Νέες αντικειμενικές αξίες με “εκτίναξη” στις τουριστικές περιοχές

Υψηλές αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες ακινήτων σε ορισμένα νησιά με υψηλή τουριστική δραστηριότητα προκύπτουν σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος χθες γνωστοποίησε το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο της κυβέρνησης για τον προσδιορισμό τους.

Μετά από διετή δουλειά ειδικών εκτιμητών στους οποίους ανατέθηκε η σοβαρή υπόθεση, χωρίς να υπάρχει εμπλοκή υπηρεσιακών του αρμόδιου Υπουργείου, ανακοινώθηκαν χθες και σε ΦΕΚ, όλες οι νέες αντικειμενικές αξίες των περιοχών της Ελλάδας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το ίδιο το Υπουργείο Οικονομίας, από τις Κυκλάδες η Μύκονος γνωρίζει αύξηση σε ποσοστό 229% σε τρεις ζώνες της (από 1.200 σε 3.800 – 3.950ευρώ), ενώ παρομοίως υψηλές αυξήσεις αφορούν και τη Σαντορίνη, για την οποία διαπιστώνεται σε ποσοστό 105% με τιμή από 1.100 σε 2.250 ευρώ. Επιπλέον, από τα υπόλοιπα νησιά του νομού, αξίζει να αναφερθεί πως η Σύρος δεν συναντά ιδιαίτερες μεταβολές, με υψηλότερη τιμή να διαπιστώνεται στην παραλιακή ζώνη της Ερμούπολης (ζώνη Α) με τιμή 1.950 ευρώ, ενώ η Νάξος καταγράφει μείωση σε ποσοστό 38% (από 800 ευρώ σε 500 ευρώ η τιμή ζώνης).

Σε συνέχεια των ανωτέρω, ο κ. Σταϊκούρας αναφέρθηκε και στον ΕΝΦΙΑ, θέλοντας να υποστηρίξει πως δεν θα υπάρχουν αυξήσεις, βάσει του δημοσιονομικού στόχου της χώρας, εξηγώντας μάλιστα πως η κυβέρνηση εξετάζει την εφαρμογή του νέου ΕΝΦΙΑ από το 2022 με δυνατότητα αποπληρωμής σε περισσότερες από 6 δόσεις, όπως αυτές υπήρχαν μέχρι σήμερα.

Πρέπει να σημειωθεί πως η αύξηση “φωτιά” στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στα τουριστικά νησιά, σίγουρα προβληματίζει τους απλούς πολίτες που μοναδικό μέλημά τους είναι η μεταβίβαση ακινήτων σε μέλη των οικογενειών τους, καθώς αυτοί θα έρθουν αντιμέτωποι με αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις.

Για την πλήρη ενημέρωση των πολιτών και των Δήμων, αναμένονται οι ψηφιακοί χάρτες του Υπουργείου Οικονομικών και η σύγχρονη πλατφόρμα, που θα διευκολύνει τους ενδιαφερόμενους.

Υπ. Οικονομικών: Διόρθωση στρεβλώσεων του παρελθόντος

Σαφής υπήρξε στην παρουσίασή του ο Υπουργός Οικονομικών αναφορικά με το μεταρρυθμιστικό πλαίσιο για τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, υποστηρίζοντας κατηγορηματικά πως η κυβέρνηση στοχεύει στο να διευρύνει τη φορολογητέα βάση, να κατανείμει δικαιότερα τους φόρους, αλλά και να διορθώσει στρεβλώσεις του παρελθόντος.

Συγκεκριμένα, ο κ. Σταϊκούρας στις δηλώσεις του σημείωσε χθες ότι η μεταρρύθμιση αυτή: “Πρώτον, εκσυγχρονίζει, επικαιροποιεί και επεκτείνει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού των αξιών των ακινήτων. Οι αντικειμενικές αξίες αναπροσαρμόζονται, για να πλησιάζουν τις εμπορικές αξίες, με τρόπο διαφανή και σύμφωνο με τα διεθνή και ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Η αναπροσαρμογή δεν γίνεται από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, αλλά από πιστοποιημένους εκτιμητές, μέσα από μια αδιάβλητη διαδικασία, με πλήρη ανωνυμία.

Δεύτερον, διορθώνει αδυναμίες, κενά και αδικίες του παρελθόντος σε βάρος πολλών ιδιοκτητών. Τρίτον, διευρύνει τη φορολογητέα βάση και επιτρέπει τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας, ιδίως μέσω του ΕΝΦΙΑ”.

Μάλιστα για τον ΕΝΦΙΑ εξήγησε ότι αναδιαμορφώνεται, “χωρίς να αυξάνεται το συνολικό δημοσιονομικό ποσό που αναμένεται να αποφέρει”. Ως εκ τούτου, πρόσθεσε πως, “οι όποιες μεταβολές και οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες δεν θα μεταφραστούν αυτομάτως σε αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ, αφού οι συντελεστές υπολογισμού του φόρου θα προσαρμοστούν στις μεταβολές των αντικειμενικών αξιών. Συνεπώς, δεν θα προκύψουν επιβαρύνσεις για τη μεσαία τάξη, δεν θα προκύψουν επιβαρύνσεις για τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων, ακόμα και αν αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες”. Ξεκαθάρισε βέβαια, πως, “θα επιβαρυνθούν όμως κατοικίες σε περιοχές της χώρας που υπο-φορολογούνταν”.

Συμπληρωματικά στα ανωτέρω, σχολίασε πως, “ο νέος ΕΝΦΙΑ σχεδιάζεται τους επόμενους μήνες, θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2022 και θα αποπληρωθεί σε περισσότερες από τις υφιστάμενες 6 δόσεις”.

Από την πλευρά του ο Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής παρουσίασε τους άξονες πάνω στους οποίους προωθήθηκε η πρώτη φάση του μεταρρυθμιστικού πλαισίου: Ο πρώτος άξονας είναι ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου. Ο δεύτερος άξονας είναι η χωρική επέκταση του αντικειμενικού συστήματος. Ο τρίτος άξονας είναι ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και η διαμόρφωση ψηφιακής πλατφόρμας. Ο τέταρτος άξονας της μεταρρύθμισης είναι η επικαιροποίηση των τιμών ζώνης από πιστοποιημένους εκτιμητές του μητρώου του Υπουργείου Οικονομικών.

Κάλυψη στο 98% των περιοχών εντός σχεδίου

Ειδικότερα, το Υπουργείο Οικονομικών έδωσε και κάποια σημαντικά στοιχεία συνολικά για τη χώρα, με τον κ. Σταϊκούρα να επισημαίνει πως με τον νέο “χάρτη” για τις αντικειμενικές αξίες, καλύπτονται σε τεράστιο ποσοστό οι περιοχές εντός σχεδίου, συγκριτικά με το παρελθόν.

“Πλέον, με τον νέο χάρτη των αντικειμενικών αξιών, η κάλυψη του πληθυσμού διευρύνεται από το 85% στο 98%, αγγίζοντας την πλήρη κάλυψη των περιοχών που είναι εντός σχεδίου. Έτσι, 3.643 νέες ζώνες προστέθηκαν στις παλαιότερες, με αποτέλεσμα ο νέος χάρτης των αντικειμενικών αξιών να περιλαμβάνει πλέον 13.808 ζώνες. Η επέκταση αυτή οδηγεί σε αρκετές αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών σε ζώνες τουριστικών περιοχών, όπου οι αντικειμενικές αξίες που εφαρμόζονταν όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν πολύ χαμηλές” σχολίασε ο Υπουργός, συμπληρώνοντας μάλιστα πως, “περιοχές σε νησιά και στην ηπειρωτική χώρα, με έντονη τουριστική δραστηριότητα, αλλά και περιοχές με υψηλό οικιστικό ενδιαφέρον” θα γνωρίσουν αυξήσεις. Ενδεικτικά, αναφέρθηκε στο νησί των ανέμων, λέγοντας πως, “στη Μύκονο υπάρχει ζώνη όπου η αντικειμενική αξία αυξάνεται πάνω από 200%, ενώ μέχρι πρότινος ήταν μόλις 1.200 ευρώ”.

Δήμοι: Επηρεάζονται ΤΑΠ και τιμή εκκίνησης δημοπράτησης ακινήτων

Αναφορικά με το αν και πώς επηρεάζονται οι Δήμοι από τις νέες αντικειμενικές αξίες, εκτός από τους ιδιώτες, κλήθηκε να μιλήσει στην “Κοινή Γνώμη” ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, Γιάννης Πιταούλης.

Ο ίδιος αρχικά θέλησε να υπενθυμίσει πως, “Οι αντικειμενικές αξίες είναι ένα σύστημα που έχει καθοριστεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια με βάση το οποίο ορίζεται μία αξία, η οποία συνήθως αποτελεί τη βάση για τον υπολογισμό αρκετών φορολογικών εσόδων, είτε αυτά είναι οι μεταβιβάσεις, είτε είναι ο ΕΝΦΙΑ, είτε είναι κάποια έσοδα που αφορούν τον Δήμο, όπως το ΤΑΠ, είτε είναι οι ελάχιστες τιμές εκμίσθωσης κάποιων ακινήτων, είτε του Δημοσίου ή του Δήμου”.

Συμπλήρωσε παρακάτω δε, πως, “Είναι δεδομένο ότι οποιαδήποτε αναπροσαρμογή κατά κύριο λόγο επηρεάζει αυτά τα έσοδα. Οπότε, αντίστοιχα με την πολιτική που θέλει να εφαρμόσει κάθε κυβέρνηση, φροντίζει να θέτει αυτά τα όρια. Παράλληλα και με τον δημοσιονομικό στόχο που υπάρχει”.

Ως εκ τούτου, εξήγησε πως οι Δήμοι επηρεάζονται σε δύο σημεία, φέρνοντας ως παράδειγμα και τον Δήμο Σύρου - Ερμούπολης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, “Το κύριο είναι το κομμάτι του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), όπου εκεί είναι σχετικά μικρό το ποσό, αλλά δεν παύει να επηρεάζεται από την εξέλιξη στις αντικειμενικές αξίες, όπως επηρεάζεται και η ελάχιστη τιμή, στην οποία μπορούν να δημοπρατηθούν τα ακίνητα που βγαίνουν προς εκμίσθωση”.

Εκτιμητές και στη Σύρο

Με φόντο τις επισκέψεις των εκτιμητών πανελλαδικά που είχε ορίσει το Υπουργείο σχετικά με την έρευνα για να προωθηθεί το νέο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά στις αντικειμενικές αξίες, ο κ. Πιταούλης γνωστοποίησε πως αντίστοιχη παρουσία υπήρξε και στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων.

“Είχαμε δει κατά το παρελθόν ότι μία σχετική τέτοια εκτίμηση είχε οδηγήσει σε αρκετά μεγάλη αύξηση στην περιοχή της Ποσειδωνίας και συγκεκριμένα λίγο πριν την έναρξη της πανδημίας είχε επισκεφθεί πιστοποιημένος εκτιμητής το Γραφείο Δημοτικών Προσόδων και είχε αναζητήσει πληροφορίες σχετικά με το ύψος των ακινήτων στο οποίο πηγαίνουν οι δημοπρασίες των ακινήτων ώστε να έχει εικόνα του τί μισθώματα επιτυγχάνονται. Βέβαια αυτό είναι ενδεικτικό και ίσως προφανώς να συνδέεται και με άλλους παράγοντες” σημείωσε γενικά, λέγοντας μάλιστα πως λόγω της πανδημίας φαινόταν πως η δουλειά και το συνολικό έργο της κυβέρνησης για τις νέες αντικειμενικές θα καθυστερούσε. “Αυτό είχε γίνει πριν ξεκινήσει η πανδημία και στη συνέχεια όπως είχε φανεί με δημόσια σχετικά έγγραφα, είχε ανασταλεί η παράδοση του σχετικού έργου.

Βέβαια, βλέπουμε σήμερα ότι ο Υπουργός Οικονομικών προχώρησε σε σχετικές ανακοινώσεις”.

Ο Αντιδήμαρχος συμπλήρωσε μάλιστα πως, “Θέλω να πιστεύω ότι η όποια αύξηση των αντικειμενικών αξιών - επειδή επηρεάζει κατά κύριο λόγο τα κρατικά φορολογικά έσοδα που εξαρτώνται από τις αντικειμενικές αξίες και επειδή οι δημοσιονομικοί στόχοι που τίθενται συνήθως είναι συγκεκριμένοι - ότι θα οδηγήσει ενδεχομένως σε μία δικαιότερη κατανομή και σε μία μείωση όχι του ποσού που θα καταβάλλει τελικά το σύνολο των φορολογουμένων – γιατί αυτός είναι ένας δημοσιονομικός στόχος – αλλά σε μία μείωση των συντελεστών, ώστε οι φορολογούμενοι να πληρώνουν ένα αντίστοιχο ποσό σε σχέση με αυτό που πλήρωναν κατά το παρελθόν”.

Αναμονή για ψηφιακούς χάρτες και πλατφόρμα

Ερωτηθείς σχετικά με τον ΕΝΦΙΑ που πληρώνει ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, ο ίδιος υπήρξε σαφής: “Αυτό είναι ένα μεγάλο παράδοξο. Οι Δήμοι γενικά και όχι μόνον ο δικός μας Δήμος, παρότι επιδοτούνται και παίρνουν χρηματοδότηση από το κράτος, είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν ανάλογα με τα ακίνητα που εκμισθώνουν, ένα ποσό για την κάλυψη του ΕΝΦΙΑ.

Για τον δικό μας Δήμο καταβάλλουμε ποσό ύψους 80.000 ευρώ ετησίως”. Πρόκειται όπως εξήγησε για “ένα σημαντικό ποσό”, την ίδια στιγμή που οι Δήμοι λαμβάνουν επιχορηγήσεις.

“Από τη μία δεν γίνεται να επιχορηγείς τους Δήμους και από την άλλη να έρχεσαι να στερείς σημαντικά έσοδα από τα ταμεία τους”.

Ο ίδιος έκλεισε το συγκεκριμένο θέμα, τονίζοντας πως, “Αναμένουμε και την πλατφόρμα και τους ψηφιακούς χάρτες - για την σαφή πληροφόρησή μας - τόσο οι Δήμοι, όσο και οι πολίτες. Για να μπορούμε να υπολογίσουμε όλοι την αντικειμενική αξία των ακινήτων και τις φορολογικές επιβαρύνσεις”.

“Προσπαθούμε να εκμισθώνουμε όσα περισσότερα ακίνητα”

Ερωτηθείς αν η πολιτική του Δήμου αλλάζει σχετικά με την αξιοποίηση ακινήτων, με φόντο όλα τα παραπάνω, ο Αντιδήμαρχος υπήρξε ξεκάθαρος: “Όχι, δεν νομίζω ότι θα αλλάξει κάτι. Εμείς προσπαθούμε ως Δήμος να εκμισθώσουμε όσα περισσότερα ακίνητα μπορούμε. Για ορισμένα έχει διαμορφωθεί και αρκετά υψηλή μίσθωση και φάνηκε από τις δημοπρασίες που έγιναν.

Από την άλλη, υπάρχουν και κάποια ακίνητα για τα οποία δεν υπάρχει ενδιαφέρον και αυτό ενδεχομένως – αν υπάρχει μία υψηλότερη αντικειμενική αξία – θα κάνει τη διαδικασία μίσθωσής τους ακόμη πιο δύσκολη”.

Ο ίδιος συμπλήρωσε παρακάτω πως, ευελπιστεί “να μην είναι πολλά αυτά τα ακίνητα”, υπενθυμίζοντας βέβαια πως σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα το καθορίζει και η αγορά με τους όρους της. “Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα είναι πάρα πολλά αυτά. Και βέβαια όλα αυτά έχουν να κάνουν και με τους όρους αγοράς και το πώς διαμορφώνονται. Δηλαδή όταν έχουμε πανδημία δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ζήτηση, αν ομαλοποιηθεί η κατάσταση διαμορφώνεται ένα θετικό ρεύμα”.

Η Μύκονος είχε γνωμοδοτήσει για μειώσεις προ έτους

Η υπόθεση των αντικειμενικών αξιών και των υψηλών τιμών στις ζώνες της Μυκόνου, υπενθυμίζεται πως στο παρελθόν έχει απασχολήσει εντονότατα και το Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο βασιζόμενο σε μελέτη από αρμόδια εταιρεία – γραφείο, είχε εκδώσει ομόφωνη γνωμοδότηση με σαφή αιτήματα. Ειδικότερα, τον Μάιο του 2020, το Δ.Σ. του Δήμου Μυκόνου είχε εισηγηθεί: “Α. τη μείωση κατά 25% της τιμής της αντικειμενικής αξίας εκάστης ζώνης εντός οικισμών στη νήσο Μύκονο. Β. Επικουρικά να γίνει επιμερισμός του προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας σύμφωνα με τη χρήση του οικήματος και συγκεκριμένα μείωση στην τιμή ζώνης κατά 25 % για τα εμπορικά καταστήματα, 50 % για τις κατοικίες και για τον πρώτο όροφο καθώς και 80% για τις αποθήκες και τα οικόπεδα”. Τέλος, το Δ.Σ. είχε εξουσιοδοτήσει τον Δήμαρχο Μυκόνου για όποιες απαιτούμενες νόμιμες ενέργειες.

Αξίζει να αναφερθεί πως βασικό σκεπτικό για το δίκαιο αίτημα περί μειώσεων των αντικειμενικών αξιών, αποτελούσε το γεγονός πως δεν είναι δυνατόν ακίνητα να προωθούνται συστηματικά και σχεδόν αποκλειστικά για τουριστική χρήση.

Χαρακτηριστικά το Δημοτικό Συμβούλιο είχε σημειώσει τα εξής: “Οι υψηλές αντικειμενικές αξίες οδηγούν τον παραδοσιακό οικισμό σε αποκλειστικά τουριστικές χρήσεις και απομακρύνουν αναγκαστικά την χρήση κατοικίας από τον τοπικό πληθυσμό. Οι οικισμοί της Μυκόνου είναι έρημοι τον χειμώνα. Λόγω των παρουσών συνθηκών κορωνοϊού με την αναμενόμενη κατακόρυφη πτώση των τουριστικών εσόδων ήδη τα υπάρχοντα κτίρια / μαγαζιά εντός των οικισμών δυσκολεύονται να μισθωθούν. Κατά συνέπεια η πτώση των αντικειμενικών αξιών είναι δικαιολογημένο αίτημα όχι μόνο λόγω των υφιστάμενων έκτακτων οικονομικών συνθηκών αλλά και για γενικότερους λόγους εξορθολογισμού των αντικειμενικών αξιών μεταξύ των νησιών αλλά και για την προστασία της χρήσης κατοικίας του παραδοσιακού οικισμού”.