Αναμονή δικαστικής απόφασης σε συνέχεια λυπηρών γεγονότων

Άκρως λυπηρή για τη Σύρο υπήρξε η εικόνα των δύο αντίπαλων μετώπων πολιτών στην πλατεία Μιαούλη, τα οποία χωρίζονταν από μεγάλη(!) δύναμη της Αστυνομίας, το πρωί της περασμένης Παρασκευής, κατά τη διάρκεια της συνεκδίκασης των τριών αγωγών της ONEX Syros Neorion Shipyards κατά του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ), η οποία και αποτελεί συνολικά δυσφήμιση για τον τόπο.

Πρόκειται για μία εικόνα που “γεννά” απόλυτη θλίψη και απογοήτευση αναφορικά με μία μικρή τοπική κοινωνία όπως αυτή της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, παρατήρηση στην οποίαν προέβη ο πρόεδρος του Δικαστηρίου, του Πενταμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, κ Παπαθανασίου στο πλαίσιο της σχετικής διαδικασίας, προς τους προέδρους των δύο πλευρών που διατηρούν αντιδικία μεταξύ τους.

Μία αστική διαφορά ανάμεσα στην ONEX και το Παρατηρητήριο, δυστυχώς, μοιάζει να έχει καταφέρει να διχάσει το νησί, οι κάτοικοι του οποίου διαπιστώνουν “εκρηκτική” κατάσταση από τους “πρωταγωνιστές” της, την ίδια στιγμή που ο τόπος έχει ανάγκη από την επικράτηση της νηφαλιότητας και της ψυχραιμίας, καθώς σε καιρούς κρίσης – οικονομικής και υγειονομικής – πασχίζει να βρει έναν βηματισμό για ανάπτυξη.

Ειδικότερα, οι τρεις αγωγές που κατέθεσε η ONEX κατά του Παρατηρητηρίου για συκοφαντική δυσφήμιση και για διαφυγόντα κέρδη εξαιτίας της ακύρωσης τριών δεξαμενισμών πλοίων στο Νεώριο το προηγούμενο διάστημα και με τις οποίες αξιώνει το ποσό των 3 εκατ. ευρώ, εξετάσθηκαν ενώπιον της σύνθεσης του Πενταμελούς Πρωτοδικείου Σύρου, ενώ ταυτόχρονα, το Εργοστασιακό Σωματείο του Νεωρίου, μέλη και φίλοι του ναυπηγείου, όπως παρομοίως μέλη και φίλοι του Παρατηρητηρίου, είχαν παραταχθεί σαν σε αντίπαλα “στρατόπεδα” κάτω από το Δικαστικό Μέγαρο. Επί έξι ώρες, περίπου 30 αστυνομικοί παρέμεναν στην πλατεία Μιαούλη προκειμένου να διατηρήσουν την τάξη και να αποτραπεί οποιαδήποτε ένταση, ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Η εξέταση των τριών αγωγών διήρκησε έξι με επτά ώρες ενώ το προσεχές διάστημα θα εκδοθεί η απόφαση του Δικαστηρίου σχετικά με το ποσό των 3 εκατ. ευρώ που ζητά η ONEX από το Παρατηρητήριο.

Ειδικότερα, από την πλευρά της ONEX κατέθεσε ο οικονομικός διευθυντής, κ. Πασχαλίδης, ενώ από την πλευρά του Παρατηρητηρίου, το μέλος, κ. Γουσγουνέλης. Εν συνεχεία και μετά από μισάωρη διακοπή, στο Δικαστήριο κατέθεσαν ο πρόεδρος της ONEX, Πάνος Ξενοκώστας, ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου, Στράτος Ζολώτας και το μέλος, Αλέξανδρος Μπίστης.

Σημειώνεται πως εκτός των ανωτέρω προσώπων, ενόρκως υπέρ της ONEX πρόκειται να καταθέσουν μεθαύριο, Τετάρτη, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου, κ. Δωρόθεος Β΄, ο βουλευτής Κυκλάδων, Φίλιππος Φόρτωμας και ο Ανδρέας Νεφελούδης.

Για όλα τα παραπάνω, άξιο απορίας είναι το γεγονός της γενικότερης αφωνίας από την πλευρά των Αρχών, οι οποίες οφείλουν να καταδικάσουν τέτοιες καταστάσεις προς υπεράσπιση του τόπου και της ενότητας της Συριανής κοινωνίας. Λιτή ανακοίνωση με περίπου σχετικό περιεχόμενο εξέδωσε ο χωρικός Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων.

Φανατισμός και πόλωση στην τοπική κοινωνία

Συγκεκριμένα, λίγο πριν την έναρξη του δικαστηρίου, το πρωί τη περασμένης Παρασκευής από τις 08.30 το πρωί τα μέλη του Παρατηρητηρίου συναντήθηκαν στην πλατεία Τσιροπινά και από εκεί κατευθύνθηκαν στην πλατεία Μιαούλη κάτω από το Δικαστικό Μέγαρο. Λίγο μετά τις 09.00, εργαζόμενοι του Νεωρίου, μέλη και πολίτες που στηρίζουν το Εργοστασιακό Σωματείο προσήλθαν στην κεντρική πλατεία της Ερμούπολης.

Φωνάζοντας συνθήματα, η κάθε πλευρά επιδίωξε να υποστηρίξει τη θέση της, ενώ πρέπει να σημειωθεί πως από την πλευρά της συγκέντρωσης του Εργοστασιακού Σωματείου του Νεωρίου υπήρξαν λίγες εξαιρέσεις ατόμων, τα οποία απευθύνθηκαν με ακραίους χαρακτηρισμούς προς την αντίπαλη πλευρά, με τους αστυνομικούς να τους συγκρατούν. Πιο αναλυτικά, η πλευρά του Εργοστασιακού Σωματείου είχε σύνθημα: “Κάτω τα χέρια από το Νεώριο”, ενώ η πλευρά του Παρατηρητηρίου: “Περιβάλλον καθαρό και Νεώριο ανοικτό”.

Αν και κατά τη διάρκεια των συγκεντρώσεων, ευτυχώς, δεν δημιουργήθηκαν εντάσεις και αποφεύχθησαν ακραίες συμπεριφορές, ωστόσο, ιδιαιτέρως θλιβερό και ανησυχητικό υπήρξε το γεγονός προπηλακισμού και τραυματισμού ενός φοιτητή, όταν ο ίδιος είχε απομακρυνθεί από το σημείο της συγκέντρωσης των μελών του Παρατηρητηρίου.

Ο ίδιος μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Σύρου για να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες.

Το συγκεκριμένο περιστατικό βίας καταδίκασαν τόσο ο πρόεδρος του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Σύρου, Δαμιανός Γαβαλάς, όσο και ο Σύλλογος Διδασκόντων του Πανεπιστημιακού Τμήματος του νησιού.

Η ανακοίνωση που εξέδωσαν έχει ως εξής: “Στο περιθώριο συγκέντρωσης με αφορμή την εκδίκαση της υπόθεσης των αγωγών της ΟΝΕΧ κατά του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ) που έγινε την Παρασκευή 10/12 στην πλατεία Μιαούλη, φοιτητής (υποψήφιος διδάκτορας) του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου δέχθηκε απρόκλητη επίθεση (με χτυπήματα στο πρόσωπο) από αγνώστους. Το διδακτικό προσωπικό του Τμήματος καταδικάζει τη βίαιη αυτή ενέργεια ομόφωνα και απερίφραστα.”

Τα παραπάνω έρχονται να φανερώσουν την κοινωνική πόλωση που έχει προκληθεί στη Σύρο, αλλά και τον φανατισμό που διατηρούν προφανώς ορισμένοι πολίτες της.

Η ONEX βλέπει “επιχειρηματικούς εχθρούς”

Στην ουσία της υπόθεσης και σχετικά με τις τρεις αγωγές της ONEX κατά του ΠΠΠΣ έδωσαν απαντήσεις προς το Δικαστήριο ο κ. Ξενοκώστας και ο κ. Πασχαλίδης.

Ειδικότερα, η πλευρά του Ομίλου έκανε λόγο για απώλεια εσόδων ύψους άνω των 3 εκατ. ευρώ συνολικά για την ακύρωση τριών δεξαμενισμών πλοίων για επισκευές στο Νεώριο, με τον πρόεδρο μάλιστα να σημειώνει πως η άμεση ζημία ανήλθε στο ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ αντίστοιχο ποσό χρειάστηκε να απολέσει η επιχείρηση προκειμένου να συγκρατήσει πελάτες της, αφού αναγκάστηκε να αλλάξει – σε βάρος των εσόδων της – την τιμολογιακή πολιτική της.

Οι αγωγές έγιναν και για συκοφαντική δυσφήμιση, με τον κ. Ξενοκώστα να εξηγεί χαρακτηριστικά πως οι διάφορες συνεντεύξεις των εκπροσώπων του Παρατηρητηρίου που εστιάζουν με επιμονή στη δραστηριότητα του ναυπηγείου και μάλιστα καθ΄ όλη τη διάρκεια των τελευταίων μηνών αποτελούν “μνημεία συκοφαντικής δυσφήμισης”.

Τα παραπάνω, όπως ο ίδιος πρόσθεσε, βλάπτουν τη φήμη του Νεωρίου και το brand της επιχείρησης, με αποτέλεσμα η ONEX να χρειαστεί να προχωρά σε χαμηλές προσφορές, προκειμένου να κερδίσει τους πελάτες που αντιμετωπίζουν με δυσπιστία το ναυπηγείο, επηρεαζόμενοι από διάφορα αρνητικά δημοσιεύματα. Τα πλοία που χάνονται δε, πηγαίνουν στα ναυπηγεία της γειτονικής Τουρκίας.

Ο κ. Ξενοκώστας έκανε αναφορά και στις προσπάθειες αναγέννησης της βιομηχανικής μονάδας της Σύρου στο πεδίο της ναυπηγοεπισκευής, υπενθυμίζοντας την κατάσταση που παρέλαβε ο ίδιος, στο πλαίσιο της συμφωνίας εξυγίανσης. Προς τον πρόεδρο του Δικαστηρίου ανέφερε τις εκπληρωμένες υποχρεώσεις του, οι οποίες αφορούν στην κάλυψη των οφειλών της παλιάς Διοίκησης προς τους εργαζόμενους, σύμφωνα με το σχέδιο εξυγίανσης, ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι επιδιώκει για το Νεώριο την εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών προς προστασία του περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με όσα τόνισε, η απόφαση που πήρε για “αναγέννηση” του Νεωρίου, δεν ήταν εύκολη υπόθεση, καθώς πολεμήθηκε εξ αρχής από πολίτες που “δεν ήθελαν σε λειτουργία το ναυπηγείο”.

Ο πρόεδρος της ONEX ισχυρίστηκε μάλιστα πως στο Παρατηρητήριο και στον τρόπο λειτουργίας του, βλέπει “επιχειρηματικούς εχθρούς”, που θέλουν να βλάψουν την πορεία του Νεωρίου, αφού η ενασχόλησή τους εμμονικά με το ναυπηγείο – και όχι με άλλες πλευρές ή άλλες δράσεις -, προδίδει τις πραγματικές προθέσεις του. Ως εκ τούτου, ο ίδιος εξήγησε πως ο μοναδικός τρόπος να προστατευθεί η επιχείρηση είναι να απευθυνθεί στη Δικαιοσύνη, με δεδομένο δε, πως τα ίδια άτομα δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ στο παρελθόν με τα κακώς κείμενα προηγούμενων Διοικήσεων του Νεωρίου.

Το Παρατηρητήριο διαπιστώνει “εξοντωτικές αγωγές για να φιμωθούν πολίτες”

Από την πλευρά του ΠΠΠΣ, τόσο ο κ. Ζολώτας, όσο και ο κ. Μπίστης υποστήριξαν πως οι αγωγές που ασκεί η ONEX κινούνται στο πλαίσιο μίας συγκεκριμένης στρατηγικής, η οποία έχει στόχο τον εκφοβισμό πολιτών, μέσω εξοντωτικών οικονομικών απαιτήσεων, προκειμένου να σιωπήσουν αναφορικά με όποιον προβληματισμό συνδέεται με την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.

Οι ίδιοι υποστήριξαν πως δεν τάσσονται κατά του Νεωρίου, αλλά αυτό που ζητά το Παρατηρητήριο είναι να ελεγχθεί αν τηρούνται ή όχι οι περιβαλλοντικοί όροι στο πλαίσιο της δραστηριότητας της ναυπηγοεπισκευής στη Σύρο. Υπογράμμισαν μάλιστα ότι δεν τάσσονται κατά της ONEX, δεν είπαν για την εταιρεία και κατά τη διάρκεια των καταθέσεων δεν αναφέρθηκαν στον Όμιλο.

Αναφορικά με το οικονομικό κομμάτι και ο δικηγόρος του ΠΠΠΣ επιχείρησε να υποστηρίξει ότι η ζημιά που αναφέρει η ONEX δεν έχει προκληθεί από το Παρατηρητήριο, κάνοντας λόγο μάλιστα για συνεχώς αυξητική τάση στη δουλειά – και ως εκ τούτου στα έσοδα – του Νεωρίου. Άλλωστε, όπως ο ίδιος τόνισε, αλίμονο αν οι εφοπλιστές και οι αποφάσεις τους επηρεάζονταν τόσο εύκολα από ένα μικρό Σωματείο με 320 μέλη.

Επιπλέον, για την ακύρωση του ενός δεξαμενισμού, ο δικηγόρος του ΠΠΠΣ παρατήρησε πως αυτός, απλά μετατέθηκε χρονικά, κάτι που σημαίνει ότι το Νεώριο δεν έχασε τον πελάτη του.

Ακόμη, ο κ. Μπίστης και ο κ. Ζολώτας αναφορικά με την προσπάθεια μελών του Εργοστασιακού Σωματείου αλλά και φίλων του να εγγραφούν στο Παρατηρητήριο, ισχυρίστηκαν πως αυτό δεν επετράπη όχι γιατί λειτουργεί αντιδημοκρατικά, αλλά επειδή τα ιδρυτικά μέλη του, δεν ήθελα να επιτρέψουν την υποβάθμιση του έργου του, στη “γέννησή” του.

Η πλευρά του ΠΠΠΣ διερωτήθηκε μάλιστα, γιατί αυτά τα 2.019 άτομα που τάσσονται με την πλευρά του Νεωρίου, δεν δημιούργησαν έναν άλλον περιβαλλοντικό Σύλλογο, αν το ενδιαφέρον τους για το περιβάλλον είναι ειλικρινές.

Οι ίδιοι έκλεισαν τις καταθέσεις τους, τονίζοντας – χωρίς να κατονομάζουν - πως ορισμένα μέλη του Εργοστασιακού Σωματείου κατά καιρούς προβαίνουν σε συμπεριφορές εκφοβισμού προς συμπολίτες τους, οι οποίοι αγωνιούν για το περιβάλλον και την προστασία του, με αποτέλεσμα να παραπέμπουν σε “σκοτεινές εποχές της ιστορίας της χώρας μας”.

Τοπικές Αρχές, χορηγίες, σιωπή και ευθύνες

Κατά τη διάρκεια της συνεκδίκασης των τριών αγωγών, τέθηκαν εκ παραλλήλου τα θέματα των χορηγιών της ONEX, της στάσης των τοπικών Αρχών σε συνάρτηση με το περιβαλλοντικό και η ανυπαρξία ελέγχων των σχετικών καταγγελιών που γίνονται κατά καιρούς και ειδικότερα, όταν παρατηρείται θαλάσσια ρύπανση ή νέφος στο λιμάνι της Ερμούπολης.

Από την πλευρά της ONEX, ο πρόεδρός της εξήγησε πως οι δωρεές και οι χορηγίες που αναπτύσσει ανήκουν στην “κουλτούρα” του ίδιου καθώς επιλέγει να λειτουργεί προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και να την στηρίζει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κερδίζει την αποστασιοποίησή τους, απ΄ ό,τι συνδέεται με τη δραστηριότητα του Νεωρίου.

Στον αντίποδα, οι εκπρόσωποι του ΠΠΠΣ υπενθύμισαν πως η ONEX προχωρά σε χορηγίες και δωρεές, αναφέροντας ενδεικτικά την αγορά περιπολικών και σκαφών για την Αστυνομία και το Λιμενικό Σώμα, χωρίς να ερμηνεύουν τις συγκεκριμένες κινήσεις. Θέλησαν να υποστηρίξουν όμως, πως, όλες οι καταγγελίες που έχουν γίνει προς το Λιμεναρχείο Σύρου για πιθανή θαλάσσια ρύπανση, έχουν πέσει στο κενό (όπως δήλωσε και ο δικηγόρος της ONEX), καθώς οι ίδιοι τόνισαν πως ο έλεγχος αυτών, δεν γίνεται άμεσα, αλλά με χρονική καθυστέρηση αρκετών ωρών ή ακόμη και μίας ολόκληρης ημέρας. Με φόντο τα παραπάνω, ο κ. Ζολώτας υποστήριξε ξεκάθαρα πως οι τοπικές Αρχές δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, χρεώνοντάς τους μάλιστα σιωπή.

Αναφορικά με το κομμάτι των ελέγχων να σημειωθεί πως ο δικηγόρος του Ομίλου εξήγησε πως κατά καιρούς σε ελέγχους της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και της αρμόδιας Διεύθυνσης Περιβάλλοντος έχουν προσκομιστεί τα απαιτούμενα έγγραφα από πλευράς ONEX, ενώ για το κομμάτι της συλλογής στοιχείων για ενδεχόμενη ρύπανση, η ίδια η ΟΝΕΧ έχει προμηθευτεί ειδικό μηχάνημα, τα στοιχεία από το οποίο διοχετεύονται απευθείας στην Περιφέρεια.

Επιπρόσθετα, για το θέμα της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων, η πλευρά της ΟΝΕΧ δήλωσε σε απόλυτο τόνο (και οικονομικός διευθυντής και πρόεδρος) ότι τηρούνται στον απόλυτο βαθμό, με τον κ. Ξενοκώστα μάλιστα να γνωστοποιεί πως το Νεώριο έλαβε ανανέωση των όρων για διάστημα 2,5 χρόνων. Ο ίδιος δε, στην αρχή της κατάθεσής του, δεν παρέλειψε να εξηγήσει πως η προσπάθεια του Νεωρίου είναι ξεκάθαρη όσον αφορά τη μείωση της μεθόδου της αμμοβολής.

Παρατηρήσεις υπήρξαν και προς τις δύο πλευρές για την ύπαρξη – κατά καιρούς – μικρών βαρκών με μαδέρια στο λιμάνι της Ερμούπολης που διαλύουν την επιφανειακή ρύπανση, από τον δικηγόρο του Παρατηρητηρίου, ο οποίος προσκόμισε και φωτογραφικό υλικό προς το Δικαστήριο.

Επιπλέον, στην αναφορά του κ. Ξενοκώστα πως είναι αδιανόητο ο ίδιος να τρέχει στα Δικαστήρια όταν η δουλειά του είναι το “επιχειρείν”, τόσο ο κ. Ζολώτας, όσο και ο κ. Μπίστης απάντησαν πως ο έλεγχος που ασκεί το Παρατηρητήριο απευθύνεται στις Αρχές και όχι σε ιδιώτες, οι οποίοι επιλέγουν να ασκούν αγωγές.

Τέλος, από την πλευρά του ΠΠΠΣ γνωστοποιήθηκε πως καθώς οι τοπικές Αρχές δεν έχουν καταφέρει να εκπονήσουν μία μελέτη – έρευνα για την ατμοσφαιρική και θαλάσσια ρύπανση στο λιμάνι της Ερμούπολης, το Παρατηρητήριο απευθύνθηκε στο ΕΛΚΕΘΕ και απέσπασε τη δέσμευσή του για τη διενέργεια διευρυμένων δειγματοληψιών.

Περί ρόλου των ΜΜΕ

Στο πλαίσιο της ακροαματικής διαδικασίας, τέθηκε αρκετές φορές το ερώτημα για τον ρόλο των τοπικών ΜΜΕ σε συνάρτηση με τις δημόσιες αναφορές του Παρατηρητηρίου για “φίμωση των θέσεών του” και για “μη δημοσιοποίηση των ανακοινώσεών του” από αυτά. Τα μέλη του Παρατηρητηρίου, στην ερώτηση του προέδρου αν υπονοούν ότι τα τοπικά ΜΜΕ τηρούν κι αυτά στάση σιωπής, τόνισαν πως με εξαίρετη την “Κοινή Γνώμη” η οποία και αναρτά στην ηλεκτρονική σελίδα της, όλες τις ανακοινώσεις, τα άλλα ΜΜΕ, δεν πράττουν στην ίδια κατεύθυνση. Στην ερώτηση δε, αν αποσιωπούν τις θέσεις του Παρατηρητηρίου γιατί μπορεί να λαμβάνουν χορηγίες ή χρήματα, ο κ. Ζολώτας και ο κ. Μπίστης απάντησαν πως το μόνο που διαπιστώνουν είναι οι διαφημίσεις με το λογότυπο του Νεωρίου στις έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις των ΜΜΕ.