Επιτακτική η εφαρμογή αντισταθμιστικών μέτρων για τις αυξήσεις στα καύσιμα

Με το «τσουνάμι» των ανατιμήσεων στα καύσιμα να μεταφράζεται ολοένα και εντονότερα στην τσέπη του καταναλωτή, αναμένεται από σήμερα η έναρξη της  διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης που οι εκτιμήσεις θέλουν να φτάνει στους καυστήρες των καταναλωτών έως και 40% αυξημένο σε σχέση με πέρσι.

Την ίδια ώρα που σε διεθνές επίπεδο η ανησυχία, όσον αφορά στην αναλογία ζήτησης και διαθεσιμότητας, αυξάνεται και με την αγορά να ζητά ρύθμιση του ζητήματος σε κεντρικό Ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα ακριβότερα καύσιμα. Σε αυτό, συντελεί η αρκετά αυξημένη ειδική φορολογία, με αποτέλεσμα να εντείνονται κατά πολύ, τις τελευταίες ημέρες, οι φωνές που ζητούν από την κυβέρνηση μείωση στους φόρους.

Σε τοπικό επίπεδο, τα νησιά διαχρονικά «πλήρωναν» ακριβότερα όλους τους τύπους καυσίμου, ανεξάρτητα από την τιμή του βαρελιού, καθώς τα έξοδα μεταφοράς των καυσίμων προσαρτώνται στο τελικό ποσό, που καλείται να καλύψει ο πολίτης, ο οποίος βλέπει σε γενικό πλαίσιο μία αύξηση άνω του 20% σε σχέση με την τιμή του ίδιου τύπου καυσίμου στην ηπειρωτική χώρα.

Με τους ανθρώπους της αγοράς να προβλέπουν σημαντικές ανατιμήσεις σε όλους τους τύπους καυσίμου, με την άνοδο αυτή να αναμένεται να διαρκέσει για αρκετούς μήνες, οι τοπικοί φορείς προετοιμάζονται να προτείνουν αντισταθμιστικά μέτρα, προκειμένου να εξισορροπηθεί η σημαντική επιβάρυνση που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι νησιώτες καταναλωτές.

Δεδομένου, μάλιστα, ότι οι αυξήσεις στα καύσιμα φέρνουν «γαϊτανάκι» ανατιμήσεων σε υπηρεσίες και προϊόντα, αλλά και επιπτώσεις σε κοινωνικό επίπεδο, πληθαίνουν και οι φωνές σε πανελλαδικό επίπεδο που ζητούν αύξηση του επιδόματος για το πετρέλαιο θέρμανσης, αλλά και μείωση των ειδικών φόρων ή του ΦΠΑ στα καύσιμα.

Το μόνο σίγουρο είναι, πως μόνο με τη λήψη σχετικών μέτρων από την πολιτεία και δη «γενναίων», θα καταφέρει να αντιμετωπιστεί η νέα αυτή κρίση, η οποία όπως όλα δείχνουν αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες.

Από σήμερα η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης

Από σήμερα, Παρασκευή, 15 Οκτωβρίου, ξεκινά η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης, με τα καλύτερα σενάρια να κάνουν λόγο για τιμή ύψους 1,10 ευρώ στις αστικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ωστόσο το πιθανότερο είναι να ξεκινήσει η διάθεσή του από τα 1,13 έως 1,15 ευρώ.

Αυτό σημαίνει, ότι στις νησιωτικές περιοχές θα καταλήξει να πωλείται, όπως εκτιμούν οι εμπλεκόμενοι φορείς των Κυκλάδων, από 1,25 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση, ενώ δεν αποκλείεται και το ενδεχόμενο, ανά περιπτώσεις, να αγγίξει και το 1,35 ευρώ το λίτρο.

Δεδομένου, ότι πέρσι κατά την πρώτη ημέρα διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης, η τιμή του στα αστικά κέντρα είχε ξεκινήσει από τα 0,78 περίπου ευρώ το λίτρο, ενώ στα νησιά έφτανε από 0,90 ευρώ, μπορεί να αντιληφθεί κανείς εύκολα, ότι αυτή η αύξηση της τάξεως του 30% - 40% θα επηρεάσει άμεσα και έντονα, τόσο τα νοικοκυριά, όσο και τις επιχειρήσεις.

Σημαντικές επιπτώσεις δεν αποκλείεται να έχουν και τα ίδια τα πρατήρια υγρών καυσίμων, καθώς οι πρατηριούχοι φοβούνται πως η κατανάλωση θα μειωθεί σημαντικά λόγω του «ράλι» των τιμών προς τα πάνω.

Η πλατφόρμα «myΘερμανση» της ΑΑΔΕ, προκειμένου τα νοικοκυριά να ξεκινήσουν να καταθέτουν τις αιτήσεις τους για το επίδομα θέρμανσης, αναμένεται να ανοίξει περί τα τέλη Νοεμβρίου.

Παρά το γεγονός, ότι σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, το φετινό επίδομα αναμένεται να είναι κατά 68% αυξημένο, σε σχέση με πέρσι, καθώς και πως τα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια θα είναι διευρυμένα για την έγκριση των αιτήσεων, φαίνεται πως και τα επιπλέον αυτά χρήματα δεν θα είναι ικανά προκειμένου να καλύψουν τις σημαντικές ανατιμήσεις, ενώ απ’ ό,τι εκτιμούν οι επιχειρηματίες της αγοράς, μέσα στο χειμώνα η ανοδική πορεία των τιμών θα συνεχιστεί.

Άρα, και σε ό,τι αφορά τον φετινό χειμώνα, το επίδομα του πετρελαίου θέρμανσης για τους δικαιούχους, θα αποτελεί πολύ μικρή «ανάσα» και σε καμία περίπτωση λύση.

«Φωτιά» και στην τιμή των καυσόξυλων

Επιβάρυνση όμως θα δεχτούν και οι καταναλωτές που θα επιλέξουν να ζεσταθούν με καυσόξυλα. Όπως αναφέρεται από παράγοντες του κλάδου, η κατά πολύ αυξημένη ζήτηση, λόγω των αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του υγραερίου, σε συνδυασμό με την καταστροφή των υλοτομικών περιοχών της Βόρειας Εύβοιας, αλλά και με τη μείωση των εισαγωγών από γειτονικές χώρες, διαμορφώνει επίσης ένα σκηνικό ανατιμήσεων και στα καυσόξυλα για φέτος.

Κοινή παραδοχή των εκπροσώπων όλων των συναφών κλάδων της αγοράς είναι, πως αν ο φετινός χειμώνας αποδειχτεί όντως, όπως θέλουν τα μετεωρολογικά μοντέλα, βαρύς για τη χώρα, οι καταναλωτές θα κληθούν να βάλουν πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη, ανεξάρτητα με τον τρόπο που θα επιλέξουν να κρατήσουν τα σπίτια τους ζεστά.

Ανατιμήσεις σε βενζίνη και φυσικό αέριο

Η ανοδική πορεία που έχουν πάρει οι τιμές των καυσίμων, με τη χτεσινή τιμή ανά βαρέλι να κλείνει στα 84,30 ευρώ, φαίνεται να παρασέρνουν και όλους τους τύπους καυσίμου.

Ιδιαίτερα αισθητή είναι η αύξηση – σχεδόν διπλασιασμός – της τιμής στο φυσικό αέριο, καθώς οι καταναλωτές αναμένεται να δουν αυξήσεις της τάξεως ακόμη και του 200% μέσα στο φετινό χειμώνα.

Όπως είναι φυσικό, ιδιαίτερα «τσουχτερή» για την τσέπη των οδηγών, είναι και η αύξηση στις τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης και ιδιαίτερα στις Κυκλάδες, λαμβάνοντας υπόψιν, όπως προαναφέρθηκε, ότι καλούνται να πληρώσουν ήδη ακριβότερα το λίτρο, λόγω της περαιτέρω επιβάρυνσης από το κόστος μεταφοράς.

Ενδεικτικά, αυτή τη στιγμή και ενώ στα πρατήρια των Αθηνών η αμόλυβδη βενζίνη των 95 οκτανίων πωλείται κατά μέσο όρο στα 1,73 ευρώ το λίτρο (με τις χαμηλότερες τιμές να ξεκινούν από 1,60 ευρώ/λίτρο), στις Κυκλάδες ο μέσος όρος «εκτοξεύεται» στα 1,967 ανά λίτρο, δηλαδή πάνω από 20 λεπτά του ευρώ υψηλότερα. Μάλιστα, σε ορισμένα νησιά, τα πρατήρια πωλούν το λίτρο της αμόλυβδης βενζίνης πάνω από 2 ευρώ το λίτρο.

Για το ένα λίτρο πετρελαίου κίνησης (diesel), στα πρατήρια της πρωτεύουσας οι τιμές κινούνται κατά μέσο όρο στο 1,5 ευρώ το λίτρο, ενώ στις Κυκλάδες αντίστοιχα, η μέση τιμή διαμορφώνεται στα 1,66 περίπου ευρώ για κάθε λίτρο.

Όλα τα παραπάνω, την ώρα που οι διεθνείς τάσεις δείχνουν, πως οι τιμές αυτές θα αποτελέσουν ενδεχομένως τις ελάχιστες της φετινής χειμερινής περιόδου.

Μόνη βιώσιμη λύση η μείωση της φορολογίας

Πρατηριούχοι, εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών και οι επιχειρηματικοί φορείς, συμφωνούν, πως προκειμένου να ανακουφιστεί ο καταναλωτής από τις συνεχείς ανατιμήσεις των καυσίμων, και κατά συνέπεια να προχωρήσει στην αγορά τους, απαιτείται η μείωση των φόρων που «κουμπώνουν» πάνω στην αξία του καυσίμου.

Όπως έχει αναφέρει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδας (ΣΕΕΠΕ), «το μεγάλο πρόβλημα στην τιμή των καυσίμων στην Ελλάδα παραμένει η υψηλή φορολογία. Ο Έλληνας καταναλωτής θα πρέπει να γνωρίζει ότι για κάθε 10€ που καταβάλλει για βενζίνη τα 6,5€ (δηλαδή το 65%) είναι φόροι και δασμοί ενώ μόνο τα 0,6 € (το 6%) αντιστοιχεί συνολικά στο μικτό περιθώριο των Εταιριών Εμπορίας, των πρατηριούχων και της εφοδιαστικής αλυσίδας».

Μάλιστα, σε σχέση με τους Ευρωπαίους πολίτες, οι Έλληνες καλούνται να πληρώσουν ακριβότερα τα καύσιμα, καθώς η χώρα μας βρίσκεται στο top-3 της Ε.Ε. αναφορικά με την τιμή των υγρών καυσίμων.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) ζήτησε από την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα σε δραστική μείωση των φόρων στα καύσιμα για να αντισταθμιστούν επαρκώς οι τεράστιες καθημερινές αυξήσεις στην τιμή πώλησης των καυσίμων κίνησης και θέρμανσης – οι οποίες προφανώς πλέον δεν δείχνουν να είναι «παροδικές», καθώς για τους επόμενους μήνες του φετινού χειμώνα η διεθνής ζήτηση θα παραμείνει μεγαλύτερη από τη διαθεσιμότητα. 

Ειδικά για το πετρέλαιο θέρμανσης το οποίο θα αρχίσει να διατίθεται με αύξηση από πέρσι περίπου 40% (σε συνδυασμό με τις τρομακτικές αυξήσεις στο φυσικό αέριο), μαζί με τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, η ΠΟΠΕΚ τόνισε, πως είναι επιτακτική ανάγκη να μην ληφθούν υπόψιν και τα περιουσιακά κριτήρια, καθώς όπως διαμορφώνονται σήμερα οι τιμές, είναι ορατή η δραστική μείωση της κατανάλωσης και συνεπακόλουθα των φορολογικών εσόδων. 

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, η μείωση των φόρων στα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης αποτελεί πάγιο και δίκαιο αίτημα όχι μόνο των πρατηριούχων καυσίμων, αλλά και των καταναλωτών, καθώς θα αποκαθιστούσε την αδικία για τους Έλληνες που πληρώνουν από τις υψηλότερες φορολογικές επιβαρύνσεις στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα: 

• Θα μειώσει το κόστος παραγωγής και μεταφοράς των προϊόντων βελτιώνοντας συνολικά την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. 
• Θα επιτρέψει σε χιλιάδες νοικοκυριά να καλύψουν τις ανάγκες θέρμανσης με οικονομικό τρόπο τον χειμώνα. 
• Θα αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών.

Επιπλέον, οι πρατηριούχοι έχουν προτείνει και την μείωση του ΦΠΑ, ακόμη και κάτω από το επίπεδο του 17% που ισχύει σε Λέρο, Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο και Κω, ώστε να εξισορροπηθεί μέρος των ανατιμήσεων.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΕΕΠΕ, υποστήριξε σε δημόσια τοποθέτησή του, πως το κοινό πρόβλημα της αύξησης των τιμών στην αγορά ενέργειας, που αναμένεται να επιφέρει σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με κοινή ευρωπαϊκή δράση. Ο Σύνδεσμος έχει προτείνει επίσης προς την πολιτεία τον διπλασιασμό του επιδόματος θέρμανσης σε σχέση με πέρσι, αλλά και κατάργηση των περισσότερων κριτηρίων, προκειμένου η επιδότηση να καλύψει το μεγαλύτερο ποσοστό των νοικοκυριών.

Το ντόμινο ανατιμήσεων που θα επιφέρει η αύξηση στα καύσιμα – και κατά συνέπεια και στο ηλεκτρικό ρεύμα – αναμένεται να επηρεάσουν τη ζήτηση, αλλά και τα έσοδα των επιχειρήσεων του κλάδου της πώλησης και διανομής καυσίμων. Οι παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι οι προοπτικές για την πορεία των πωλήσεων στο πετρέλαιο θέρμανσης, με τα σημερινά δεδομένα, είναι δυσοίωνες, ενώ λίγο βελτιωμένες προοπτικές «βλέπουν» για τις πωλήσεις σε βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης.

Το Επιμελητήριο Κυκλάδων ζητά οριζόντια εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου καυσίμων

Κληθείς να σχολιάσει την σημαντική αυτή εξέλιξη, που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την επιχειρηματική βιωσιμότητα, αλλά και το σύνολο της οικονομίας των νησιών, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, κ. Γιάννης Ρούσσος, ανέφερε τα εξής:

«Δεδομένου, ότι απ’ ότι φαίνεται από τις προβλέψεις, αυτή η παγκόσμια αύξηση στις τιμές δεν θα έχει παροδικό χαρακτήρα, αλλά θα διαρκέσει παραπάνω από τις αρχικές προβλέψεις και έχοντας ως δεδομένο, ότι η ανατίμηση των καυσίμων θα συμπαρασύρει την αξία πολλών προϊόντων και υπηρεσιών, το Επιμελητήριο Κυκλάδων προσανατολίζεται πλέον στο να αιτηθεί – κυρίως για την αποκατάσταση της ισότητας με την ηπειρωτική χώρα – για όσο διαρκεί αυτή η κρίση, την επέκταση της πιλοτικής εφαρμογής του Μεταφορικού Ισοδύναμου Καυσίμων, που αυτή τη στιγμή δικαιούνται οι κάτοικοι πολύ μικρών νησιών, σε όλα τα νησιά, ώστε να μειωθεί το κόστος και οι κάτοικοι των νησιών να μην πληρώνουν τόσο πολύ ακριβότερα τα καύσιμα σε σχέση με τους πολίτες της υπόλοιπης χώρας».

Το Μεταφορικό Ισοδύναμο Καυσίμων, αποτελεί πιλοτική εφαρμογή του Μ.Ι. και αφορά τους κατοίκους νησιών όπως η Αμοργός, η Ανάφη, η Αντίπαρος, η Ίος, η Κέα, η Κίμωλος η Κύθνος, η Μήλος, η Σέριφος και η Σίκινος.

Μέσω αυτής, οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις των νησιών, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Μ.Ι. και ειδικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, μπορούν με απλή διαδικασία να προμηθεύονται τα καύσιμα φθηνότερα, με στόχο την εξίσωση του κόστους μεταφοράς των καυσίμων, σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα.

Ο κ. Ρούσσος υποστήριξε, ότι οι τοπικές επιχειρήσεις στη μεγάλη τους πλειοψηφία, όπως έχει δείξει η μέχρι στιγμής εμπειρία, επιχειρούν σε αρχικό στάδιο να απορροφούν τέτοιου είδους επιβαρύνσεις, ενώ η μετακύλιση στον καταναλωτή έρχεται, όταν πλέον δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά την επιβάρυνση η επιχείρηση.

Παρ’ όλα αυτά οφείλει να ληφθεί υπόψιν, πως οι επιχειρηματίες φέτος, βρίσκονται ήδη σε δεινή θέση, καθώς οι επιπτώσεις από τον προηγούμενο χειμώνα, με τα συνεχή lockdown, τους περιορισμούς, την αναστολή εργασίας και την αύξηση των χρεών για πολλές επιχειρήσεις, γίνονται αισθητές αυτή την περίοδο, που οι επιχειρηματίες καλούνται να καλύψουν όλες αυτές τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις. Ως εκ τούτου, η δυνατότητα των επιχειρήσεων, να απορροφήσουν τις όποιες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, στην οποία αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, ακόμη κι αν υπάρχει η αρχική βούληση, φαίνεται να είναι από λίγο έως πολύ περιορισμένη, στην παρούσα χρονική συγκυρία.