«21 χρόνια μετά, κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει»

Τη μαύρη επέτειο του ναυαγίου του «Εξπρές Σάμινα» που παρέσυρε σε υγρό τάφο 81 άτομα, τίμησε η Πάρος, αλλά και ολόκληρη η χώρα, την Κυριακή, 26 Σεπτεμβρίου 2021.

Ακριβώς 21 χρόνια έχουν περάσει, από το τραγικό βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου του 2000, όταν μετά από πρόσκρουση του πλοίου στις νησίδες «Πόρτες» της Πάρου, εκατοντάδες επιβάτες βρίσκονται να παλεύουν για τη ζωή τους με την μανιασμένη θάλασσα, στο σκοτάδι, με τους τυχερούς να εντοπίζονται από τα δεκάδες αλιευτικά σκάφη των Παριανών ψαράδων, που παρά τους θυελλώδεις ανέμους έσπευσαν στην διάσωση των ναυαγών και τα σκάφη του Λιμενικού και πολεμικά πλοία. Το «Σάμινα» βυθίζεται ταχύτατα, οδηγώντας στον θάνατο 81 άτομα.

Το χρονικό του ναυαγίου

Πεντακόσια τριάντα τρία άτομα επέβαιναν στο τελευταίο ταξίδι του «Εξπρές Σάμινα» το μοιραίο εκείνο βράδυ, εκ των οποίων 472 επιβάτες και 61 άτομα πλήρωμα. Το προγραμματισμένο δρομολόγιο ήταν Πειραιάς – Πάρος – Νάξος – Ικαρία – Σάμος – Πάτμος, με τελικό προορισμό τους Λειψούς. Δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

Περίπου στις 22:12 το πλοίο προσεγγίζει τον λιμένα της Παροικιάς, με ανέμους 8 μποφόρ. Δύο μίλια ανοικτά της Πάρου προσκρούει με ταχύτητα 18 κόμβων στις νησίδες «Πόρτες», με συνέπεια, σύμφωνα με τη Μηχανή του Χρόνου, το πλοίο να υποστεί ρήγμα στα δεξιά ύφαλά του, μήκους περίπου τριών μέτρων, στη βάση του δεξιού πτερυγίου ευσταθείας.

Το νερό κατακλύζει αστραπιαία το μηχανοστάσιο, με το πλοίο να παίρνει πολύ γρήγορα κλίση προς τα δεξιά, ενώ μετά από 25 λεπτά έχει ήδη βυθιστεί.

Αμέσως μετά την πρόσκρουση, η εφεδρική ηλεκτρογεννήτρια αποτυγχάνει να λειτουργήσει, βυθίζοντας στο απόλυτο σκοτάδι το πλοίο, ενώ δε χτυπά καν η σειρήνα έκτακτης ανάγκης, δεν ακούγεται ούτε μία ενημέρωση από τα μεγάφωνα και ανάμεσα στους επιβαίνοντες επικρατεί πανικός, οδηγώντας πολλούς να εγκαταλείψουν το πλοίο, πηδώντας σχεδόν στα τυφλά στα κύματα.

Υπάρχουν ακόμη τα τηλεοπτικά ντοκουμέντα, από επιβαίνοντες που επικοινωνούσαν μέσω κινητών τηλεφώνων με τους τηλεοπτικούς σταθμούς, περιγράφοντας τις συνταρακτικές αυτές στιγμές.

Στο σημείο καταφτάνουν πρώτοι οι αλιείς της Πάρου, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό να αναζητούν επιζώντες, αγνοώντας τις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Στη συνέχεια στη διάσωση ρίχνονται σκάφη του Λιμενικού Σώματος, αλλά και βρετανικά πολεμικά πλοία, που συμμετείχαν σε άσκηση του ΝΑΤΟ, η οποία λάμβανε χώρα τις ημέρες εκείνες στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Οι διασωθέντες οδηγούνται στο Κέντρο Υγείας Πάρου, ενώ κινητοποιείται σύσσωμη η Παριανή κοινωνία για την παροχή των ειδών πρώτης ανάγκης.

Τραγική απώλεια, πέραν των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από το ναυάγιο, προσπαθώντας να σώσουν τους εαυτούς τους, αλλά και τους συνανθρώπους τους, και ο Λιμενάρχης Πάρου, Δημήτρης Μάλαμας, ο οποίος το βράδυ του ναυαγίου έχασε τη ζωή του υπό το βάρος της πίεσης κατά το συντονισμό της επιχείρησης.

Ανέλκυση του ναυαγίου δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Το κουφάρι του «Εξπρές Σάμινα» παραμένει στο βυθό ανοικτά της Πάρου έως και σήμερα.

Κατά την 12μηνη έρευνα που ακολούθησε το τραγικό ναυάγιο, πραγματογνώμονες ανακαλύπτουν βαριές παραλείψεις και λάθη, που οδήγησαν στην πρόσκρουση, την ταχύτατη βύθιση του πλοίου, αλλά και στην απώλεια δεκάδων επιβαινόντων.

Ο πλοίαρχος, ο υποπλοίαρχος, ο ύπαρχος, ο Α’ μηχανικός, ο ασυρματιστής, ο διευθύνων σύμβουλος και ο πρόεδρος της τότε πλοιοκτήτριας εταιρείας, τιμωρούνται όλοι από την ελληνική δικαιοσύνη, αναφορικά με τις ευθύνες τους.

Το μήνυμα του Δημάρχου Πάρου

Ο Δήμαρχος Πάρου, κ. Μάρκος Κωβαίος, στο μήνυμα του για τη μαύρη επέτειο 21 χρόνων από το ναυάγιο, ανέφερε τα εξής:

«21 χρόνια πριν, στις 26 Σεπτεμβρίου 2000, το νησί μας και όλη η χώρα, θα ζούσε μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στη σύγχρονη ιστορία όταν το επιβατηγό – οχηματαγωγό «Εξπρές Σάμινα» προσέκρουσε στις νησίδες «Πόρτες», έξω από την Πάρο. Μέσα σε λίγη ώρα το πλοίο βυθίστηκε με 81 συνανθρώπους μας να χάνουν τη ζωή τους.

21 χρόνια μετά, κανείς δεν µπορεί να ξεχάσει αυτούς που έφυγαν άδικα. Τα λόγια θα είναι πάντοτε φτωχά όταν καλούνται να περιγράψουν το µέγεθος της απώλειας. Οι μνήμες παραμένουν άσβεστες και το συνακόλουθο ψυχολογικό βάρος, δυσβάσταχτα τόσο για τους κατοίκους της Πάρου, πολύ περισσότερο δε για τους συγγενείς και φίλους των θυµάτων, ενώ επιτείνονται από την παραμονή του κουφαριού στον τόπο της τραγωδίας.

Μεταφέροντας την απαίτηση των Παριανών για ανέλκυση του πλοίου και απομάκρυνσή του ναυαγίου από τη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Παροικιάς, ο Δήμος Πάρου δεν εφησυχάζει και συνεχίζει να διεκδικεί από την Πολιτεία να ξεκινήσει άμεσα η όλη διαδικασία».