«Να μη φοβηθούν οι συνάδελφοι, πραγματικά αξίζει»

Με επιτυχία, αλλά και μαζική συμμετοχή, ολοκληρώθηκε η διαδικτυακή ημερίδα, που διοργάνωσαν το Cyclades Preservantion Fund και η οργάνωση «Εναλεία», με θέμα τον αλιευτικό τουρισμό και τα οφέλη του για τους αλιείς και το θαλάσσιο περιβάλλον.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας που έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, προκειμένου όλο και περισσότεροι επαγγελματίες αλιείς, να μειώσουν τον όγκο των ψαριών που πιάνουν – βοηθώντας έτσι το θαλάσσιο περιβάλλον να αποκαταστήσει τα ιχθυαποθέματά του – αυξάνοντας παράλληλα το εισόδημά τους, μέσα από την τουριστική δραστηριότητα, ο περιβαλλοντικός οργανισμός «Εναλεία» σε συνεργασία με το Cyclades Preservation Fund έχουν ξεκινήσει το πρόγραμμα «Fish Smarter», στόχος του οποίου είναι η ενημέρωση των αλιευτικών κοινοτήτων των νησιών.

Στην κατεύθυνση αυτή, διοργανώθηκε και η διαδικτυακή συνάντηση «Αλιευτικός Τουρισμός: Μία εξαιρετική πρακτική για τους αλιείς και το θαλάσσιο περιβάλλον», όπου παρουσιάστηκε από την «Εναλεία» ο αναλυτικός Οδηγός Αλιευτικού Τουρισμού, παρουσιάστηκε από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων η νέα πρόσκληση που άνοιξε για την χρηματοδότηση της δραστηριότητας στις Κυκλάδες, ενώ συμμετείχαν αλιείας από τις Κυκλάδες, αλλά και όλη την Ελλάδα, αναπτύσσοντας έναν ευρύ διάλογο γύρω από τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η δραστηριότητα για τους αλιείς, αλλά και τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν ακόμη.

Αποδεδειγμένα εφαρμόσιμη δραστηριότητα

Την τηλε-ημερίδα άνοιξε η εκτελεστική διευθύντρια του Cyclades Preservation Fund, κ. Άννυ Μητροπούλου, σημειώνοντας, ότι «το “Fish Smarter” στην πραγματικότητα ξεκίνησε έχοντας ως στόχο να δώσουμε ένα χέρι βοηθείας στους ανθρώπους στο πεδίο, τους παράκτιους αλιείς, οι οποίοι γνωρίζοντας τα προβλήματα που υπάρχουν στη θάλασσα θέλησαν να βρουν μία λύση, από τη στιγμή που και η ελληνική νομοθεσία επέτρεψε να συμβεί αυτό από το 2015 και μετά, που ο αλιευτικός τουρισμός αποτελεί και επισήμως πια μία μορφή εναλλακτικού τουρισμού στη χώρα μας. Με την Εναλεία και τη δική της τεχνογνωσία, υλοποιήσαμε αυτό το πρόγραμμα πανελλαδικά, με την υποστήριξη του ιδρύματος Κώστας Λαιμός και τη στήριξη του δικού μας φορέα, με μεγαλύτερη έμφαση και υποστήριξη για τις Κυκλάδες και το Ιόνιο. Έτσι, η Εναλεία κατάφερε να έρθει σε επικοινωνία με εκατοντάδες αλιείς και να τους βοηθήσει να κάνουν τα επόμενα βήματα ή εφόσον ήταν ήδη στο χώρο αυτό, να τους βοηθήσει να βελτιώσουν τις πρακτικές τους. Από το 2019 που ξεκινήσαμε έως και σήμερα έχουμε δει μεγάλη πρόοδο, μεγάλη κινητικότητα. Ωστόσο, υπάρχουν πάρα πολλά βήματα ακόμη που μπορούν και πρέπει να γίνουν».

Αμέσως μετά, το λόγο έλαβε ο συνιδρυτής και εκπρόσωπος της «Εναλείας», κ. Λευτέρης Αραπάκης, ο οποίος μάλιστα συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη από την Κένυα της Αφρικής, όπου βρέθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Bahari Safi» (Καθαρή Θάλασσα), μίας συνεργασίας μεταξύ οργανισμών της Κένυας και της Ελλάδας, με στόχο τη συλλογή πλαστικού από τη θάλασσα σε συνεργασία με επαγγελματίες αλιείς, αλλά και τη συλλογή αλιευτικού εξοπλισμού που έχει απορριφθεί. Ο κ. Αραπάκης στο χαιρετισμό του δήλωσε ενθουσιασμένος με τη μεγάλη συμμετοχή στη διαδικτυακή συνάντηση, ενώ ευχαρίστησε τους αλιείς που συμμετείχαν σε αυτή, λέγοντας πως πρότερος στόχος της διοργάνωσης αυτής της τηλε-ημερίδας ήταν να ακουστούν οι δικές τους ιστορίες. Όσον αφορά στον αλιευτικό τουρισμό, ο ίδιος τόνισε, ότι «εκτιμώ πως είναι ένας πολύ βιώσιμος τρόπος για να αναπτυχθεί το επάγγελμα, να αυξηθεί το εισόδημα των ψαράδων, προστατεύοντας παράλληλα τα ψάρια». Μάλιστα έφερε και το παράδειγμα των Κενυατών ψαράδων, οι οποίοι εξασκούν τον αλιευτικό τουρισμό με τις παραδοσιακές πιρόγες τους, οι οποίοι επίσης αντιμετωπίζουν πρόβλημα μείωσης των ιχθυαποθεμάτων, ωστόσο μέσω του αλιευτικού τουρισμού έχουν καταφέρει να αυξήσουν σημαντικά το εισόδημά τους. «Είναι μία τεχνική η οποία έχει αποδειχτεί ότι δουλεύει σε όλο τον πλανήτη, ακόμη και σε πολύ λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες απ’ την Ελλάδα και είμαι πολύ ενθουσιασμένος που η δραστηριότητα αυτή έχει αγκαλιαστεί πολύ θερμά και στην ελληνική πραγματικότητα».

Νέα πνοή για τον κλάδο και τα καΐκια

Διευκρινιστικά, η κ. Μητροπούλου στη συνέχεια υπογράμμισε, ότι στο πλαίσιο του αλιευτικού τουρισμού, οι αλιείς δεν σταματούν εντελώς την αλιευτική δραστηριότητά τους, ωστόσο προχωρούν σε μερικές αλλαγές, οι οποίες μάλιστα δύναται να χρηματοδοτηθούν και τροποποιούν το είδος του ψαρέματός τους.

Μάλιστα, ένα σημείο στο οποίο στάθηκαν και η κ. Μητροπούλου αλλά και πολλοί από τους ομιλητές, είναι το γεγονός, ότι μέσω της δραστηριοποίησης στον αλιευτικό τουρισμό, το επάγγελμα του αλιέα γίνεται ελκυστικότερο και για τους νέους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν το επάγγελμα συνεχίζοντας τις παραδοσιακές πρακτικές και δίνοντας νέα πνοή στον κλάδο.

Ταυτόχρονα, η ενασχόληση με τον αλιευτικό τουρισμό, όπως σημειώθηκε επίσης από πολλούς ομιλητές και κυρίως τους ίδιους τους αλιείς, είναι ένας τρόπος προστασίας και των παραδοσιακών σκαφών, τα οποία κινδυνεύουν με «σπάσιμο». Μέσω της τουριστικής αξιοποίησής τους, τα παραδοσιακά σκαριά παραμένουν στην ενεργό αλιεία, γίνονται πόλος έλξης για το κοινό, ενώ παράλληλα αναβαθμίζονται.

Νέα εργαλεία για ενδιαφερόμενους

Στη συνέχεια παρουσιάστηκε από τα μέλη της «Εναλείας» ο αναλυτικός Οδηγός Αλιευτικού Τουρισμού, ένα φυλλάδιο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική, αλλά και έντυπη μορφή, όπου εξηγείται βήμα προς βήμα όλη η διαδικασία, σχετικά με την μετάβαση, από την καθαρά αλιευτική δραστηριότητα, στον αλιευτικό τουρισμό, όπως οι προϋποθέσεις, οι τροποποιήσεις που απαιτούνται για κάθε σκάφος, οι καλές πρακτικές και όχι μόνο.

Επιπλέον, εκπρόσωπος της Ειδικής Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, προχώρησε στην παρουσίαση της νέας πρόσκλησης που «άνοιξε» στο πλαίσιο του προγράμματος Αλιεία και Θάλασσα και μέσω του οποίου μπορούν οι αλιείς να χρηματοδοτήσουν, σε ένα ποσοστό, την προετοιμασία που απαιτείται για την ικανοποίηση των προδιαγραφών που πρέπει να τηρούν τα σκάφη, προκειμένου να αξιοποιηθούν για αλιευτικό τουρισμό.

Σημαντικές και οι προκλήσεις

Στη συνέχεια, ο λόγος δόθηκε στους αλιείς, οι οποίοι μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους σχετικά με την ενασχόλησή τους με την τουριστική αλιευτική δραστηριότητα, με την πλειοψηφία εξ αυτών να αναφέρονται στα πολλαπλά και πολυεπίπεδα οφέλη, τα οποία έχουν αποκομίσει, στη διάρκεια της δραστηριοποίησής τους στον τομέα, ενώ αντάλλαξαν συμβουλές και καλές πρακτικές.

Παρ’ όλα αυτά, εκφράστηκαν και οι προβληματισμοί τους, όσον αφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, στην προσπάθεια μετάβασής του, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα σχετικά νέο θεσμικό πλαίσιο, που πολύ πρόσφατα δημιουργήθηκε προκειμένου να γίνει η αρχή, όπως επίσης και για τα πρώτα έξοδα, που θα χρειαστεί να επωμιστεί ο αλιέας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η τοποθέτηση του κ. Δημήτρη Ζάννε από την Άνδρο, επαγγελματία αλιέα, ο οποίος μίλησε, πέραν από τα οφέλη και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κλάδος στην προσπάθεια ενασχόλησής του με τον αλιευτικό τουρισμό. Όπως είπε, «είναι μία απόφαση σημαντική για τον ψαρά, να θέλει να ασχοληθεί με τον αλιευτικό τουρισμό. Η αλιεία είναι ένας κλειστός κλάδος, ο αλιέας είναι ένας κλειστός χαρακτήρας, λόγω των συνθηκών και του επαγγέλματος κρατά τα μυστικά του, δουλεύει μακριά απ’ τον κόσμο και δεν είναι εύκολο να ανοιχτεί. Παρ’ όλα αυτά, η ανάγκη μας ωθεί προς αυτή την κατεύθυνση και όλο και περισσότεροι – ευτυχώς – συνάδελφοι παίρνουμε την απόφαση να ασχοληθούμε με αυτό». Επεσήμανε όμως, πως «κακά τα ψέματα, είναι ένα κόστος, το οποίο αν υπάρχουν κάποιες βασικές παροχές μέσα στο καΐκι μπορεί να μην κοστίσει πολύ, εγώ όμως που χρειάζεται να αλλάξω αρκετά πράγματα στο καΐκι μου, θα αγγίξω τα 10.000 ευρώ. Δυστυχώς, παρά τις καλές προθέσεις, τα χρηματοδοτικά πακέτα δεν απευθύνονται σε εμάς. Είναι μία παθογένεια που έχουν γενικά οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις. Διότι εμείς θα πρέπει να εξοφλήσουμε τα τιμολόγια, μετά να πάρουμε τα χρήματα, ενώ θα πρέπει να αποδείξουμε ότι έχουμε το 50% της χρηματοδότησης από δανεισμό – δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση, καμία τράπεζα δεν δανειοδοτεί αλιείς – ή να έχουμε εμείς τα χρήματα. Μα, εδώ προσπαθούμε να βρούμε τα χρήματα να βάλουμε 100-200 λίτρα πετρέλαιο να πάμε για δουλειά, όχι να έχουμε χρήματα στην τράπεζα. Άρα, υπάρχει μία δυσκολία στο να καταφέρεις να το στήσεις όλο αυτό. Είναι μία δύσκολη απόφαση και σε μεγάλο βαθμό αποθαρρύνει αρκετούς από τους συναδέλφους. Παρ’ όλα αυτά, θα έλεγα στους συναδέλφους να μην το φοβηθούν. Ας πέσουν στα βαθιά, διότι πραγματικά αξίζει και μπορεί να αποδώσει».