σοβαρές πλημμύρες στην Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002, κυρίως για να βοηθήσει τις επιλέξιμες χώρες στις επιχειρήσεις έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης μετά από φυσικές καταστροφές. Μεταξύ του 2002 και του 2020, το ΤΑΕΕ έχει κινητοποιήσει συνολικά πάνω από 6,5 δισ. ευρώ για παρεμβάσεις σε 96 περιπτώσεις καταστροφών σε 23 κράτη μέλη και σε μία υπό ένταξη χώρα. Σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, τόσο μεγάλης έκτασης όσο και τοπικών, η χρηματοδότηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βασικές ενέργειες έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης, όπως η επισκευή των κατεστραμμένων υποδομών, η προστασία του πληθυσμού, η διασφάλιση των υποδομών πρόληψης και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και οι επιχειρήσεις καθαρισμού. Το ΤΑΕΕ αποτελεί ειδικό μέσο αλληλεγγύης και κινητοποιείται με βάση τις αιτήσεις και την αξιολόγηση της επιλεξιμότητάς τους. Κατά την προσεχή περίοδο προγραμματισμού 2021-2027, θα αποτελέσει μέρος του νεοσυσταθέντος αποθεματικού αλληλεγγύης και επείγουσας βοήθειας.

Το 2020, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του κορωνοϊού, ο κανονισμός για το ΤΑΕΕ τροποποιήθηκε ώστε να συμπεριλάβει μείζονες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας στο πεδίο εφαρμογής του Ταμείου, πράγμα που σημαίνει ότι οι δαπάνες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19 είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΤΑΕΕ.